ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
Κανένας δεν μπορεί να κρατήσει την Οφέλια ασφαλή, καθώς ο λαβύρινθος την καλεί στη δική της ιστορία, όπου το τερατώδες και το ανθρώπινο είναι στενά δεμένα μεταξύ τους, όπου οι μύθοι ζουν με αίμα…
ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΕΣ
(Περιλαμβάνουν spoiler για το βιβλίο)
Ζωή και θάνατος
Η ζωή και ο θάνατος είναι κεντρικά θέματα στον Λαβύρινθο του Πάνα. Στην αρχή, βλέπουμε μια αθάνατη πριγκίπισσα να εισέρχεται στον κόσμο των θνητών, με αποτέλεσμα να πεθάνει ως θνητή. Ξαναγεννιέται χρόνια αργότερα ως Οφέλια, η οποία μπορεί να επιστρέψει στον αθάνατο κόσμο μόνο όταν πεθάνει στον θνητό. Τα γεγονότα αυτά είναι κάπως αντιφατικά, αλλά εξετάζουν το θέμα της ζωής και του θανάτου με έναν φανταστικό τρόπο.
Το θέμα του θανάτου διερευνάται επίσης μέσω των γονέων της Οφέλια. Όταν αρχίζει η αφήγηση, ο πατέρας της Οφέλια είναι ήδη νεκρός και η Κάρμεν, η μητέρα της, πρόκειται να παντρευτεί ξανά τον Βιδάλ. Η Κάρμεν είναι αρκετά άρρωστη στην εγκυμοσύνη και τελικά καταλήγει να πεθάνει στη γέννα, αφήνοντας την Οφέλια να τα βγάλει πέρα μόνη της στο βίαιο σπίτι του Βιντάλ.
Φαντασία έναντι πραγματικότητας
Η Οφέλια είναι μια εξαιρετικά ευφάνταστη νεαρή γυναίκα, η οποία προτιμά να περνάει το χρόνο της διαβάζοντας παραμύθια παρά να αντιμετωπίζει τον πραγματισμό του πραγματικού κόσμου. Η προτίμησή της για τη φαντασία παθολογείται από τους ενήλικες στη ζωή της, οι οποίοι τη βλέπουν να αποφεύγει τις σκληρές αλήθειες του κόσμου. Για παράδειγμα, όταν η Κάρμεν βρίσκει τη ρίζα μανδραγόρα κάτω από το κρεβάτι της, μαλώνει την Οφέλια και της λέει: “Μεγαλώνεις και θα δεις ότι η ζωή δεν είναι σαν τα παραμύθια σου. Ο κόσμος είναι ένα σκληρό μέρος. Και θα το μάθεις αυτό, ακόμα κι αν πονάει. ” Σύμφωνα με τη διατύπωση της Κάρμεν για τη ζωή, η ενηλικίωση είναι η στιγμή που πρέπει να αφήσουμε στην άκρη τις ανόητες αντιλήψεις και να αποδεχτούμε τις δυσκολίες της ζωής χωρίς την αυταπάτη της φαντασίας.
Φυσικά, όπως το φαντάζεται ο ντελ Τόρο, η Κάρμεν είναι λανθασμένη. Στον κόσμο της Οφέλια , τα παραμύθια είναι αληθινά. Αν και πρέπει να αντιμετωπίσει τη σκληρή πραγματικότητα της ενηλικίωσης, καθώς στο τέλος πυροβολείται από τον Βιντάλ, είναι αυτή η πράξη βίας των ενηλίκων που την οδηγεί στη θέση που της αξίζει στον φανταστικό υπόκοσμο για τον οποίο της μίλησε ο φαύνος.
Οικογένεια
Η οικογενειακή ζωή της Οφέλια στην πραγματική ζωή αφήνει πολλά περιθώρια για να τα επιθυμήσει κανείς. Ο πατέρας της είναι νεκρός και η μητέρα της παντρεύεται ξανά έναν κακό και αδίστακτο φασίστα που την κακοποιεί. Η μητέρα της έχει αρρωστήσει από την εγκυμοσύνη της και μπορεί να σταθεί με δυσκολία στο ύψος της, πόσο μάλλον η νεαρή Οφέλια. Έτσι, η Οφέλια πρέπει να βρει συμμαχίες με άτομα εκτός της οικογένειάς της, όπως η Μερσέντες.
Παράλληλα με την τραγική οικογενειακή ζωή της Οφέλιας,υπάρχει η υπόσχεση που της έδωσε ο φαύνος: ότι είναι στην πραγματικότητα η πριγκίπισσα του κάτω κόσμου, η πριγκίπισσα Μοάνα. Καθ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού της, η Οφέλια ολοκληρώνει τις εργασίες από το μαγικό βιβλίο του φαύνου με την ελπίδα να επανενωθεί με την οικογένεια που δεν θυμάται.
Φασισμός
Ο λοχαγός Βιδάλ είναι η ζωντανή ενσάρκωση της φασιστικής πολιτικής δομής της φραγκικής Ισπανίας. Όχι μόνο πολεμάει για την εξόντωση των ανταρτών που υπερασπίζονται τα δημοκρατικά ιδεώδη στην Ισπανία, αλλά διεκπεραιώνει και τις ιδιωτικές του υποθέσεις με δικτατορικό έλεγχο και αδίστακτο τρόπο που ταιριάζει με τις πολιτικές του προτιμήσεις.
Η ιστορία εξετάζει τον αγώνα μεταξύ των δημοκρατικών ανταρτών και του Φρανκισμού κατά τη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου πολέμου σε ένα φανταστικό σκηνικό. Κάποια στιγμή, ο γιατρός Φερέιρο λέει στον Βιδάλ: “Το να υπακούς έτσι, για χάρη της υπακοής, χωρίς να αμφισβητείς, μόνο άνθρωποι σαν εσένα μπορούν να το κάνουν αυτό”, για να επικρίνει τις φρανκικές του τάσεις. Η πλοκή ασχολείται με την εξέταση του τρόπου με τον οποίο οι άνθρωποι ακολουθούν τις εντολές των δικτατόρων χωρίς αμφισβήτηση και προτείνει ότι είναι σοφότερο για τα άτομα να αναπτύξουν αυτοδιάθεση και κατεύθυνση.
Θηλυκότητα
Αν και το φύλο δεν αποτελεί ρητό θέμα στην ιστορία, οι κεντρικοί χαρακτήρες είναι γυναίκες, που αγωνίζονται να επιβιώσουν και να ευδοκιμήσουν σε έναν κόσμο που κυβερνάται από βίαιους και ελεγκτικούς άνδρες. Η Οφέλια είναι η βασική πρωταγωνίστρια, η οποία αγωνίζεται να ξεφύγει από τον έλεγχο του Βιντάλ, μιας πατριαρχικής φιγούρας που κάποια στιγμή λέει ότι εκτιμά τη ζωή του αγέννητου γιου του και κληρονόμου του περισσότερο από τη ζωή της γυναίκας του. Αν οι πατριαρχικές συμπεριφορές του Βιντάλ αντιπροσωπεύουν τον φασισμό, ο αγώνας της Οφέλια και της Μερσέντες να απελευθερωθούν από τον έλεγχό του αντιπροσωπεύει μια γυναικεία εξέγερση ενάντια στην ανδρική κυριαρχία.
Δημιουργώντας τις δικές σας ευκαιρίες
Η Οφέλια βρίσκεται συχνά σε καταστάσεις όπου δεν έχει επιλογές. Είναι κλειδωμένη, παροτρύνεται να είναι πιο ήρεμη και υπάκουη απ’ ό,τι θα την οδηγούσε κανονικά η μεγάλη της φαντασία. Ο φαύνος του λαβύρινθου έρχεται συχνά σε βοήθειά της, παρέχοντάς της τα εργαλεία για να αλλάξει την κατάστασή της, αλλά της δίνει και το δώρο της αυτοδυναμίας. Όταν του παραπονιέται ότι είναι κλειδωμένη στο δωμάτιό της, της δίνει ένα κομμάτι κιμωλία και την προτρέπει να φτιάξει τη δική της πόρτα. Ενώ αυτό αναφέρεται στις μαγικές ιδιότητες της κιμωλίας, συμβολίζει επίσης την ικανότητα της Οφέλια να δημιουργεί τις δικές της ευκαιρίες για επιβίωση και διαφυγή. Ο φαύνος ουσιαστικά ενθαρρύνει την Οφέλια να γίνει πιο δημιουργική στην ικανότητά της να φαντάζεται τη δική της μοίρα.
Επανάσταση
Το θέμα της εξέγερσης φαίνεται πιο ξεκάθαρα στους χαρακτήρες των ανταρτών που κρύβονται στο δάσος γύρω από τον καταυλισμό του Βιντάλ. Αντιπροσωπεύουν τους ανθρώπους που είναι πρόθυμοι να αγωνιστούν και ενδεχομένως να πεθάνουν για τα ιδανικά τους απέναντι σε μια περιοριστική και διεφθαρμένη άρχουσα τάξη.
Επιπλέον, η Οφέλια είναι ένας επαναστατικός χαρακτήρας, που επαναστατεί ενάντια στα όρια που θέτει στη φαντασία της ο κόσμος των ενηλίκων και στην επίμονη πίστη της στη μαγεία. Τελικά, στο τέλος της ιστορίας, επαναστατεί ενάντια στις οδηγίες του φαύνου και αρνείται να χύσει το αίμα του μικρού αδελφού της, θυσιάζοντας τον εαυτό της στη σφαίρα του Βιντάλ. Το ίδιο της το αίμα είναι αρκετό για να τη μεταφέρει πίσω στον Κάτω Κόσμο, και βλέπουμε ότι το επαναστατικό πνεύμα της Οφέλια την κάνει να πεθάνει στον κόσμο των θνητών, αλλά και την οδηγεί στον φανταστικό παράδεισο που αναζητούσε.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ
- Μια ιστορία με πολιτικό υπόβαθρο και γεμάτη στοιχεία θρύλων. Σκοτεινή όσο και μαγική, τρυφερή όσο και σκληρή. Τα ίδια αυτά στοιχεία στην ταινία είχαν προσδώσει μια ιδιαίτερη γοητεία, την κρατούσαν όμως σε μια ισορροπημένη σχέση ανάμεσα στον ρεαλισμό και τη φαντασία. Η Κορνίλια Φούνκε πρέπει να έφερε στη μυθιστορηματική απόδοση του έργου μια ανατροπή. Το μαγικό στοιχείο αποκτά βάθος και γίνεται το όχημα της αφήγησης. Έτσι, η αντίθεση ανάμεσα στο άδικο και το δίκιο, ανάμεσα στο σκληρό και το τρυφερό, αποκτά μια διαχρονική συμβολικότητα και οι λέξεις βοηθούν στο να αποκτήσουν τα πλάσματα των ονείρων μια ουσιαστική αντιστοίχιση με την ιδέα της δικαιοσύνης.
- Ο Ντελ Τορο σε συνεργασια με τη Κορνίλια Φουνκε (γνωστη απο το Μελανοκαρδο) μας ξανασυστηνουν την ταινια του 2006. Ένα νεαρο κοριτσι στην Ισπανια του Φρανκο μαθαινει πως ειναι η μετενσαρκωση μιας χαμενης παραμυθενιας πριγκιπισσας, και για να καταφερει να κερδισει τη βασιλικη καταγωγη της πρεπει να περασει τρεις δοκιμασιες. Συμμαχος της ενας μυστηριος Φαυνος. Σε αντιθεση με την ταινια που αφηνει περιθωρια αμφισβήτησης αν η ΟΦελια χρησιμοποιει τη φαντασια της για να μπορεσει να ανταπεξελθει σε ενα βιαιο κοσμο, το βιβλιο με νεες προσθηκες μας δειχνει πως κανενας ηρωας δεν βρισκεται τυχαια εκει, και ολοι θα πληρωσουν το τιμημα.
Το συνιστω για ολους!
- Πολύ ιδιαίτερο βιβλίο. Μου το πρότεινε ένας φίλος μου και πράγματι μου άρεσε πολύ.
- Φοβερό βιβλίο που θεωρώ ότι μπορούν να το διαβάσουν έφηβοι και μεγάλοι. Το προτείνω σε όλους και εννοείται και την ταινία!
- Τέλειο βιβλίο σε κρατάει σε αγωνία όλη την ώρα και δεν μπορείς να το αφήσεις από τα χέρια σου μέχρι να το τελειώσεις. Το προτεινω σε όλους.
Πηγή 2
