ΓΡΑΠΤΗ ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ Ν. ΚΕΙΜΕΝΑ ΜΕ ΘΕΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΡ. ΘΕΜΑΤΩΝ, Η ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ

Κείμενο 2

Η αποκλειστική

Το διήγημα (εδώ παρατίθεται η αρχή και το τέλος του) της Λουκίας Δέρβη είναι ενταγμένο στο βιβλίο της Αλλού, στο πουθενά. Διηγήματα, Εκδόσεις Μελάνι, Αθήνα 2015, σελ. 34-39.

 

Κρατιόταν γερά από το χερούλι του λεωφορείου για την πλατεία Αμερικής. Σε λίγο θα έπρεπε να κατεβεί, να πάρει το τρόλεϊ, τρεις στάσεις ακόμη. Η καρδιά της χτυπούσε δυνατά, χόρευε ξέφρενα και λίγες σταγόνες ιδρώτα κυλούσαν στους κροτάφους της. Τα χέρια της ήταν κι αυτά ιδρωμένα, όπως γινόταν σε κάθε σημαντικό γεγονός της ζωής της. Έτσι είχε γίνει στον γάμο της με τον Τάτο, στις γέννες των τριών κοριτσιών της, έτσι κι όταν πήρε το λεωφορείο ως λαθρομετανάστρια στην Ελλάδα. Μικρές σταγονίτσες προσμονής κι ανοχής. Τέτοιες ήταν. Τη λέγανε Γεωργία, σαν τη χώρα της. […] Αν κάτι ήξερε καλά η Γεωργία, αυτό ήταν να κάνει υπομονή. Και να καθαρίζει καλά τα σώματα των ασθενών της. […] Αυτή ήταν η συμφωνία με τον άντρα της∙ ένας χρόνος μακριά από τα παιδιά της για να ικανοποιήσει την επιθυμία του. Ένας χρόνος ίσον με δέκα χιλιάδες ευρώ, όσα χρειάζονταν για να αγοράσουν το αυτοκίνητο των ονείρων τους, ένα ολοκαίνουργιο μαύρο τζιπ. Τα υπολόγιζε με χαρτί και με μολύβι στη στενή κάμαρά της στου Γκύζη, εβδομήντα ευρώ τα βραδινά  στο νοσοκομείο, εκατόν δεκαπέντε τα Σαββατοκύριακα, οκτώ ευρώ την ώρα για το σιδέρωμα που έκανε για έξτρα λεφτά, εκατό ευρώ οι σκάλες που έπλενε δύο φορές τη βδομάδα, πέντε ευρώ την ημέρα για φαΐ, ένα γιαούρτι το βράδυ ένα ευρώ, εξήντα ευρώ το νοίκι για […] το υπόγειο διαμέρισμα […]. Δούλευε σαν σκυλί για να μαζέψει το συντομότερο δυνατόν τα χρήματα και να γυρίσει στα παιδιά και τον άντρα της. […]

Ήταν Κυριακή εκείνη τη μέρα, η Γεωργία δεν θα το ξεχνούσε ποτέ. Το τρόλεϊ είχε μόλις σταματήσει στη στάση της, στην πλατεία Αμερικής. Έξω έβρεχε, «δάκρυα του Θεού» τα έλεγε. Την προηγούμενη Δευτέρα είχε στείλει όλο το ποσό, δέκα χιλιάδες ευρώ, στον Τάτο. Και χθες εκείνος είχε αγοράσει το τζιπ. Ήταν πλέον ελεύθερη να γυρίσει στην πατρίδα της∙ ελεύθερη, η αγαπημένη της λέξη. […] Ήταν χαρούμενη, δεν ήξερε ούτε κι η ίδια πόσο και ούτε μπορούσε να το φανταστεί τι ήταν αυτό που θα της χαλούσε την ευτυχία. Με ένα τηλεφώνημα από την πατρίδα, δέκα λεπτά αργότερα, η μεγάλη της κόρη τής ανακοίνωνε ότι ο Τάτο είχε σμπαραλιάσει το τζιπ και ο ίδιος νοσηλευτόταν σοβαρά τραυματισμένος στο νοσοκομείο. Και πως χρειάζονταν επειγόντως χρήματα για μια αποκλειστική∙ ή – ακόμα καλύτερα – εκείνην.

 

ΘΕΜΑ 4 (μονάδες 15)

Ποια είναι η σχέση της Γεωργίας, της ηρωίδας του Κειμένου 2, με τη δουλειά της; Να την ερμηνεύσεις με βάση το κείμενο και να εκφράσεις τις σκέψεις και τα συναισθήματα που σου δημιουργούνται από την ανάγνωσή του (120-150 λέξεις).

 

 

Η ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ: ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ    

ΘΕΜΑ 4 (μονάδες 15)

Οποιαδήποτε διαπίστωση από τους/τις μαθητές/-τριες θεωρείται αποδεκτή, εφόσον μπορεί να συσχετιστεί/ τεκμηριωθεί με στοιχεία/ χωρία του κειμένου, χωρίς να δίνεται με τρόπο αυθαίρετο.

Η Γεωργία αντιπροσωπεύει πολλές γυναίκες της κοινωνικής της υπόστασης:

(λαθρο)μετανάστριες από την Ανατολική Ευρώπη που εργάζονται στην Ελλάδα σε

«δύσκολες» δουλειές, όπως αποκλειστικές νοσοκόμες, καθαρίστριες κ.λπ., έχοντας αφήσει

πίσω την οικογένειά τους, βιώνοντας μεγάλη στέρηση και αποβλέποντας σε μια καλύτερη

ζωή στις πατρίδες τους. Με την εργασία της έχει μια σχέση εξάρτησης-υποδούλωσης. Την

γνωρίζει καλά («Αν κάτι ήξερε καλά… των ασθενών της»), δουλεύει ασταμάτητα σαν

σκλάβα με χίλιες στερήσεις κάνοντας την κύρια δουλειά της αποκλειστικής νοσοκόμας και

πολλές δευτερεύουσες δουλειές («Τα υπολόγιζε με χαρτί και με μολύβι … το υπόγειο

διαμέρισμα»). Δεν αντλεί ικανοποίηση από αυτήν, αλλά αποτελεί τον μοναδικό δρόμο, για

να αγοράσει «το αυτοκίνητο των ονείρων τους» που στην πραγματικότητα είναι το όνειρο

του συζύγου της, ο οποίος την εκμεταλλεύεται. Η άκρατη επιθυμία της ελευθερίας («Ήταν

πλέον ελεύθερη να γυρίσει στην πατρίδα της∙ ελεύθερη, η αγαπημένη της λέξη») δηλώνει

ότι την βαραίνει η κατάσταση της σκλάβας στην οποία βρίσκεται και την οποία αντέχει με

«προσμονή» και «ανοχή», αφοσιωμένη στο στόχο της και αποβλέποντας στην επιστροφή

στην πατρίδα και την οικογένειά της. Και ενώ στο τέλος του διηγήματος ολοκληρώνει την

«αποστολή» της και φτάνει στο στόχο της ώστε να δραπετεύσει από την ιδιότητα της

«αποκλειστικής», ο τραυματισμός του ασύνετου συζύγου της την μετατρέπει σε μια διά

βίου πλέον σκλάβα, σε μια διά βίου αποκλειστική νοσοκόμα.

Στο δεύτερο σκέλος της απάντησης, τα παιδιά θα απαντήσουν τεκμηριωμένα αλλά και

βιωματικά σε ένα κείμενο στοχαστικού λόγου εκφράζοντας σκέψεις και συναισθήματα,

που, δειγματικά, θα μπορούσαν να συσχετιστούν με τη μοίρα της ηρωίδας ως

εκπροσώπου/συμβόλου των μεταναστριών εργαζόμενων γυναικών, την πλοκή του

κειμένου και την απήχηση της δραστικότητας του τέλους που καταστρέφει όλα τα όνειρα

της Γεωργίας οδηγώντας την «στο πουθενά», το συσχετισμό της ζωής της ηρωίδας με

οικονομικοκοινωνικές αιτίες κ.λπ