Ο ήλιος αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της ζωής στον πλανήτη μας, επηρεάζοντας
τόσο τη φύση όσο και την ανθρώπινη καθημερινότητα. Από την αρχαιότητα,
έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για την τέχνη, τον πολιτισμό και τη φιλοσοφία,
ενώ ταυτόχρονα έχει επιστημονικά μελετηθεί για τις επιδράσεις του στην υγεία και το περιβάλλον.
Η διττή φύση του ήλιου -ως ζωογόνος πηγή φωτός και θερμότητας
αλλά και ως δυνητικός κίνδυνος λόγω της υπεριώδους ακτινοβολίας- αποτελεί τη βάση αυτού του εκπαιδευτικού προγράμματος.
Μέσα από την τέχνη, το παιχνίδι, την επιστήμη και τη βιωματική εκπαίδευση,
το πρόγραμμα στοχεύει να καλλιεργήσει μια ολιστική κατανόηση του ήλιου,
εστιάζοντας τόσο στα οφέλη του όσο και στην ανάγκη προστασίας από τις βλαβερές ακτίνες UV.
Το πρόγραμμα είναι διαμορφωμένο σε δυο επίπεδα για το Δημοτικό,
προσαρμοσμένα στις ηλικιακές και γνωστικές ανάγκες των παιδιών:
1. Α’-Δ’ Δημοτικού: Σύνδεση του ήλιου με την τέχνη και τη δημιουργικότητα,
εμβάθυνση στην αντηλιακή προστασία μέσα από βιωματικές δραστηριότητες.
Α1 ΔΕΥΤΕΡΑ 31/3/2025 1η ΩΡΑ – Α2 ΔΕΥΤΕΡΑ 31/3/2025 2η ΩΡΑ
Β1 ΔΕΥΤΕΡΑ 31/3/2025 3η ΩΡΑ – Β2 ΔΕΥΤΕΡΑ 31/3/2025 4η ΩΡΑ
Γ1 ΔΕΥΤΕΡΑ 31/3/2025 5η ΩΡΑ – Γ2 ΔΕΥΤΕΡΑ 31/3/2025 6η ΩΡΑ
Δ1 ΤΡΙΤΗ 1/4/2025 3η ΩΡΑ – Δ2 ΤΡΙΤΗ 1/4/2025 5η ΩΡΑ
2. Ε’-ΣΤ’ Δημοτικού: Ανάδειξη της επιστημονικής διάστασης του ήλιου
και της ηλιακής ακτινοβολίας μέσα από πειράματα, τεχνολογία και ομαδικές δημιουργικές δράσεις.
Ε1 ΤΡΙΤΗ 1/4/2025 1η ΩΡΑ – Ε2 ΤΡΙΤΗ 1/4/2025 2η ΩΡΑ
ΣΤ1 ΤΡΙΤΗ 1/4/2025 4η ΩΡΑ – ΣΤ2 ΤΡΙΤΗ 1/4/2025 6η ΩΡΑ
Το πρόγραμμα αντλεί στοιχεία από:
●
Εικαστική παιδαγωγική: Η τέχνη ως εργαλείο μάθησης και δημιουργικής έκφρασης.
●
Διαθεματική προσέγγιση STEAM (Science, Technology, Engineering, Art, Mathematics):
Συνδυασμός επιστημονικής γνώσης και καλλιτεχνικής δημιουργίας για την κατανόηση των φυσικών φαινομένων.
●
Ψυχοπαιδαγωγικές θεωρίες: Κατασκευαστική μάθηση (Piaget, Vygotsky),
όπου τα παιδιά εμπλέκονται ενεργά στη γνώση μέσω πρακτικών και συμμετοχικών δραστηριοτήτων.
●
Περιβαλλοντική εκπαίδευση: Ευαισθητοποίηση για την αλληλεπίδραση του ανθρώπου με τον ήλιο
και τις επιπτώσεις της ηλιακής ακτινοβολίας.
Ο Ήλιος στην Επιστήμη και την Καθημερινή Ζωή
Ο ήλιος είναι η κύρια πηγή ενέργειας της Γης και καθορίζει τις καιρικές συνθήκες, τη φωτοσύνθεση και τον βιολογικό ρυθμό των ανθρώπων. Ωστόσο, η υπερβολική έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο δέρμα και τα μάτια, με κίνδυνο εγκαυμάτων, πρόωρης γήρανσης και καρκίνου του δέρματος.
Το πρόγραμμα συνδέει την αντηλιακή προστασία με την τέχνη, ενθαρρύνοντας τα παιδιά να ανακαλύψουν τον ήλιο μέσα από δημιουργικές δραστηριότητες, ενώ ταυτόχρονα μαθαίνουν πρακτικούς τρόπους προστασίας.
Ο Ήλιος στην Τέχνη: Από την Ιστορία στις Σύγχρονες Προσεγγίσεις
Ο ήλιος έχει αποτυπωθεί στην τέχνη από διαφορετικούς πολιτισμούς και καλλιτεχνικά ρεύματα:
●
Αρχαία Τέχνη: Ο ήλιος λατρεύτηκε ως θεότητα στην Αίγυπτο (Ρα), στην Ελλάδα (Απόλλωνας) και στη Ρώμη (Σολ).
●
Ιμπρεσιονισμός: Ο Claude Monet αποτύπωσε την επίδραση του ηλιακού φωτός στη φύση.
●
Έκφραση και συμβολισμός: Ο Edvard Munch με τον πίνακα “The Sun” (1910) έδωσε έμφαση στη δύναμη του ήλιου.
●
Σύγχρονη τέχνη: Ο Olafur Eliasson με το “The Weather Project” (2003) δημιούργησε έναν τεχνητό ήλιο μέσα σε ένα μουσείο,
καλώντας το κοινό να βιώσει την αλληλεπίδραση φωτός και χώρου.
Μέσα από την επαφή με αυτά τα έργα, τα παιδιά καλούνται να παρατηρήσουν,
να εμπνευστούν και να δημιουργήσουν τις δικές τους καλλιτεχνικές αποδόσεις του ήλιου.
Συντελεστές Προγράμματος
Το πρόγραμμα είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας μιας διεπιστημονικής ομάδας επαγγελματιών,
που συνδυάζουν την τέχνη, την εκπαίδευση και την επιστήμη, προκειμένου να δημιουργήσουν
μια ολοκληρωμένη βιωματική εμπειρία μάθησης για τα παιδιά.
Η ομάδα αποτελείται από καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες, εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους και επιστήμονες,
που εξασφαλίζουν την υψηλή ποιότητα, τη δημιουργικότητα και την επιστημονική εγκυρότητα του προγράμματος.
ΑΜΚΕ ART HUB Athens: Παραγωγή, επιμέλεια και οργάνωση του προγράμματος
Ειρήνη Γουγουγιάννη – Σχεδιασμός Εκπαιδευτικού Προγράμματος
Βαρβάρα Ηλιοπούλου – Επιστημονική Επιμέλεια
Γιάννης Τζομάκας – Καλλιτεχνική Επιμέλεια
Μεταξία-Ιωάννα Γουγουγιάν – Αρχιτεκτονική Επιμέλεια
Βασίλης Τσεμπερλίδης – Οπτικοακουστική τεκμηρίωση
Μαρία Κατσιώνη – Θεατρική διάσταση
Ελένη Λεοντίου – Επιστημονική Επιμέλεια Μαθηματικών & Φυσικών Επιστημών
Παραγωγή | Επιμέλεια | Διοργάνωση Προγράμματος
ΑΜΚΕ ART HUB Athens: Υπεύθυνη για τη συνολική παραγωγή, επιμέλεια και οργάνωση του προγράμματος,
διασφαλίζοντας τη συνοχή, τη βιωματική προσέγγιση και την κοινωνική διάσταση των δράσεων.
Σχεδιασμός Εκπαιδευτικού Προγράμματος
Ειρήνη Γουγουγιάννη– Υπεύθυνη για τον σχεδιασμό του εκπαιδευτικού προγράμματος
και τη διαμόρφωση των εργαστηρίων, ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των διαφορετικών ηλικιακών ομάδων.
-Επιμελείται τη σύνδεση των καλλιτεχνικών δράσεων με παιδαγωγικές μεθόδους,
ενισχύοντας την εκπαιδευτική αξία του προγράμματος.
Επιστημονική Επιμέλεια
Βαρβάρα Ηλιοπούλου– Εγγυάται την επιστημονική ακρίβεια του προγράμματος,
εξασφαλίζοντας ότι οι δραστηριότητες βασίζονται σε έγκυρα δεδομένα για τον ήλιο, την υπεριώδη ακτινοβολία και την αντηλιακή προστασία.
Καλλιτεχνική Επιμέλεια
Γιάννης Τζομάκας– Εικαστικός, υπεύθυνος για την καλλιτεχνική επιμέλεια του προγράμματος
και τη δημιουργική καθοδήγηση των εργαστηρίων.
-Σχεδιάζει και υλοποιεί το εργαστήριο “Το Καπέλο της Προστασίας” (Νηπιαγωγείο),
όπου τα παιδιά δημιουργούν καλλιτεχνικά καπέλα εμπνευσμένα από τον Jean-Michel Basquiat.
-Καθοδηγεί τη δημιουργία αφισών (Α’-Δ’ Δημοτικού), όπου τα παιδιά χρησιμοποιούν μεικτές τεχνικές
για να δημιουργήσουν οπτικά μηνύματα ευαισθητοποίησης σχετικά με την αντηλιακή προστασία.
-Επιμελείται τη συνολική αισθητική και καλλιτεχνική προσέγγιση του προγράμματος,
διασφαλίζοντας τη σύνδεση των εικαστικών δράσεων με τη θεματολογία του ήλιου και της προστασίας.
Αρχιτεκτονική Επιμέλεια
Μεταξία-Ιωάννα Γουγουγιάν– Αρχιτεκτόνισσα, υπεύθυνη για τον σχεδιασμό
και την επιμέλεια των καλλιτεχνικών εγκαταστάσεων, του φωτισμού και της διαδραστικής εμπειρίας του προγράμματος.
-Εμπνευσμένη από το έργο του Olafur Eliasson, φέρνει στο πρόγραμμα τη χρήση φωτός,
σκιάς και οπτικών φίλτρων, δημιουργώντας χωρικές εμπειρίες που ενισχύουν την αντίληψη του ήλιου.
-Η αρχιτεκτονική διάσταση του προγράμματος αναδεικνύει τον ρόλο του φωτός
και πώς μπορεί να “φιλτραριστεί” μέσω αρχιτεκτονικών στοιχείων και σχεδιασμού χώρων, όπως συμβαίνει στην αντηλιακή προστασία.
Οπτικοακουστική τεκμηρίωση
Βασίλης Τσεμπερλίδης– Υπεύθυνος για την οπτικοακουστική τεκμηρίωση του προγράμματος
και την καλλιτεχνική επιμέλεια των Stop Motion Animation ταινιών που θα δημιουργηθούν από τους μαθητές.
-Τα παιδιά της Ε’-ΣΤ’ Δημοτικού θα δημιουργήσουν μικρά stop motion animations, που θα οπτικοποιούν
την έννοια της αντηλιακής προστασίας μέσα από το παιχνίδι με το φως και τη σκιά.
-Η βιντεογραφική τεκμηρίωση θα ενσωματώσει το ταξίδι της δημιουργίας των μαθητών,
αναδεικνύοντας τη διαδικασία και όχι μόνο το τελικό αποτέλεσμα.
Επιστημονική Επιμέλεια Μαθηματικών & Φυσικών Επιστημών
Ελένη Λεοντίου– Μαθηματικός, υπεύθυνη για τη διασύνδεση της επιστήμης των μαθηματικών με το φως,
τη γεωμετρία και την ηλιακή ακτινοβολία, ενισχύοντας τη STEAM προσέγγιση του προγράμματος.
-Υποστηρίζει τη μαθηματική και επιστημονική προσέγγιση του φωτός, των σκιών και της ηλιακής ακτινοβολίας
μέσα από βιωματικά και καλλιτεχνικά εργαστήρια.
-Σχεδιάζει και υλοποιεί δραστηριότητες για την Ε’-ΣΤ’ Δημοτικού, εστιάζοντας στη γεωμετρία του φωτός, τις γωνίες πρόσπτωσης
και τη διάδοση της ηλιακής ακτινοβολίας.
-Συμβάλλει στη δημιουργία των αφισών (Α’-Δ’ Δημοτικού), εισάγοντας έννοιες όπως συμμετρία, μοτίβα
και γεωμετρικές απεικονίσεις του ήλιου.
Θεατρική διάσταση
Κατσιώνη Μαρία– Υποστηρίζει τη θεατρική διάσταση του προγράμματος, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη των σεναρίων
για τα Stop Motion Animation που θα δημιουργήσουν τα παιδιά.
-Ενσωματώνει αφηγηματικά και θεατρικά στοιχεία στις ταινίες animation, βοηθώντας τα παιδιά
να δομήσουν μικρές ιστορίες για την αντηλιακή προστασία.
Δράσεις του Προγράμματος
Το πρόγραμμα αποτελείται από δυο ηλικιακά προσαρμοσμένες δράσεις για το Δημοτικό:
1. Α’-Δ’ Δημοτικού – “Τι Μας Λέει ο Ήλιος;” Τα παιδιά δημιουργούν αφίσες αντηλιακής προστασίας
με τεχνικές από τον Van Gogh, Monet και Munch.
2. Ε’-ΣΤ’ Δημοτικού – “Ο Ήλιος και η Προστασία μας” Τα παιδιά δημιουργούν μια μικρή stop motion ταινία
που μεταδίδει μηνύματα προστασίας από τον ήλιο.
Με την ολοκλήρωση του προγράμματος, κάθε παιδί θα λαμβάνει από την ομάδα του ART HUB Athens ένα εκπαιδευτικό κιτ της NIVEA,
που θα περιλαμβάνει ενημερωτικό υλικό και προϊόντα αντηλιακής προστασίας,
ενισχύοντας τη βιωματική εμπειρία και την εφαρμογή όσων έμαθαν στην καθημερινότητά τους.
Ανάλυση των Δράσεων του Προγράμματος
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τρεις βασικές δράσεις, σχεδιασμένες για διαφορετικές ηλικιακές ομάδες,
ώστε να προσεγγίσουν την έννοια της αντηλιακής προστασίας μέσα από την τέχνη και τη βιωματική εκπαίδευση.
🎨 Α’-Δ’ Δημοτικού – “Τι Μας Λέει ο Ήλιος;”
Διάρκεια: 1- 2 διδακτικές ώρες
Στόχος: Τα παιδιά θα ανακαλύψουν πώς διαφορετικοί καλλιτέχνες απεικόνισαν τον ήλιο,
θα συνδέσουν την τέχνη με την αντηλιακή προστασία και θα δημιουργήσουν αφίσες ευαισθητοποίησης.
Στόχοι Δραστηριότητας:
-Κατανόηση των θετικών και αρνητικών επιπτώσεων του ήλιου. -Σύνδεση της αντηλιακής προστασίας με την τέχνη και τη δημιουργικότητα. -Ανάπτυξη των δεξιοτήτων παρατήρησης και καλλιτεχνικής έκφρασης.
Δομή Δραστηριότητας:
Εισαγωγή – “Ο Ήλιος στην Τέχνη”
●
Παρουσίαση έργων με θέμα τον ήλιο από διάσημους καλλιτέχνες: ✔ Claude Monet – Impression, Sunrise
✔ Vincent van Gogh – Ηλιοτρόπια ✔ Edvard Munch – Ο Ήλιος ✔ Joan Miró – Το Χαμόγελο του Ήλιου
●
Συζήτηση:
Πώς χρησιμοποιούνται τα χρώματα και τα σχήματα για να αποδώσουν τον ήλιο;
Τι συναισθήματα μας προκαλεί ο ήλιος στα έργα αυτά;
Ποια χρώματα χρησιμοποιούν οι καλλιτέχνες;
●
Σύνδεση με την αντηλιακή προστασία: Ο ήλιος είναι υπέροχος, αλλά αν δεν προσέξουμε, μπορεί να μας βλάψει.
Δημιουργία Αφίσας Αντηλιακής Προστασίας
●
Βιωματικό παιχνίδι: “Ο Ήλιος και τα Σύννεφα” – τα παιδιά κινούνται μέσα στον χώρο
και μαθαίνουν για τις ώρες ασφαλούς έκθεσης στον ήλιο.
●
Ομαδική Δραστηριότητα: “Φτιάξε το δικό σου αντηλιακό σχέδιο” – τα παιδιά σχεδιάζουν
και παρουσιάζουν τις ιδέες τους για προϊόντα προστασίας από τον ήλιο.
●
Τα παιδιά δημιουργούν αφίσες με μηνύματα προστασίας από τον ήλιο,
χρησιμοποιώντας κολάζ, ζωγραφική και κείμενα.
●
Παραδείγματα μηνυμάτων στις αφίσες: ✔ “Μην αφήσεις τον ήλιο να σε κάψει!”
✔ “Καπέλο, γυαλιά, αντηλιακό – το τρίπτυχο της προστασίας!”
Παρουσίαση & Έκθεση των Αφισών
●
Κάθε παιδί παρουσιάζει την αφίσα του και το μήνυμά της.
Βασικό μήνυμα: Ο ήλιος είναι υπέροχος, αλλά χρειάζεται προσοχή!
Ε’-ΣΤ’ Δημοτικού – “Ο Ήλιος και η Προστασία μας”
Διάρκεια: 1- 2 διδακτικές ώρες
Στόχος: Τα παιδιά εξερευνούν το φως, τη σκιά και τα φίλτρα μέσα από την τέχνη του Olafur Eliasson
και δημιουργούν ένα σύντομο Stop Motion Animation για την αντηλιακή προστασία, ενσωματώνοντας στοιχεία τέχνης,
επιστήμης και τεχνολογίας.
Στόχοι Δραστηριότητας:
-Κατανόηση της επιστημονικής διάστασης της ηλιακής ακτινοβολίας. -Σύνδεση της τέχνης με την τεχνολογία
και τη δημιουργική αφήγηση. -Ανάπτυξη δεξιοτήτων ομαδικής εργασίας και ψηφιακής δημιουργίας.
Δομή Δραστηριότητας:
Εισαγωγή – “Ο Ήλιος και το Φως στην Τέχνη”
●
Παρουσίαση του έργου The Weather Project του Olafur Eliasson.
●
Συζήτηση για το φως, τη σκιά και τα χρώματα.
●
Πείραμα: Χρήση φακών και έγχρωμων φίλτρων για να δείξουμε πώς το φως αλλάζει.
●
Πείραμα “Πώς λειτουργεί το αντηλιακό;” – Χρήση χαρτιού UV-sensitive για να δουν την επίδραση της ακτινοβολίας.
Δημιουργία Stop Motion Animation
Εισαγωγή στη Μέθοδο Stop Motion
• Παρουσίαση σύντομων παραδειγμάτων Stop Motion για να κατανοήσουν τα παιδιά τη διαδικασία.
• Συζήτηση για το πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την τεχνική για να διηγηθούμε μια ιστορία για τον ήλιο
και την προστασία από την ακτινοβολία.
Δημιουργία του Σεναρίου & Σκηνικών
●
Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες και επιλέγουν μια ιστορία σχετική με την αντηλιακή προστασία.
●
Παραδείγματα ιστοριών: ✔ Ένα παιδί που ξεχνάει να βάλει αντηλιακό και ο ήλιος του δίνει μια “εικονική υπενθύμιση”. ✔ Ένα καπέλο και ένα μπουκάλι αντηλιακό που “ζωντανεύουν” και εξηγούν τη σημασία της προστασίας.
●
Δημιουργία σκηνικών και χαρακτήρων με χαρτόνι, πλαστελίνη ή αντικείμενα.
Φωτογράφιση και Δημιουργία του Stop Motion
●
Χρήση εφαρμογών Stop Motion (Stop Motion Studio).
●
Τα παιδιά τραβούν σταδιακά φωτογραφίες καθώς μετακινούν τις φιγούρες.
●
Προσθήκη ήχων και τίτλων για να ολοκληρωθεί το animation.
Προβολή & Αναστοχασμός
●
Οι ομάδες παρουσιάζουν τις ταινίες τους.
●
Συζήτηση: “Πώς μπορούμε να επικοινωνήσουμε ένα σημαντικό μήνυμα μέσω της τέχνης;”
Βασικό μήνυμα: Η αντηλιακή προστασία λειτουργεί σαν φίλτρο– όπως το φως αλλάζει με τα φίλτρα του Eliasson,
έτσι και το δέρμα μας χρειάζεται προστασία
Πατήστε για να δείτε περισσότερες πληροφορίες για το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα: “Παιδιά SUN κι εσένα”