«Μαμά, βαριέμαι»

Κουδουνίζει στα αυτιά μας, παίζει πιάνο το αυτί μας πολλές φορές, αλλά τα καλοκαίρια πάμε για διάτρηση τυμπάνου με αυτή τη φράση.

Μετά το κλείσιμο των σχολείων, κουβαλώντας κι εμείς την κούραση της χρονιάς πριν τις μικρές ή μεγαλύτερες διακοπές μας, το «μαμά βαριέμαι» πολλαπλασιάζεται. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;

Οι νέες μαμάδες και το τάμπλετ στην ταβέρνα

Ένας λόγος είναι ότι οι νέες μαμάδες έχουμε μπει σε μια κατάσταση να κρατάμε πάντοτε τα παιδιά μας απασχολημένα με κάτι, πάντοτε κάνοντας κάτι που δεν τα αφήνει ακίνητα να κοιτούν το ταβάνι. Αυτό είναι εντελώς λάθος. Πάρτε μια γνώριμή σας εικόνα: μια οικογένεια στην ταβέρνα, τα δυο παιδιά έχουν τελειώσει το φαγητό τους και ασφαλώς… παίζουν το καθένα στο τάμπλετ του το παιχνίδι του. Αυτά τα δύο παιδιά, που «δεν βαριούνται» δήθεν αφού τώρα απασχολούν το μυαλό τους με κάτι, υπάρχει περίπτωση:

– να μιλήσουν μεταξύ τους;

-να παίξουν μεταξύ τους;

-να κοιτάξουν ή να γνωρίσουν το παιδί του διπλανού τραπεζιού;

-να παρατηρήσουν την τρύπια καλαμωτή της ταβέρνας απ’ όπου φαίνεται το φεγγαράκι;

-να φέρουν μια βόλτα στα βότσαλα της θάλασσας δίπλα από την ταβέρνα μαζεύοντας ένα που μοιάζει με πολύτιμο πετράδι;

-να επινοήσουν οτιδήποτε ή να σκεφτούν κάτι διαφορετικό από ό,τι θα τους επέτρεπε εκείνος ο παράξενος που κυνηγούν στο παιχνίδι του τάμπλετ τους;

Η πλήξη είναι πολλές φορές ευεργετική καθώς ενεργοποιεί τη φαντασία, τη δημιουργικότητα, το διαφορετικό, το ασύμμετρο μέσα μας. Αν δεν υπήρχαν τέτοιες στιγμές πλήξης δε θα είχε ανακαλυφθεί το μπάσκετ από τον καθηγητή για να μην βαριούνται οι φοιτητές του ή δεν θα ανακάλυπτα εγώ τα τζιτζίκια πάνω στους κορμούς τα μεσημέρια που βαριόμουν οικτρά καθώς όλοι κοιμόντουσαν κι εγώ έπρεπε να κάνω και ησυχία από πάνω.

Η πλήξη είναι μια ευκαιρία για ένα παιδί

Το 1993, ο ψυχαναλυτής Άνταμ Φίλιπς στο On Kissing, Tickling and being bored έγραφε ότι η «η ικανότητα του να βαριέται ένα παιδί αποτελεί στάδιο της ανάπτυξής του και η πλήξη αποτελεί μία ευκαιρία ώστε να συλλογιστεί τη ζωή. Η άποψη των ενηλίκων ότι το παιδί θα πρέπει διαρκώς να απασχολείται είναι πέρα για πέρα λανθασμένη και απόλυτα καταπιεστική».

Ο Φίλιπς όμως δεν ήταν ασφαλώς ο πρώτος που ασχολήθηκε με τη βαρεμάρα. Αυτή είχε απασχολήσει πολλές δεκαετίες πριν τους ψυχολόγους και φιλοσόφους. Ο φιλόσοφος Μπέρτραντ Ράσελ στο The Conquest of hapiness (Η κατάκτηση της ευτυχίας) έγραφε στο κεφάλαιο 4 (Boredom and excitement) από το 1930, για την αξία της πλήξης ως παράγοντα της ανθρώπινης συμπεριφοράς και ως μεγάλη κινητήρια δύναμη σε όλη την ύπαρξη του ανθρώπου αλλά και των ζώων.

‘Όταν κάποιος πηγαίνει πίσω, στο παρελθόν, η πλήξη γίνεται ακόμη χειρότερη. Φανταστείτε τη μονοτονία του χειμώνα σε ένα μεσαιωνικό χωριό. Άνθρωποι δεν μπορούσαν να διαβάσουν ή να γράψουν, είχαν μόνο κεριά για φως μετά το σκοτάδι, οι δρόμοι ήταν πρακτικά αδιάβατοι, έτσι ώστε ένας σχεδόν ποτέ δεν είδε κανέναν από άλλο χωριό».

Εμείς βαριόμαστε πολύ λιγότερο από τους προγόνους μας, καθώς έχουμε πλήθος τεχνολογικών επιτευγμάτων και ερεθισμάτων στην υπηρεσία μας, αλλά και… φοβόμαστε πολύ περισσότερο την πλήξη. Φοβόμαστε όταν βαριόμαστε, θέλουμε να ενθουσιαζόμαστε διαρκώς. Και έχουν γίνει και τα παιδιά μας έτσι.

Τι συμβαίνει όταν δεν αφήνω το παιδί μου να «βαριέται» ποτέ;

Και ποιο είναι το αποτέλεσμα; Παιδιά που δεν εξερευνούν, που δεν πειραματίζονται, που δεν δοκιμάζουν και δεν αποτυγχάνουν. Παιδιά που είναι διαρκώς απασχολημένα και πάντοτε απασχολούν το βλέμμα τους και τα χέρια τους με κάτι. Είναι σαν ένα παιδί που πηγαίνει στο λούνα παρκ και δεν στέκεται ποτέ να κοιτάξει κάτι, να δει πως γυρίζει η ρόδα, παρά μόνο πηγαίνει από το ένα παιχνίδι στο άλλο, μέχρι να τελειώσουν όλα και τότε να… νιώσει ξανά βαρεμάρα!

Και αργότερα; Όταν μεγαλώνει αυτό το παιδί τι συμβαίνει; Ο ενήλικας αυτός αναζητά έντονες συγκινήσεις. Πρέπει πάντα να είναι απασχολημένος με κάτι. Αν δεν βρει τον ενθουσιασμό στη ζωή του, θα τον αναζητήσει σε υποκατάστατα ή σε αγχωτικές καταστάσεις, ακόμα και σε εξτρίμ επιλογές στην προσωπική του ζωή.

Όχι! Δεν σας λέω να αφήσετε το παιδί σας να βαριέται για να μην πέσει στα ναρκωτικά στα 18 του. Σας λέω με όλα αυτά:

• να μην αγιοποιείτε την υπερδραστηριότητα των παιδιών σας αλλά και
• να μην φοβάστε την περιστασιακή βαρεμάρα τους

Τι κάνω τελικά όταν μου λένε «μαμά, βαριέμαι;»

• Καταρχάς δίνω αξία στη δήλωσή τους.

Εγώ όταν έλεγα στη μάνα μου ότι βαριέμαι μου έλεγε «τράβα παίξε παραπέρα γιατί εδώ έχω σφουγγαρίσει». Η μαμά δεν είχε και πολύ δίκιο.

• Όταν το παιδί μας λέει ότι βαριέται, σταματάμε σχεδόν ό,τι κάνουμε (ή ζητάμε λίγα λεπτά να το ολοκληρώσουμε) και συζητάμε μαζί του προτείνοντάς του πράγματα. Αν κανένα από αυτά τα πράγματα δεν το ικανοποιούν εκείνη τη στιγμή, ίσως γιατί στο μυαλό του έχει μόνο να πάρει το τάμπλετ από το συρτάρι ή να ανοίξει για έκτη φορά σήμερα το playstaion, τότε το αφήνουμε να… βαρεθεί, που σημαίνει ότι το αφήνουμε ουσιαστικά στην επιλογή να βαρεθεί αφού και παιχνίδια υπάρχουν στο δωμάτιό του, και βιβλία και μαρκαδόροι και χαρτιά και η αδερφή του γυρνοβολάει κι αυτή ολίγον «βαρεμένη».
• Δίνουμε διεξόδους μέσω κάποιων ιδεών μας
• Δεν είμαστε κλόουν ή διασκεδαστές των παιδιών μας. Είμαστε γονείς, συνοδοιπόροι του, άνθρωποι που στεκόμαστε δίπλα τους σε όλα.
• Οφείλουμε να περνάμε χρόνο μαζί τους αλλά και να τους δίνουμε την εικόνα ότι ο χρόνος μας δεν είναι αποκλειστικά δικά τους όταν δεν έχουν κάτι άλλο (φίλους, κούνιες κτλ) να κάνουν.

Η εντύπωση ότι όταν το παιδί μας βαριέται πρέπει να του βρούμε ΕΜΕΙΣ οπωσδήποτε κάτι να κάνει είναι λαθεμένη. Είναι δική του δουλειά να βρει τι το κάνει να περνάει καλά. Και ασφαλώς εμείς είμαστε εκεί για να φωτίζουμε τις επιλογές, για να του παρέχουμε λύσεις (το παιδί δεν μπορεί συνήθως να πάει μόνο του στις κούνιες ή στο σινεμά, άρα πρέπει να του το δώσουμε εμείς ως δυνατότητα), αλλά όχι για να του γεμίζουμε το ωρολόγιο πρόγραμμά του.

Αφήστε τα παιδιά να βαρεθούν πότε πότε. Έτσι, θα φωτίζονται ακόμα πιο υπέροχα οι όμορφες στιγμές τους. Και κυρίως μην νιώθετε ενοχές αν σας πετροβολά με το «μαμά, βαριέμαι». Κάποιες φορές -τονίζω κάποιες- πρέπει να βαριέται.

ΥΓ: Ο παρακάτω σοκαριστικός διάλογος έλαβε χώρα πριν λίγες μέρες στο σαλόνι μας:

-Μαμά βαριέμαι

-Κι εσύ; Κι εγώ!

Με κοίταξε και έφυγε. Μετά από πέντε λεπτά τον βρήκα να διαβάζει στο δωμάτιό του.

ΠΗΓΗ:www.elniplex.com

Το παιδί σας πηγαίνει για πρώτη φορά στο σχολείο ή ξεκινάει μια καινούρια σχολική χρονιά; Είναι παραμονή του αγιασμού;  Απόψε, λίγο πριν το βάλετε για ύπνο «νωρίς, γιατί αύριο έχουμε να ξυπνήσουμε πρωί για να πάμε στο σχολείο», ακολουθήστε μερικές απλές συμβουλές που μπορεί να το βοηθήσουν.
Τι να κάνετε:
– Πείτε του ιστορίες. Μιλήστε στο παιδί για τις δικές σας εμπειρίες από το σχολείο. Φροντίστε να επιλέξετε τις πιο αστείες και ευχάριστες χωρίς να διστάσετε όμως να ομολογήσετε τα δικά σας συναισθήματα. Δηλ.  πως την πρώτη μέρα νιώθατε κι εσείς άγχος και φόβο για το άγνωστο, συναισθήματα όμως που, όπως θα του εξηγήσετε, είναι φυσιολογικά και απολύτως αποδεκτά. Τονίστε του επίσης πως πολύ γρήγορα τα ξεχάσατε, κάνατε καινούργιους φίλους και νιώσατε ασφάλεια με τη δασκάλα σας.
– Μιλήστε του με ειλικρίνεια. Αν το παιδί σας είναι «πρωτάκι» , καλό είναι να του δώσετε μια ρεαλιστική εικόνα της νηπιακής καθημερινότητας. Εξηγήστε του πώς θα κάθετε σε καρεκλάκια μέσα στην τάξη, μιλήστε του για τους κανόνες τους οποίους θα πρέπει να τηρεί, πως θα πηγαίνει τουαλέτα μόνος του ,θα πλένει τα χέρια του, θα τρώει μόνος του , θα πρέπει να προσέχει τον εαυτό του στο διάλειμμα κ.α Τονίστε τα θετικά στοιχεία: θα μάθει πώς να μαθαίνει, θα έχει πολλά παιχνίδια και βιβλία, η δασκάλα του θα τον φροντίζει και θα τον αγαπάει, θα μάθει νέα ομαδικά παιχνίδια, θα κάνει καινούργιους φίλους και θα αποκτήσει καινούρια ενδιαφέροντα.
– Αγοράστε μαζί τα σχολικά. Αφήστε το να επιλέξει μόνο του την τσάντα του, το παγούρι ή το ποτήρι, την πετσέτα, το φαγητοδοχείο για το κολατσιο. Έτσι, θα ξεκινήσει με περισσότερο κέφι και διάθεση .

Επιλέξτε μία τσάντα νηπιαγωγείου, ούτε πολύ μεγάλη αλλά ούτε και μικρή. Συνιστάται οι τσάντες να είναι χωρίς ροδάκια, ώστε να καταλαμβάνουν λιγότερο χώρο στα ντουλαπάκια. Προσέχετε πάντα το βάρος που έχουν οι τσάντες. Αυτό το βάρος δεν πρέπει να κουράζει και να επιβαρύνει την μέση των παιδιών.

Τα περισσότερα παγούρια της αγοράς είναι λίγο… αμφίβολης ποιότητας, δεν καθαρίζονται εύκολα -ειδικά αυτά με το καλαμάκι- και τα πλαστικά τους σπανίως φέρουν ένδειξη ασφάλειας. Σε περίπτωση που επιλέξετε πλαστικό παγούρι, καλό θα ήταν να το αλλάζετε ανά 3-4 μήνες.

Το σκεύος για το φαγητό τώρα. Επειδή το φαγητό θα ζεσταίνεται  στο νηπιαγωγείο σε φούρνο ή φούρνο μικροκυμάτων, επιλέξτε ένα σκεύος που να μπορεί να ζεσταθεί.

– Δώστε του πρωτοβουλία. Όπως εσείς σε κάθε επαγγελματικό ή προσωπικό ραντεβού διαλέγετε με προσοχή τα ρούχα που θα φορέσετε, ώστε να σας αντιπροσωπεύουν αλλά και να αισθάνεστε άνετα και όμορφα μέσα σε αυτά, έτσι και εκείνο μπορεί να θέλει να διαλέξει μόνο του τα ρούχα που θα φορέσει την πρώτη του μέρα στο σχολείο. Ετοιμάζουμε τα ρούχα από το βράδυ.
– Δείξτε κατανόηση. Μην ξεχνάτε ότι το παιδί προσπαθεί να ενταχθεί και να βρει την θέση του σ’ αυτή την καινούργια, μικρή κοινωνία. Δείξτε κατανόηση στις οποίες αλλαγές της συμπεριφοράς του. Εξάλλου, το πιο πιθανόν είναι να είναι προσωρινές.
– Διαβάστε του βιβλία. Στην αγορά θα βρείτε πολλά βιβλία που προετοιμάζουν τα παιδιά για την πρώτη τους επαφή με τον παιδικό σταθμό ή το νηπιαγωγείο. Διαβάστε τα μαζί και πάρτε από αυτά αφορμή για να συζητήσετε τα συναισθήματα των παιδιών την πρώτη φορά που ξεκινούν κάτι τόσο καινούργιο, αλλά και συναρπαστικό. Ενδεικτικά σας αναφέρουμε το «Πρώτη μέρα στο σχολείο», εκδόσεις Μεταίχμιο.
– Η πρώτη ημέρα πρέπει να είναι γιορτινή. Η μετάβαση είναι ένα πέρασμα του παιδιού από την νηπιακή στην παιδική ηλικία. Τα συναισθήματα είναι πολλά και διαφορετικά, Σίγουρα νιώθετε χαρά και περηφάνια  που το παιδί σας μεγάλωσε και είναι υγιές. Δείξτε του με τη γλώσσα του σώματος αλλά και εκφράστε του αυτά τα συναισθήματα πολλές φορές. Γιορτάστε το. Κάντε την πρώτη μέρα του σχολείου μια όμορφη ανάμνηση. Προγραμματίστε να μαγειρέψετε το αγαπημένο του φαγητό, φτιάξτε γλυκό και καλέστε τις γιαγιάδες, τους παππούδες ή τη νονά και το νονό για «γιορτάσετε» το ξεκίνημα της σχολικής χρονιάς. Βγάλτε φωτογραφίες.
Τι ΔΕΝ πρέπει να κάνετε: 

-Όσο συγκινημένη ή ανασφαλής νιώθετε, είναι σημαντικό να μην μεταδώσετε τη νευρικότητά σας στο παιδί γιατί δεν γνωρίζει πώς να τη χειριστεί.
– Μην μιλάτε σε τρίτους για τις δυσκολίες του παιδιού σας όταν εκείνο είναι μπροστά.
– Μην σχολιάζετε την συμπεριφορά των παιδαγωγών ή της δασκάλας μπροστά του.
– Μην ξεγελάσετε το παιδί σας και προσπαθήσετε να φύγετε από το προαύλιο την στιγμή που εκείνο έχει στρέψει αλλού την προσοχή του.
– Μη μείνετε στο σχολείο. Αν κρυφοκοιτάζετε στην αίθουσα για να δείτε αν σταμάτησε να κλαίει, τότε το ξέσπασμά του θα είναι αναπόφευκτο.
– Φροντίσετε να μην συμβούν ταυτόχρονα στην ζωή του άλλες αλλαγές, όπως: να συνδυάσετε την είσοδο του στο παιδικό σταθμό ή σχολείο με την επιστροφή σας στο γραφείο, τον ερχομό ενός δεύτερου παιδιού ή τον αποχωρισμό της πιπίλας.
– Αποφύγετε κάθε είδους διαπληκτισμό την ημέρα πριν φύγει για το σχολείο.

Καλή σχολική χρονιά!

Η ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ «ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ» ΜΙΑΣ ΔΑΣΚΑΛΑΣ, ΓΙΑ ΤΑ «ΕΠΙΘΕΤΙΚΑ» ΠΑΙΔΙΑ…

Αγαπητέ γονέα,

Το ξέρω. Ανησυχείς. Κάθε μέρα, το παιδί σου έρχεται στο σπίτι με μια ιστορία γι ΑΥΤΟ το παιδί. Αυτό που πάντα χτυπά, σπρώχνει, τσιμπάει, ξύνει, ίσως ακόμα και δαγκώνει τα άλλα παιδιά. Το παιδί που πρέπει πάντα να κρατάει το χέρι μου στο διάδρομο. Αυτό που έχει μια ιδιαίτερη θέση στο χαλί και που τις περισσότερες φορές κάθεται σε μια καρέκλα κι όχι στο πάτωμα. Το παιδί που σκαρφάλωσε πάνω από το φράχτη της παιδικής χαράς, ακριβώς τη στιγμή που της έλεγα να σταματήσει. Το παιδί που έχυσε το γάλα του γείτονά του στο πάτωμα σε μια έκρηξη θυμού. Επίτηδες. Ενώ έβλεπα. Και τότε, όταν του ζήτησα να το καθαρίσει, πέταξε όλο το χαρτί υγείας στο πάτωμα. Επίτηδες. Ενώ έβλεπα.

Ανησυχείς πως ΑΥΤΟ το παιδί, μπλοκάρει τη διαδικασία της μάθησης για το δικό σου το παιδί. Ανησυχείς πως παίρνει πάρα πολύ απ’ το χρόνο και την ενέργειά μου κι ότι στερεί το “μερίδιο” που αναλογεί στο δικό σου παιδί. Ανησυχείς πως κάποια μέρα θα βλάψει κάποιον. Ανησυχείς πως αυτό ο “κάποιος” ίσως είναι το δικό σου παιδί. Ανησυχείς πως και το παιδί σου θ’ αρχίσει να χρησιμοποιεί την επιθετικότητα για να πάρει αυτό που θέλει. Ανησυχείς πως το παιδί σου θα μείνει πίσω ακαδημαϊκά, επειδή παλεύει ακόμα και για να κρατήσει ένα μολύβι. Το ξέρω.

  Το παιδί σου, αυτό το έτος, σε αυτή την τάξη, σε αυτή την ηλικία, δεν είναι ΑΥΤΟ το παιδί. Το παιδί σου δεν είναι τέλειο, αλλά γενικά ακολουθεί τους κανόνες. Είναι σε θέση να μοιράζεται τα παιχνίδια του με ειρηνικό τρόπο. Δεν πετά κάτω τα έπιπλα. Σηκώνει το χέρι του για να μιλήσει. Εργάζεται όταν έρχεται η ώρα για να εργαστούμε και παίζει όταν έρχεται η ώρα του παιχνιδιού. Μπορείς να το εμπιστευτείς πως θα πάει κατ ‘ευθείαν στο μπάνιο και θα επιστρέψει κατ’ ευθείαν πίσω, χωρίς να κάνει ανοησίες.

Το ξέρω. Κι εγώ ανησυχώ επίσης.

Βλέπετε, εγώ ανησυχώ όλη την ώρα. Σχετικά με ΟΛΑ αυτά. Ανησυχώ για το πιάσιμο του μολυβιού απ’ το παιδί σας και για το πως προφέρει τα γράμματα ένα άλλο παιδί. Ανησυχώ για τη συστολή ενός μικρού παιδιού και για το μονίμως άδειο ταπεράκι ενός άλλου. Ανησυχώ πως το μπουφάν του Γκάβιν δεν είναι αρκετά ζεστό και πως ο μπαμπάς της Ταλίθα της φωνάζει γιατί γράφει ανάποδα το γράμμα “Β”. Οι περισσότερες βόλτες με το αυτοκίνητο μου, ακόμα και οι στιγμές στο ντους μου, είναι γεμάτες από ανησυχία.

Αλλά ξέρω, θέλετε να μιλήσουμε γι ΑΥΤΟ το παιδί. Επειδή τα ανάποδα “Β”  της Ταλίθα δεν πρόκειται να προκαλέσουν πρόβλημα στο δικό σας παιδί.

Θέλω κι εγώ να μιλήσω γι’ ΑΥΤΟ το παιδί, αλλά υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα που δεν μπορώ να σας πω.

Δεν μπορώ να σας πω πως την υιοθέτησαν από ένα ορφανοτροφείο σε ηλικία 18 μηνών

Δεν μπορώ να σας πω ότι βρίσκεται σε αυστηρή δίαιτα, για πιθανές τροφικές αλλεργίες και πως γι αυτό, είναι πεινασμένος. ΟΛΗ ΤΗΝ ΩΡΑ.

Δεν μπορώ να σας πω ότι οι γονείς της είναι στη μέση ενός φρικτού διαζυγίου και πως μένει με τη γιαγιά της.

 Δεν μπορώ να σας πω ότι έχω αρχίσει ν’ ανησυχώ πως η γιαγιά της πίνει.

 Δεν μπορώ να σας πω πως η φαρμακευτική αγωγή του για το άσθμα, τον ταράζει.

Δεν μπορώ να σας πω ότι η μαμά της είναι μονογονέας κι έτσι (το παιδί) είναι στο σχολείο πριν καν ανοίξουμε, μέχρι τη στιγμή που η ώρα φύλαξης λήγει και πως η διαδρομή με το αυτοκίνητο μεταξύ σπιτιού και σχολείου διαρκεί 40 λεπτά και έτσι (το παιδί) κοιμάται λιγότερο κι απ’ τις ώρες που κοιμούνται οι περισσότεροι ενήλικες.

Δεν μπορώ να σας πω ότι υπήρξε μάρτυρας ενδοοικογενειακής βίας.Εντάξει, θα πείτε. Καταλαβαίνετε ότι δεν μπορώ να μοιραστώ προσωπικές ή οικογενειακές πληροφορίες. Απλά θέλετε να γνωρίζετε ΤΙ ΚΑΝΩ ΕΓΩ, για τη συμπεριφορά ΑΥΤΟΥ του παιδιού.Θα ήθελα πολύ να σας πω. Αλλά δεν μπορώ.

Δεν μπορώ να σας πω ότι κάνει λογοθεραπείες, ότι η αξιολόγηση έδειξε σοβαρή διαταραχή και καθυστέρηση στη γλώσσα κι ότι ο θεραπευτής έχει εντοπίσει πως η επιθετικότητα συνδέεται με την απογοήτευση για την αδυναμία επικοινωνίας.

Δεν μπορώ να σας πω ότι συναντώ του γονείς του ΚΑΘΕ ΕΒΔΟΜΑΔΑ και πως και οι δύο συνήθως κλαίνε σε αυτές τις συναντήσεις.

Δεν μπορώ να σας πω ότι το παιδί κι εγώ έχουμε ένα μυστικό σήμα που κάνουμε με το χέρι μας, για να είναι σε θέση να μου πει πότε χρειάζεται να κάτσει μόνη της για λίγο.

Δεν μπορώ να σας πω ότι περνά το χρόνο της ανάπαυσης κουλουριασμένη στα πόδια μου, επειδή… “Με κάνει να νιώθω καλύτερα ο χτύπος της καρδιά σας, Κυρία

Δεν μπορώ να σας πω ότι παρακολουθώ σχολαστικά τα περιστατικά των επιθέσεων τους τελευταίους τρείς μήνες και πως από πέντε περιστατικά την ημέρα, έχουμε πέσει σε πέντε την εβδομάδα.

Δεν μπορώ να σας πω πως η γραμματέας του σχολείου έχει συμφωνήσει να τον στέλνω στο γραφείο της για  “βοήθεια”, όταν κρίνω πως χρειάζεται αλλαγή σκηνικού.

Δεν μπορώ να σας πω πως “εναντιώθηκα” σε μια συνάντηση με το προσωπικό και πως με δάκρυα στα μάτια, ΙΚΕΤΕΥΣΑ τους συναδέλφους μου να την παρακολουθούν πιο στενά, να είναι ευγενικοί μαζί της τη στιγμή που εξοργίζονται επειδή χτύπησε κάποιον ΠΑΛΙ και αυτή τη φορά, μπροστά στο δάσκαλο.

Υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα που δεν μπορώ να σας πω γι ΑΥΤΟ το παιδί. Δεν μπορώ να σας πω ακόμα και τα καλά πράγματα.

Δεν μπορώ να σας πω πως η δουλειά του στην τάξη, είναι να ποτίζει τα φυτά και πως έκλαιγε με σπαραγμό όταν ένα από τα φυτά ξεράθηκε κατά τη διάρκεια των χειμερινών διακοπών απ’ το σχολείο.

Δεν μπορώ να σας πω πως φιλά τη μικρή της αδελφή κάθε πρωί και πως της ψιθυρίζει “Είσαι η ηλιαχτίδα μου” προτού η μαμά σπρώξει το καροτσάκι και φύγουν.

Δεν μπορώ να σας πω ότι ξέρει περισσότερα για τις καταιγίδες απ’ όσα γνωρίζουν οι περισσότεροι μετεωρολόγοι.

Δεν μπορώ να σας πω ότι συχνά ζητά να σας βοηθήσει στο ξύσιμο των μολυβιών και μάλιστα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.

Δεν μπορώ να σας πω ότι χαϊδεύει τα μαλλιά του καλύτερού της φίλου, κατά το χρόνο της ανάπαυσης.

Δεν μπορώ να σας πω ότι όταν ένας συμμαθητής του κλαίει, ορμά πάνω του με το αγαπημένο παραμύθι απ’ τη γωνιά της ανάγνωσης.

Βλέπετε,  αγαπητοί γονείς,  μπορώ να σας μιλήσω μόνο για το παιδί σας. Έτσι, αυτό που μπορώ να σας πω είναι το εξής:Αν ποτέ, σε οποιοδήποτε σημείο, το παιδί σας ή κάποιο από τα παιδιά σας, γίνει ΑΥΤΟ το παιδί…Δεν θα μοιραστώ ποτέ την οικογενειακή σας ιστορία με άλλους γονείς απ’ την τάξη.Θα επικοινωνώ μαζί σας συχνά, ξεκάθαρα κι ευγενικά.Θα βεβαιωθώ πως υπάρχουν χαρτομάντηλα στις συναντήσεις μας κι αν μου το επιτρέψετε, θα σας κρατώ το χέρι όταν κλαίτε.Θα υποστηρίζω το παιδί και την οικογένειά σας, για να λάβετε την υψηλότερη ποιότητα των εξειδικευμένων υπηρεσιών και θα συνεργαστώ με τους απαραίτητους επαγγελματίες στο μέγιστο δυνατό βαθμό.Θα βεβαιωθώ ότι το παιδί σας λαμβάνει επιπλέον αγάπη και στοργή όταν τη χρειάζεται περισσότερο.Θα είμαι η φωνή για το παιδί σας στη σχολική μας κοινότητα.Θα συνεχίζω -ό,τι κι αν συμβεί- ν’ αναζητώ τα καλά, καταπληκτικά, ειδικά, θαυμάσια χαρακτηριστικά του παιδιού σας. Θα του υπενθυμίζω και σ’ εκείνο και σ’ ΕΣΑΣ, αυτά τα καλά, καταπληκτικά, ειδικά, θαυμάσια χαρακτηριστικά, ξανά και ξανά.Κι όταν κάποιος άλλος γονέας θα έρθει σε μένα, με ανησυχίες για το παιδί ΣΑΣ…Θα του πω όλα αυτά, πάλι από την αρχή. Με τόση πολύ αγάπη,Μια δασκάλα…

Το άρθρο δημοσιεύει στο http://missnightmutters.com/ η εκπαιδευτικός Amy Murray Μετάφραση-Επιμέλεια: Αθανασία ΑνεζάκηImage courtesy of imagerymajestic at FreeDigitalPhotos.net

Από την Κατερίνα Κανάκη

«Μια φορά κι έναν καιρό…». Είναι μια συνηθισμένη φράση, μια τυπική εισαγωγή με την οποία αρχίζει πάντα ένα παιδικό παραμύθι και ξεκινάει ένα όμορφο ταξίδι μικρών και μεγάλων στο όνειρο.

Το παραμύθι είναι μια φανταστική λαϊκή διήγηση, ευχάριστη και ελκυστική, ιδιαίτερα στα παιδιά. Δεν αναφέρεται ποτέ σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο, αλλά μεταφέρει αόριστα τον ακροατή στο παρελθόν.

Το παραμύθι συμβάλει στην ψυχοσωματική ανάπτυξη των παιδιών, έχοντας παιδοκεντρικό χαρακτήρα και τα παιδιά έχουν πάντα ρόλο και ευθύνη στην εξιστόρηση.

Τα παραμύθια αναφέρονται σ’ έναν κόσμο εξωπραγματικό και έχουν τις ρίζες τους στην αρχαιότητα. Οι άνθρωποι τότε έλεγαν διάφορες ιστορίες για ευχάριστα ή τρομακτικά πράγματα, προσπαθώντας να διασκεδάσουν και τους εαυτούς τους αλλά και τους άλλους.

Αν σκεφτεί κανείς ότι η σοφία στη ζωή δομείται βήμα-βήμα μέσα από τις εμπειρίες μας στον κόσμο, τότε σίγουρα δε μπορούμε να περιμένουμε το μυαλό των παιδιών μας να λειτουργεί όπως το δικό μας και ούτε να δεχτούν αυτά που τους υπαγορεύουμε από τις εμπειρίες μας ως δεδομένα, γιατί και αυτά έχουν την ανάγκη να ακολουθήσουν τη δική τους πορεία προς την ώριμη κατανόηση του εαυτού τους και του κόσμου.

Μπορούμε όμως να τα βοηθήσουμε να βρουν το νόημα της δικής τους ζωής, εξάπτοντάς τους τη φαντασία με τα παραμύθια.

Για να κρατήσει ένα παραμύθι το ενδιαφέρον των παιδιών πρέπει να τα διασκεδάζει, να ξυπνά την περιέργειά τους, να βοηθά να αναπτύξουν τη νόησή τους, να εναρμονίζεται με τα άγχη και τις προσδοκίες τους, ενώ συγχρόνως να υποδεικνύει λύσεις στα προβλήματά τους. Με λίγα λόγια να προωθεί την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και στο μέλλον, όπως

λέει ο Βιεννέζος Ψυχολόγος, Bruno Bettelheim.

Το παραμύθι είναι αναπόσπαστο κομμάτι στη διαδικασία της σωστής ανατροφής και εκτός από την ψυχαγωγική του διάσταση αποτελεί ένα εργαλείο μάθησης.

Σήμερα είναι η πρώτη φορά που αυτό αποδεικνύεται και επιστημονικά!

Όπως εξηγεί ο Thomas DeWitt, ‘το να διαβάζουν οι γονείς στα παιδιά τους παραμύθια είναι μια σημαντική συνήθεια που τα βοηθά να αναπτύξουν τον εγκέφαλό τους’.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, το διάβασμα παραμυθιών σε παιδιά προσχολικής ηλικίας ενεργοποιεί μέρη του εγκεφάλου τους που αποτελούν κλειδί στην ανάπτυξη της γλωσσικής ικανότητας, αλλά και των ικανοτήτων τους στη γραφή και την ανάγνωση, ενώ βελτιώνεται και ο γραπτός λόγος βοηθώντας τα να περάσουν μεγαλώνοντας πιο ομαλά στο διάβασμα λογοτεχνικών βιβλίων, γιατί το διάβασμα είναι τέχνη και επιστήμη. Είναι πάθος και λατρεία. Δεν είναι μια ουδέτερη λειτουργία. Το διάβασμα δεν είναι απλά και μόνο στοιχείο της ζωής, αλλά τρόπος ζωής, έκφραση της προσωπικότητάς μας και συστατικός συντελεστής της ουσίας της καθημερινότητάς μας.

Είναι αλήθεια ότι οι περισσότεροι γονείς διαβάζουν παραμύθια στα παιδιά τους από πολύ μικρή ηλικία. Η συνήθεια της γιαγιάς και του παππού, που έλεγαν ιστορίες στα εγγόνια τους για να τα παίρνει ο ύπνος, πέρασε από γενιά σε γενιά, έχοντας καθιερωθεί.

Με το παραμύθι ενδυναμώνεται ο συναισθηματικός κόσμος των παιδιών μέσα από την αφήγηση και την ταύτιση με τους ήρωές του.

Μέσα από το παραμύθι τα παιδιά αντιμετωπίζουν δύσκολα θέματα, όπως ο θάνατος, ο αποχωρισμός, η ασθένεια και απελευθερώνονται από το φόβο. Αναπτύσσουν τη φαντασία, τη δημιουργικότητα και την κριτική τους σκέψη.

Με το παραμύθι καλλιεργούνται αξίες και πρότυπα συμπεριφοράς, όπως η αλληλεγγύη, η συμπαράσταση, η κατανόηση, ο σεβασμός, συμβάλλοντας στην ηθική τους ανάπτυξη.

Εμπλουτίζονται οι κοινωνικές εμπειρίες και το ομαδικό πνεύμα, ενώ αναπτύσσονται κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες και ενδυναμώνεται η σχέση των παιδιών με τους γονείς.

Αποκτούν αβίαστα γνώσεις για τον κόσμο, αυτογνωσία και ενισχύεται η μνήμη, η συγκέντρωση, η προσοχή τους και άλλες γνωστικές λειτουργίες.

Ενισχύεται η αυτοεκτίμηση και η αυτοπεποίθηση των παιδιών συμβάλλοντας στην ομαλή αναπτυξιακή τους πορεία προς την ενηλικίωση.

Για το λόγο αυτό οι γονείς θα πρέπει :

Να διηγούμαστε στα παιδιά μας παραμύθια με το δικό μας ύφος και προσωπικό στυλ.

Να εμπλουτίζουμε τις ιστορίες με τραγουδάκια και ερωτήσεις στις οποίες θα απαντά το παιδί, τολμώντας να αλλάζουμε την ιστορία των παραμυθιών προσαρμόζοντάς τα στη δική τους πραγματικότητα.

Να αφήνουμε τα παιδιά να παρεμβαίνουν, να καθοδηγούν και να αλλάζουν το παραμύθι ενισχύοντας με ερωτήσεις τη νέα εξέλιξη.

Να δημιουργούμε παραμύθια μαζί τους και να τα ενθαρρύνουμε να αφηγούνται δικά τους στους φίλους τους, επιβραβεύοντας την προσπάθεια που καταβάλουν.

Να αποφεύγουμε τα τελικά συμπεράσματα, τις ερωτήσεις για το τι κατανόησαν τα παιδιά και τις ερμηνείες, γιατί έτσι καταστρέφουμε τη μαγεία και παρεμβαίνουμε στη φαντασία τους.

Και τέλος, να αφήνουμε τα παιδιά να το απολαύσουν έχοντας εμπιστοσύνη στη δύναμη των παραμυθιών, γιατί η συμβολή των παραμυθιών στην ολοκλήρωση της νοητικής ανάπτυξης και τη διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών είναι ανεκτίμητη.

Η Κατερίνα Κανάκη είναι φιλόλογος- ειδική παιδαγωγός, με μεταπτυχιακό στην Ειδική Εκπαιδευτική Αγωγή –Ψυχική Υγεία

Πηγή:Ελευθερία