Με τον ευρύτερο όρο Αποκριά, ονομάζουμε τη χρονική περίοδο τριών εβδομάδων πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή. Ετυμολογικά, «αποκριά» σημαίνει «διακοπή της βρώσης κρέατος», αποχή από το κρέας..
Ξεκινά την πρώτη Κυριακή, που αναφέρεται στο Ευαγγέλιο του «Τελώνη και Φαρισαίου» (Φέτος στις 5 Φεβρουαρίου ).
Τη δεύτερη Κυριακή, που αναφέρεται στο Ευαγγέλιο του «Ασώτου Υιού». Η τρίτη είναι της «Απόκρεω».
Η τελευταία Κυριακή της αποκριάς είναι η «Τυρινή» (τυροφάγου).
Το τέλος της αποκριάς είναι την αυγή της επόμενης μέρας: η πρώτη μέρα της Σαρακοστής, που ονομάζεται Καθαρά ∆ευτέρα.
Η ελληνική Αποκριά έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα, στη Διονυσιακή λατρεία. Η παράδοση αυτή μας θυμίζει τις παγανιστικές τελετές των αρχαίων Ελλήνων, οι οποίοι μεταμφιέζονταν, έπιναν και γλεντούσαν προς τιμή του Διόνυσου, θεού του κρασιού, της γονιμότητας και του παιχνιδιού.
Οι Ρωμαίοι σύντομα υιοθέτησαν την ελληνική αυτή παράδοση και τη διέδωσαν σε ολόκληρο τον κόσμο. Κάποιοι υποστηρίζουν πως η Αποκριά προέρχεται από τα Σατουρνάλια ή τα Λουπερκάλια , τις γιορτές των Ρωμαίων. Αυτή η παράδοση τελικά εξαπλώθηκε και σε άλλα μέρη του κόσμου μέσω της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και της ανακάλυψης του Νέου Κόσμου. Ανεξάρτητα από την προέλευσή τους, βέβαια, αποτελούν αγαπημένη γιορτή μικρών και μεγάλων.
Συνώνυμη της λέξης Αποκριά είναι και η λέξη Καρναβάλι (Carnival) που προέρχεται από το λατινικό carnem levare (αποχή από το κρέας).
Την περίοδο της Αποκριάς, διαφορετικής από τις άλλες μέρες του χρόνου, κυριαρχούν το κέφι, οι αστεϊσμοί, τα πειράγματα αλλά κυρίως οι μεταμφιέσεις. Οι συνηθέστεροι τύποι αμφίεσης που συναντούμε την περίοδο αυτή είναι «ο γαμπρός και η νύφη», η καμήλα, η αρκούδα κλπ ανάλογα με την έμπνευση, τις δυνατότητες και τις παραδόσεις του κάθε τόπου.
Από τα πιο συνηθισμένα έθιμα της Αποκριάς είναι οι φωτιές που ανάβονται σε πολλά μέρη, σε πλατείες και σταυροδρόμια κατά τις βραδινές ώρες της τελευταίας Κυριακής. Έχουν διάφορες ονομασίες όπως: φανοί, κλαδαριές, καψαλιές κλπ. Στα Γιάννενα ονομάζονται τζαμάλες.
Σε πολλές περιοχές, ακόμη, πραγματοποιούνται και παρελάσεις από καρναβαλιστές. Άλλοι είναι πεζοί και άλλοι βρίσκονται πάνω σε άρματα, τα οποία κατασκευάζονται κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου μόνο για αυτή ειδικά τη μέρα. Συνήθως γίνεται βράβευση της καλύτερης συμμετοχής. Στο τέλος της εκδήλωσης ρίχνεται στη φωτιά ο βασιλιάς Καρνάβαλος.
Γενίτσαροι και Μπούλες στη Νάουσα
Κουδουνοφόροι στο Σοχό Θεσσαλονίκης
Τα πιο γνωστά καρναβάλι στην Ελλάδα είναι της Πάτρας, της Νάουσας, της Κοζάνης, της Ξάνθης, της Βέροιας, των Σερρών, της Θεσσαλονίκης, του Τυρνάβου αλλά υπάρχει σε όλες τις πόλεις και τα χωριά της χώρας.
Στο πνεύμα των Αποκρεών οι εκδηλώσεις με την αποκριάτικη γιορτή που διοργανώνει ο Σύλλογος Γονέων την Κυριακή 12 Φεβρουαρίου στο σχολείο μας.
ΤΟ ΤΡΙΩΔΙΟ
Η περίοδος της Αποκριάς είναι γνωστή και ως Τριώδιο και περιλαμβάνει τις τέσσερις πρώτες Κυριακές πριν τη Μεγάλη Σαρακοστή.
Το όνομα δόθηκε από το Τριώδιο, ένα εκκλησιαστικό βιβλίο το οποίο, αρχικά, περιείχε τρεις ωδές, σε αντίθεση με τα άλλα που έχουν εννιά ωδές. Περιέχει ύμνους που ψέλνονται από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου, την ημέρα δηλαδή που αρχίζει η Αποκριά.
Η ΤΣΙΚΝΟΠΕΜΠΤΗ
Η Τσικνοπέμπτη είναι η Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου, στο μέσο των τριών εβδομάδων του εορτασμού του καρναβαλιού. Πρόκειται για μια ετήσια γιορτή, η οποία, όπως υποδηλώνει και το όνομά της, βασικό χαρακτηριστικό της είναι το «τσίκνισμα», δηλαδή το ψήσιμο κρέατος στα κάρβουνα. Σκοπός της είναι να προετοιμάσει για τη σαρανταήμερη νηστεία πριν από το Πάσχα.
Εικόνες Google