Ο Μακεδονομάχος Ήρωας Χρήστος Πραντούνας
Ο Ναξιώτης Μακεδονομάχος Ήρωας Χρήστος Αντ. Πραντούνας (καπετάν Καψάλης )
Ο Χρήστος Πραντούνας γεννήθηκε το 1873 στα Λεχαινά του νομού Ηλείας όπου ο πατέρας του Αντώνιος Πραντούνας από την Νάξο υπηρετούσε σαν Ειρηνοδίκης . Για την ίδια αιτία πήγε γυμνάσιο στην Καρδίτσα και στα Τρίκαλα . Φοίτησε 2 χρόνια στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και το 1893 κατετάγη εθελοντικά στο ιππικό . Στον πόλεμο του 1897 ήταν λοχίας και έγινε γνωστός για τις ανδραγαθίες του στις μάχες . Το 1898 μπήκε πρώτος στη Σχολή Υπαξιωματικών από όπου μετά από τρία χρόνια βγήκε ανθυπίλαρχος .
Ήταν άριστος ιππέας και είχε έρθει πολλές φορές πρώτος σε ιππικούς αγώνες , άριστος σκοπευτής , ξιφομάχος , αθλητής , χορευτής αλλά και καλλιτέχνης (ασχολιόταν με τη ζωγραφική και τη τυπογραφία ) . Ήταν περιζήτητος στους αριστοκρατικούς κύκλους της Αθήνας . Είχε στενή σχέση με τον πρίγκιπα Ανδρέα και τη γυναίκα του Αλίκη καθώς και με τη Γαλλίδα μαρκησία Λουΐζα ντε Ριανκούρ και τις οικογένειες Σούτσου , Ράλλη , Μαύρου και Παπούδωφ .
Την ευαίσθητη ψυχή του και τον φλογερό πατριωτισμό του συγκίνησε η υπόθεση της Μακεδονίας , ο Ελληνισμός της οποίας στέναζε από τις επιδρομές και τις ωμότητες των Βουλγάρων κομιτατζήδων και την ανοχή και την αδιαφορία των Τούρκικων αρχών . Πρωτοπόρος του Μακεδονικού Αγώνα μαζί με τον Παύλο Μελά , στα 1905 και 1906 , ήταν και ο Χρήστος Πραντούνας που διάλεξε για κωδικό όνομα το καπετάν Καψάλης σε ανάμνηση του προπάππου του (από τη μεριά της μητέρας του) ήρωα της εξόδου του Μεσολογγίου Χρήστου Καψάλη .
Η αποστολή που ανέλαβε ήταν η πιο επικίνδυνη και αποσκοπούσε στην εκκαθάριση της λίμνης των Γιαννιτσών από τους κομιτατζήδες , που την είχαν ορμητήριο των επιτηρήσεων τους . Η τελική του επιχείρηση εναντίον τους έγινε τη μοιραία γι αυτόν 21η Απριλίου 1906 , που με τη παλληκαριά του και τους Έλληνες οπλαρχηγούς της περιοχής άρχισε την επίθεση εναντίον εχθρού επταπλάσιου σε αριθμό . Η μάχη γινόταν πάνω σε βάρκες . Ο Πραντούνας πλησίασε πάρα πολύ τους Βούλγαρους και τους πολεμούσε όρθιος παρά τις προτροπές του υπαρχηγού του και του βαρκάρη να προστατεύσει τον εαυτό του . Η φονική σφαίρα τον βρήκε στο μέτωπο και οι τελευταίες λέξεις που πρόλαβε να πει πριν ξεψυχήσει ήταν ‘’ΖΗΤΩ Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΑΣ ‘’ .
Ο θάνατος του προκάλεσε μεγάλη συγκίνηση σε όσους τον γνώριζαν προσωπικά αλλά και σε όσους τον είχαν μάθει σαν ‘’καπετάν Καψάλη ‘’ από τις επιχειρήσεις στη Μακεδονίας . Ολόκληρος ο Τύπος και αρκετοί συγγραφείς ασχολήθηκαν με τον Μακεδονομάχο ήρωα , ενώ η Κυβέρνηση , ο Δήμος Αθηναίων , το Πανεπιστήμιο και διάφοροι Σύλλογοι έκαναν παλλαϊκά μνημόσυνα στη Μητρόπολη Αθηνών . Στην Νάξο επίσης έγιναν μνημόσυνα , εκφωνήθηκαν λόγοι και γράφτηκαν άρθρα σε τοπικές εφημερίδες . Στη Στρατιωτική Λέσχη Αθηνών τοποθετήθηκε προσωπογραφία του . Στη Μακεδονία του έφτιαξαν κενοτάφιο .
Στη Νάξο επίσης το 1938 , τοποθετήθηκε η προτομή του στην πλατεία μπροστά από τη νοτιοδυτική πύλη του Κάστρου (Παραπόρτι) που φέρει το όνομα του . Προτομή του υπάρχει ακόμη στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών και στα Λεχαινά . Το όνομα του έχουν επίσης οδοί στην Αθήνα (στους Αμπελόκηπους) , στη Θεσσαλονίκη και στα Λεχαινά . Το παράδειγμα της αυτοθυσίας του παραμένει πάντα φωτεινό για όλους τους Έλληνες .
Ιάκωβος Ναυπλιώτης Σαραντινός
Δικηγόρος – Ιστορικός
Ναξιακά τεύχος 21 – 22 Ιουλίου Οκτωβρίου 1988
