Αποκριά …αποκριά…. φέρε μας γέλιο και χαρά!

Αγαπητοί γονείς/κηδεμόνες, αγαπημένα μας παιδιά,

Την Κυριακή 21 Φεβρουαρίου ξεκίνησε, “άνοιξε” όπως λέμε το τριώδιο! Η έναρξη του τριωδίου και τα αποκριάτικα έθιμα που είναι πλούσια στην πατρίδα μας και διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή, μας δίνουν την ευκαιρία για γνώσεις, και κυρίως για παιχνίδι για τους μικρούς αλλά και για τους μεγάλους που ξαναγίνονται για λίγο παιδιά.

Πάμε να μπούμε στο αποκριάτικο κλίμα με αυτό το τραγουδάκι!

Οι Απόκριες διαρκούν 3 εβδομάδες, γι’ αυτό και η περίοδος αυτή ονομάζεται Τριώδιο. Η πρώτη εβδομάδα των Αποκριών λέγεται και «Προφωνή«, επειδή παλιά προφωνούσαν, δηλαδή διαλαλούσαν ότι άρχιζαν οι Απόκριες. Η δεύτερη εβδομάδα λέγεται «Κρεατινή» ή της Κρεοφάγου, επειδή έτρωγαν κρέας και δεν νήστευαν ούτε την Τετάρτη ή την Παρασκευή. Η τρίτη εβδομάδα λέγεται «Τυρινή ή της Τυροφάγου«, επειδή έτρωγαν γαλακτοκομικά προϊόντα.

Η  λέξη «Απόκριες» είναι σύνθετη από τις λέξεις «από» και «κρέας». Σημαίνει δηλαδή, την αποχή από το κρέας την τελευταία εβδομάδα του τριωδίου, που μας προετοιμάζει για τη νηστεία της Σαρακοστής. Ανάλογη με την ελληνική λέξη Αποκριά είναι και η λατινική λέξη Καρναβάλι (Carneval, Carnevale, από τις λέξεις Carne=κρέας και Vale=περνάει)

Στη μέση της Αποκριάς, βρίσκεται και η «Τσικνοπέμπτη». Την ημέρα αυτή συνηθίζεται να τρώμε ψητό κρέας στα κάρβουνα, εξ ου και το όνομά της, από τον καπνό που ονομάζεται «τσίκνα».

Το καρναβάλι έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα. Οι μάσκες που φοράμε τις Απόκριες, δεν είναι άλλο από μια εξέλιξη των αρχαίων προσωπείων που φορούσαν οι ηθοποιοί, όταν έπαιζαν στις θεατρικές παραστάσεις που δίνονταν προς τιμήν του θεού Διονύσου. Ο Διόνυσος προστάτευε τη γεωργία και τ’ αμπέλια κι ήταν ο θεός του κρασιού και του γλεντιού. Πίστευαν ότι ο Διόνυσος χάριζε στους ανθρώπους τη βλάστηση και τη γονιμότητα της γης. Όπως τώρα, έτσι και τότε, η βλάστηση της γης, ερχόταν την άνοιξη. Καθώς λοιπόν ο Διόνυσος έφερνε την άνοιξη, οι Έλληνες εκείνης της εποχής, ετοίμαζαν γιορτές και πανηγύρια για να τον υποδεχτούν, να τον ευχαριστήσουν για τη βλάστηση και να τον παρακαλέσουν να καθίσει με την άνοιξη στη γη, όσο μπορεί περισσότερο.

Σ’ αυτή τη γιορτή, που την έλεγαν “Ανθεστήρια” (ανθίζουν τα λουλούδια) διασκέδαζαν κι οι ίδιοι πάρα πολύ, γιατί η άνοιξη πάντα φέρνει χαρά. Πώς διασκέδαζαν; Έτρωγαν κάθε λογής φαγητά, έπιναν κρασί, χόρευαν όλη την ώρα, φορούσαν μάσκες στα πρόσωπά τους, πείραζαν  ο ένας τον άλλο.


Πάμε να δούμε μερικές εικόνες από καρναβάλια από την Ελλάδα αλλά και από το εξωτερικό.


Καρναβάλι στην Πάτρα


Καρναβάλι στην Νάουσα


Καρναβάλι Βενετίας

Η Ιστορία του Αρλεκίνου

Μια φορά κι έναν καιρό στην πόλη με τις γόνδολες, τη Βενετία, ζούσε ένα φτωχό παιδάκι, ο Αρλεκίνος. Τις μέρες της Αποκριάς, στη Βενετία γιορτάζουν το καρναβάλι με παρελάσεις και γιορτές. Όλοι ντύνονται μασκαράδες και κρυμμένοι πίσω από τις μάσκες τους γλεντάνε μέχρι το πρωί. Ο μικρός Αρλεκίνος, κάθε απόγευμα, καθόταν στο παράθυρο, έβλεπε τους γελαστούς μασκαράδες που περνούσαν παρέες παρέες κάτω από το σπίτι του και μερικές φορές ένα δάκρυ κυλούσε στο μαγουλάκι του. Θυμόταν πώς ντυνόταν κι αυτός μασκαράς μαζί με τον πατέρα του και τη μητέρα του και κάνανε βόλτες στην πλατεία το Αγίου Μάρκου με τα περιστέρια. Τώρα πια όλα ήταν διαφορετικά ! Ο πατέρας είχε πεθάνει και η καημένη η μητέρα του με μεγάλη δυσκολία κατάφερνε να πληρώνει τα έξοδά τους. Σκούπιζε, λοιπόν, το δάκρυ του και χαιρετούσε τους γελαστούς μασκαράδες που του φώναζαν να κατέβει μαζί τους στο γλέντι. Η μαμά του είδε το κρυφό δάκρυ του Αρλεκίνου και ανέβηκε στη σοφίτα αποφασισμένη να βρει κάτι, έστω κι ένα παλιό ρούχο, για να μασκαρέψει το λυπημένο παιδί της. Κάτι μικρά κουρελάκια από υφάσματα της έδωσαν την ιδία ! Τα μάζεψε όλα, πήρε τα ραφτικά της και δούλεψε μέχρι το πρωί. Ένωσε τα μικρά κομματάκια, έκανε ένα μεγάλο πολύχρωμο πανί και μ’ αυτό έραψε μια φανταχτερή στολή, που άλλη δεν είχε ξαναγίνει ! Ξύπνησε χαρούμενη το Αρλεκίνο και τον έντυσε με τη στολή. Φούντωσε τα κατσαρά καστανά μαλλάκια του παιδιού και, σαν τελευταία πινελιά, άνοιξε δυο τρύπες με το ψαλίδι της σε μια μαύρη βελούδινη λωρίδα και την έδεσε στα μάτια του παιδιού για μάσκα ! Το αποτέλεσμα ήταν θαυμάσιο ! Ευτυχισμένος ο Αρλεκίνος, με τα δάκρυα απ’ τα παράπονα να λάμπουν στα ματάκια του, έδωσε ένα σκαστό φιλί στη μανούλα του και έτρεξε στην πλατεία. Τα πυροτεχνήματα έλαμπαν στον ουρανό και τα παιδιά μάζευαν καραμέλες και σοκολάτες που πετούσαν οι άρχοντες από τα μπαλκόνια. Όταν έφτασε στην πλατεία ο Αρλεκίνος, όλοι θαύμαζαν τη φορεσιά του, κι εκείνος χαρούμενος άρχισε να χορεύει χωρίς να φανερώνει ποιος είναι. -Ποιος είσαι; τον ρωτούσαν πολλοί. Είσαι από τη Βενετία; Που αγόρασες αυτή τη θαυμάσια στολή; Ο Αρλεκίνος χαμογελούσε και κρατούσε καλά φυλαγμένο το μυστικό του, ώσπου μια κοπελίτσα τού άρπαξε τη μάσκα. -Είναι ο Αρλεκίνος ! φώναξαν κάποιοι ξένοι. -Αυτός είναι ο βασιλιάς του καρνάβαλου, φώναξαν όλοι μαζί και του πρόσφεραν φρούτα και γλυκά χορεύοντας χαρούμενοι γύρω του. Ο Αρλεκίνος χόρεψε ξέφρενα όλη νύχτα και το πρωί γύρισε στο σπίτι του φορτωμένος με γλυκά. Ένας χρόνος πέρασε. Την επόμενη χρονιά, μόλις πλησίαζε η Αποκριά, όλοι έτρεξαν στη μητέρα του Αρλεκίνου και πλήρωναν όσο όσο για να ράψουν μια πολύχρωμη φορεσιά αρλεκίνου!

Ας δούμε μερικούς από τους σημαντικότερους πίνακες ζωγραφικής που εμπνεύστηκαν ξακουστοί ζωγράφοι από τον Αρλεκίνο.

 


“Ο Ακροβάτης και ο νεαρός Αρλεκίνος”, Πάμπλο Πικάσο


“Ο Πάολο σαν Αρλεκίνος με λουλούδια”
. Του Πάμπλο Πικάσο.


“Ο Αρλεκίνος”
 του Ιμπρεσιονιστή Πολ Σεζάν

Τι απεικονίζουν οι πίνακες; Τι χρώματα χρησιμοποιούνται; Τι συναισθήματα σας δημιουργούνται παρατηρώντας τους; Τι τίτλους δίνετε σε αυτούς; Πάμε να γίνουμε μικροί ζωγράφοι και να ζωγραφίσουμε τον Αρλεκίνο!

Πάμε να φτιάξουμε ένα παζλ με τον Αρλεκίνο!

 

Πάμε να παίξουμε!
εδώ  και εδώ

 

Οι Γρίφοι του Καρναβαλιού!

Ραντεβού πάλι αύριο

στην ψηφιακή μας τάξη!
Με αγάπη,
Η Προϊσταμένη και οι Εκπαιδευτικοί του 5ου Νηπιαγωγείου Αμαρουσίου