ΛΑΤΙΝΙΚΑ Β’ 10/1

Oλοκληρώθηκε η σύνταξη και γραμματική επεξεργασία του κειμένου 6.

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ:

ministri: ονομαστική πληθυντικού του ουσιαστικού της β΄ κλίσης (συγκοπτόμενου), αρσενικού γένους minister, ministri = θεράπων, υπηρέτης.Κλίνεται όπως το ager.

magistratus: ονομαστική πληθυντικού του ουσιαστικού της δ΄ κλίσης, αρσενικού γένους magistratus -us = άρχοντας, αρχή. Εδώ ονομαστική πληθυντικού = οι αρχές.

legum: γενική πληθυντικού του ουσιαστικού της γ΄ κλίσης, θηλυκού γένους lex, legis = νόμος.
liberi: ονομαστική πληθυντικού, αρσενικού γένους του επιθέτου της β΄ κλίσης, θετικού βαθμού liber, libera, liberum = ελεύθερος, -η, -ο.Κλίνεται όπως το puer στο αρσενικό.

esse: απαρέμφατο ενεστώτα του βοηθητικού ρήματος sum, fui, —, esse = είμαι.

possumus: α΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα του ρήματος possum, potui, —, posse = μπορώ.

ΚΛΙΣΗ ΤΟΥ possum: possum (= μπορώ)

possum (pos- μπροστά από σύμφωνο , pot- μπροστά από φωνήεν) – potui – posse.

οριστική

ενεστώτας

παρατατικός

μέλλοντας

possum

potes

potest

possumus

potestis

possunt

poteram

poteras

poterat

poteramus

poteratis

poterant

potero

poteris

poterit

poterimus

poteritis

poterunt

ΣΥΝΤΑΞΗ:

Legum ministri sunt magistratus: κύρια πρόταση κρίσεως, επειδή εκφέρεται με οριστική (sunt: οριστική ενεστώτα) και εκφράζει το πραγματικό γεγονός.

sunt: ρήμα.
magistratus: υποκείμενο του ρήματος sunt.
ministri: κατηγορούμενο του υποκειμένου (magistratus) λόγω του συνδετικού ρήματος sunt.
legum: γενική αντικειμενική στο ministri.

legum interpretes iudices (sunt): κύρια πρόταση κρίσεως, επειδή εννοείται ότι εκφέρεται με οριστική (sunt: οριστική ενεστώτα), λόγω του ασύνδετου σχήματος, και εκφράζει το πραγματικό γεγονός.

(sunt): εννοούμενο ρήμα.
iudices: υποκείμενο του εννοούμενου ρήματος sunt.
interpretes: κατηγορούμενο του υποκειμένου (iudices) λόγω του εννοούμενου συνδετικού ρήματος (sunt).
legum: γενική αντικειμενική στη λέξη interpretes.

legum denique omnes servi sumus: κύρια πρόταση κρίσεως, επειδή εκφέρεται με οριστική (sumus: οριστική ενεστώτα) και εκφράζει το πραγματικό γεγονός.

sumus: ρήμα.
(nos): εννοούμενο υποκείμενο του ρήματος sumus.
omnes: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο εννοούμενο υποκείμενο (nos).
servi: κατηγορούμενο του εννοούμενου υποκειμένου (nos) λόγω του συνδετικού ρήματος sumus.
legum: γενική αντικειμενική στη λέξη servi.
denique: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο ρήμα sumus.

sic enim liberi esse possumus: κύρια πρόταση κρίσεως, επειδή εκφέρεται με οριστική (possumus: οριστική ενεστώτα) και εκφράζει το πραγματικό γεγονός.

possumus: ρήμα.
(nos): εννοούμενο υποκείμενο του ρήματος possumus και του απαρεμφάτου esse (ταυτοπροσωπία).
esse: αντικείμενο του ρήματος possumus και τελικό απαρέμφατο.
liberi: κατηγορούμενο του εννοούμενου υποκειμένου (nos) λόγω του απαρεμφάτου του συνδετικού ρήματος (sum).
sic: επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου στο ρήμα possumus.

ΚΛΙΣΗ ΟΥΔΕΤΕΡΩΝ ΤΡΙΤΟΚΛΙΤΩΝ:

 

Καταλήξεις Ουδέτερα

Παράδειγμα

Ενικός

Πληθυντικός

Ενικός

Πληθυντικός

Ον. -s (ή οτιδήποτε) -a corpus corpor-a
Γεν. -is -um corpor -is corpor-um
Δοτ. -i -ibus corpor-i corpor-ibus
Αιτ. -s (ή οτιδήποτε) -a corpus corpor -a
Κλ. -s (ή οτιδήποτε) -a corpus corpor -a
Αφ. -e -ibus corpor-e corpor-ibus

 

ΓΕΝΟΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ Γ’ΚΛΙΣΗΣ:

Γ’ ΚΛΙΣΗ   Αρσενικά : -o, -or, -os,-er, -es, -is

γεν. -is

    Θηλυκά : -io, -do, -go

-x, tas, -is, -es, -us

-s

γεν. -is

    Ουδέτερα : -c, -al, -l, -e, -n, -t, -ar, -ur, –us και στη γενική ενικού έχουν χαρακτήρα θέματος r,π.χ. corpus/ corpor-is

γεν. -is

ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ:

Να κλίνετε το ουσιαστικό ministri και το επίθετο liber και στα τρία γένη.