Σαν σήμερα, 18 Μαρτίου του 1996 φεύγει από την ζωή ένας από τους πιο σημαντικούς ποιητές της νεότερης Ελλάδας, ο Οδυσσέας Ελύτης.
Οδυσσέας Ελύτης
Ανήκε στην λεγόμενη «γενιά του τριάντα», η οποία έδωσε τα πιο σημαντικά νεοελληνικά έργα στην ποίηση, την πεζογραφία και την ζωγραφική. Γεννήθηκε στις 2 Νοεμβρίου του 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Χαρακτηριστικά της ποίησής του είναι η αγάπη του και η προβολή μέσα από τα έργα του της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς, η αγάπη του για τον Ελληνισμό και την Ορθόδοξη παράδοση αλλά και των απλών χαρακτηριστικών της ελληνικής φύσης και ζωής. Λάτρεψε και ύμνησε το φως της θάλασσας και των νησιών του Αιγαίου τόσο πολύ που χαρακτηρίστηκε ως “Ο ποιητής του Αιγαίου”.
Μερικά από τα σπουδαιότερα έργα του είναι:
Προσανατολισμοί («Πυρσός», 1939)
Ήλιος ο Πρώτος μαζί με τις παραλλαγές πάνω σε μιαν αχτίδα ( «Γλάρος», 1943)
Το Άξιον Εστί («Ίκαρος», 1959)
Έξι και μία τύψεις για τον ουρανό («Ίκαρος», 1960)
Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας («Ίκαρος», 1962)
Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας («Ίκαρος», 1971)
Το Φωτόδεντρο και η Δέκατη Τέταρτη Ομορφιά («Ίκαρος», 1971)
Το Μονόγραμμα («Ίκαρος», 1972)
Τα Ρω του Έρωτα («Αστερίας», 1972)
Η ύψιστη τιμή για τον Ελύτη ήρθε το 1979 σε ηλικία 68 ετών. Τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας και έγινε ο δεύτερος Έλληνας, μετά τον Σεφέρη, που κερδίζει το συγκεκριμένο βραβείο. Στην ανακοίνωση της, η Σουηδική Ακαδημία ανέφερε ότι θα τιμήσει τον Οδυσσέα Ελύτη «για την ποίησή του, που με βάθρο την ελληνική παράδοση περιγράφει με αισθητική δύναμη και υψηλή πνευματική διακριτικότητα, τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για την ελευθερία και τη δημιουργία».
Τα επόμενα χρόνια θα εκδώσει και άλλες ποιητικές συλλογές και θα δημιουργήσει μια ακόμα μεγαλύτερη κληρονομιά. Πέθανε σε ηλικία 85 ετών. Ο Οδυσσέας Ελύτης παραμένει μέχρι και σήμερα ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές, που ενέπνευσε πολλούς καλλιτέχνες, ενώ είχε ενεργή συμμετοχή στην πορεία της ελληνικής ποίησης του 20ου αιώνα. Πολλά έργα του μελοποιήθηκαν από τον μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, όπως το πολύ όμορφο: “Του μικρού βοριά”, μέσα από την συλλογή: “Οι μικρές Κυκλάδες”.
Μη μου χτυπάει πορτόφυλλα και το παραθυράκι.
Γιατί στο σπίτι π’ αγρυπνώ, η αγάπη μου πεθαίνει
και μες στα μάτια την κοιτώ, που μόλις ανασαίνει.
Γεια σας περβόλια, γεια σας ρεματιές.
Γεια σας φιλιά και γεια σας αγκαλιές.
Γεια σας οι κάβοι κι οι ξανθοί γιαλοί.
Γεια σας οι όρκοι οι παντοτινοί.
Με πνίγει το παράπονο, γιατί στον κόσμο αυτόνα
τα καλοκαίρια τα `χασα κι έπεσα στον χειμώνα.
Σαν το καράβι π’ άνοιξε τ’ άρμενα κι αλαργεύει
βλέπω να χάνονται οι στεριές κι ο κόσμος λιγοστεύει.
Κάτω από : Άρθρα και Κείμενα, Γλώσσα
