ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΓΑ 19/1

Συνεχίστηκε η παράδοση του γερουνδιακού. Δες εδώ:ΓΕΡΟΥΝΔΙΑΚΟ (2)

Υπογραμμίστηκαν τα γερουνδιακά του 33 και έγινε σύνταξη και μετάφραση ως το suboles:excitanda,constituenda, revocanda, comprimendae, propaganda, vincienda, subveniendum k sananda.

Όλες οι συντάξεις της παθητικής περιφραστικής συζυγίας είναι προσωπικές εκτός το subveniendum reipublicae est που είναι απρόσωπη. Επίσης συχνά εννοείται το ρήμα ‘sum’.

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΡΑΣΤΙΚΗΣ ΣΥΖΥΓΙΑΣ:

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ XXXIII:

Το γερουνδιακό μεταφράζεται με παθητική φωνή,π.χ. να ανασυγκροτηθούν…,μπορεί όμως να μεταφραστεί και ενεργητικά,π.χ. να ανασυγκροτήσεις…


Όλα πρέπει να ανασυγκροτηθούν/αποκατασταθούν από σένα μόνο, Γάιε Καίσαρα, όσα ξέρεις ότι κείτονται αναποδογυρισμένα (ή καταλυμένα) και ριγμένα κάτω από τη λαίλαπα του ίδιου του πολέμου, πράγμα που υπήρξε αναγκαίο/ αναπόφευκτο (ή που υπήρξε αναγκαίος): πρέπει να αναδιοργανωθούν τα δικαστήρια (ή να αναδιοργανωθεί η δικαιοσύνη), πρέπει να αποκατασταθεί η εμπορική πίστη, πρέπει να χαλιναγωγηθούν τα πάθη, πρέπει να επιδιωχθεί η αύξηση του πληθυσμού· όλα όσα, αφού κατέρρευσαν, καταλύθηκαν πια, πρέπει να στερεωθούν με αυστηρούς νόμους. Σε έναν τόσο μεγάλο (ή φοβερό) εμφύλιο πόλεμο, μέσα στο τόσο μεγάλο πάθος των ψυχών και των όπλων, η ρημαγμένη πολιτεία έχασε και πολλά διακριτικά του κύρους και (πολλά) στηρίγματα της σταθερότητάς της· και πολλά έκανε και ο ένας και ο άλλος αρχηγός στον πόλεμο, τα οποία ο ίδιος θα είχε εμποδίσει να γίνουν (ή να συμβούν) στην ειρήνη (ή σε περίοδο ειρήνης). Επομένως, πρέπει να βοηθηθεί η πολιτεία και πρέπει να θεραπευτούν τώρα από σένα όλα τα τραύματα (ή όλες οι πληγές) του πολέμου, τα οποία (ή τις οποίες) κανείς εκτός από σένα δεν μπορεί να γιατρέψει.

Η μετάφραση του κειμένου μπορεί να γίνει και σε ενεργητική φωνή:

Εσύ και μόνο (ή εσύ είσαι ο μόνος που), Γάιε Καίσαρα, πρέπει να ανασυγκροτήσεις/ αποκαταστήσεις όλα όσα ξέρεις ότι κείτονται αναποδογυρισμένα (ή καταλυμένα) και ριγμένα κάτω από τη λαίλαπα του ίδιου του πολέμου, πράγμα που υπήρξε αναγκαίο/ αναπόφευκτο (ή που υπήρξε αναγκαίος): πρέπει να αναδιοργανώσεις τα δικαστήρια (ή τη δικαιοσύνη), πρέπει να αποκαταστήσεις την εμπορική πίστη, πρέπει να χαλιναγωγήσεις τα πάθη, πρέπει να επιδιώξεις την αύξηση του πληθυσμού· όλα όσα, αφού κατέρρευσαν, καταλύθηκαν πια, πρέπει να στερεώσεις με αυστηρούς νόμους. Σε έναν τόσο μεγάλο (ή φοβερό) εμφύλιο πόλεμο, μέσα στο τόσο μεγάλο πάθος των ψυχών και των όπλων, η ρημαγμένη πολιτεία έχασε και πολλά διακριτικά του κύρους και (πολλά) στηρίγματα της σταθερότητάς της· και πολλά έκανε και ο ένας και ο άλλος αρχηγός στον πόλεμο, τα οποία ο ίδιος θα είχε εμποδίσει να γίνουν (ή να συμβούν) στην ειρήνη (ή σε περίοδο ειρήνης). Επομένως, πρέπει να βοηθήσεις την πολιτεία και πρέπει να θεραπεύσεις τώρα όλα τα τραύματα (ή όλες τις πληγές) του πολέμου, τα οποία (ή τις οποίες) κανείς εκτός από σένα δεν μπορεί να γιατρέψει.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ:

Το αντωνυμικό επίθετο (απόλυτο αριθμητικό επίθετο το αναφέρει η σχολική Γραμματική, Τζάρτζανου) unus, -a, -um (= ένας, μία, ένα• μόνος, μοναδικός, ένας και μόνο, μόνο ένας) είναι κατηγορηματικός προσδιορισμός στο tibi.ΕΔΩ ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι λέξεις solus, unus (= μόνος), totus (= ολόκληρος) χαρακτηρίζονται πάντοτε ως κατηγορηματικοί προσδιορισμοί (Κανελλόπουλος, Χρ., 1989, σ. 267).Ως αντωνυμικό επίθετο σχηματίζει γενική ενικού -ius και στα τρία γένη και δοτική-i και στα τρία γένη. Λόγω σημασίας δεν έχει πληθυντικό.

  1. Προσοχή στη διάκριση των ρημάτων vincio 4(= δένω) και vinco 3(= νικώ).

  2. Το dignitas σχηματίζει γενική πληθυντικού σε -um/ -ium, άρα και διπλή αιτιατική -es/ -is, όπως και τα civitas, aetas, utilitas.

  3. Το fides, fidei (= η εμπορική πίστη) είναι μόνο ενικού αριθμού. Τα ουσιαστικά res, dies είναι τα μόνα ουσιαστικά της 5ης κλίσης που σχηματίζουν και τους δύο αριθμούς σε όλες τις πτώσεις, ενώ τα spes, species, acies, facies, effigies σχηματίζουν τον ενικό και από τον πληθυντικό την ονομαστική, αιτιατική και κλητική.

  4. suboles: ονομαστική ενικού, θηλυκού γένους, του ισοσύλλαβου ουσιαστικού γ΄ κλίσης suboles, -is = οι απόγονοι (ετερόσημο: στον πληθυντικό = τα παρακλάδια) [αν και ισοσύλλαβο, σχηματίζει τη γενική πληθυντικού σε -um, όπως και τα sedes, senex, iuvenis].

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ:

  • perculsa atque prostrata: επιθετικές μετοχές ως επιρρηματικά κατηγορούμενα του τρόπου στο quae μέσω του iacere.

  • impetu: αφαιρετική του ποιητικού αιτίου (άψυχο) από τις παθητικές μετοχές perculsa atque prostrata . Σύμφωνα με το Bιβλίο του Kαθηγητή θεωρείται (οργανική) αφαιρετική του μέσου στις παθητικές μετοχές perculsa atque prostrata.

  • belli: γενική υποκειμενική στο impetu.

  • ipsius: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο belli.

  • quod necesse fuit: δευτερεύουσα αναφορική προσθετική πρόταση [γιατί αναφέρεται σε όλο το περιεχόμενο της αναφορικής πρότασης (quae iacere sentis perculsa atque prostrata impetu belli ipsius)]. Δεκτή θεωρείται και η άποψη ότι είναι προσδιοριστική στο belli.

  • constituenda (tibi) iudicia (sunt) : κύρια ελλειπτική πρόταση κρίσης,εννοείται το sunt k το tibi.

  • revocanda (tibi) fides (est)

  • comprimendae (tibi) libidines (sunt),παντού εννοείται τύπος του sum και το tibi ως ποιητικό αίτιο.

  • propaganda suboles (est) (tibi)
  • MΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ: Να κλιθούν στο θηλυκό και ουδέτερο τα γερουνδιακά του 33.
  • ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΓΕΡΟΥΝΔΙΑΚΟ ΕΔΩ: γερουνδιακο παθητικη περιφρα συζυγια ΓΕΡΟΥΝΔΙΑΚΟ