ΛΑΤΙΝΙΚΑ 22/1

Ξαναείπαμε πώς κλίνεται η ΠΠΣ.

π.χ. constituendus-a-um sum/es/est κλπ. είναι η οριστική ενεστώτα της ΠΠΣ του constituo. Δες εδώ (σελ.1-2) την κλίση:γερουνδιακο παθητικη περιφρα συζυγια

dilapsa: ονομαστική πληθυντικού, ουδετέρου γένους, της μετοχής παρακειμένου του ρήματος dilabor, dilapsus sum, dilapsum, dilābi 3 (αποθετικό) = καταρρέω.

iam: χρονικό επίρρημα = πια, ήδη.

diffluxerunt: γ’ πληθυντικό οριστικής ενεργητικού παρακειμένου του ρήματος diffluo, diffluxi, diffluctum, diffluĕre 3 = καταλύομαι.

severis: αφαιρετική πληθυντικού, θηλυκού γένους, του δευτεροκλίτου επιθέτου severus, -a, -um = αυστηρός, -ή, -ό (συγκριτικός: severior, -ior, -ius, υπερθετικός: severissimus, -a, -um).

vincienda: ονομαστική πληθυντικού, ουδετέρου γένους, του γερουνδιακού του ρήματος vincio, vinxi, vinctum, vincire 4 = στερεώνω (vincienda sunt: γ’ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα Παθητικής Περιφραστικής Συζυγίας).

quassata: ονομαστική ενικού, θηλυκού γένους, της μετοχής παθητικού παρακειμένου του ρήματος quasso, quassavi, quassatum, quassāre 1 = συντρίβω.

uterque: ονομαστική ενικού, αρσενικού γένους, του αντωνυμικού επιθέτου uter(que), utra(que), utrum(que) = και ο ένας και ο άλλος [ως αντωνυμικό επίθετο κλίνεται όπως οι αντωνυμίες: γεν. εν. utrius(que), δοτ. εν. utri(que), όχι κλητική].

togatus: ονομαστική ενικού, αρσενικού γένους, του δευτεροκλίτου επιθέτου (τριγενούς και τρικαταλήκτου) togatus, -a, -um = ο τηβεννοφόρος, στην ειρήνη [δεν σχηματίζει παραθετικά, ως παραγόμενο από ουσιαστικό (toga = τήβεννος)].

mederi: απαρέμφατο ενεστώτα του αποθετικού ρήματος medeor, —, mederi 2 = γιατρεύω.

nemo: ονομαστική ενικού, αρσενικού γένους, της ουσιαστικής αόριστης αντωνυμίας nemo, (nemo), nihil (nil) = κανείς, καμία, τίποτα.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ:

 

quae idem togatus fieri prohibuisset: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση, προσδιοριστική στο multa. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία quae και εκφέρεται με υποτακτική δυνητική (prohibuisset), χρόνου υπερσυντελίκου, γιατί εκφράζει το απραγματοποίητο στο παρελθόν: Στο εσωτερικό της αναφορικής αυτής πρότασης λανθάνει υποθετικός λόγος του απραγματοποίητου (ή του αντίθετου προς το πραγματικό) στο παρελθόν καθώς το ρήμα prohibuisset λειτουργεί ως απόδοση της υπόθεσης που λανθάνει στο togatus.
togatus: επιρρηματικό κατηγορούμενο του χρόνου (ή τρόπου) στο idem μέσω του ρήματος σκόπιμης ενέργειας prohibuisset.

ΠΡΟΣΟΧΗ:Προσέχουμε ότι το ρ. prohibeo συντάσσεται εδώ με απαρέμφατο παθητικού ενεστώτα (και όχι απαρέμφατο ενεργητικού ενεστώτα και αιτιατική προσώπου ως υποκείμενό του). Αυτό συμβαίνει γιατί ο Κικέρωνας δεν θέλει να αναφέρει το υποκείμενο του απαρεμφάτου, που στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι οι οπαδοί του Καίσαρα και του Πομπήιου. Ανάλογη σύνταξη συναντούμε στα κείμενα 7, 15 –όπου και η αντίστοιχη θεωρία, σ. 119- και στο 34. Η χρήση αυτή συνηθίζεται σε στρατιωτικές διαταγές/ απαγορεύσεις κτλ. (που ξέρουμε ότι απευθύνονται στους στρατιώτες).

ΠΡΟΣΟΧΗ: Στην πρόταση Quare subveniendum reipublicae est (tibi) η σύνταξη της ΠΠΣ είναι απρόσωπη,γιατί το subvenio συντάσσεται με δοτική ως αντικείμενο(reipublicae)

Στη συνέχεια διδάχθηκε η τροπή της παθητικής σύνταξης της ΠΠΣ σε ενεργητική.Δες εδώ στη σελ.3-4 τη μετατροπή :γερουνδιακο παθητικη περιφρα συζυγια 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ: 1) tu unus debes excitare omnia

2) (tu) debes constituere iudicia

3) (tu) debes revocare fidem

4) (tu) debes comprimere libidines

5) (tu) debes subvenire reipublicae

MELETH:1) ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΟΛΟΥ ΤΟΥ 33

2) Το γερουνδιακό και την τροπή της σύνταξης.

3) ΑΣΚΗΣΗ II ΣΕΛ.79-80.