Πώς να προετοιμάσουμε τα “πρωτάκια” για το νηπιαγωγείο!

shutterstock_78308275_633_451

Πολλά” πρωτάκια ”άρχισαν ήδη να εγγράφονται στα Νηπιαγωγεία  ενόψει της νέας σχολικής χρονιάς 2014-2015.  Έχετε σκεφτεί πόσο απαραίτητη είναι η προετοιμασία για την προσαρμογή τους στο νέο περιβάλλον; Το άρθρο της  ψυχολόγου και σχολικής συμβούλου Αναστασία Γκοτσοπούλου μας δίνει χρήσιμες συμβουλές!

H προσαρμογή των μικρών παιδιών σε οποιοδήποτε καινούργιο περιβάλλον είναι τις περισσότερες φορές μια δύσκολη υπόθεση. Το ίδιο συμβαίνει, πολλές φορές και με την έναρξη του  νηπιαγωγείου. Όμως, με λίγη επιμονή και στρατηγική σκέψη μπορούμε να τα διευκολύνουμε να δεχτούν με χαρά αυτό το νέο ξεκίνημα στη ζωή τους.

Το πιο σημαντικό απ’όλα είναι η σωστή προετοιμασία του παιδιού για την αλλαγή που πρόκειται να υπάρξει στη ζωή του. Έτσι:
• Καλό είναι, αρκετό καιρό πριν την έναρξη του νηπιαγωγείου, να του μιλήσουμε για το νέο του σχολείο,να επισκεφθούμε στις εγγραφές μαζί του το χώρο και στο τέλος να περάσουμε από έξω πολλές φορές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού  προκειμένου το παιδί να αρχίσει να εξοικειώνεται.

• Εξηγούμε το καθημερινό πρόγραμμα, τα ωράρια, τις δραστηριότητες (αφού πρώτα έχουμε ενημερωθεί γι’αυτά από τη Διεύθυνση του σχολείου), τις υποχρεώσεις των παιδιών, τους κανόνες που πρέπει να υπακούουν, το ρόλο τηςνηπιαγωγού ώστε να διαμορφώσει μια πρώτη εικόνα για το σχολικό πλαίσιο.

• Τονίζουμε με περίσσευμα ενθουσιασμού, χαράς και ανυπομονησίας τη σπουδαιότητα των όσων θα μάθει στο σχολείο του, ώστε να του κεντρίσουμε την προσοχή και περιέργειά του (θα μάθει όμορφα πράγματα, νέα παιχνίδια, θα αποκτήσει φίλους…κ.α.).

• Τονίζουμε επίσης το πόσο τυχερό είναι που πάει στο συγκεκριμένο σχολείο! Χρειάζεται πάντα να μιλάμε με τα καλύτερα λόγια για το σχολείο και τις δασκάλες του, ώστε μέσα από τη δική μας σιγουριά και εμπιστοσύνη, να βιώσει και το ίδιο αυτά τα συναισθήματα, με αποτέλεσμα να μη φοβάται να πηγαίνει στο σχολείο. Είναι σημαντικό να μας δει να μιλάμε, να χαμογελάμε και να συμβουλευόμαστε τους παιδαγωγούς, ώστε να καταλάβει ότι τους εμπιστεύομαστε.

• Το  βοηθάμε  να εξοικειωθεί με τον καινούργιο του εξοπλισμό, αρκετό καιρό πριν. Αγοράζουμε μαζί την τσάντα του και το ενθαρρύνουμε να την επιλέξει, τοποθετούμε την πετσέτα, το μπολάκι για το κολατσιό του , τα χαρτομάντιλα  μέσα στην τσάντα και την ανοιγοκλείνουμε  πολλές φορές σαν παιχνίδι . Παίζουμε μαζί του το παιχνίδι του σχολείου στο σπίτι και του διαβάζουμε παραμύθια και ιστορίες σχετικά με τον αποχωρισμό παιδιού-γονιών λόγω σχολείου.

• Σε καμιά περίπτωση βέβαια, οι δυσκολίες προσαρμογής που μπορεί να παρουσιάσει κάποιο παιδί με την έναρξη της σχολικής χρονιάς, δε θα πρέπει να μας πανικοβάλουν , καθώς είναι απόλυτα φυσιολογικές και αναμενόμενες αντιδράσεις στο άγχος αποχωρισμού από μας τους γονείς.

•  Χρειάζεται να αποχαιρετάμε με σιγουριά το παιδί και να αποχωρούμε από το νηπιαγωγείο για να πάμε στη δουλειά μας/σπίτι μας, αφού έχουμε εξηγήσει στο παιδί ότι θα επιστρέψουμε την τάδε ώρα για να το πάρουμε.

• Αν υποκύψουμε στις πιέσεις του παιδιού και το κρατάμε  τρεις μέρες στο σπίτι για κάθε μία που πηγαίνει στο νηπιαγωγείο, οι πιθανότητες να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα είναι ελάχιστες. Ομοίως και αν σταματήσουμε τη φοίτησή του στο νηπιαγωγείο, απλά μεταθέτουμε τις δυσκολίες για μετά και συνήθως με πιο έντονο τρόπο, καθώς «κρατάμε» το παιδί πιο μωρό σε σχέση με την ηλικία του και δεν του δείχνουμε  εμπιστοσύνη
.• Σε γενικές γραμμές,  εμείς οι γονείς φέρουμε  μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την ομαλή ή όχι προσαρμογή των παιδιών μας  στο νηπιαγωγείο, με την έννοια ότι οι δικοί μας φόβοι και τα άγχη για το καινούριο περιβάλλον του σχολείου, αμφιβολίες και αγωνίες για το αν θα τα καταφέρει το παιδί μας στα νέα του καθήκοντα, ενοχές ότι «εγκαταλείπουμε» το παιδί στο σχολείο, «περνούν» στο παιδί και δυσκολεύουν την ένταξή του.

• Γι’αυτό, καλό είναι, να έχουμε στο μυαλό μας, ότι το παιδί μας μεγαλώνει, ανεξαρτητοποιείται και σταδιακά είναι φυσιολογικό να αποδεσμεύεται από την αποκλειστική φροντίδα μας. Το νηπιαγωγείο είναι από τους πρώτους φορείς κοινωνικοποίησης, μετά την οικογένεια, που φέρνουν ωριμότητα στο παιδί, καθώς μαθαίνει να μοιράζεται και να συναναστρέφεται ειρηνικά με τους γύρω του και γι’αυτό το λόγο εμείς οι γονείς χρειάζεται ολόψυχα και χωρίς δισταγμούς να στηρίζουμε και ενισχύουμε τη νέα αυτή πραγματικότητα του παιδιού μας.

www.tlife.gr/Article/family-protakia

Πώς προετοιμάζω το παιδί μου για το νηπιαγωγείο;

Το νηπιαγωγείο είναι το πρώτο μεγάλο σκαλοπάτι στην όμορφη πορεία ενός καινούριου μαθητή. Δεν χρειάζονται να ανασύρουμε επιστημονικές έρευνες, αποφθέγματα, μελέτες για να καταδείξουμε τη σημασία του για την ολόπλευρη ανάπτυξη ενός παιδιού. Λίγο πολύ όλοι τις έχετε υπόψη σας. Οι νηπιαγωγοί θα πουν τα δικά τους, οι γονείς θα σκέφτονται τα… δικά τους και εγώ που είμαι και νηπιαγωγός και γονιός μαζί, θα σας τα πω επιγραμματικά όλα.

Πριν ξεκινήσω να σημειώσω ετούτο: το παιδί εγκαταλείπει το ασφαλές, σίγουρο πλαίσιο της οικογένειας για έναν άγνωστο χώρο με άλλα παιδιά, με κάποιους άλλους ενήλικες που θα του επιβάλλουν κάποιους άλλους ενδεχομένως κανόνες. Μην αδικείτε το παιδί σας όταν δείχνει αγχωμένο για το άγνωστο. Όλοι είμαστε αγχωμένοι σε μια νέα αρχή.

Τα παιδιά φοβούνται ότι τα άλλα παιδιά θα τα ενοχλήσουν, θα τους πάρουν τα παιχνίδια, ότι ίσως δε θα ανταποκριθούν σε αυτόν τον νέο κόσμο του σχολείου. Οι κανόνες αλλάζουν, το δωμάτιο που δεν τακτοποιούνταν, τώρα πρέπει να μαζεύεται από τα παιδιά (τάξη), η αποκλειστική αγάπη των γονιών τώρα γίνεται αγάπη με άλλους 25. Για να δούμε…

Τι να περιμένω να μάθει το παιδί μου στο νηπιαγωγείο

Το νηπιαγωγείο είναι ένα σχολείο απόκτησης και βελτίωσης δεξιοτήτων, ένα σχολείο κοινωνικοποίησης και ένταξης στην ζωή που θα αρχίσει να υπάρχει και έξω από τα πλαίσια της οικογένειας.

Χωρίς να σημαίνει ότι στο νηπιαγωγείο δεν αποκτώνται και σημαντικές γνώσεις, εγκυκλοπαιδικού τύπου ή μη, γλωσσικές και μαθηματικές δεξιότητες, η σημαντικότερη αποστολή του νηπιαγωγείου είναι η μόνιμη εγκατάσταση στο χαρακτήρα των παιδιών σημαντικών αξιών και γενικά παραδεκτών συμπεριφορών: ενσυναίσθηση, αλληλεγγύη, περιβαλλοντική σκέψη και συνείδηση, ορθές πρακτικές μελλοντικού πολίτη, αυτονομία και αυτάρκεια, υπευθυνότητα, αφοβία, συνεργασία, μεταμέλεια, εμπιστοσύνη, δημιουργικότητα, επιλογή και απόρριψη, τήρηση των κανόνων, συναισθηματική ενδυνάμωση. Αυτά να περιμένετε και να προσδοκάτε από τη φοίτηση του παιδιού σας στο νηπιαγωγείου. Το Α, το Β, το 4, το 8 και το 1821 είναι σημαντικότατα, αλλά θα έχει πολλά χρόνια μπροστά του, αρχής γενομένης από την Α’ δημοτικού, για να τα κατακτήσει, να τα αξιολογήσει και να τα τους δώσει την αξία που απαιτείται.

Έναν χαρούμενο, ευτυχισμένο, υπεύθυνο και ηθικά δυνατό άνθρωπο θέλουμε να δούμε να προκύπτει τον Ιούνιο, στην αποφοίτησή του από το νηπιαγωγείο.

Πώς να προετοιμάσω το παιδί μου για το νηπιαγωγείο

ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΚΑΙ Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ

  • Περάστε μία έστω φορά απέξω από το νηπιαγωγείο, αν είναι δυνατόν και μια φορά ενώ είναι ανοιχτό πριν τις 11 Σεπτεμβρίου (οι εκπαιδευτικοί φέτος θα βρίσκονται στα σχολεία από τη Δευτέρα 3 Σεπτεμβρίου). Δείτε το, συζητήστε για όσα βλέπετε με το παιδί (την αυλή, κάποια τσουλήθρα ή ό,τι άλλο).
  • Δεν πρέπει επ’ ουδενί εμφανίσουμε το νηπιαγωγείο ως κάτι μεγάλο, φοβιστικό και ανυπέρβλητο που θα σταθεί σαν γιγάντιος βράχος πάνω από το κεφάλι του παιδιού και ανά πάσα στιγμή θα το απειλεί.
  • Αντιθέτως, παρουσιάζουμε το νηπιαγωγείο σαν έναν όμορφο χώρο δημιουργίας,  μάθησης και χαράς (αυτό που θα έπρεπε να είναι δηλαδή ούτως ή άλλως) που θα προσδώσει εύρος στην καθημερινότητα του παιδιού, αλλά σε καμία περίπτωση δε θα διακόψει τη σχέση και τους δεσμούς του με την οικογένειά του.

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ-ΔΙΑΒΕΒΑΙΩΣΕΙΣ

  • Κάνουμε σαφές στο παιδί ότι θα υπάρχει μια σταθερή, αδιατάρακτη κυκλικότητα κατά τη φοίτησή του.
    Δεν υπάρχει περίπτωση να μην πάει επειδή δε θέλει.
    Δεν υπάρχει περίπτωση να μην το παραλάβει κάποιος το μεσημέρι ή να το ξεχάσει (σταθερό άγχος αρκετών παιδιών).
    Δεν υπάρχει περίπτωση να αποφύγει ένα παιδί το σχολείο. Είναι ένας δρόμος που τον περπατάνε όλοι, ένας νόμος απαραβίαστος.
    Αλλά δεν υπάρχει και περίπτωση το παιδί να είναι ανυπεράσπιστο σε έναν χώρο «ξένων».
  • Δεν προδιαγράφουμε τίποτα. Φράσεις κλασικές όπως «θα κάνεις πολλούς φίλους εκεί«, «η δασκάλα σου θα είναι υπέροχη και θα σας μάθει πολλά πράγματα»«θα παίζεις με τα παιδάκια», είναι πιθανό να φορτώσουν επιπλέον άγχος στο παιδί καθώς τα πράγματα μπορεί να εξελιχθούν πολύ διαφορετικά: η δασκάλα να μην αρχίσει αμέσως να του μαθαίνει πράγματα, τα άλλα παιδιά με το δικό τους άγχος να μην θέλουν να παίζουν μαζί του και όλο αυτό να του εμφανίσει ένα σχολείο εντελώς έξω από αυτό που του περιγράψατε εσείς προσπαθώντας να το δελεάσετε.
  • Καθιστούμε σαφές στο παιδί ότι η/ο νηπιαγωγός είναι ο άνθρωπός του στο σχολείο, ο άνθρωπος στον οποίο μπορεί να πει κάθε του πρόβλημα, να ζητήσει κάθε είδους βοήθεια, να αναζητήσει λύσεις που δεν μπορεί να δώσει ο ίδιος, ακόμα και να μετριάσει ή εξαλείψει τις ανησυχίες του.

Η ΔΙΚΗ ΜΑΣ «ΣΙΓΟΥΡΙΑ»

  • Εξαιρετικά σημαντική είναι η ψυχολογία των ίδιων των γονιών. Αν η μαμά τρέμει από το άγχος της για το πώς θα τα καταφέρει το παιδί στο νηπιαγωγείο, το παιδί, σαν κυνηγετικός σκύλος, θα το οσμιστεί και θα φροντίσει να δικαιώσει το άγχος της, υιοθετώντας κι αυτό αρκετό από αυτό το άγχος
  • Συνέπεια του προηγούμενου σημείου: δείχνουμε ξεκάθαρη εμπιστοσύνη στο παιδί και τις ικανότητές του, του δείχνουμε με κάθε τρόπο ότι πιστεύουμε πως θα τα πάει περίφημα.

ΜΕ ΠΟΙΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ;

  • Το «Σου έχω εμπιστοσύνη» είναι κάπως καλύτερο από το λίγο πιο βαρύ «Πιστεύω σε σένα» που κρύβει μέσα του κι ένα «κοίτα μη με απογοητεύσεις, κακομοίρη μου». Το «Είμαι σίγουρη ότι θα τα πας περίφημα και σε αυτό», φανερώνει την πίστη μας στο παιδί, ενώ φράσεις όπως «Θα είμαι δίπλα σου σε ο,τι χρειαστείς»«θα μιλάω και εγώ με τη δασκάλα σου για ο,τι χρειάζεσαι», δείχνουν ότι δεν σταματάμε να στεκόμαστε δίπλα στο παιδί μας τώρα που θα πάει στο σχολείο και ότι δεν τα φορτώνουμε όλα στους δασκάλους του. Σημαντική επίσης είναι η κατάδειξη της χαράς μας ότι το παιδί μας μεγάλωσε και μπαίνει σε αυτήν την όμορφη πορεία: «Είμαι περήφανη/-ος που μεγάλωσες και θα πας στο νηπιαγωγείο, όπως όλα τα παιδιά στον κόσμο» ή «Θα σε περιμένω κάθε μεσημέρι να μου πεις τα νέα σου και να τα συζητήσουμε». Είναι φράσεις που δημιουργούν τις γέφυρες ασφάλειας που έχει ανάγκη ένα παιδί πριν το άγνωστο.

«ΦΥΣΙΚΟΣ ΑΠΟΓΑΛΑΚΤΙΣΜΟΣ»

  • Φροντίστε το παιδί να έχει αρχίσει να μένει λίγες ώρες χωρίς την διαρκή παρουσία σας, έστω με κάποιους που εμπιστεύεστε (γιαγιά, θεία κτλ). Ένα παιδί που δεν έχει φύγει ώρα από το χέρι της μητέρας του θα δυσκολευθεί ιδιαιτέρως να το αφήσει για χάρη του σχολείου, του νέου αγνώστου Χ της ζωής του.
  • Να απομακρύνεστε από το χώρο που παίζει. Αν απαιτεί συνεχώς την παρουσία σας στο δωμάτιο που βρίσκεται, σημαίνει ότι πρέπει να κάνετε μια ιδιαιτέρως καλή προετοιμασία, καθώς θα δημιουργηθούν προβλήματα κατά τις πρώτες μέρες.

ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΑΠΟΧΩΡΙΣΜΟΥ ΠΡΩΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ

  • Μην ενδώσετε στο χειριστικό κλάμα των πρώτων λεπτών/ωρών/ημερών. Το παιδί νιώθει άγχος και προσπαθεί να αποφύγει το παγόβουνο που το πλησιάζει. Ασφαλώς όμως μην υποτιμήσετε κιόλας το άγχος του. Φράσεις όπως «είσαι μεγάλο παιδί/άντρας/ολόκληρο κορίτσι τώρα και δεν πρέπει να κλαις» μάλλον μεγαλώνουν την απογοήτευση του παιδιού για τον εαυτό του.
  • Να είστε αδιαπραγμάτευτη/-ος ως προς την παραμονή του παιδιού στο σχολείο. Μην ανοίξετε σε καμία περίπτωση ψυχολογικό «παραθυράκι» του τύπου «να το πάρω και να φύγω αφού κλαίει έτσι». Το παιδί πρέπει να διδαχθεί με κάθε τρόπο ότι δεν μπορεί να εκβιάζει καταστάσεις κλαίγοντας.
  • Ένα φιλί, μια όμορφη κουβέντα και ένα «γεια, θα σε πάρω το μεσημέρι» αρκούν. Κρατήστε την όποια συγκίνησή σας μόλις βγείτε από το σχολείο.
  • Δείξτε εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς και μεταφέρετε αυτήν την εμπιστοσύνη στο παιδί σας. Καθυστερώντας ή ενδίδοντας στα δακρύβρεχτα κελεύσματα του, δημιουργούμε ελπίδες διαφυγής.
  • Οι εκπαιδευτικοί έχουν δει πολλές σκηνές έντονων αποχωρισμών. Δεν είναι ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο παιδί που αντιδρά έτσι. Θα σας βοηθήσουν να ομαλοποιηθεί η συμπεριφορά του παιδιού, αρκεί και εσείς να μην ανοίγετε παράθυρα διαφυγής στο παιδί.
  • Οι έχοντες ευαίσθητα παιδιά, δημιουργήστε συνήθειες αποχωρισμού ως τελετουργικές ρουτίνες. Κάθε πρωί πείτε τα νέα σας περπατώντας ως το σχολείο, καθιερώστε μία κίνηση ή μία αγκαλιά αποχαιρετισμού, ένα «καλά να περάσεις» ή ένα «σ’ αγαπώ».
  • Ένας καλός και ειλικρινής διάλογος με το παιδί για την αξία του σχολείου και τη σημασία της φοίτησής το σε αυτό είναι πάντα χρήσιμος. Η βία ωφελεί μόνον βραχυπρόθεσμα, ελάχιστα και είναι  βλαπτική σε πλήθος άλλων συμπεριφορών.

ΤΟ ΠΡΩΙΝΟ ΞΥΠΝΗΜΑ
Η εμπειρία μου ως μητέρα και νηπιαγωγός δείχνει ότι αυτό το «η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται» είναι πολύ σημαντική. Αν ξέρετε ή υποψιάζεστε ότι το παιδί σας είναι από εκείνα που θα καθυστερήσουν σε όλες τις κινήσεις τους το πρωί με αποτέλεσμα να αργήσετε και να δημιουργηθεί εκνευρισμός, προσπαθήστε να ξυπνήσετε λίγο νωρίτερα. Είναι προτιμότερο όλες οι πρωινές κινήσεις να γίνουν ήρεμα και με άνεση, παρά κάτω από το άγχος του χρόνου. Το παιδί δεν ξέρει τι σημαίνει «βιάζομαι». Θεωρεί ότι ο χρόνος του ανήκει. Έτσι, εσείς θα εκνευριστείτε, θα μεταφερθεί και στο παιδί ο εκνευρισμός και το αποτέλεσμα θα είναι μια κακή διάθεση, η οποία κυρίως τις πρώτες μέρες είναι πολύ σημαντικό… να μην υπάρχει.

ΑΥΤΟ-ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ

  • Αν το παιδί αυτο-εξυπηρετείται στην τουαλέτα όλα καλά. Αν όχι, πρέπει να ξεκινήσετε άμεσα εντατικό «φροντιστήριο» αυτονομίας και αυτάρκειας.
  • Στο νηπιαγωγείο τα παιδιά εξυπηρετούνται απολύτως μόνα τους, χωρίς τη βοήθεια εντός της τουαλέτας κανενός.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΦΑΓΗΤΟΥ

  • Στο ίδιο πλαίσιο βρίσκεται και η χρήση κουταλιού/πιρουνιού και η αυτο-ξυπηρέτηση του παιδιού στο φαγητό και το νερό. Τα παιδιά στο νηπιαγωγείο τρώνε μόνα τους. Η βοήθεια που τους δίνεται είναι διακριτική και στο πλαίσιο να οδηγηθούν σε αυτονομία. Εξασκηθείτε στο άνοιγμα και κλείσιμο του δοχείου/μπολ του, στο δίπλωμα της πετσέτας, στο κράτημα και χειρισμό του πιρουνιού και κουταλιού. Παίξτε το σαν παιχνίδι στο σπίτι, ένα δικό σας, ωφέλιμο και πρακτικό σαβουάρ βιβρ.
  • Αποφύγετε φαγητά που δυσκολεύουν το παιδί. Αν π.χ. έχετε παρατηρήσει δυσκολία στο να τρώει λαδερά, αποφύγετέ τα για ένα διάστημα. Τις πρώτες 10-15 μέρες προτιμήστε φαγητά που αρέσουν ιδιαίτερα στο παιδί (και όχι ανθυγιεινά, έτσι;) για να μην αισθανθεί ότι δεν τα καταφέρνει.

ΡΟΥΧΑ-ΕΝΔΥΣΗ

  • Επιλέξτε μαζί με το παιδί από το βράδυ τα ρούχα που θα φορέσει το πρωί ώστε να αποφύγετε περιττές και ανούσιες πρωινές εντάσεις.
  • Να προτιμήσετε άνετα ρούχα. Σχολείο πάμε, όχι σε δεξίωση του πρέσβη που μας κακομαθαίνει.

ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΑΡΧΙΣΕΙ Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ

  • Τις τελευταίες 2-3 μέρες (τουλάχιστον) πριν το σχολείο προσπαθήστε να μπείτε στις ρουτίνες της χρονιάς. Αυτό σημαίνει να πάψουμε να κοιμόμαστε όσο άτσαλα το κάναμε το καλοκαίρι, να φέρουμε τις συνήθειες που περίπου θα επικρατήσουν όλη τη χρονιά (ύπνος, γεύματα, ώρες, παιχνίδι, υπευθυνότητα χώρου κτλ).
  • Αγοράστε μαζί και αφήστε το να επιλέξει τα σχολικά του: τσάντα, παγουρίνο, δοχείο φαγητού, πετσέτα. Θα το ενθουσιάσει που αυτά τα προσωπικά είδη προορίζονται για έναν μαθητή.
  • «Διανθίστε μυθιστορηματικά» τη δική σας πρώτη φορά στο σχολείο. Είχατε κι εσείς αγωνία, θέλατε κι εσείς να είναι όμορφα, δεν ήταν όλα σούπερ από την πρώτη μέρα αλλά στην πορεία όλα πήγαν υπέροχα κτλ.

ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΗ

Τι να (μην) κάνω πριν και κατά τη διάρκεια της φοίτησής του παιδιού στο νηπιαγωγείο

  • Δεν ακυρώνουμε ή δεν αποδυναμώνουμε μπροστά στο παιδί την δασκάλα (δάσκαλό) του, καθώς το παιδί θα κουβαλήσει στο σχολείο αυτήν την αποδυνάμωση, ακυρώνοντας και το ίδιο την/τον εκπαιδευτικό. Αν έχουμε σχόλια ή διαφωνίες, αυτές πρέπει να γίνονται χωρίς την παρουσία παιδιών.
  • Δεν εμφανίζουμε την/τον νηπιαγωγό ως έναν θηριοδαμαστή που θα βάλει σε σειρά όλα τα κακώς κείμενα. «Τώρα που θα πας στο σχολείο θα σε στρώσει η δασκάλα σου». Αυτή είναι μια λάθος προσέγγιση και συχνά η αιτία που ένα παιδί κλαίει και δυσκολεύεται να αποχωριστεί για καιρό τη μητέρα του το πρωί κατά την προσέλευση.
  • Μη φοβάστε το ψαλίδι, το χαρτί, τον μαρκαδόρο, τις μπογιές. Εξοπλιστείτε με μια παρτίδα από αυτά, πάρτε μια ποδιά και ένα νάιλον τραπεζομάντιλο πολλαπλών χρήσεων και εμπιστευθείτε τον μικρό καλλιτέχνη σας, θέτοντάς του τα μικρά, σαφή όρια να μην κάνει το σπίτι εργαστήριο του Πικάσο.
  • Να ρωτάτε κάθε μέρα το παιδί σας πώς πέρασε, τι του άρεσε, αν υπάρχει κάτι που το ενόχλησε. Να λέτε τα νέα σας καθημερινά, έστω και για λίγα λεπτά.
  • Συμμαχήστε με τους εκπαιδευτικούς στις καλές πρακτικές που ενδεχομένως να επιδιώξουν να περάσουν στο παιδί: π.χ. διατροφικές συνήθειες, ασφάλεια, ανακύκλωση/αειφορία, ημέρα παιχνιδιού από το σπίτι, κυκλοφοριακή αγωγή κ.α. Η δική σας υποστήριξη σε ορθές συμπεριφορές θα παγιώσει την προσπάθεια του σχολείου (εφόσον αυτή υπάρχει).
  • Προσέλθετε με θετική διάθεση στο σχολείο, ακόμα κι όταν κάτι σας προβληματίζει ή δεν είναι κατανοητό. Με συζήτηση λύνονται τα περισσότερα ζητήματα.

Να έχετε μια υπέροχη χρονιά. Με εμπιστοσύνη, αγάπη, χαμόγελο.

πηγή: LADY BRITT,http://www.elniplex.com

 

“Μένουμε σπίτι….Συνδε-Δεμένοι”

Ηλεκτρονικό έντυπο με τίτλο “Μένουμε σπίτι….Συνδε-Δεμένοι” του Εργαστηρίου Σχολικής Ψυχολογίας, Τμήμα Ψυχολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Το έντυπο περιλαμβάνει χρήσιμες επισημάνσεις για την ψυχολογική υποστήριξη οικογενειών, παιδιών και εφήβων κατά τη διάρκεια παραμονής στο σπίτι λόγω των προληπτικών μέτρων για τον κορωνοϊό – Covid-19.

http://www.centerschoolpsych.psych.uoa.gr/images/pdf/menoumespitisyndedemenoi–psichologiki-stirixi-gia-oikogeneies.pdf

 

 

Σχολική προσαρμογή. Πώς βοηθούμε το παιδί να προσαρμοστεί στο νέο σχολικό περιβάλλον

Λουΐζα Ιωαννίδου, Σχολική Ψυχολόγος

Το ξεκίνημα του σχολείου οδηγεί το παιδί σε μια καινούρια πραγματικότητα. Η πρώτη φορά στο σχολείο είναι μια δύσκολη εμπειρία τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά. Ο φόβος του αγνώστου, ο αποχωρισμός από τους γονείς, η νέα κατάσταση, η συνειδητοποίηση του παιδιού ότι χάνει τα «πρωτεία», η απώλεια της αίσθησης της μοναδικότητας που είχε στο σπίτι, η γνώση ότι θα πρέπει να δουλέψει και να κουραστεί για να ενταχθεί σε μια νέα ομάδα. Όλα αυτά αποτελούν για το παιδί πρακτικές και συναισθηματικές δυσκολίες, που σηματοδοτούν το πέρασμά του από το σπίτι στο σχολείο. Και ενώ «κάθε αρχή και δύσκολη», ο χρόνος προσαρμογής κάθε παιδιού στο σχολείο είναι διαφορετικός: από λίγες ώρες μέχρι λίγες εβδομάδες.

Μια άλλη επίσης αρκετά δύσκολη δοκιμασία για το παιδί είναι όταν χρειάζεται να αλλάξει σχολείο. Αλλαγή σχολείου γίνεται όταν το παιδί αλλάξει σπίτι και γειτονιά, όταν γίνει η μετάβαση από τον παιδικό σταθμό στο νηπιαγωγείο, από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό και μετέπειτα στο γυμνάσιο και λύκειο, ή γιατί πολλές φορές οι γονείς επιθυμούν να στείλουν το παιδί τους σε ένα καλύτερο εκπαιδευτικό περιβάλλον. Παρόλο που οι λόγοι αυτής της αλλαγής είναι προφανείς και φυσιολογικοί από τους γονείς, για το παιδί μια τέτοια αλλαγή αποτελεί ένα πλήγμα και το κλονίζει, έστω και παροδικά.

Η προσωπικότητα του παιδιού παίζει σημαντικό ρόλο στην προσαρμογή του σε νέα περιβάλλοντα. Έτσι, το κάθε παιδί, αναλόγως της προσωπικότητάς του, αντιδρά με διαφορετικό τρόπο και προσαρμόζεται με διαφορετικό ρυθμό στο καινούργιο του σχολείο. Έρευνες διαπιστώνουν ότι μέχρι και το 80% των παιδιών παρουσιάζουν δυσκολίες προσαρμογής κατά τον πρώτο μήνα φοίτησης στο σχολείο.

Πώς βοηθάμε το παιδί να αποδεχτεί την νέα πραγματικότητα;

• Αρχικά, καταπολεμάμε τους δικούς μας φόβους και το άγχος του αποχωρισμού. Πόσο ανησυχούμε για το πώς θα τα πάει το παιδί μας, πόσες δυσκολίες βλέπουμε που μπορεί να το εμποδίσουν («Φοβάμαι γιατί βλέπω πόσο δυσκολεύεται να πειθαρχήσει» «Είναι σαν εμένα, δεν του αρέσει η πίεση, πώς θα αντεπεξέλθει» και άλλα παρόμοια) και στη συνέχεια κατά πόσο οι ανησυχίες αυτές έχουν πράγματι να κάνουν με το παιδί και κατά πόσο με τα δικά μας βιώματα, τους δικούς μας γονείς, τα δικά μας προβλήματα στο σχολείο; Μια τέτοια ανασκόπηση μπορεί να μην εξαφανίσει τις ανησυχίες μας αλλά τουλάχιστον μπορεί να μας βοηθήσει να τις κρατήσουμε «υπό περιορισμό».

• Αν δει εμάς ανήσυχους θα θεωρήσει το φόβο του δικαιολογημένο και δε θα κάνει καμία προσπάθεια να τον αντιμετωπίσει. Είναι σημαντικό η συμπεριφορά μας στις αντιδράσεις του παιδιού κατά τη διάρκεια της προσαρμογής του να είναι σταθερή και αποφασιστική. Δεν χρειάζεται να είμαστε υπερπροστατευτικοί γιατί αυτό ενισχύει τη συναισθηματική εξάρτηση του παιδιού από εμάς και το γεμίζει ανασφάλεια στη νέα πραγματικότητα που θα αντιμετωπίσει μόνο του.

• Πραγματοποιούμε μαζί με το παιδί μερικές επισκέψεις γνωριμίας στο σχολείο προτού ξεκινήσει για να εξοικειωθεί με το χώρο και του γνωρίζουμε τη δασκάλα του.

• Αντιμετωπίζουμε το γεγονός της έναρξης του σχολείου με ενθουσιασμό και πηγαίνουμε μαζί να διαλέξουμε τα σχολικά είδη. Διαμορφώνουμε τον χώρο του γραφείου του με χαρούμενα χρώματα.

• Συνοδεύουμε το παιδί την πρώτη ημέρα στο σχολείο, για να του δώσουμε θάρρος και να αισθάνεται άνετα. Του γνωρίζουμε και άλλα παιδιά που ξεκινάνε στο ίδιο σχολείο, ώστε να έχει τουλάχιστον μερικά γνώριμα πρόσωπα τις πρώτες ημέρες στην τάξη.

• Δείχνουμε την αντοχή μας στις αντιδράσεις των πρώτων ημερών. Ενθαρρύνουμε το παιδί να μας μιλήσει ανοικτά για τους φόβους του και σχεδιάζουμε μαζί του τους τρόπους αντιμετώπισης. Του θυμίζουμε καταστάσεις που φοβόταν παλαιότερα και έχει καταφέρει να τις ξεπεράσει.

• Βεβαιώνουμε το παιδί με λόγια και πράξεις για την επιστροφή του στο σπίτι. Του δίνουμε ένα φιλί ή του κάνουμε μια μεγάλη αγκαλιά. Δείχνουμε χαρούμενοι που έχει μεγαλώσει και πηγαίνει πια στο σχολείο.

• Του αγοράζουμε βιβλία που προετοιμάζουν το παιδί για την πρώτη μέρα στο σχολείο. Τα διαβάζουμε μαζί, συζητώντας για τα αισθήματα των παιδιών την πρώτη φορά που ξεκινούν κάτι τόσο καινούργιο, αλλά και συναρπαστικό. Φτιάχνουμε μια ιστορία με τον αγαπημένο του ήρωα στην ίδια κατάσταση.

Οι τρεις άξονες της επιτυχίας – Συμβουλές σε γονείς

Για να βοηθήσουμε το παιδί μας να βρει τη θέση του και να εξοικειωθεί με το καινούργιο του περιβάλλον προσέχουμε τα εξής:

• Η προσαρμογή στο σχολείο απαιτεί πρόγραμμα:
Αν μέχρι τώρα δεν υπήρχε, με την έναρξη του σχολείου χρειάζεται και στο σπίτι να μπει ένα πρόγραμμα για τα παιδιά. Το πρωινό ξύπνημα, οι ώρες μελέτης, ξεκούρασης-παιχνιδιού, τηλεόρασης-υπολογιστή και οπωσδήποτε ο ύπνος πρέπει να τηρούνται με αρκετή συνέπεια και αν χρειαστεί, αυστηρότητα. Παρατηρούμε λίγο τους ρυθμούς του παιδιού και σε συνεννόηση με την δασκάλα, καθορίζουμε πόση ώρα πρέπει να αφιερώνει στη μελέτη. Παιδιά του νηπιαγωγείου και των πρώτων τάξεων του Δημοτικού δεν νοείται να ασχολούνται επί τρεις και τέσσερις ώρες με τα μαθήματα, να έχουν τηλεόραση ή υπολογιστή στο δωμάτιο τους ή να πηγαίνουν για ύπνο στις 11 και στις 12!

• Κρατάμε μία στάση που αποτρέπει την δημιουργία «μετώπων»:
Η σχέση που θα δημιουργήσει το παιδί με την δασκάλα του είναι πρωταρχικής σημασίας για να έχει καλή προσαρμογή στο σχολείο. Για αυτό τηρούμε ουδέτερη στάση. Αν έχουμε αντιρρήσεις με τακτικές της δασκάλας είναι προτιμότερο να συγκρατηθούμε για να διαπιστώσουμε αν είναι πράγματι τόσο απαράδεκτες και σε αυτή την περίπτωση αναζητούμε την ίδια και συζητούμε μαζί της αντί να δείχνουμε στο παιδί τη δυσαρέσκεια ή ακόμη χειρότερα την αντιπάθειά μας για αυτήν. Επίσης, αν το παιδί κάνει παράπονα για την δασκάλα ή γενικότερα το σχολείο, προσπαθούμε καταρχήν να το ακούσουμε προσεκτικά χωρίς να πρέπει να πάρουμε θέση ή να δώσουμε λύση.

 Το σχολείο είναι πρωτίστως υπόθεση του παιδιού και για αυτό πρέπει να το βοηθήσουμε να αναπτύξει αυτονομία:
Όσο και αν είναι πιο εύκολο και πιο βολικό, δεν είναι καλό να βοηθάμε το παιδί φτιάχνοντάς του την τσάντα, παίρνοντας καθημερινά τηλέφωνα για να μας πουν τα μαθήματα επειδή δεν πρόσεχε ή λύνοντάς του τις ασκήσεις. Αν ζητάει τη βοήθειά μας αναζητάμε μαζί του τρόπους που θα το βοηθήσουν να τα κάνει όλα αυτά μόνο του. Του δείχνουμε έναν καλό τρόπο να τακτοποιεί την τσάντα, του παίρνουμε ένα μπλοκάκι για να σημειώνει τα μαθήματα, επιμένουμε στο να κάνει όλα τα μαθήματα μόνο του, έστω κι αν καμιά φορά δεν προλαβαίνει να τα τελειώσει. Του υπενθυμίζουμε ξανά και ξανά ότι στο σχολείο δεν πάει για να τα κάνει όλα τέλεια αλλά για να μάθει πράγματα που δεν ξέρει.

• Μιλάμε στο παιδί για τις δικές μας εμπειρίες από το σχολείο. Δεν διστάζουμε να ομολογήσουμε πως την πρώτη ημέρα είχαμε και εμείς άγχος και φόβο για το καινούργιο, συναισθήματα που είναι φυσιολογικά. Δίνουμε το παράδειγμα κάποιου άλλου παιδιού που γνωρίζει και συμπαθεί και αναφέρουμε πώς εκείνο ξεπέρασε τους φόβους του χωρίς να κάνουμε συγκρίσεις.

• Δίνουμε στο παιδί μια ρεαλιστική εικόνα της σχολικής καθημερινότητας που θα μπει από φέτος στη ζωή του. Του εξηγούμε πώς θα είναι τα θρανία μέσα στην τάξη, του μιλάμε για το σεβασμό απέναντι στη δασκάλα του, για το διάλειμμα και τα παιχνίδια στο σχολείο.

• Του δίνουμε κίνητρα για να πάει σχολείο τονίζοντάς του τα θετικά στοιχεία, όπως τους καινούριους φίλους που θα γνωρίσει, τα πράγματα που θα μάθει (θα διαβάζει μόνο του τις αγαπημένες του ιστορίες), τα ομαδικά παιχνίδια,

https://www.paidiatros.com/paidi/mathisi-sxoleio/school-adjustmentτις εκδρομές.

 

Το παιδί μου βαριέται! Ε και;

«Μαμά, βαριέμαι»

Κουδουνίζει στα αυτιά μας, παίζει πιάνο το αυτί μας πολλές φορές, αλλά τα καλοκαίρια πάμε για διάτρηση τυμπάνου με αυτή τη φράση.

Μετά το κλείσιμο των σχολείων, κουβαλώντας κι εμείς την κούραση της χρονιάς πριν τις μικρές ή μεγαλύτερες διακοπές μας, το «μαμά βαριέμαι» πολλαπλασιάζεται. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;

Οι νέες μαμάδες και το τάμπλετ στην ταβέρνα

Ένας λόγος είναι ότι οι νέες μαμάδες έχουμε μπει σε μια κατάσταση να κρατάμε πάντοτε τα παιδιά μας απασχολημένα με κάτι, πάντοτε κάνοντας κάτι που δεν τα αφήνει ακίνητα να κοιτούν το ταβάνι. Αυτό είναι εντελώς λάθος. Πάρτε μια γνώριμή σας εικόνα: μια οικογένεια στην ταβέρνα, τα δυο παιδιά έχουν τελειώσει το φαγητό τους και ασφαλώς… παίζουν το καθένα στο τάμπλετ του το παιχνίδι του. Αυτά τα δύο παιδιά, που «δεν βαριούνται» δήθεν αφού τώρα απασχολούν το μυαλό τους με κάτι, υπάρχει περίπτωση:

– να μιλήσουν μεταξύ τους;

-να παίξουν μεταξύ τους;

-να κοιτάξουν ή να γνωρίσουν το παιδί του διπλανού τραπεζιού;

-να παρατηρήσουν την τρύπια καλαμωτή της ταβέρνας απ’ όπου φαίνεται το φεγγαράκι;

-να φέρουν μια βόλτα στα βότσαλα της θάλασσας δίπλα από την ταβέρνα μαζεύοντας ένα που μοιάζει με πολύτιμο πετράδι;

-να επινοήσουν οτιδήποτε ή να σκεφτούν κάτι διαφορετικό από ό,τι θα τους επέτρεπε εκείνος ο παράξενος που κυνηγούν στο παιχνίδι του τάμπλετ τους;

Η πλήξη είναι πολλές φορές ευεργετική καθώς ενεργοποιεί τη φαντασία, τη δημιουργικότητα, το διαφορετικό, το ασύμμετρο μέσα μας. Αν δεν υπήρχαν τέτοιες στιγμές πλήξης δε θα είχε ανακαλυφθεί το μπάσκετ από τον καθηγητή για να μην βαριούνται οι φοιτητές του ή δεν θα ανακάλυπτα εγώ τα τζιτζίκια πάνω στους κορμούς τα μεσημέρια που βαριόμουν οικτρά καθώς όλοι κοιμόντουσαν κι εγώ έπρεπε να κάνω και ησυχία από πάνω.

Η πλήξη είναι μια ευκαιρία για ένα παιδί

Το 1993, ο ψυχαναλυτής Άνταμ Φίλιπς στο On Kissing, Tickling and being bored έγραφε ότι η «η ικανότητα του να βαριέται ένα παιδί αποτελεί στάδιο της ανάπτυξής του και η πλήξη αποτελεί μία ευκαιρία ώστε να συλλογιστεί τη ζωή. Η άποψη των ενηλίκων ότι το παιδί θα πρέπει διαρκώς να απασχολείται είναι πέρα για πέρα λανθασμένη και απόλυτα καταπιεστική».

Ο Φίλιπς όμως δεν ήταν ασφαλώς ο πρώτος που ασχολήθηκε με τη βαρεμάρα. Αυτή είχε απασχολήσει πολλές δεκαετίες πριν τους ψυχολόγους και φιλοσόφους. Ο φιλόσοφος Μπέρτραντ Ράσελ στο The Conquest of hapiness (Η κατάκτηση της ευτυχίας) έγραφε στο κεφάλαιο 4 (Boredom and excitement) από το 1930, για την αξία της πλήξης ως παράγοντα της ανθρώπινης συμπεριφοράς και ως μεγάλη κινητήρια δύναμη σε όλη την ύπαρξη του ανθρώπου αλλά και των ζώων.

‘Όταν κάποιος πηγαίνει πίσω, στο παρελθόν, η πλήξη γίνεται ακόμη χειρότερη. Φανταστείτε τη μονοτονία του χειμώνα σε ένα μεσαιωνικό χωριό. Άνθρωποι δεν μπορούσαν να διαβάσουν ή να γράψουν, είχαν μόνο κεριά για φως μετά το σκοτάδι, οι δρόμοι ήταν πρακτικά αδιάβατοι, έτσι ώστε ένας σχεδόν ποτέ δεν είδε κανέναν από άλλο χωριό».

Εμείς βαριόμαστε πολύ λιγότερο από τους προγόνους μας, καθώς έχουμε πλήθος τεχνολογικών επιτευγμάτων και ερεθισμάτων στην υπηρεσία μας, αλλά και… φοβόμαστε πολύ περισσότερο την πλήξη. Φοβόμαστε όταν βαριόμαστε, θέλουμε να ενθουσιαζόμαστε διαρκώς. Και έχουν γίνει και τα παιδιά μας έτσι.

Τι συμβαίνει όταν δεν αφήνω το παιδί μου να «βαριέται» ποτέ;

Και ποιο είναι το αποτέλεσμα; Παιδιά που δεν εξερευνούν, που δεν πειραματίζονται, που δεν δοκιμάζουν και δεν αποτυγχάνουν. Παιδιά που είναι διαρκώς απασχολημένα και πάντοτε απασχολούν το βλέμμα τους και τα χέρια τους με κάτι. Είναι σαν ένα παιδί που πηγαίνει στο λούνα παρκ και δεν στέκεται ποτέ να κοιτάξει κάτι, να δει πως γυρίζει η ρόδα, παρά μόνο πηγαίνει από το ένα παιχνίδι στο άλλο, μέχρι να τελειώσουν όλα και τότε να… νιώσει ξανά βαρεμάρα!

Και αργότερα; Όταν μεγαλώνει αυτό το παιδί τι συμβαίνει; Ο ενήλικας αυτός αναζητά έντονες συγκινήσεις. Πρέπει πάντα να είναι απασχολημένος με κάτι. Αν δεν βρει τον ενθουσιασμό στη ζωή του, θα τον αναζητήσει σε υποκατάστατα ή σε αγχωτικές καταστάσεις, ακόμα και σε εξτρίμ επιλογές στην προσωπική του ζωή.

Όχι! Δεν σας λέω να αφήσετε το παιδί σας να βαριέται για να μην πέσει στα ναρκωτικά στα 18 του. Σας λέω με όλα αυτά:

  • να μην αγιοποιείτε την υπερδραστηριότητα των παιδιών σας αλλά και
  • να μην φοβάστε την περιστασιακή βαρεμάρα τους

Τι κάνω τελικά όταν μου λένε «μαμά, βαριέμαι;»

  • Καταρχάς δίνω αξία στη δήλωσή τους.

Εγώ όταν έλεγα στη μάνα μου ότι βαριέμαι μου έλεγε «τράβα παίξε παραπέρα γιατί εδώ έχω σφουγγαρίσει». Η μαμά δεν είχε και πολύ δίκιο.

  • Όταν το παιδί μας λέει ότι βαριέται, σταματάμε σχεδόν ό,τι κάνουμε (ή ζητάμε λίγα λεπτά να το ολοκληρώσουμε) και συζητάμε μαζί του προτείνοντάς του πράγματα. Αν κανένα από αυτά τα πράγματα δεν το ικανοποιούν εκείνη τη στιγμή, ίσως γιατί στο μυαλό του έχει μόνο να πάρει το τάμπλετ από το συρτάρι ή να ανοίξει για έκτη φορά σήμερα το playstaion, τότε το αφήνουμε να… βαρεθεί, που σημαίνει ότι το αφήνουμε ουσιαστικά στην επιλογή να βαρεθεί αφού και παιχνίδια υπάρχουν στο δωμάτιό του, και βιβλία και μαρκαδόροι και χαρτιά και η αδερφή του γυρνοβολάει κι αυτή ολίγον «βαρεμένη».
  • Δίνουμε διεξόδους μέσω κάποιων ιδεών μας
  • Δεν είμαστε κλόουν ή διασκεδαστές των παιδιών μας. Είμαστε γονείς, συνοδοιπόροι του, άνθρωποι που στεκόμαστε δίπλα τους σε όλα.
  • Οφείλουμε να περνάμε χρόνο μαζί τους αλλά και να τους δίνουμε την εικόνα ότι ο χρόνος μας δεν είναι αποκλειστικά δικά τους όταν δεν έχουν κάτι άλλο (φίλους, κούνιες κτλ) να κάνουν.

Η εντύπωση ότι όταν το παιδί μας βαριέται πρέπει να του βρούμε ΕΜΕΙΣ οπωσδήποτε κάτι να κάνει είναι λαθεμένη. Είναι δική του δουλειά να βρει τι το κάνει να περνάει καλά. Και ασφαλώς εμείς είμαστε εκεί για να φωτίζουμε τις επιλογές, για να του παρέχουμε λύσεις (το παιδί δεν μπορεί συνήθως να πάει μόνο του στις κούνιες ή στο σινεμά, άρα πρέπει να του το δώσουμε εμείς ως δυνατότητα), αλλά όχι για να του γεμίζουμε το ωρολόγιο πρόγραμμά του.

Αφήστε τα παιδιά να βαρεθούν πότε πότε. Έτσι, θα φωτίζονται ακόμα πιο υπέροχα οι όμορφες στιγμές τους. Και κυρίως μην νιώθετε ενοχές αν σας πετροβολά με το «μαμά, βαριέμαι». Κάποιες φορές -τονίζω κάποιες- πρέπει να βαριέται.

ΥΓ: Ο παρακάτω σοκαριστικός διάλογος έλαβε χώρα πριν λίγες μέρες στο σαλόνι μας:

-Μαμά βαριέμαι

-Κι εσύ; Κι εγώ!

Με κοίταξε και έφυγε. Μετά από πέντε λεπτά τον βρήκα να διαβάζει στο δωμάτιό του.

 

ΠΗΓΗ:www.elniplex.com

Μαμά, υπάρχει λόγος…

imagesΚαινούρια χρονιά ξεκινάει και το νηπιαγωγείο είναι το πρώτο, υποχρεωτικό, μεγάλο σχολείο.
Μαμά, καταλαβαίνω την ανησυχία σου. Ειδικά αν είναι και η πρώτη φορά που αφήνεις το παιδάκι σου, τότε καταλαβαίνω διπλά τους φόβους σου. Και μόνο το άγχος του αποχωρισμού για το καινούργιο σχολείο είναι αρκετό να σε κάνει να μην σκέφτεσαι πολύ ξεκάθαρα.
Όμως υπάρχει λόγος όταν ως  νηπιαγωγός σου ξεκαθαρίζω και σου υπενθυμίζω κάποια πράγματα από την πρώτη συνάντηση.

Κάθε νηπιαγωγός λέει διάφορα στην αρχή της χρονιάς για να διασφαλίσει μια ομαλή καθημερινότητα.Όχι, δεν είναι συνήθως για να στο παίξει έξυπνη ή για να ασκήσει εξουσία (χωρίς ασφαλώς να γνωρίζω όλες τις περιπτώσεις). Υπάρχει λόγος για όλα αυτά που σου λέει. Τα ξέρει, συνήθως έχει κάποια εμπειρία και γνωρίζει γενικά  τι δουλεύει και τι όχι.
Υπάρχει λόγος που το σκεύος για το φαγητό που μπαίνει μέσα στο φούρνο δεν πρέπει να είναι πλαστικό αλλα οπωσδήποτε μεταλλικό. Και ας σου είπαν στο μαγαζί ότι αντέχει σε υψηλές θερμοκρασίες. Το δικό σου σκεύος μπαίνει μαζι με αλλα 24 στον ίδιο φούρνο και αν τύχει και ακουμπήσει στη σχάρα τότε ναι μάλλον θα καεί και ας σου διαβεβαίωσαν οτι αντέχει. Αν θέλεις να βοηθήσεις ακόμα περισσότερο, καθώς τραπεζοκόμος δεν υπαρχει, πάρε ενα θερμός έτσι ωστε το φαγητό να μην χρειάζεται ζέσταμα.

Υπάρχει λόγος που δεν μπορείς να κάνεις παράπονα και να μιλάς άσχημα το πρωί την ώρα της προσέλευσης, για κάτι που έγινε χτες . Για αυτό κλείσε ραντεβού και έλα να με δεις το μεσημέρι όπου θα κάτσουμε να τα πούμε με ησυχία.
Υπάρχει λόγος που δεν απαντώ μπροστά σε όλους τους άλλους γονείς στο “πώς τα πήγαμε σήμερα;”Αν θες να ακούσεις πως τα πήγε το παιδί σου σήμερα κλείσε ενα ραντεβού να τα πουμε ήρεμα και αναλυτικά αλλιώς αρκέσου στο “μια χαρά, ολα καλά.”
Υπάρχει λόγος που η πόρτα κλείνει 8.30. Δεν υπάρχει γραμματέας και εγώ πρέπει να αφήσω 24 παιδιά μόνα τους για να έρθω να σου ανοίξω. Ίσως επίσης, να μην ακούσω καν το κουδούνι.
Υπάρχει λόγος που δεν μπορείς να αργείς καθημερινά γιατί διακόπτεις μια δραστηριότητα.
Υπάρχει λόγος που το παιδί δεν πρέπει να έρχεται με τα καλά του στο σχολείο εκτός και αν δεν έχεις πρόβλημα να λερωθούν τα ρούχα του. Θα παίξει, θα τρέξει, θα βγάλει μαρκαδόρους, νερομπογιές ακόμα χειρότερα θα χρησιμοποιήσει πινέλα και τέμπερες και να μπορεί να γίνει χάλια. Ειναι δύσκολο να εγγυηθώ για την αρτιότητα του καινούριου φορέματος.

Υπάρχει λόγος που θα ήθελα να φοράει το παιδί άνετα παπούτσια που μπορεί να βάζει και να βγάζει με ευκολία μόνο του.

Υπάρχει λόγος που πρέπει να ενθαρρύνεις τις προσπάθειες μου και στο σπίτι. Θα ήθελα το παιδί σου να υπακούει σε κανόνες, και να έχει σταθερές ρουτίνες για την δική μου ευκολία και για την δική σου μετέπειτα.
Υπάρχει λόγος που δεν διδάσκουμε τα γράμματα ένα ένα με την σειρά και καθε γράμμα εμπλέκεται σε κάποια θέμα ή δραστηριότητα. Δεν προετοιμάζουμε στο νηπιαγωγείο την φοίτηση στο δημοτικό, υπάρχουν σαφείς οδηγίες.
Τέλος, υπάρχει λόγος που κάνω αυτή τη δουλειά και εσύ κάνεις κάποια αλλη. Όπως δεν μπορώ να έρθω στην δουλειά  σου να σου βάλω κατεύθυνσεις , το ίδιο δεν μπορείς να κάνεις και εσύ. Αν δεν σ’ αρέσει κάτι, πες μου όμορφα με τι διαφωνείς και ίσως καταφέρουμε να τα βρούμε κάπου στη μέση, αφού σου εξηγήσω τους λόγους μου.
Υπάρχει λόγος που πρέπει να με εμπιστευτείς.
Υπάρχει λόγος, μαμά, που θέλω το παιδί σου να έρχεται και να περνάει όμορφα στο σχολείο γιατί μόνο έτσι θα μάθει.
Υπάρχει λόγος για όλα και γι’ αυτό προσπάθησε να μην ανησυχείς.

Λειτουργία νηπιαγωγείου σχ. έτος 2016-2017

Το ΥΠ.Π.Ε.Θ.  αναμόρφωσε και αντικατέστησε τους δύο τύπους νηπιαγωγείου, κλασικό και ολοήμερο, οι οποίοι λειτουργούσαν παράλληλα, με έναν Ενιαίο Τύπο Ολοήμερου Νηπιαγωγείου, αναμορφώνοντας το ωρολόγιο πρόγραμμα. Ο Ενιαίος Τύπος Ολοήμερου Νηπιαγωγείου περιλαμβάνει:

α) το βασικό υποχρεωτικό πρόγραμμα που απευθύνεται σε όλους τους μαθητές (νήπια και προνήπια), αφορά όλα τα τμήματα και διαρκεί από τις 8.30 μέχρι τις 13.00. Η ώρα προσέλευσης των μαθητών είναι από τις 8:20 έως 8:30  ενώ η αποχώρηση  γίνεται στις 13:00. 

β) το προαιρετικό ολοήμερο πρόγραμμα που διαρκεί από τις 13.00 μέχρι τις 16:00. Στο πλαίσιο του προαιρετικού ολοήμερου προγράμματος υπάρχει δυνατότητα λειτουργίας τμήματος πρόωρης υποδοχής από 7:45 μέχρι 8:30 .Η υποδοχή των μαθητών στο τμήμα αυτό είναι διάρκειας 10 λεπτών και γίνεται από 7:45 έως 7:55 . Οι μαθητές που δεν θα παρακολουθούν το τμήμα πρόωρης υποδοχής και θα παραμένουν στο προαιρετικό ολοήμερο πρόγραμμα μπορούν να προσέρχονται από τις 8:20 έως 8:30 . Η ώρα αποχώρησης
 για το προαιρετικό ολοήμερο πρόγραμμα είναι στις 16:00 .

Προκειμένου να διαφυλάσσεται η ασφάλεια των μαθητών και να αποτρέπεται η αναίτια είσοδος και έξοδος αυτών από τον προαύλιο χώρο του σχολείου, καθώς και η είσοδος ατόμων που ουδεμία σχέση έχουν με τη λειτουργία του, οι θύρες εισόδου-εξόδου στο χώρο του σχολείου παραμένουν κλειστές κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του με ευθύνη των Διευθυντών/τριών- Προϊσταμένων των σχολικών μονάδων.  Οι γονείς θα πρέπει να τηρούν απαρέγκλιτα το ωράριο προσέλευσης και αποχώρησης των μαθητών.

Ειδικά για την φετινή σχολική χρονιά (2016 -2017), οι γονείς που είχαν δηλώσει ολοήμερο τμήμα ή κλασικό στις εγγραφές του Ιουνίου έχουν τη δυνατότητα τροποποίησης της δήλωσής τους. Επίσης, οι γονείς των εγγραφέντων προνηπίων θα πρέπει να επικαιροποιήσουν την εγγραφή των παιδιών τους. Οι γονείς που επιθυμούν να τροποποιήσουν τη δήλωσή τους θα πρέπει να προσέλθουν στο νηπιαγωγείο τη Δευτέρα, 5/9/2016 , από τις 8:30 έως τις 13.30.

Το Ωρολόγιο Πρόγραμμα του Ενιαίου Τύπου Ολοήμερου Νηπιαγωγείου διαμορφώνεται ως εξής:

ΠΡΩΙΝΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΩΡΕΣ                  ΔΙΑΡΚΕΙΑ

7:45-8:30         45’ Πρόωρη υποδοχή μαθητών/τριων (προαιρετικό πρόγραμμα)

08:20-8:30      Υποδοχή μαθητών/τριών

08:30-09:15     1η διδακτική ώρα- 45’ Ελεύθερο παιχνίδι – ενασχόληση στα κέντρα μάθησης (γωνιές)

09:15-10:00     2η διδακτική ώρα – 45’ Οργανωμένες δραστηριότητες και διερευνήσεις με βάση το ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ, πρόγευμα

 10:00 -10:20   Διάλειμμα

10:20-11:05      3η διδακτική ώρα – 45’ Οργανωμένες δραστηριότητες και διερευνήσεις με βάση το ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ

11:05-11:50       4η διδακτική ώρα – 45’ Ελεύθερο παιχνίδι-ενασχόληση στα κέντρα μάθησης, ανατροφοδότηση (γωνιές)

11:50-12:10       Διάλειμμα

12:10-12:50       5η διδακτική ώρα – 40’ Οργανωμένες δραστηριότητες και διερευνήσεις με βάση τοΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ                                               Αναστοχασμός- Ανατροφοδότηση-Προγραμματισμός της επόμενης ημέρας

12:50-13:00      Προετοιμασία για Αποχώρηση

13:00 Αποχώρηση

ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΩΡΕΣ                    ΔΙΑΡΚΕΙΑ

13:00-14:20         1η διδακτική ώρα ολοήμερου προγράμματος- 40’ Προετοιμασία γεύματος/γεύμα

                               2η διδακτική ώρα ολοήμερου προγράμματος – 40’ Χαλάρωση/ύπνος/Ελεύθερο παιχνίδι- ενασχόληση                                      στα κέντρα μάθησης (γωνιές)

 14:20-15:00        3η διδακτική ώρα ολοήμερου προγράμματος- 40’ Δραστηριότητες και διερευνήσεις με βάση το ΔΕΠΠΣ-                                ΑΠΣ

15:00-15:20         Διάλειμμα

15:20-16:00         4η διδακτική ώρα ολοήμερου προγράμματος- 40’ Ελεύθερο και οργανωμένο παιχνίδι, ανατροφοδότηση 15:50-16:00         Προετοιμασία για αποχώρηση

16:00                    Αποχώρηση

Ο κανόνας «3-6-9-12» για τα παιδιά και την οθόνη

Μια συνέντευξη με τον γνωστό γάλλο ψυχαναλυτή Serge Tisseron

Ο Serge Tisseron είναι γάλλος ψυχαναλυτής-ψυχίατρος, από τους πιο γνωστούς στη χώρα του. Δίνει κατευθύνσεις έρευνας στο πανεπιστήμιο University Paris 7 Denis Diderot. Μελετά τις σχέσεις των νέων με τις νέες τεχνολογίες, τις παρανοήσεις ανάμεσα στους ενήλικες και την επόμενη γενιά, και τις επιπτώσεις της τεχνολογίας της πληροφορίας στους νέους ανθρώπους. Το 2008 ανέπτυξε τον κανόνα «3-6-9-12», που σημαίνει, «όχι τηλεόραση πριν από τα τρία χρόνια, όχι παιχνίδια σε κονσόλα πριν από τα έξι, καθόλου internet πριν από τα εννέα χρόνια, και καθόλου κοινωνικά μέσα πριν από τα 12″. Το 2011 η Γαλλική Ένωση Παιδιάτρων αποδέχτηκε την πρόταση.

της Μάχης Μαργαρίτη

Ο ίδιος λέει ότι ανέπτυξε τον κανόνα με σκοπό να ανοίξει τη δημόσια συζήτηση για τις οθόνες. Επικοινωνήσαμε με τον Serge Tisseron για να μας εξηγήσει την άποψή του για μια σχέση που γεμίζει ερωτήματα τους γονείς: τη σχέση παιδιού-οθόνης.

παιδι τηλεοραση-Ο κανόνας σας του «3-6-9-12», λέει,  «καθόλου τηλεόραση πριν την ηλικία των τριών». Γιατί αυτό;

Όλες οι έρευνες που έχουν γίνει για τα μικρά παιδιά  και την τηλεόραση έχουν δείξει ότι η τηλεόραση δεν ωφελεί τα παιδιά πριν από την ηλικία των τριών. Φυσικά, ένας γονιός μπορεί να παρακολουθεί ένα πρόγραμμα για δέκα λεπτά μαζί με ένα μικρό παιδί, αν αυτή είναι μια ευκαιρία να περάσουν κάποιο ποιοτικό χρόνο μαζί. Όμως, πριν από από την ηλικία των τριών, είναι η σχέση που έχει σημασία, όχι η οθόνη. Το πρόβλημα είναι ότι συνήθως η τηλεόραση μένει ανοιχτή μόνιμα, και τα μικρά παιδιά ζουν με αυτή. Αλλά η έρευνα έχει δείξει ότι αυτό βλάπτει την ανάπτυξή τους. Τα μωρά έχουν πράγματι την ανάγκη να διαμορφώσουν τις ικανότητες προσοχής και συγκέντρωσης, και δε μπορούν να το κάνουν σε ένα περιβάλλον θορυβώδες όπως αυτό που δημιουργεί η τηλεόραση. Το ραδιόφωνο είναι λιγότερο ενοχλητικό για αυτά, επειδή εναλλάσσει συζητήσεις και αρμονικές μουσικές. Η τηλεόραση, όμως, είναι γεμάτη από βίαιους θορύβους τους οποίους τα μωρά δε μπορούν να καταλάβουν, και οι οποίοι τα εμποδίζουν να μάθουν να συγκεντρώνονται. Οι γονείς έχουν την τάση να υποτιμούν το πόσο σοβαρές είναι οι συνέπειες  των ψηφιακών εργαλείων στο μικρό παιδί, και να υπερεκτιμούν τη βαρύτητα των προβλημάτων που προκαλούνται από τη χρήση των ίδιων ψηφιακών εργαλείων στην εφηβεία, ενώ πρόκειται γενικά  για την περίοδο κατά την οποία αποκτώνται αυτόματα αντανακλαστικά που είναι απαραίτητα για τη χρήση τους.

-Στις μέρες μας, με τους γονείς να δουλεύουν σκληρά -και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες χωρίς υποστηρικτικές κοινωνικές δομές –  πόσο εύκολο είναι για αυτούς να βρουν εναλλακτικές που θα κρατήσουν τα παιδιά μακριά από το να παίζουν βιντεοπαιχνίδια πριν από τα έξι τους, όπως προτείνετε;

Ο κανόνας «3-6-9-12»
Όχι τηλεόραση πριν από τα 3 χρόνια.
Όχι παιχνίδια σε κονσόλα πριν από τα 6.
Όχι internet πριν από τα 9.
Όχι social media πριν από τα 12.
Ο κανόνας 3-6-9-12 που έχω προτείνει για να ορίσω τις ηλικίες των τριών, έξι, εννιά και δώδεκα, προτείνει στους γονείς να μη δίνουν στο παιδί ένα προσωπικό tablet ή μία προσωπική κονσόλα παιχνιδιού πριν από τα έξι χρόνια του. Μπορεί να παίζει με αυτές τις συσκευές, αλλά είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούνται ως οικογενειακές συσκευές. Η πραγματικότητα επιβεβαιώνει ότι μόλις το παιδί γίνει ιδιοκτήτης των συσκευών αυτών, η χρήση τους γίνεται ανεξέλεγκτη. Επιπλέον, είναι καλύτερα να αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε αυτές τις συσκευές για να ηρεμήσουμε το παιδί, ή το βράδυ πριν κοιμηθεί, επειδή οι φωτεινές πηγές οι οποίες χρησιμοποιούνται διαταράσσουν τους ρυθμούς του ύπνου.

-Λέτε, επίσης, «όχι internet χωρίς επίβλεψη πριν από τα εννιά χρόνια». Αυτό σημαίνει ούτε παιχνίδια στο διαδίκτυο;

Από την ηλικία των εννιά και μετά, η πρόσβαση στο διαδίκτυο είναι ένα δικαίωμα. Αλλά είναι προτιμότερο τα παιδιά να παίρνουν συμβουλές και υποστήριξη. Κανείς δεν ξέρει ποτέ τι μπορεί να βρουν πληκτρολογώντας μια λέξη κλειδί. Ούτε τα κινούμενα σχέδια που βρίσκουμε στο internet είναι πάντα ασφαλή. Κάποια έχουν δεχτεί  hacking. Ξεκινούν σαν ένα κινούμενο σχέδιο, αλλά συνεχίζουν προωθώντας ναρκωτικά, ή δείχνουν πορνογραφικές εικόνες, και τελειώνουν σαν κινούμενο σχέδιο. Και οι πλατφόρμες των δωρεάν παιχνιδιών στο διαδίκτυο είναι πιθανό να περιέχουν πολλές διαφημίσεις για τα παιχνίδια τα οποία ξεκινούν δωρεάν, αλλά στη συνέχεια πρέπει γρήγορα να πληρώσεις αν θέλεις να γίνει το παιχνίδι ενδιαφέρον.

-Όταν λέτε «internet με επίβλεψη», τι ακριβώς εννοείτε; Ο γονιός πρέπει να μένει με το παιδί όλη την ώρα, ή απλώς να τσεκάρει τι γίνεται ανά διαστήματα;

«Internet με συνοδεία» δε σημαίνει να στεκόμαστε πίσω από το παιδί κάθε φορά που μπαίνει στο ίντερνετ, ούτε να παρακολουθούμε καθετί που κάνει, κοιτάζοντας το ιστορικό. Διαδίκτυο με επίβλεψη, σημαίνει δύο πράγματα. Το πρώτο είναι να προετοιμάσουμε το παιδί. Μεταξύ 6 και 9 χρόνων, πρέπει να του εξηγήσουμε τους τρεις βασικούς κανόνες του internet.

Palestinian youth play PC games at internet cafe in Jerusalem«-Ό, τι τοποθετείς εκεί μπορεί να γίνει «δημόσιο»

-Ό, τι τοποθετείς εκεί θα μείνει για πάντα

-Δεν πρέπει να πιστεύεις όλα όσα βρίσκεις»

Είναι σημαντικό μετά τα εννιά χρόνια να του μιλάμε για τη λογοκλοπή, για τη διαδικτυακή πορνογραφία και την διαδικτυακή παρενόχληση. Αλλά αυτό δεν αρκεί. Είναι εξίσου σημαντικό να οργανώνουμε την οικογενειακή ζωή με τέτοιο τρόπο ώστε να έχουμε χρόνο για ανταλλαγές. Και το πιο απλό για να το κάνουμε αυτό, είναι να απαγορεύσουμε την τηλεόραση, τα smartphones, τα tablets και τις εφημερίδες στο δείπνο, ώστε να δημιουργήσουμε ένα ανοιχτό περιβάλλον επικοινωνίας. Δε χρειάζεται να μιλάμε εκεί για αυτά που είδαμε στο διαδίκτυο, αλλά αν αυτός ο ανοιχτός χώρος υπάρχει, τα παιδιά θα βρουν την ευκαιρία να τον χρησιμοποιήσουν και να μιλήσουν αν έχουν συναντήσει κάποια προβληματικά πράγματα στο internet.

-Πόσες ώρες την ημέρα συμβουλεύετε τους γονείς να αφήνουν παιδιά προσχολικής ηλικίας να βλέπουν τηλεόραση; Πόσες ώρες την ημέρα λέτε σε γονείς μεγαλύτερων παιδιών να τα αφήνουν να «σερφάρουν» στο ίντερνετ, ή να παίζουν βιντεοπαιχνίδια; Πώς μπορεί ένας γονιός να «ελέγξει» την οθόνη;

Ένας «περιορισμός του χρόνου της οθόνης» είναι σημαντικός, αλλά είναι εξίσου σημαντικό να ενδιαφερόμαστε για το τι κάνουν τα παιδιά με τις οθόνες. Οι γονείς που είναι επικριτικοί απέναντι στις οθόνες, αγνοούν τις δημιουργικές χρήσεις και τις δυνατότητες κοινωνικοποίησης που προσφέρουν οι ψηφιακές συσκευές. Δυστυχώς, οι γονείς που δε βάζουν καθόλου όρια, έχουν ανάλογη άγνοια. Είναι προτιμότερο να σχεδιάζουμε σε εβδομαδιαία βάση παρά σε καθημερινή. Για παιδιά από 3 μέχρι 6 χρόνων, οι γονείς μπορούν να περάσουν προοδευτικά από τη μια ώρα στις δύο ώρες την εβδομάδα, με στόχο να φτάσουν στη συνέχεια προοδευτικά στις έξι ώρες την εβδομάδα μέχρι την ηλικία των 12 χρόνων. Ο στόχος είναι ο χρόνος ψυχαγωγίας μέσω της οθόνης να μην ξεπερνάει ποτέ τις δύο ώρες την ημέρα, όποια κι αν είναι η ηλικία. Λέω «ψυχαγωγική οθόνη», επειδή σε αυτή δε συμπεριλαμβάνω τον χρόνο που αφιερώνεται στις σχολικές δραστηριότητες. Αλλά και εκεί ακόμη, είναι διαφορετικό πράγμα να χρησιμοποιείς μια οθόνη μη διαδραστική και μη συνδεδεμένη όπως η τηλεόραση, είναι άλλο να χρησιμοποιείς μια συσκευή διαδραστική αλλά μη συνδεδεμένη όπως βιντεοπαιχνίδια off-line, και είναι διαφορετικό να χρησιμοποιείς ένα εργαλείο διαδραστικό και συνδεδεμένο, όπως τα παιχνίδια στο διαδίκτυο. Οι γονείς πρέπει να ενθαρρύνουν αυτές τις δραστηριότητες που συνδέονται με την οθόνη, οι οποίες είναι δημιουργικές και κοινωνικοποιούν. Και υπάρχει μια δραστηριότητα που συνδέεται με την οθόνη και πρέπει να ενθαρρύνεται σε κάθε ηλικία, χωρίς κανέναν περιορισμό: η ψηφιακή φωτογραφία και η επεξεργασία εικόνας.

παιδια παιζουν βιντεοπαιχνιδι-Γιατί στα παιδιά αρέσουν τόσο πολύ τα βιντεοπαιχνίδια;

Τα βιντεοπαιχνίδια είναι πραγματικά «ψηφιακά γλυκά» για τον εγκέφαλο. Ξέρετε ότι μας αρέσουν τα γλυκά επειδή είναι λιπαρά και ζαχαρώδη. Λοιπόν, αγαπάμε τα βιντεοπαιχνίδια επειδή κινητοποιούν τις απλές διανοητικές ικανότητες , επειδή προοδεύουμε μέσα από τη δοκιμή και το λάθος, επειδή τονώνουν την προσοχή μας κάθε στιγμή, επειδή ανταμειβόμαστε γενναιόδωρα όταν πετυχαίνουμε και ποτέ δεν τιμωρούμαστε όταν αποτυγχάνουμε. Όπως ακριβώς τα γλυκά δεν είναι αληθινό φαγητό, αλλά ευχαρίστηση, πολλά βιντεοπαιχνίδια δε συμβάλλουν στη νοητική ανάπτυξη, αλλά στην καθαρή ευχαρίστηση.

-Συμφωνείτε με την πρακτική πολλών γονιών να «χρησιμοποιούν» τον χρόνο σε βιντεοπαιχνίδια ή στην τηλεόραση ως «εργαλείο» για να τιμωρούν ή να επιβραβεύουν τα παιδιά; Το να λένε, για παράδειγμα, «αφού οι βαθμοί σου ήταν κακοί», ή «αφού συμπεριφέρθηκες άσχημα, θα δεις λιγότερη τηλεόραση αυτή την εβδομάδα και θα παίξεις λιγότερο στην κονσόλα σου»;

Ναι, όλοι οι γονείς χρησιμοποιούν αυτό το είδος τιμωρίας. Και πάλι, όμως, κάνουν λάθος, επειδή δε δίνουν σημασία στο τι παρακολουθούν τα παιδιά ή στο τι είδους παιχνίδια παίζουν. Οι γονείς θα έπρεπε να λένε: «Είσαι τιμωρημένος, δε θα δεις τη συγκεκριμένη εκπομπή στην τηλεόραση, αλλά θα κρατήσεις τον χρόνο που έχεις για βιντεοπαιχνίδια», ή το αντίθετο. Ο χρόνος της οθόνης πρέπει πάντα να έχει να κάνει με το τι βλέπει το παιδί σε αυτή, τι κάνει σε αυτή, και ποιον συναντά εκεί.

-Αν δεχτούμε αυτό που έχετε πει, ότι οι έφηβοι «αναζητούν εναλλακτικές ταυτότητες, κρύβοντας την εμφάνισή τους από αυτούς που συναντούν», πώς μπορούν να προστατευτούν; Και τι συμβαίνει με τον διαδικτυακό εκφοβισμό; Πιστεύετε ότι εξαπλώνεται τόσο πολύ όσο λένε τα μέσα ενημέρωσης, ή το φαινόμενο διογκώνεται;

Τα παιδιά πρέπει να είναι ενήμερα για το τι σημαίνει εκφοβισμός από τη νηπιακή ηλικία. Και πρέπει να τους μιλήσουμε για τον διαδικτυακό εκφοβισμό στα 7 τους χρόνια. Τίποτα, όμως, δεν αποδεικνύει ότι η παρενόχληση είναι σήμερα σε χειρότερα επίπεδασε σχέση με παλαιότερα. Το πρόβλημα είναι ότι, με το διαδίκτυο, μπορεί να «βρει» το εκφοβισμένο παιδί παντού, οποιαδήποτε ώρα, μέρα και νύχτα. Αλλά πρέπει, επίσης, να εξηγήσουμε στα παιδιά ότι το να προωθήσουν μια προσβολή μία φορά, σημαίνει συμμετοχή στην παρενόχληση.

-Δημοσιεύτηκε πρόσφατα μια παγκόσμια μελέτη για τα αποτελέσματα της χρήσης υπολογιστών στα σχολεία, σύμφωνα με την οποία, οι μαθητές που χρησιμοποιούν tablets και υπολογιστές πολύ συχνά, έχουν χειρότερες επιδόσεις από αυτούς που κάνουν μια πιο ήπια χρήση τους. Πιστεύετε ότι η τάση στην εκπαίδευση να επικεντρώνεται σε «ψηφιακές και επαγγελματικές δεξιότητες», είναι σε λάθος κατεύθυνση;

Προσωπικά, λέω πάντα ότι το επείγον είναι να προσαρμόσουμε τις μεθόδους διδασκαλίας στους καινούριους τρόπους με τους οποίους τα παιδιά υπάρχουν στον κόσμο, σε σύνδεση με την ψηφιακή κουλτούρα στην οποία ζουν, και αυτό ξεκινά από το να δημιουργούμε νέες δυνατότητες μάθησης, με ή χωρίς ψηφιακά εργαλεία. Αυτοί που πιστεύουν ότι το να προσαρμόσουμε τον τρόπο διδασκαλίας στην ψηφιακή εποχή, σημαίνει να εισάγουμε ψηφιακά εργαλεία στο σχολείο, κάνουν λάθος. Όσον αφορά τα αποτελέσματα στα οποία αναφέρεστε,  πρέπει να λάβουμε υπόψη και την εποπτεία. Τα ψηφιακά εργαλεία επιτρέπουν να λάβουμε υπόψη την ιδιαιτερότητα του κάθε μαθητή μέσα σε υπερφορτωμένες τάξεις. Αν υπήρχαν τρεις φορές περισσότεροι εκπαιδευτικοί, αυτή η ερώτηση θα είχε προφανώς απαντηθεί διαφορετικά και σίγουρα με καλύτερο τρόπο.

Israeli school kids with computers in Jerusalem-Έχω διαβάσει κάτι που έχετε πει -και βρίσκω πραγματικά ενδιαφέρον-, ότι τα παιδιά ωφελούνται περισσότερο όταν μοιράζονται την οθόνη παρά όταν τη χρησιμοποιούν ατομικά. Εννοείτε να μοιράζονται την οθόνη στο σχολείο, όταν παίζουν βιντεοπαιχνίδια, ή σε κάθε δραστηριότητα που περιλαμβάνει μια οθόνη; Γιατί είναι καλύτερα να μοιράζονται;

Για να ανακαλύψουμε τις δικές μας ιδέες, να τις ξεκαθαρίσουμε, να τις προσδιορίσουμε, είναι προτιμότερο να μην είμαστε συνδεδεμένοι. Και για να αποφύγουμε να είμαστε συνδεδεμένοι, τίποτα δεν είναι καλύτερο από το χαρτί και το μολύβι. Από την άλλη, το ίντερνετ είναι αναντικατάστατο για να ξέρουμε αυτά που σκέφτονται οι άλλοι. Θα ήταν καλύτερα να εισάγουμε τα ψηφιακά εργαλεία στο σχολείο μόνο ως εργαλεία ομαδικής, συνεργατικής δουλειάς.

-Και μια εκτίμησή σας. Πώς πιστεύετε ότι θα είναι η γενιά των σημερινών παιδιών όταν μεγαλώσουν;

Τα παιδιά μας δεν είναι όπως ήμασταν εμείς στην ηλικία τους, και δε θα γίνουν ενήλικες σαν εμάς. Αυτό που μπορούμε να ελπίζουμε για αυτά, είναι να αναπτύξουν σήμερα μια τέτοια πλαστικότητα που θα τα βοηθήσει να αντιμετωπίσουν κάθε ανακατάταξη αύριο.

Ο Σερζ Τισερόν είναι ο άνθρωπος που ανακάλυψε την αλήθεια -και το «μυστικό» του δημιουργού του Τεν-Τεν, Ερζέ, απλώς διαβάζοντας τις ιστορίες του διάσημου ήρωα. Έχει γράψει περισσότερα από 40 βιβλία. Τα μυστικά μέσα στην οικογένεια είναι ένα από τα κύρια θέματα που τον απασχολούν. Το βιβλίο του «Οικογενειακά Μυστικά» κυκλοφορεί και στην Ελλάδα.

Ευχαριστούμε την Ελένη Θανοπούλου για τη βοήθεια στη μετάφραση.

φωτογραφίες: ΑΠΕ/ΜΠΕ, Commons Wikimedia

Παιχνίδια διαχείρισης θυμού : ο πράσινος δράκος και το μαγικό κουτί

fc22a1b66ed7e8dc368c09f8c417e025_XL

Τα παιδιά μπορούν να βιώσουν θλίψη, θυμό, άγχος, όπως και οι ενήλικες. Μπορεί τα αίτια των συναισθημάτων αυτών που νιώθουν οι μικροί μας φίλοι να μην είναι τόσο σημαντικά για μας, όμως η ένταση είναι εξίσου μεγάλη.

Βοηθήστε τα παιδιά σας να αποφορτιστούν με ένα απλό παιχνιδάκι-παραμύθι (Γεωργιάδου, Ν., (2010), Θεραπευτικά Παιχνίδια, Εκδόσεις Οξυγόνο, Αθήνα).Σας παρουσιάζω λοιπόν το παραμύθι-παιχνίδι «Ο πράσινος δράκος και το μαγικό κουτί»:

Υλικά:

ένα κουτί,
μαρκαδόρους ή ξυλομπογιές,
χαρτιά.
Οδηγίες:
Ξεκινήστε με το παραμύθι του δράκου:
«Κάποτε σε ένα πανέμορφο δάσος ζούσε ένας πράσινος, μεγάλος δράκος. Κάθε πρωί που ξυπνούσε έβλεπε τα δέντρα του δάσους, έπαιρνε βαθιές αναπνοές και ένιωθε ευτυχισμένος! Το δάσος ήταν τόσο όμορφο που γρήγορα απέκτησε τεράστια φήμη, με αποτέλεσμα να έρχονται από παντού ζώα να μείνουν εκεί.Από τότε ο δράκος έχασε την ησυχία του. Και όχι τίποτα άλλο, άρχιζε να νευριάζει εύκολα και να θυμώνει. Την πρώτη φορά που θύμωσε ήταν επειδή τα σκιουράκια μάζεψαν βελανίδια και τα αφήσανε παντού στο έδαφος. Πήγε ο δράκος να κάνει τον περίπατό του, τα πάτησε και άρχισε να χοροπηδά από τον πόνο.Θύμωσε τόσο πολύ που από το στόμα του βγήκε φωτιά. Το αποτέλεσμα ήταν να καεί το δέντρο δίπλα του, αλλά και η γλώσσα του. Για μέρες δεν μπορούσε ούτε να μιλήσει ούτε να φάει. Μόλις συνήλθε, συνέβη κάτι άλλο που τον έκανε να θυμώσει.Ένας λαγός έφαγε καρότα και πέταξε τα κοτσάνια έξω από την σπηλιά του δράκου. Ξαναθύμωσε ο πράσινος δράκος, έβγαλε φωτιά από το στόμα του, έκαψε δυο δέντρα αυτή την φορά και έκανε μεγαλύτερη ζημιά στην γλώσσα του.Όσο για την γλώσσα του, είχε γεμίσει φουσκάλες και τον έκανε να τρώει μόνο γιαούρτι και να μιλάει …πθεβδά! Μια μέρα ήρθε στο δάσος ένα ξωτικό που μόλις είδε την μεγάλη καταστροφή, έψαξε να βρει τι έφταιγε. Δεν άργησε να βρει τον δράκο να θυμώνει και να βγάζει φωτιά από το στόμα του, όταν ένας τυφλοπόντικας είχε γεμίσει τον τόπο με τρύπες.Τότε το ξωτικό πήγε κοντά και του έδωσε το «μαγικό κουτί». Από εκείνη την ημέρα ο δράκος όχι μόνο δεν θύμωνε, αλλά και σταμάτησε να βγάζει φωτιές και να καίει τα δέντρα. Σήμερα το δάσος έχει γίνει καταπράσινο, όπως παλιά».

Τι ήταν όμως το μαγικό κουτί;
Ήταν ένα χρωματιστό κουτί που μέσα σε αυτό ο δράκος έγραφε ό,τι τον θύμωνε.

Βάλτε τα παιδιά να φτιάξουν ένα κουτί με την δική τους προσωπική σφραγίδα.
Κάθε παιδί έχει το δικό του κουτί.

Στην συνέχεια βάλτε τα να γράψουν τι τα κάνει να θυμώνουν. Αν είναι μικρά, μπορούν να ζωγραφίσουν ή να γράψετε εσείς. Καθετί που γράφεται μπαίνει στο μαγικό κουτί και μετά γίνεται μια συζήτηση για το τι μπορεί να κάνει το παιδί όταν του συμβαίνει αυτό.

Αντώνιος Καλέντζης MBPsS, MISCP, Ψυχοπαιδαγωγική και Συμβουλευτική, Μέλος Βρετανικού Συλλόγου Ψυχολόγων, Κλινικών Ψυχολόγων, Νευροψυχολόγων, Μέλος Διεθνούς Συλλόγου Coaching Ψυχολόγων

Πηγή  : psychologized.blogspot.gr

 

Αξιότιμοι γονείς, μεγαλώσατε παιδιά ή νάρκισσους;

82ce1676b3801af67fce44d4ad7d352e_XLΠοια είναι η διαφορά ανάμεσα στην αυτό-εκτίμηση και το ναρκισσισμό και σε ποιο σημείο ξεπερνιούνται τα όρια;Και έπειτα λένε πως τα παιδιά άλλαξαν. Φυσικά και άλλαξαν. Ανατρέχοντας στη δική μου εποχή, που δεν είναι δα και τόσο μακρινή, τα παιδιά άλλαξαν. Μικροί και παρεξηγημένοι ήρωες, εάν μου επιτρέπετε.

Ο Άγγελος θα μείνει στο σπίτι μου απόψε το βράδυ. Δεν είναι μεγαλύτερος από 12 ετών. Τον άφησε πάλι η μητέρα του για να βγει για ένα ποτό. Σωστό μικρομέγαλο, θα τον χαρακτήριζα.Μπήκε στο σπίτι βιαστικά, με χαιρέτισε με μια φιλική χειρονομία και χύθηκε πάνω στον καναπέ με άνεση. Λες και ήταν εξοικειωμένος με αυτή την κατάσταση. Κάθε φορά έχει την ίδια ασχολία. Είναι βαθιά προσηλωμένος στο τάμπλετ του. Τις περισσότερες φορές μάλιστα, κάνει τόση ησυχία, που είναι σχεδόν εκκωφαντική.

Κάποια απογεύματα τυχαίνει να επιστρέφουμε στο σπίτι σχεδόν ταυτόχρονα. Ερχεται φουριόζος με το ποδήλατό του και είναι αδύνατον να μην τον προσέξεις. Ντύνεται με την τελευταία λέξη της μόδας.Φωσφορίζουν τα αθλητικά του παπούτσια και γυαλίζουν τα πετάλια του ποδηλάτου του μέσα στη νύχτα. Κάποιες φορές έχω την αίσθηση πως μου φωνάζει από μακριά «Πρόσεξέ με, είμαι τόσο μοδάτα μόνος!».

Δεν έχει περάσει πάνω από μια ώρα που είναι σπίτι και φαίνεται να βαριέται αφόρητα. Πήγα λίγο από πίσω του και έσκυψα προσεχτικά από πάνω του. Τοποθέτησα μαλακά τις παλάμες μου στους ώμους του και τον ρώτησα.

«Πεινάς Άγγελε; Θέλεις να σου μαγειρέψω κάτι;»«Όχι, ευχαριστώ. Έχω φάει καλό πρωινό!»Πρωινό. Σωστά, το πρωινό του τον κρατάει μέχρι το βράδυ. Κάθε πρωί καταβροχθίζει αμέτρητους σπόρους για πουλιά,  που του σερβίρονται απλόχερα, χωρίς όμως να του έχει μάθει κανείς να ανοίγει τα φτερά του. Παράξενο πουλί…

Χαζεύει ξανά και ξανά μια πληθώρα φωτογραφιών του. Ανανεώνει συνεχόμενα την ίδια σελίδα στο διαδίκτυο, περιμένοντας από εκείνη κάτι καινούργιο. «Τι είναι το καινούργιο για σένα Άγγελε;», σκέφτηκα να τον ρωτήσω. Δεν το έκανα. Απλά, αναρωτήθηκα «Δε προβληματίζει κανέναν αυτή η εικόνα;»

«Σου αρέσει αυτή η φωτογραφία μου Γεώργιε;», με ρώτησε απότομα. «Η μαμά πιστεύει, πως θα μπορούσα να γίνω μοντέλο ή ηθοποιός όταν μεγαλώσω.»«Αλήθεια; Θα σου άρεσε να γίνεις κάτι τέτοιο;», τον ρώτησα χαμογελαστά.«Φυσικά! Δεν έχεις δει τις φωτογραφίες των άλλων γι’ αυτό ρωτάς. Οι δικές μου είναι εξαιρετικά καλές!»“Αχ, αυτή η μαμά”, σκέφτηκα, “πόσο αγώνα πρέπει να κάνεις για να κερδίσεις την αποδοχή της και να ανατρέψεις την απουσία της”.

Κι όντως, τώρα που το σκέφτομαι, τα καταφέρνει περίφημα, διότι έχει και τη βοήθειά της σ’ αυτό. Εάν ανατρέξω στις στιγμές που έχω μοιραστεί μαζί με όλη του την οικογένεια, μια οικογένεια που τολμώ  να πω πως αγαπάω βαθιά, φαίνεται πως η μητέρα του έκανε ό,τι μπορούσε για να του ενισχύσει την εικόνα του εαυτού του και στο τέλος, τον έπεισε πως δεν είναι ένα συνηθισμένο παιδί και πως του αρμόζει ειδική μεταχείριση.

Είναι αναμφισβήτητο πως στις μέρες μας, οι γονείς αναγκάζονται να εργάζονται όλο και περισσότερες ώρες και όλο και πιο σκληρά. Πραγματικά δε μπορώ να τους κατηγορήσω, διανύουμε δύσκολους καιρούς και αναγνωρίζω τις προσπάθειές τους.Πρέπει να είναι αφόρητα δύσκολο γι’ αυτούς, όταν έχουν αφιερώσει όλη τους την ενέργεια σε μια αχόρταγη και άπληστη εποχή, ν’ ακούσουν τις διαθέσεις του παιδιού τους, την ανάγκη του για επαφή, για χρόνο, για όρια. Σαν η σχέση να μετατρέπεται σε άλλο ένα βάρος γι’ αυτούς και φορές να θυμίζει απειλή προς την ίδια τους την ύπαρξη.

Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, για να διατηρήσουν την αυτο-εικόνα και την ισορροπία τους και για να είναι συνεπείς με τις αντοχές τους, η γονεϊκή σχέση πολλές φορές μπαίνει σε δεύτερη μοίρα και οι γονείς παίρνουν αποστάσεις από τα παιδιά τους. Η όλη αυτή διαδικασία και το μοιρασμένο αυτό παράπονο φέρνει εντάσεις και θυμούς. Θυμούς τόσο δυνατούς, που κάποια στιγμή σώπασαν, μιας και όσο ανέβαιναν οι τόνοι τόσο δεν τους άκουγε ποτέ κανείς.

Στον  παιδικό σταθμό που εργάζομαι βλέπω καθημερινά αμέτρητα παιδιά και από την αγάπη μου γι’ αυτά, δε μπορώ να μην τιμήσω και τα παιδικά ζευγάρια παπούτσια τους, που δείχνουν τόσο μόνα.Σαν ενήλικας αντιλαμβάνομαι, πως μερικές φορές μου είναι ιδιαίτερα δύσκολο να χωρέσω μέσα σε αυτά, όμως εάν βρω ένα τρόπο να το καταφέρω, τότε ο κόσμος που βλέπω είναι πραγματικά αφιλόξενος.

Καταδικάστηκαν να περνούν τις περισσότερες ώρες της ημέρας μόνα τους, χαζεύοντας βίντεο στο διαδίκτυο, προβάλλοντας με όσο πιο περίτεχνο τρόπο την εικόνα τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ανεβάζοντας το προσωπικό τους πήχη όλο και πιο ψηλά.

΄Εμαθαν να είναι μόνα τους και ταυτόχρονα να επιβραβεύονται γι’ αυτό και να στολίζονται καθημερινά με εντυπωσιακά επίθετα και χαρακτηρισμούς  από τους γονείς τους, όπως «είσαι το εξυπνότερο παιδί του κόσμου!», «μη στεναχωριέσαι, εσύ μια μέρα θα διαπρέψεις», «δεν πειράζει που δεν σε κάλεσε στο πάρτυ του, εσύ αξίζεις καλύτερους φίλους».

Θα ήθελα στο σημείο αυτό, να αναφέρω ότι δε θεωρώ πως τα παιδιά δε πρέπει να έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, ίσα – ίσα το να μάθει ένας γονέας στο παιδί του να μπορεί να πατάει στα πόδια του και να τιμά τα παπουτσάκια του, ακόμα κι εάν μερικές φορές μπορεί να είναι λασπωμένα, είναι για μένα ό,τι πιο αξιοκρατικό μπορεί να του προσφέρει.

΄Ομως, ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στην αυτό-εκτίμηση και το ναρκισσισμό και σε ποιο σημείο ξεπερνιούνται τα όρια; Η αυτό-εκτίμηση χαρακτηρίζει ένα άτομο που αξίζει το ίδιο με άλλους ανθρώπους, ενώ ο ναρκισσισμός ένα άτομο που νομίζει πως είναι καλύτερο από τα υπόλοιπα.

Στο μικρό Άγγελο συγκεκριμένα, με ανησυχούσε κυρίως η στάση του,  γιατί  ξέρω πως οι συνέπειες για τα παιδιά αυτά μπορεί να είναι πολύ επώδυνες. Οι νάρκισσοι χαρακτηρίζονται από χαμηλή ενσυναίσθηση και κατανόηση προς τους άλλους, κάτι που μπορεί να τα δυσκολέψει να συσχετιστούν στη ζωή τους, να αφουγκραστούν τους “συνταξιδιώτες” τους και να μπορέσουν να σταθούν συντροφικά δίπλα τους.

΄Ετσι λοιπόν φαίνεται πως όταν ο γονέας μπορεί να προσφέρει στο παιδί του απλόχερα τη σχέση, μπορεί να του μάθει πως να συνδέεται με τιμή και ισότητα με τους γύρω του. Όμως η σχέση δε μπορεί να ανθίσει χωρίς ποιότητες όπως προσοχή, αφοσίωση, συναίσθημα και χρόνο. Όταν αυτές δε βρίσκουν το απαραίτητο έδαφος για να ευδοκιμήσουν, τότε η “άνευ όρων αγάπη” των γονέων μπορεί να θυμίζει “άνευ ορίων σχέση”.

Το να μάθουμε στα παιδιά μας να αγαπάνε τον εαυτό τους και να σέβονται τον κόσμο γύρω τους είναι, κατά τη γνώμη μου, ένα πραγματικό δώρο διότι η στάση που θα αναπτύξουν προς τους άλλους θα είναι πάντα συγγενική με την στάση που θα αναπτύξουν με τον ίδιο τους τον εαυτό.

Ο Άγγελος έχει πλέον κουραστεί. Κουλουριασμένος στον καναπέ κοιμάται γαλήνιος. Πήγα στη ντουλάπα, έβγαλα την αγαπημένη του κουβερτούλα και τον σκέπασα για να μη κρυώσει. Τράβηξα το τάμπλετ από τα χέρια του.

Ήταν ακόμα ανοιχτό στις φωτογραφίες του και προς έκπληξή μου, ήταν σε όλες μόνος.

«Σε ευχαριστώ μαμά, μας μεγάλωσες και τους δυο καλά! Τώρα… θα έχω παρέα όταν με εγκαταλείπεις.»

Γράφει ο Γεώργιος Φραγκάκης, Ψυχολόγος – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας

Πηγή: animartists.com