ΧΑΣΜΑ ΓΕΝΕΩΝ
ΟΙΚΟΓΕΝΙΑΚΕΣ ΑΞΙΕΣ & ΝΕΟΙ
Ως χάσμα γενεών ορίζεται η διαφορά αντιλήψεων για τη ζωή και τα προβλήματά της καθώς και η αδυναμία συνεννόησης μεταξύ της νέας γενιάς και των προηγούμενων (παιδιών και γονέων).
Τα αίτια της βρίσκονται κυρίως στο γεγονός ότι οι νέοι εξαιτίας της ζωηρότητάς τους, της αυτοπεποίθησής τους και της δίψας τους για ζωή θέλουν να δοκιμάσουν νέα πράγματα και να αποκτήσουν νέες εμπειρίες ενώ οι ώριμοι ενήλικες ασχολούνται με προβλήματα της καθημερινής ζωής και γνωρίζοντας τους κινδύνους που υπάρχουν είναι πιο επιφυλακτικοί. Επίσης οι νέοι μεγαλώνουν σε περιβάλλον με διαφορετικές οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες και αξίες από ό,τι η προηγούμενη γενιά, όπου πολλές φορές έχουν διαφοροποιηθεί και οι οικογενειακές αξίες και θεσμοί, καθώς με την πάροδο του χρόνου επηρεάζονται από νέα πρότυπα και τις νέες συνθήκες ζωής.
Οι βασικές οικογενειακές αξίες που μας διδάσκει και η Εκκλησία είναι η αγάπη, ο σεβασμός, η κατανόηση και η αλληλοβοήθεια, αρχές σύμφωνα με τις οποίες λειτουργούν οι περισσότερες οικογένειες. Οι αξίες όμως αυτές διαφοροποιούνται με το πέρασμα του χρόνου, καθώς η κοινωνικοποίηση είναι μια διαδικασία δυναμική, η οποία μεταβάλλεται από κοινωνία σε κοινωνία και από εποχή σε εποχή, επηρεάζοντας τη σύνθεση της οικογένειας και τις αξίες της.
Η αγάπη και η αλληλοβοήθεια είναι βασικές οικογενειακές αξίες, που συσπειρώνουν την οικογένεια, δημιουργούν στενούς δεσμούς μεταξύ των μελών της και την κάνουν να λειτουργεί πετυχημένα.
Ο σεβασμός πρέπει να υπάρχει σε όλες τις οικογένειες. Τα νεώτερα μέλη της πρέπει να σέβονται τα μεγαλύτερα, καθώς έχουν μεγαλύτερη πείρα και μπορούν να τους βοηθήσουν να πάρουν τις κατάλληλες αποφάσεις. Αυτό δε σημαίνει ότι τα μεγαλύτερα μέλη της δεν πρέπει να σέβονται τα μικρότερα. Είναι και αυτά μέλη της οικογένειας, έχουν και αυτά να μοιραστούν προβληματισμούς, ιδέες και απόψεις, τις οποίες είναι αναγκαίο να μοιραστούν με την υπόλοιπη οικογένεια, για να καταλάβουν αν είναι σωστές ή λάθος.
Γενικά, ο σεβασμός είναι είναι ένα μέσο επιβολής της αυθεντίας των μεγάλων. Αυτό γίνεται με το διάλογο, όπως φαίνεται στις συζητήσεις του νεαρού Νηλ με το πατέρα του, στις οποίες ο πατέρας του επιβάλλεται απλά με το λόγο. Άλλος τρόπος είναι με τον οποίο επιβάλλονται οι μεγάλοι είναι ο φόβος. Στην ταινία ο διευθυντής τιμωρεί τους μαθητές που παραβαίνουν τους κανόνες με το ξύλο, άρα με το φόβο. Άλλοι τρόποι είναι η αγάπη και το μοίρασμα κοινής ζωή. Οι δύο αυτοί τρόποι συνδεόνται στενά. Ο καθηγητής Κήπλινγκ δείχνοντας αγάπη στους μαθητές του και βιώνοντας κοινές εμπειρίες μαζί τους κατάφερε να κερδίσει τον σεβασμό τους. Άρα,ο σεβασμός είναι ένας τρόπος συνύπαρξης των γενέων, χωρίς να λέμε οτι όλοι οι τρόποι ειναι σωστοί.
Επίσης, πρέπει να υπάρχει κατανόηση μέσα στην οικογένεια. Οι μεγαλύτεροι πρέπει να κατανοούν τους μικρότερους, όταν κάνουν λάθη, καθώς και οι ίδιοι βρίσκονταν στην ίδια ηλικία και έκαναν τα ίδια λάθη. Τα παιδιά πρέπει να καταλάβουν ότι οι παρατηρήσεις και οι απαγορεύσεις που τους θέτουν οι γονείς τους ξεκινούν, πάντα, από την αγάπη τους για αυτά, την αγωνία τους για το μέλλον τους και έχουν σκοπό να αποτρέψουν την απογοήτευση τους.
Οι οικογενειακές αξίες, όμως ,που μας διδάσκει η εκκλησία έρχονται σε αντιπαράθεση με τις αντιλήψεις που έχουν οι νέοι για τη ζωή. Οι νέοι δε μένουν προσκολλημένοι στις αξίες της οικογένειας και πολλές φορές αυτό οδήγει σε σύγκρουση με τους μεγαλύτερους , οι οποίοι μεγάλωσαν σύμφωνα με τις αξίες αυτές,ενώ οι νέοι έχουν περισσότερα ερεθίσματα εκτός οικογένειας και όλα αυτά σε συνδύασμο οδηγούν στο χάσμα γενεών.
Η οικογένεια αποτελεί τον πρώτο και βασικό φορέα κοινωνικοποίησης, καθώς σε αυτήν εντάσσεται το άτομο από τη γέννησή του, ανήκει μέχρι το θάνατό του και επηρεάζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Στις παλαιότερες κοινωνίες η οικογένεια έπαιζε τον πρωταρχικό στην ζωή του ατόμου, σήμερα όμως, όπου τα ερεθίσματα και οι τρόποι κοινωνικοποίησης έχουν πολλαπλασιαστεί, και με την τεχνολογική εξέλιξη, οι νέοι αποκτούν γρήγορα πολύ περισσότερες γνώσεις και δεξιότητες καθώς και διαμορφώνουν διαφορετικές απόψεις για πολλά ζητήματα, γεγονός που συχνά οδηγεί σε αντιπαράθεση με την προηγούμενη γενιά, είτε με τους γονείς για ιδιωτικής φύσης ζητήματα είτε με τους φορείς εξουσίας για δημόσια-πολιτικά θέματα.
Στη ταινία <<Ο κύκλος των χαμένων ποιητών>>, ο πατέρας του Νηλ πρόβαλε το αποθημένο του ως επαγγελματική αποκατάσταση στο γιο του. Πίστευε ότι το επάγγελμα του γιατρού θα του προσέφερε οικονομική άνεση και καλή κοινωνική θέση. Είχε, επίσης, ξεπερασμένη/αρνητική εικόνα για το επάγγελμα του ηθοποιού. Ο νεαρός Νηλ ήθελε να ακολουθήσει το επάγγελμα του γιατρού,αλλά ταυτόχρονα να κάνει και κάτι που τον ευχαριστεί, δηλαδή η ηθοποιία. Ακόμη, ο πατέρας του Νηλ έχοντας κάνει πολλές θυσίες για το παιδί του ήθελε να ανταμειφθούν οι κόποι του. Η μεγάλη, όμως , πιίεση που του ασκούσε οδήγησε τον ευαίσθητο γιο του στην αυτοκτονία, χωρίς να λέμε ότι η πράξη αύτη του Νηλ ήταν σωστή.
Ο καθένας από την μεριά του εμφανίζεται να έχει ένα δίκιο, καθώς αντιμετωπίζει τη ζωή με διαφορετικό τρόπο. Συγκρούονται από τη μία πλευρά τα όνειρα του νεαρού Νηλ, που άνοιγε τα φτερά του, διαμόρφωνε το χαρακτήρα και την κοσμοθεωρία του και από την άλλη πλευρά η ανησυχία του πατέρα και η προσκόλλησή του σε πρότυπα παλαιότερων εποχών. Η αντιπαράθεση αυτή είναι ένα κλασικό παράδειγμα χάσματος γενεών, με τη χειρότερη κατάληξη.
Η επιμονή του πατέρα να ακολουθήσει ο γιος του τη ζωή που αυτός του είχε διαλέξει και η έλλειψη κατανόησης της επιθυμίας του, αποδείχθηκε καταστροφική. Οι γονείς οφείλουν να δείχνουν κατανόηση και να στέκονται δίπλα στα παιδιά τους, να τα συμβουλεύουν αλλά και να τα σέβονται, αφήνοντάς ίσως τελικά μερικές φορές να κάνουν λάθη, καθώς να είναι δίπλα τους για να τα βοηθήσουν. Όλοι μας άλλωστε μαθαίνουμε και ωριμάζουμε μέσα από τα λάθη μας. Ωστόσο και οι νέοι πρέπει να κατανοούν τις ανησυχίες των γονιών για το μέλλον τους και να δείχνουν υπομονή.
Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι όπλα για το γεφύρωμα του χάσματος των γενεών αλλά και για τη λύση των προβλημάτων που παρουσιάζονται τόσο ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας αλλά και γενικότερα, είναι οι αξίες της αγάπης, του σεβασμού, της κατανόησης και της αλληλοβοήθειας που διδάσκει ο χριστιανισμός και οφείλει να καλλιεργεί πρώτα από όλα και να ακολουθεί μια οικογένεια, ώστε και η ίδια να λειτουργεί ορθότερα αλλά και να προετοιμάζει σωστά τα μέλη της για την ένταξη σε ευρύτερα κοινωνικά σύνολα.
Πηγές :Βιβλίο θρησκευτικών
Βιβλιο Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής
βικιπαίδεια
Ιανουάριος 2015
Οι μαθήτριες του τμήματος Γ4
Πασκάι Αλεξία
Προβατά Χριστίνα
Σκιαδοπούλου Ιριάννα
Τσέχου Σάρα
