7. ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ

7. Οικονομία και κοινωνία στη Δυτική ΕυρώπηΗ ΕΠΟΧΗ της ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΚΜΗΣ : Από τον τερματισμό της εικονομαχίας ως το Σχίσμα των δύο Εκκλησιών (843-1054)

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ

ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΑΣ

Α. Χαρακτηριστικά και εξέλιξη

Η κοινωνία του φραγκικού κράτους = αγροτική : από την εποχή των Μεροβιγγείων ( – 8ος αι ) οι συνθήκες ανασφάλειας αναγκάζουν τους αδύναμους να αναζητήσουν την προστασία των αρχόντων – δημιουργούνται σχέσεις εξάρτησης

ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ : Οι άρχοντες ( φεουδάρχες ) παραχωρούν στους υποτελείς τους εκτάσεις γης (= τα φέουδα) και τους παρέχουν προστασία

– οι υποτελείς ως αντάλλαγμα προσφέρουν πίστη, υποτέλεια και διάφορες υπηρεσίες

– η παραμέληση των υποχρεώσεων από τη μεριά του υποτελούς συνεπάγεται αφαίρεση του φέουδου.

Η επίσημη σχέση υποτέλειας μεταξύ ενός φεουδάρχη και ενός υποτελούς γίνεται με την τελετή της περιβολής

Β’. Διαστρωμάτωση της φεουδαρχικής κοινωνίας

Επικεφαλής της κοινωνικής πυραμίδας ο βασιλιάς

Φεουδάρχες : η αριστοκρατία :
αποτελούμενη από τους άμεσους υποτελείς του βασιλιά: κόμητες, βαρόνους, μαρκησίους και οι εκκλησιαστικοί άρχοντες
και τους κατώτερους υποτελείς
Βάση της κοινωνικής πυραμίδας ο λαός, που αποτελείται από :
Τους ελεύθερους γεωργούς ( μικροϊδιοκτήτες )
Τους πάροικους : αποτελούν την πλειοψηφία των αγροτών, είναι ισόβια δεμένοι με τη γη, πληρώνουν φόρο στους γαιοκτήμονες και έχουν πολύ περιορισμένα δικαιώματα

[Ο λαός έχει δυσβάστακτες υποχρεώσεις και ζει σε άθλιες συνθήκες]

Τους δούλους : χαρακτηρίζονται «κινητά αντικείμενα»

Γ’ Εξέλιξη και επικράτηση του φεουδαρχικού συστήματος

Το σύστημα της φεουδαρχίας αναπτύχθηκε τον 8ο αι
Σταθμός στην εξέλιξή του ο μεταρρυθμίσεις του Καρλομάγνου
Ο στρατός γίνεται φεουδαρχικός : οι φεουδάρχες συμμετέχουν με τους υποτελείς τους και τον οπλισμό τους – παραχωρούνται γαίες και στους βασιλικούς αξιωματούχους

Οι φεουδάρχες αποκτούν οικονομική και πολιτική δύναμη σε τοπικό επίπεδο
Το 10ο και 11ο αι οι εχθρικές επιδρομές δημιουργούν συνθήκες ανασφάλειας – μοιραία ενισχύεται το φεουδαρχικό σύστημα.

Ασκήσεις…

(ΙΙ) Να συμπληρώσετε τα κενά του αποσπάσματος, βάζοντας στην κατάλληλη θέση και πτώση μία από τις ακόλουθες λέξεις (δύο λέξεις περισσεύουν): πάπας, βασιλιάς, γερουσία, φέουδα, γεωργοί, αριστοκρατία, φεουδάρχες.

«Στην κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας ήταν ο ……………………(1). Οι άμεσοι υποτελείς του που ήταν συγχρόνως και ……………………(2), αποτελούσαν τη(ν) ……………………(3). Κάτοχοι ……………………(4), μπορούσαν να ήταν και οι εκκλησιαστικοί άρχοντες. Το υπόλοιπο τμήμα της κοινωνικής πυραμίδας αποτελούσαν οι ελεύθεροι ……………………(5), που ήταν μικροϊδιοκτήτες.»

Σ-Λ

Σταθμό στη διαμόρφωση του φεουδαρχικού συστήματος αποτέλεσαν οι μεταρρυθμίσεις των διαδόχων του Καρλομάγνου.
Το σύστημα της φεουδαρχίας αναπτύχθηκε στη διάρκεια του 8ου αιώνα, μετά την κατάρρευση της δυναστείας των Μεροβιγγείων.
Η τελετή της περιβολής ήταν η επίσημη αναγνώριση ενός δούλου ως υποτελούς ενός άρχοντα.
Η φεουδαρχία είχε δύο λειτουργίες: στρατιωτική και εμπορική.
Στην κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας του φραγκικού κράτους ήταν οι φεουδάρχες.
Στη δυτική Ευρώπη στην κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας ήταν οι βασάλοι.
Το σύστημα της φεουδαρχίας γενικεύτηκε κατά τον 10ο και 11ο αιώνα λόγω της ανασφάλειας που δημιουργήθηκε στο Φραγκικό Κράτος από τις εχθρικές επιδρομές.
Η ευρωπαϊκή μεσαιωνική κοινωνία αποκαλείται φεουδαρχική.
Η κοινωνία του φραγκικού κράτους ήταν κυρίως αγροτική.
Η κοινωνία του Φραγκικού κράτους ήταν κυρίως κτηνοτροφική.
Στο σύστημα της φεουδαρχίας ο στρατός τέθηκε απευθείας κάτω από την εξουσία του βασιλιά.
Οι λειτουργίες της φεουδαρχίας είναι πέντε.
Οι κόμητες, βαρώνοι και μαρκήσιοι δεν είχαν καμιά εξάρτηση από τον βασιλιά στο Φραγκικό Κράτος.
Στο φεουδαρχικό σύστημα οι πάροικοι αποτελούσαν την πλειονότητα των αγροτών.
Η τελετή της περιβολής αφορούσε τον κλήρο και τους ιερείς της καθολικής εκκλησίας
Σταθμό στη διαμόρφωση του συστήματος της φεουδαρχίας αποτέλεσαν οι μεταρρυθμίσεις του Πιπίνου.

Παρουσίαση

7. Οικονομία και κοινωνία στη Δυτική Ευρώπη

Σαν σήμερα