ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ _ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ)

Β΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΛ

Κείμενο 1

Η δημοσιοποίηση όλης της αλήθειας, το διακριτό και η αντικειμενικότητα της είδησης

Απόσπασμα από εργασία της Καρβούνης Ελένης με τίτλο «Κώδικες δεοντολογίας δημοσιογράφων», Σχολή Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, τμήμα Νομικής, ΕΚΠΑ, 2005.

Η αλήθεια αποτελεί το θεμελιώδες δημοσιογραφικό δέον. Η αρχή αυτή επιβάλλει τον πριν από τη δημοσίευση έλεγχο της αλήθειας των πληροφοριών και των ειδήσεων. Το καθήκον αλήθειας δεν σημαίνει πάντοτε ότι οι ισχυρισμοί είναι αντικειμενικά ακριβείς και ανταποκρίνονται στην αντικειμενική αλήθεια. Η υποχρέωση συνίσταται στο καθήκον τηρήσεως της καλής πίστης ως προς την ακρίβεια της ειδήσεως και στην επίδειξη της απαιτούμενης κατά τις περιστάσεις επιμέλειας. Το δημοσιογραφικό δέον συνίσταται στη φιλαλήθεια και ειλικρίνεια κατά τη μετάδοση της ειδήσεως, δηλαδή στην υποκειμενική αλήθεια με ταυτόχρονη αποχή από διαστρεβλώσεις, παραποιήσεις και φήμες που παρουσιάζονται ως γεγονότα. Μάλιστα, στο ευρύτερο καθήκον αλήθειας εντάσσεται η υποχρέωση του δημοσιογράφου να μην υποκρύπτει το είδος του δημοσιεύματος, ώστε η είδηση να μπορεί να διακριθεί από τα σχόλια, αλλά και από τις επ’ αμοιβή καταχωρήσεις.

Η διαφάνεια νοείται και υπό την έννοια της αμεροληψίας συνιστώντας πραγμάτωση της αντικειμενικής ειδησεογραφίας η οποία εκθέτει όλες τις σπουδαίες ειδήσεις δίχως κεκαλυμμένα σχόλια και χωρίς εσκεμμένη προβολή ή υποβάθμιση της εκάστοτε ειδήσεως. Άλλωστε, βρίσκεται σε συνάρτηση με τη δημοκρατική αρχή, τόσο με την κυριαρχία της πλειοψηφίας όσο και με την εγγύηση της ελευθερίας και αποδοτικότητας της μειοψηφίας, του πλουτισμού των ομάδων, ιδεών και συμφερόντων.

Πλήρης πολιτική αποχή θα ήταν η πλήρης αποχή από τον ανταγωνισμό των ιδεών και συμφερόντων και ο περιορισμός στην αυστηρή, αντικειμενική, χωρίς σχόλια ειδησεογραφία. Μια ενδεχόμενη πιστή εφαρμογή θα απομάκρυνε την ειδησεογραφία από τα περισσότερα φλέγοντα προβλήματα, που λαμβάνουν από τη φύση τους ή λόγω των ειδικών συνθηκών, συχνά αιφνιδίως και απρόβλεπτα, πολιτικό χαρακτήρα, ενώ η αρχή της πλήρους πολιτικής αποχής θα οδηγούσε στην πλήρη αποπολιτικοποίηση και δυστυχώς, ως φαίνεται, δεν θα λάμβανε τη μορφή της ευπρόσδεκτης και συνάμα επιδιωκόμενης απαγκιστρώσεως από οιαδήποτε ορισμένη πολιτική ομάδα, αλλά απομάκρυνσης από την πολιτική εν γένει στερώντας τη δημοκρατικά απαραίτητη δημοσιότητα του πολιτικού βίου απαραίτητο στοιχείο της δημοκρατικής αρχής.

ΘΕΜΑΤΑ

ΘΕΜΑ 1

1^ο υποερώτημα :Σε 50-60 λέξεις να εκθέσεις το θέμα που πραγματεύεται το Κείμενο 1 και τη θέση της συντάκτριας σχετικά με την στάση της δημοσιογραφίας στα πολιτικά δρώμενα.

Μονάδες 15

2^ο υποερώτημα :Να περιγράψεις με συντομία πώς στην 1η παράγραφο του Κειμένου 1 η επανάληψη συνιστά τρόπο με τον οποίο ενισχύεται η συνοχή του λόγου και η συνεκτικότητα των νοημάτων.

Μονάδες 10

3^ο υποερώτημα : α. Να εξετάσεις σε ποιο από τα υπογραμμισμένα χωρία του Κειμένου 1 το μήνυμα διατυπώνεται με βεβαιότητα, σε ποιο με πιθανότητα και σε ποιο με αναγκαιότητα (μονάδες 15)

β. «Η διαφάνεια νοείται και υπό την έννοια της αμεροληψίας συνιστώντας πραγμάτωση της αντικειμενικής ειδησεογραφίας η οποία εκθέτει όλες τις σπουδαίες ειδήσεις δίχως κεκαλυμμένα σχόλια και χωρίς εσκεμμένη προβολή ή υποβάθμιση της εκάστοτε ειδήσεως» (2^η παράγραφος, Κείμενο 1): Να αντικαταστήσεις τις υπογραμμισμένες λέξεις του παραπάνω αποσπάσματος με συνώνυμες λέξεις ή φράσεις που δε θα διαφοροποιούν το νόημα, αλλά θα απλοποιούν το ύφος λόγου (μονάδες 15)

ΘΕΜΑ 2:

1^ο υποερώτημα: Ποιο/α ρηματικό/ά πρόσωπα κυριαρχούν στο κείμενο; Πώς ερμηνεύετε την επιλογή της συγγραφέως; (μονάδες 7)

2^ο υποερώτημα: Να ερμηνεύσετε επιγραμματικά τη λειτουργία των παρακάτω υπογραμμισμένων συνδέσμων:

Α) Άλλωστε, βρίσκεται σε συνάρτηση με τη δημοκρατική αρχή, τόσο με την κυριαρχία της πλειοψηφίας όσο και με την εγγύηση της ελευθερίας και αποδοτικότητας της μειοψηφίας, του πλουτισμού των ομάδων, ιδεών και συμφερόντων. (2^η παράγραφος)

Β) Το δημοσιογραφικό δέον συνίσταται στη φιλαλήθεια και ειλικρίνεια κατά τη μετάδοση της ειδήσεως, δηλαδή στην υποκειμενική αλήθεια με ταυτόχρονη αποχή από διαστρεβλώσεις, παραποιήσεις και φήμες που παρουσιάζονται ως γεγονότα (1^η παράγραφος) (μονάδες 8)

Θέμα 3: «Σε ένα άρθρο κριτικής απέναντι στη στάση των δημοσιογράφων παρουσιάστε τις συχνότερες κατά τη γνώμη σας παραβιάσεις της δημοσιογραφικής δεοντολογίας και τον τρόπο που πρέπει να φέρονται και να ενημερώνουν οι δημοσιογράφοι (350-400);».

Μονάδες 30

Σαν σήμερα