Το διάβασμα των διακοπών

Το διάβασμα των διακοπών

Της Βασιλικής Λυμπεροπούλου

Άλλη μια χρονιά έφτασε στο τέλος της. Τα σχολεία έκλεισαν και οι μικροί μας μαθητές δεν βλέπουν την ώρα να ξεχυθούν στις παραλίες, να παίζουν με τους φίλους τους, να ξεκουραστούν.

Οι περισσότεροι γονείς ωστόσο ανησυχούν για την πρόοδο των παιδιών τους την επόμενη χρόνια. Άλλα παιδιά έχουν αφήσει κενά, άλλα δεν έχουν προλάβει να εμπεδώσουν την ύλη, άλλα χρειάζονται εξάσκηση σε κάποιο μάθημα. Γι’ αυτό το λόγο, ακόμα και κατά την περίοδο των διακοπών τα παιδιά καλούνται να κάνουν μαθήματα είτε με κάποιο δάσκαλο είτε με τη μητέρα χρησιμοποιώντας διάφορα βοηθήματα. Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις ξένες γλώσσες που κάνουν τα παιδιά και μπορεί να διαρκέσουν σχεδόν όλο το καλοκαίρι.

Έτσι λοιπόν, οι γονείς αντιμετωπίζουν το δίλημμα να συνεχίσουν και το καλοκαίρι τα μαθήματα ή αυτό θα λειτουργήσει αρνητικά προς την επίδοση του παιδιού, φέρνοντας τα αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα;

Η σωστή απόφαση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και διαφέρει ανάλογα με την ηλικία και την προσωπικότητα κάθε παιδιού. Οι γονείς πρέπει να σκεφτούν τα εξής:

  • Πόσο μεγάλη είναι η ανάγκη να γίνουν αυτά τα μαθήματα. Το παιδί έχει αφήσει κενά στην ύλη που δεν μπορούν να καλυφθούν την επόμενη χρονιά, ίσως με λίγη παραπάνω πίεση; Η απόδοση του μαθητή παρουσιάζει σημαντική διαφορά αν έχει προετοιμαστεί για το μάθημα;
  • Η ηλικία και η τάξη του παιδιού διαδραματίζουν ίσως τον πιο σημαντικό ρόλο. Το πιο απλό παράδειγμα είναι ένα παιδί Γυμνασίου ή Λυκείου που έχει μείνει μετεξεταστέο σε ένα ή περισσότερα μαθήματα. Θα πρέπει λοιπόν το καλοκαίρι να προετοιμαστεί έτσι ώστε το Σεπτέμβρη να μπορέσει να επιτύχει υψηλό βαθμό για να περάσει την τάξη. Αντίστοιχα, ένα παιδί μπορεί να χρειάζεται καλοκαιρινά μαθήματα γιατί προετοιμάζεται για κάποιο πτυχίο (για παράδειγμα σε μια ξένη γλώσσα) ή για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις.
  • Για τα μικρότερα παιδιά, τους μαθητές του Δημοτικού, ειδικά αν δεν αγαπούν ιδιαίτερα το διάβασμα, η πίεση των καλοκαιρινών μαθημάτων είναι πολύ πιθανόν να τα κουράσει. Αν ένα παιδί δεν θέλει να κάνει μάθημα ή να διαβάσει, δεν θα το κάνει. Όσες ώρες κι αν κάθεται με τη μητέρα του ή ακόμα και με κάποιο δάσκαλο, αν δεν είναι συγκεντρωμένο, το μόνο αποτέλεσμα είναι να κουραστεί περισσότερο και να δημιουργήσει αρνητική σχέση με το διάβασμα και το σχολείο.

Σύμφωνα με μελέτες οι καλοκαιρινές διακοπές είναι απαραίτητες καθώς πρόκειται για μια περίοδο ανάπαυσης για τους μαθητές, ώστε να επιστρέψουν το Σεπτέμβριο στο σχολείο γεμάτοι ενέργεια. Γι’ αυτό το λόγο, οι γονείς που θέλουν να κρατήσουν τα παιδιά τους μια επαφή με το διάβασμα, καλό είναι να το κάνουν με διαφορετικό, πιο διασκεδαστικό τρόπο.

Μερικές συμβουλές για την καλοκαιρινή… μελέτη

  • Το κυριότερο από όλα είναι να έχει το παιδί ένα διάστημα κατά το οποίο θα απέχει τελείως από οποιαδήποτε ασχολία σε σχέση με το σχολείο. Πιο συγκεκριμένα, οι γονείς μπορούν να αφήσουν το παιδί να ξεκουραστεί για 1-2 εβδομάδες μετά το κλείσιμο των σχολείων, όπως επίσης και για 2-3 εβδομάδες πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Σε αυτό το σημείο, πολλοί γονείς απορούν: «Μα τις τελευταίες μέρες στο σχολείο δεν έκαναν τίποτα, γι’ αυτό είναι ξεκούραστο το παιδί. Αν κάνει 1 ώρα την εβδομάδα μάθημα δεν θα κουραστεί». Κι όμως. Το παιδί έχει ανάγκη να ξεκουραστεί. Έστω και από την ιδέα ότι έχει να διαβάσει. Πράγματι, οι τελευταίες ημέρες στο σχολείο δεν είναι κουραστικές όσον αφορά το διάβασμα, οι μαθητές ωστόσο έχουν την έγνοια ότι πρέπει να πάνε σχολείο. Η ξεκούραση θα επέλθει μετά από την πλήρη αποχή από τη μελέτη. Τα παιδιά θέλουν να ξέρουν ότι δεν έχουν καμιά υποχρέωση κατά το διάστημα των διακοπών.
  • Η διατήρηση ενός προγράμματος κατά τη διάρκεια των διακοπών παρουσιάζεται πολύ σημαντική. Κάθε παιδί χρειάζεται να έχει ένα πρόγραμμα όλες τις εποχές του χρόνου αλλά ειδικά το καλοκαίρι που δεν έχει υποχρεώσεις. Το παιδί έτσι νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια και δεν αποσυντονίζεται. Γνωρίζει πότε είναι η ώρα για παιχνίδι, για μπάνιο, για φαγητό, για χαλάρωση. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει να εντάξει στο πρόγραμμά του το διάβασμα για παράδειγμα ενός βιβλίου κατά τις μεσημεριανές ώρες.
  • Η καλοκαιρινή μελέτη μπορεί να γίνει διασκεδαστική. Δεν είναι ανάγκη να έχει την τυπική μορφή ενός μαθήματος αλλά μέσω παιχνιδιών.
    • o Το παιδί μπορεί να διαβάσει παραμύθια ή λογοτεχνικά βιβλία ανάλογα με την ηλικία του. Οι πιο ‘δύσκολοι’ αναγνώστες μπορούν να διαβάσουν κόμιξ. Παρόλο που πολλοί θεωρούν ότι δεν προσφέρουν και πολλά σε όσους τα διαβάζουν, τα κόμιξ μπορούν να φάνουν ισάξια των δύο προηγούμενων. Η γραμματοσειρά που χρησιμοποιείται συνήθως είναι διαφορετική, ίσως κατά κάποιο τρόπο πιο απαιτητική από τη γραμματοσειρά των βιβλίων και των παραμυθιών, που έχουν μεγάλα και ευανάγνωστα γράμματα. Επίσης, χρησιμοποιούνται πολλές ψευδολέξεις ή επιφωνήματα με συνεχόμενα σύμφωνα που αναγκάζουν τον αναγνώστη να διαβάζει τις λέξεις ανά γράμμα και όχι από μνήμης ή συνειρμικά.

Οι γονείς οφείλουν να αφήσουν το παιδί να επιλέξει μόνο του το βιβλίο που θέλει να διαβάσει έτσι ώστε να το κάνει ευχάριστα και να μην το θεωρήσει υποχρέωση.

Όταν το παιδί διαβάσει το βιβλίο, ο γονιός μπορεί να του ζητήσει να του διηγηθεί την ιστορία που διάβασε.

  • o Υπάρχουν πολλά δημιουργικά ‘παιχνιδάκια’ που μπορούν οι γονείς να παίξουν με το παιδί τους.
    • Η κρεμάλα και το scrabble είναι τα πιο γνωστά.
    • Η επανάληψη στην προπαίδεια μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους: Φτιάχνουμε καρτούλες με τις προπαίδειες και μετράμε πόσες θα λύσει σωστά το παιδί μέσα σε 5 λεπτά. Γράφουμε κάθε φορά το σκορ. Δεν ξεχνάμε να το επιβραβεύουμε κάθε φορά κάνει ρεκόρ!
    • Παίζοντας με μια μπάλα λέμε στον συμπαίκτη μας έναν πολλαπλασιασμό που πρέπει να λύσει για να πετάξει την μπάλα.
    • Το παιχνίδι «μονά ή ζυγά» μπορεί να παιχτεί στην παραλία. Βάζουμε στο χέρι μας μικρά πετραδάκια και καλούμε το παιδί να μαντέψει αν στο χέρι μας έχουμε μονό ή ζυγό αριθμό πετρών. Στο τέλος της μετράμε και κερδίζει όποιος έχει κάνει τις περισσότερες σωστές προβλέψεις.
    • Ένα άλλο παιχνίδι που αρέσει στα παιδιά είναι το Πρόσωπο-Ζώο- Πράγμα.
    • Διάφορα παιχνίδια με λέξεις μπορούν να γίνουν ακόμα και μέσα στο αυτοκίνητο για να περάσει η ώρα. Για παράδειγμα, ψάχνουμε λέξεις που κάνουν ομοιοκαταληξία ή που ξεκινούν από το ίδιο γράμμα.
    • Για εξάσκηση στην αλφαβήτα, κάνουμε μια συζήτηση ξεκινώντας κάθε φορά τη φράση μας με το σωστό γράμμα της αλφαβήτας: Ο πρώτος θα βρει μια φράση από Α, ο δεύτερος από Β κ. ο. κ.
    • Οι κατασκευές αποτελούν έναν δημιουργικό τρόπο για την καλλιέργεια πολλών δεξιοτήτων, αλλά και για την κατανόηση μαθηματικών εννοιών.
  • o Στο Internet σε διάφορες σελίδες οι γονείς θα βρουν online ασκήσεις/ παιχνίδια στα οποία οι μικροί μαθητές μπορούν να εξασκηθούν ευχάριστα σε διάφορες ασκήσεις που τους δυσκολεύουν.
  • Οι γονείς μπορούν να αγοράσουν βιβλία με δραστηριότητες ειδικά σχεδιασμένες για την καλοκαιρινή επανάληψη. Το παιδί θα ασχολείται με τις δραστηριότητες αυτές λίγη ώρα κάθε μέρα.

Το καλοκαίρι είναι περίοδος ανάπαυσης για τα παιδιά, μπορεί να φανεί όμως και ευκαιρία για μια μικρή επανάληψη. Ακολουθώντας μερικά ‘κολπάκια’ οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να μην αποσυντονιστούν, να απασχοληθούν δημιουργικά και ευχάριστα!