Αυτοεκτίμηση… Σίγουρα όλοι μας έχουμε την λέξη αυτή ακουστά. Ναι, σωστά κατάλαβες. Είναι η αξία αυτή που διδασκόμαστε στο σχολείο. Που πασχίζουμε να αφομοιώσουμε. Όμως.. Ποια θα ήταν η βαθμολογία σου στο τεστ της αυτοεκτίμησης;
Αρχικά, με τον όρο αυτοεκτίμηση αναφερόμαστε στην εσωτερική εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας. Τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας, τις πεποιθήσεις και αντιλήψεις για το ποιοι είμαστε, τι αξίζουμε, ακόμη και το πως μας βλέπουν οι γύρω μας. Πολύ συχνά, όταν ο ήλιος χαθεί πίσω από τον ορίζοντα, ο ουρανός αποκτήσει αυτό το βαθύ μελανό χρώμα και όλοι γίνουμε τόσο μικροί, υποτελείς στην επιβλητικότητα του ουράνιου θόλου, κάνουμε έναν ημερήσιο απολογισμό. Θέτουμε στον εαυτό μας ερωτήματα, τα οποία συνήθως μένουν αναπάντητα. Και κάπως έτσι βασανιζόμαστε. Γινόμαστε αυστηροί, αβέβαιοι και επικριτικοί. Συσσωρεύουμε άγχος, φόβο και ενοχές. Και ο μόνος αποδέκτης αυτού του αρνητισμού είναι ο ίδιος μας ο εαυτός.
Όσοι αγαπούν και εκτιμούν τον εαυτό τους δεν σημαίνει απαραίτητα ότι νιώθουν υπέροχοι, ικανοί και απροσπέλαστοι. Λανθασμένα ο όρος έχει συνδεθεί με την έπαρση και την αλαζονεία. Αντιθέτως, αμφισβητούν τα λεγόμενα και τις πράξεις τους, εκφράζουν αντιρρήσεις ή επιφυλάξεις για την εγκυρότητα ή την ισχύ των όσων συμβαίνουν γύρω τους. Διδάσκονται από τα λάθη τους και δεν αποθαρρύνονται από τις αναποδιές και τα εμπόδια που θα βρεθούν στο διάβα τους. Είναι άνθρωποι επικοινωνιακοί, δεκτικοί και ανοιχτοί, δέχονται την κριτική που τους ασκείται και συνάμα την βοήθεια που απλόχερα τους παρέχεται. Δεν διακατέχονται από φόβο στην ιδέα και μόνο της αποτυχίας, νιώθουν πως αξίζουν την αγάπη των γύρω τους.
Τα αίτια της χαμηλής αυτοεκτίμησης απαντώνται κυρίως στις γενικεύσεις που κάνουμε, όταν μεγιστοποιούμε ένα λάθος. Αυτομάτως οτιδήποτε κάνουμε μετά η αντίληψή μας το μεταφράζει ως λάθος. Στην αδιάλειπτη αναζήτηση της τελειότητας. Αρκετά συχνά συμβουλεύουμε τους γύρω μας και προσπαθούμε να τους πείσουμε πως η τελειότητα δεν υπάρχει. Ποιος ο λόγος και το νόημα των διδαχών όταν καλά καλά εμείς οι ίδιοι δεν είμαστε επιεικείς με τους εαυτούς μας; Επιπλέον, οι συνεχείς συγκρίσεις μας με τους άλλους. Η απόλυτη τοποθέτησή μας. Το αποτέλεσμα μιας πράξης δεν καθίσταται δυνατό να μας διακρίνει σε επιτυχημένους ή αποτυχημένους. Έχουμε αδυναμίες και συνάμα αρετές και προσόντα.
Εάν παρατηρήσεις όλα τα προαναφερόμενα σημάδια τότε καλό θα ήταν να αρχίσεις να προβληματίζεσαι. Η έλλειψη αυτοεκτίμησης δεν είναι μια τόσο απλή υπόθεση όπως από πολλούς θεωρείται. Σχετίζεται με συνεχείς συγκρούσεις, άγχος, φόβο, τύψεις καθώς και μη προσδοκώμενη επίδοση σε διάφορους τομείς. Μπορείς να ανατρέψεις την κατάσταση! Με μόνους συμμάχους την θέληση, την τόλμη και την ψυχική σου δύναμη. Από αύριο κιόλας γίνε πιο επιεικής και γενναιόδωρος με τον εαυτό σου. Βρες ενδιαφέροντα που θα αναδείξουν τις δυνατότητές σου. Γνώρισε νέους ανθρώπους, κάνε καινούριες φιλίες, κράτησε κοντά σου εκείνους που φροντίζουν να σου υπενθυμίζουν την μοναδικότητά σου. Μην δυσανασχετείς κάθε φορά που αντικατοπτρίζεται το είδωλό σου στην καθρέφτη κάνοντας παράπονα για την στρογγυλότητα του στομαχιού σου. Σκέψου πόσο έχεις ευεργετηθεί εσύ από αυτό. Αναλογίσου: Τι έχει κάνει για μένα και πως μπορώ να πω ευχαριστώ; Ευχαριστώ που κάθε φορά μεριμνά να με ενημερώσει πότε είμαι χορτάτος. Πότε πρέπει να φάω. Πότε κάτι υπολειτουργεί και πρέπει να επισκεφθώ τον γιατρό. Σου προτείνω να φτιάξεις έναν κατάλογο με όλα τα θετικά σου σημεία, τις αρετές και τα προσόντα σου. Εάν δυσκολεύεσαι μην αποθαρρυνθείς. Ξαναπροσπάθησε! Εάν δεν δεις πρώτος εσύ τι καλό έχεις μέσα σου, τότε πως θα το κάνουν οι άλλοι;
Να είσαι αυτός που είσαι. Αυτό είναι το πρώτο βήμα για να γίνεις καλύτερος απ’ ό,τι είσαι.
Julius Charles Hare 1795-1885, Άγγλος θεολόγος και κληρικός
