ΟΙ ΑΝΤΙΠΑΛΟΙ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ: Οι Άραβες
Η λέξη “Άραβας” προέρχεται από την ονομασία “Άραμπ” που σημαίνει νομάδας της ερήμου. Να τι ήταν λοιπόν αρχικά οι Άραβες: περιπλανώμενοι Βεδουϊνοι με σκληρή και μοναχική ζωή που ζούσαν για αιώνες σε περιοχές όπου την κυριαρχία είχαν διαδοχικά οι Ασσύριοι, οι Αχαιμενίδες Πέρσες, οι Μακεδόνες, οι Ρωμαίοι και οι Βυζαντινοί και τέλος οι Σασσανίδες Πέρσες.
Ο Μωάμεθ και η νέα θρησκεία. Την ίδια χρονιά που ο Ηράκλειος άρχιζε τους αγώνες του εναντίον των Περσών, το 622, συνέβη στην Αραβική χερσόνησο ένα γεγονός που επρόκειτο να αλλάξει για πάντα τη μορφή του κόσμου. Στην πόλη της Μέκκας εδώ και λίγο καιρό ένας φτωχός αγρότης, ο Μωάμεθ, άρχισε να διδάσκει μια νέα θρησκεία ενάντια στην αρχαία αραβική θρησκεία της λιθολατρείας. Εξοργισμένοι με τον Μωάμεθ οι άρχοντες της Μέκκας τον έδιωξαν από την πόλη. Τότε ο Μωάμεθ μαζί με τους οπαδούς του πήγε στην πόλη της Μεδίνας για να διδάξει τη νέα θρησκεία. Εκεί έγινε δεκτός με ενθουσιασμό. Η «μετανάστευση» αυτή του Μωάμεθ, από τη Μέκκα στη Μεδίνα, που έγινε το 622 μ.Χ. ονομάστηκε Εγίρα και αποτελεί την αρχή της Αραβικής χρονολόγησης .
[slideboom id=476626&w=425&h=370]
Πατήστε το play στην παρουσίαση και δείτε τη με το πλήκτρο –> του πληκτρολογίου σας
Το Ισλάμ. Ο Μωάμεθ όσο καιρό ζούσε στη Μέκκα είχε γνωρίσει πολλούς χριστιανούς όπως και πολλούς Εβραίους. Είχε μελετήσει την Παλαιά και την Καινή διαθήκη και είχε εντυπωσιαστεί από τις προσωπικότητες του Μωυσή και του Χριστού. Ο Μωάμεθ υποστήριξε ότι τόσο ο Μωυσής όσο και ο Χριστός υπήρξαν αληθινοί προφήτες του ενός και μοναδικού θεού (του Αλλάχ). Ο μεγαλύτερος όμως προφήτης από όλους ήταν ο ίδιος ο Μωάμεθ. Η πίστη στον νόμο του Αλλάχ, η νέα θρησκεία δηλαδή, ονομάστηκε Ισλάμ και οι πιστοί της Μουσλίμ, δηλαδή Μουσουλμάνοι. Αργότερα, από το όνομα του προφήτη της, η νέα θρησκεία θα ονομαστεί και Μωαμεθανισμός και οι πιστοί της Μωαμεθανοί. Ιερό βιβλίο των Ισλαμιστών είναι το Κοράνιο που αποτελείται από 114 κεφάλαια που περιλαμβάνουν τον ιερό νόμο. Το Κοράνιο πρόσταζε τους πιστούς να κάνουν Ιερό πόλεμο (Τζιχάντ) εναντίον όλων των απίστων για την εξάπλωση της νέας θρησκείας. Ο πόλεμος αυτός δεν άργησε να αρχίσει.
Η Αραβική εξάπλωση. Ενώ ακόμη ζούσε ο Μωάμεθ σημειώθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις Βυζαντινών και Αράβων (το 629). Όταν όμως πέθανε ο προφήτης (το 632) οι διάδοχοι του, που ονομάστηκαν Χαλίφηδες θα εξαπολύσουν Ιερό πόλεμο τόσο εναντίον του Χριστιανικού Βυζαντίου όσο και κατά των Περσών. Να σημειωθεί ότι Βυζαντινοί και Πέρσες ήταν εξαντλημένοι από τον μεταξύ τους μακρόχρονο πόλεμο και αυτός είναι ένας από τους λόγους που δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν τους Άραβες. Το 634 οι άραβες εισβάλλουν στη Συρία και κατακτούν τη Δαμασκό, το 636 συντρίβουν τους Βυζαντινούς στις όχθες του ποταμού Ιορδάνη και το 638 μπαίνουν στην Ιερουσαλήμ. Ο άλλοτε τρανός Ηράκλειος είναι πια πολύ γέρος και άρρωστος για να τους αντιμετωπίσει. Το 641 θα πεθάνει ντροπιασμένος και απαρηγόρητος για το χαμό της Ιερής πόλης του Χριστιανισμού. Μέχρι το 650 οι Άραβες θα έχουν κατακτήσει την Αίγυπτο με την Αλεξάνδρεια , και μέχρι το 700 τη Βόρειο Αφρική με την Καρχηδόνα ενώ ήδη έχουν σβήσει από το χάρτη το κράτος των Περσών. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 653 που οι Άραβες κατέκτησαν τη Ρόδο κατέστρεψαν και το περίφημο άγαλμα του «Κολοσσού» που είχε αναγνωριστεί ως ένα από τα επτά θαύματα της Αρχαιότητας.
Το 711 οι Άραβες θα περάσουν από τη Βόρειο Αφρική στην Ισπανία μέσω του βράχου του Γιβραλτάρ, που θα ονομαστεί έτσι προς τιμήν του άραβα στρατηγού Ταρίκ (Γιβρ- αλ-Ταρ = Βράχος του Ταρίκ). Εκεί θα εξοντώσουν τους Βησιγότθους και θα κατακτήσουν το κράτος τους .
Τα θεοδοσιανά τείχη προστάτευαν την Πόλη
Οι Άραβες εναντίον του Βυζαντίου. Το έτος 660 ο Άραβας εμίρης (= άρχοντας) της Δαμασκού, ο Μωαβίας, γίνεται Χαλίφης και αμέσως ξεκινάει τα σχέδια του για την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης. Δημιουργεί ένα πανίσχυρο στόλο και κάνει τους Άραβες (τους οποίους οι Βυζαντινοί έλεγαν Σαρακηνούς) πρώτη ναυτική δύναμη της Μεσογείου. Από το 674 έως το 678 πολιορκεί την Πόλη. Όμως τελικά οι Βυζαντινοί χάρη στο Υγρό Πυρ, την εφεύρεση του μηχανικού Καλλίνικου, νικούν τους Άραβες και ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Δ΄ υπογράφει συνθήκη ειρήνης ανάμεσα στο Βυζάντιο και τους Άραβες για 30 χρόνια. Η συνθήκη αυτή ήταν ταπεινωτική για τον Μωαβία και ο Κωνσταντίνος Δ΄ χαιρετίστηκε από όλους τους χριστιανικούς λαούς της εποχής ως σωτήρας τους.
Ο Κωνστανίνος Δ΄και η αυλή του
Η δεύτερη Αραβική επίθεση εναντίον της Πόλης θα γίνει το 717-718 αλλά ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος θα αποκρούσει την επίθεση και θα ξεκινήσει μια σειρά από νικηφόρους αγώνες κατά των Σαρακηνών που θα καταλήξουν το 740 στη Μάχη της Φρυγίας ,όπου οι Βυζαντινοί θα κατατροπώσουν τους Άραβες και θα τους διώξουν οριστικά από τη Μικρά Ασία .
Πατήστε το play στην παρουσίαση και δείτε τη με το πλήκτρο –> του πληκτρολογίου σας
Περίπου την ίδια εποχή στην άλλη άκρη της Ευρώπης, στην Ισπανία, οι εκεί Άραβες ορμούν εναντίον των Φράγκων αλλά αποκρούονται από τον Φράγκο ηγεμόνα Κάρολο Μαρτέλο στη διάσημη μάχη του Πουατιέ, το 732. Μια και το δρόμο των Αράβων προς το Βορρά έφραζαν οι Τουρκόφωνοι Χαζάροι, οι Αραβικές κατακτήσεις σταμάτησαν και ο μουσουλμανικός κίνδυνος για την Ευρώπη πέρασε. Έχει ειπωθεί ότι αν ο Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος και ο Κάρολος Μαρτέλος δεν νικούσαν τότε τους Άραβες ίσως σήμερα να είμαστε όλοι μουσουλμάνοι .
Επίλογος. Παρόλο που το Κοράνι πρόσταζε τους πιστούς του να ζουν ενωμένοι, οι Άραβες θα χωριστούν σύντομα σε διάφορα μικρά ή μεγάλα κράτη. Τα σημαντικότερα ήταν τα Χαλιφάτα της Βαγδάτης, της Βορείου Αφρικής και της Ισπανίας. Όταν μετά από τρεις περίπου αιώνες εμφανιστούν οι Σελτζούκοι Τούρκοι, οι Άραβες χαλίφηδες σταδιακά θα παραδώσουν την εξουσία τους στον αρχηγό των Τούρκων, το Σουλτάνο .
Ο Αραβικός Πολιτισμός. Τα σκοτεινά χρόνια του Μεσαίωνα οι Άραβες κατάφεραν να αναπτύξουν έναν θαυμαστό πολιτισμό, πολύ ανώτερο από τους συγχρόνους του Ευρωπαϊκούς. Επιστήμες όπως η Ιστορία, η Γεωγραφία, η Αστρονομία, η Άλγεβρα και η Χημεία καθώς και η ιατρική γνωρίζουν μεγάλη πρόοδο στα χέρια των Αράβων. Παράλληλα οι Άραβες μελετούν και διαδίδουν τη σκέψη των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων. Θαυμαστά είναι τέλος διάφορα αρχιτεκτονικά μνημεία των Αράβων που υπάρχουν ακόμη και σήμερα κυρίως στην Ισπανία. Να σημειωθεί ότι διάφοροι φωτισμένοι Ευρωπαίοι βασιλείς της εποχής εκείνης φρόντιζαν ώστε στην Αυλή τους να υπάρχουν πάντα Άραβες σοφοί .
Λεξικό Ισλαμικών όρων
Κοράνι: Το ιερό βιβλίο του Ισλαμισμού
Χαντίθ: Οι διάφορες παραδόσεις και ιστορίες από τη ζωή και τη διδασκαλία του Μωάμεθ.
Σαρία : Το σύνολο των ιερών νόμων του Ισλάμ .
Φατίμα: Η κόρη του Μωάμεθ .
Εγίρα: Η πορεία του Μωάμεθ από τη Μέκκα στη Μεδίνα το 622 μ. Χ.
622 μ.Χ.: Η αρχή της Ισλαμικής χρονολόγησης.
Ιμάμης: Αυτός που διδάσκει το Κοράνιο .
Μουεζίνης: Ο μουσουλμάνος Ιερέας .
Γαζής: Ο Μουσουλμάνος ιππότης που πολεμά εναντίον των “άπιστων”.
Ραμαζάνι: Ο Ιερός μήνας των μουσουλμάνων κατά τον οποίο είναι υποχρεωτική η νηστεία.
Μέκκα: Η ιερή πόλη. Όταν προσεύχονται οι μουσουλμάνοι, όπου κι αν βρίσκονται πρέπει να κοιτούν προς τη Μέκκα. Επίσης κάθε πιστός πρέπει οπωσδήποτε μια φορά στη ζωή του να επισκεφθεί και να προσκυνήσει τη Μέκκα.
Κάτω από : Άρθρα και Κείμενα, Ιστορία, ΤΑΞΗ Ε | Με ετικέτα: Άρθρα και Κείμενα
