Η μέλισσα είναι έντομο από την τάξη υμενόπτερα, που θεωρείται από όλα γενικά τα έντομα το πιο σπουδαίο για τον άνθρωπο αλλά και για τη φύση, καθώς οι μέλισσες είναι υπεύθυνες για το 60-70% της γονιμοποίησης των φυτών. Η μέλισσα ζει στη Γη το λιγότερο 15 εκατομμύρια χρόνια και θεωρείται από τους πιο παλιούς κατοίκους της, που εξακολουθεί να υπάρχει ακόμη και σήμερα.
Το σώμα των μελισσών έχει συνολικό μήκος 1,5 εκ και αποτελείται από τρία μέρη το κεφάλι, το θώρακα και την κοιλία. Η μέλισσα έχει τρίχωμα διαφορετικού χρώματος στο σώμα της. Αυτές οι τρίχες κάνουν τις ρίγες των μελισσών να φαίνονται καφέ και κίτρινες. Στο κεφάλι των μελισσών υπάρχουν δυο μεγάλα και σύνθετα μάτια στα πλάγια (13.000 μικρά μάτια αποτελούν κάθε ένα μεγάλο) και τρία απλά στο πάνω μέρος που σχηματίζουν ένα τρίγωνο, αυτό της δίνει τη δυνατότητα να βλέπει ταυτόχρονα προς όλες τις κατευθύνσεις. Από το τμήμα που βρίσκεται ανάμεσα στα μάτια, φυτρώνουν δυο κεραίες, πάνω στις οποίες βρίσκονται τα αισθητήρια όργανα της ακοής και της όσφρησης. Στο μπροστινό τμήμα του θώρακα, φέρει δύο ζεύγη φτερών. Τα 6 πόδια της μέλισσας είναι κι αυτά τριχωτά και τελειώνουν στις άκρες τους σε νύχια αγκιστρωτά. Στα πίσω πόδια της έχει μικρές κοιλότητες, που λέγονται καλάθια και χρησιμεύουν για τη μεταφορά της γύρης. Στο στόμα η μέλισσα έχει μια γλώσσα μακριά, παχιά και εύκαμπτη. Στην άκρη είναι σαν προβοσκίδα που μοιάζει με κουταλάκι, με την προβοσκίδα ρουφά το νέκταρ από τα λουλούδια.
Στην άκρη της κοιλιάς υπάρχει το κεντρί το οποίο έχει μέσα δηλητήριο. Είναι το μοναδικό όπλο της μέλισσας εναντίον των εχθρών της. Η μέλισσα, την άνοιξη και το καλοκαίρι τρέφεται από τη γύρη και το γλυκό νέκταρ των λουλουδιών ενώ το χειμώνα τρέφεται με μέλι, που έχει αποθηκεύσει στις κηρήθρες της κυψέλης.
Οι μέλισσες κατατάσσονται στα πιο κοινωνικά όντα και ζουν σε μεγάλες οικογένειες, μέσα σε κυψέλες. Μέσα σε κάθε κυψέλη υπάρχουν τρία είδη μελισσών: η βασίλισσα, οι εργάτριες και οι κηφήνες. Η εργάτρια είναι πιο μικρή και από τον κηφήνα και από τη βασίλισσα και πιο αδύνατη. Η βασίλισσα είναι πιο μακριά, ενώ ο κηφήνας είναι κοντός, χοντρός και πιο σκούρος.
Η βασίλισσα είναι ο αρχηγός της κυψέλης. Μοναδική της αποστολή είναι να εξασφαλίζει τον πολλαπλασιασμό της οικογένειας και να γεννά αυγά.
Η οικογένεια έχει επίσης μερικούς αρσενικούς, τους κηφήνες, που έχουν ως μοναδικό σκοπό να γονιμοποιήσουν μόνο μια φορά τη βασίλισσα.
Οι εργάτριες, που αποτελούν και το βασικό πληθυσμό, έχουν πολλές και σύνθετες αποστολές, αρχίζοντας από τη δημιουργία των αποθεμάτων τροφών, τον καθαρισμό της κυψέλης, την φροντίδα – περιποίηση των προνυμφών, τη φροντίδα της βασίλισσας, το κτίσιμο των κελιών, τη συλλογή τροφής, τη συλλογή γύρης, μέχρι τη φύλαξη της κυψέλης.
Οι μέλισσες συλλέγουν γύρη και παράλληλα παράγουν μέλι, βασιλικό πολτό, πρόπολη και κερί. Το μέλι είναι μια υψηλής θερμιδικής αξίας τροφή, που δε χαλάει ποτέ.
Είναι από τα ελάχιστα είδη των εντόμων που ο άνθρωπος προσπάθησε να εκμεταλλευτεί, βλέποντας ότι θα είχε κάποιο όφελος. Η συστηματική φροντίδα και διαχείριση των αποικιών των μελισσών ονομάζεται μελισσοκομία και αποτελεί μία μορφή κτηνοτροφικής δραστηριότητας. Οι μέλισσες εκτρέφονται για το μέλι και τα άλλα προϊόντα που παράγουν, για την επικονιαστική τους δράση στα καλλιεργούμενα φυτά αλλά ακόμη και για ευχάριστη ερασιτεχνική απασχόληση.
Από τους προϊστορικούς χρόνους μαρτυρείται πως οι άνθρωποι ήξεραν να παίρνουν το μέλι και το χρησιμοποιούσαν ευρέως στη διατροφή τους. Επί πολλούς αιώνες το μέλι ήταν η μόνη γνωστή γλυκαντική ουσία. Λέγεται μάλιστα ότι το νέκταρ ήταν η τροφή των Θεών του Ολύμπου.
Παρακολούθησε ένα ενδιαφέρον βίντεο τη ζωή των μελισσών
https://www.youtube.com/watch?v=RtTVKDY79tY
ΠΑΡΑΜΥΘΙ: Ο Σκαντζόχοιρος, η Χελώνα, η Αράχνη και η Μέλισσα
Tο παρακάτω παραμύθι που ακολουθεί είναι ένα παράδειγμα για το πόσο σημαντική είναι η ευχή του γονέα προς το παιδί του.
Μια φορά και έναν καιρό σ’ έναν τόπο μακρινό ζούσε μια μητέρα με τέσσερα παιδιά, έναν γιο και τρεις κόρες. Τον γιο τον λέγανε Σκαντζόχοιρο και τις κόρες Χελώνα, Αράχνη και Μέλισσα. Ήταν πολύ αγαπημένοι και με το πέρασμα των χρόνων μεγάλωσαν, παντρεύτηκαν και φύγανε μακριά από την μαμά τους.
Πέρασαν πολλά χρόνια και όταν η μητέρα τους αρρώστησε και έφτασε στα τελευταία της φώναξε τη γειτόνισσα να ειδοποιήσει τα παιδιά της να τα δει λίγο πριν πεθάνει.
“Κυρία γειτόνισσα σε παρακαλώ ενημέρωσε τα παιδιά μου πως είμαι βαρά άρρωστη και πως θέλω να τα δω”, είπε η μητέρα με τρεμάμενη φωνή.
Έτσι και έγινε η γειτόνισσα ταξίδεψε μακριά και πήγε να βρει τον γιο, τον κ. Σκαντζόχοιρο.
“Σκαντζόχοιρε τρέξε η μαμά σου είναι βαριά άρρωστη και σε χρειάζεται κοντά της.”
Ο Σκαντζόχοιρος εκείνη την ώρα έφραζε το χωράφι του και ούτε που έδωσε σημασία στη γειτόνισσα.
“Δεν μπορώ κυρία γειτόνισσα, δε βλέπεις που έχω πολλή δουλειά; Σε παρακαλώ πήγαινε στην ευχή της Παναγίας”.
Η γειτόνισσα πήρε τον δρόμο της επιστροφής και είδε τη μητέρα που περίμενε με αγωνία να δει τον γιο της. Μετέφερε τα λόγια του και με πικρή καρδιά η μητέρα είπε: “Τα παλούκια που φράζει να μπουν όλα στην πλάτη του.”
Και από τότε ο γιος της, Σκαντζόχοιρος μεταμορφώθηκε στο ζωάκι μας τον σκαντζόχοιρο, με τα αγκάθια στην πλάτη.
Την επόμενη μέρα η γειτόνισσα πήγε να βρει την κόρη, την Χελώνα. Η Χελώνα ήταν μητέρα πολλών παιδιών και την ώρα που τη βρήκε η γειτόνισσα έπλενε σε μια μεγάλη ξύλινη σκάφη τα ρούχα τους.
“Χελώνα μου, ήρθα ως εδώ να σ’ ενημερώσω πως η μαμά σου είναι βαριά άρρωστη και θέλει να σε δει” , είπε η γειτόνισσα.
“Δεν μπορώ να έρθω κυρία γειτόνισσα, έχω μπουγάδα”, απάντησε.
Η γειτόνισσα μετέφερε τα λόγια της Χελώνας στην μητέρα και εκείνη στενοχωρημένη απάντησε:
“Να γυρίσει η σκάφη στην πλάτη της, αφού δεν ήρθε να με δει”.
Έτσι έγινε το γνωστό σε όλους μας ζωάκι η χελώνα.
Πήγε και στη δεύτερη κόρη, την Αράχνη και της είπε πόσο ανάγκη είχε να τη δει η μητέρα της, αφού ήταν βαριά άρρωστη. Η Αράχνη ύφαινε ένα μεγάλο μάλλινο χαλί εκείνη την ώρα. Αφοσιωμένη στον αργαλειό της δεν σήκωσε καν το πρόσωπό της να δει τη γειτόνισσα και απάντησε βιαστικά: “Κυρία γειτόνισσα, βλέπεις πόση δουλειά έχω. Θέλω να τελειώσω το υφαντό μου, δεν έχω χρόνο”.
Η γειτόνισσα έδωσε την απάντηση της Αράχνης στην μητέρα. Η μητέρα στενοχωρήθηκε πολύ, απογοητεύτηκε που τα παιδιά της δε θέλανε να τη δουν και με δάκρια στα μάτια είπε: “Να υφαίνει, να υφαίνει και ποτέ να μην τελειώνει”. Και από τότε η αράχνη υφαίνει τον ιστό της και ποτέ δεν τελειώνει.
Την επόμενη μέρα η γειτόνισσα πήγε να βρει και την τελευταία κόρη, την Μέλισσα. Η Μέλισσα, μητέρα πολλών παιδιών κι εκείνη ζύμωνε στη σκάφη ψωμί για τα παιδιά της.
“Τρέξε Μέλισσά μου, η μαμά σου είναι βαριά άρρωστη και θέλει να σε δει”, είπε η γειτόνισσα.
Η Μέλισσα ανταποκρίθηκε αμέσως στο κάλεσμα, χωρίς καν να πλύνει τα χέρια της από το ζυμάρι έτρεξε με λαχτάρα, όσο πιο γρήγορα μπορούσε κοντά στην μητέρα της.
Η μητέρα ευχαριστήθηκε που η Μέλισσα έτρεξε αμέσως κοντά της και της έδωσε την ευχή της:
“Να είσαι ευλογημένη, κόρη μου, από τον Θεό και ότι πιάνεις μέλι να γίνεται.”.
Από τότε η γνωστή σε όλους μας μέλισσα θεωρείται ευλογημένη. Από τη μέλισσα παίρνουμε το μέλι, αυτό το χρυσαφένιο, εύγευστο, θεραπευτικό και με αντισηπτικές ιδιότητες προϊόν και κάνουμε και τα φυσικά κεριά με κερί μέλισσας για την ευχαριστία μας προς τον Θεό.
- Ζωγράφισε ό,τι σου άρεσε από την ιστορία
Παροιμίες, φράσεις και αινίγματα:
«Αγάλι – αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι»
«Γλυκάθηκε η γριά στο μέλι και έφαγε και το βάζο»
«Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι»
«Όσο υπάρχουν μέλισσες, υπάρχει μέλι»
«Μια η βασίλισσα, πολλές οι μέλισσες»
«Ποιος έχει το δάχτυλο στο μέλι και δεν το γλύφει;»
«Τα πάμε μέλι γάλα»: Έχουμε καλές σχέσεις, Συμφιλιωθήκαμε.
«Μέλι στάζει το στόμα του»: είναι γλυκομίλητος, μιλάει ωραία.
«Μικρή μικρή νοικοκυρά, μεγάλη πίτα κάνει».
Τι είναι;
Η μέλισσα
Η ιστορία της Μελισσάνθης:
https://www.paidika-paramythia.gr/story/113/i-istoria-tis-melissanthis
Κηρήθρα (ή κερήθρα) είναι το τμήμα της κυψέλης, το οποίο αποτελείται από εξάγωνα κέρινα κελιά σε σειρά και το κατασκευάζουν οι μέλισσες, για να αποθηκεύουν το μέλι και τη γύρη αλλά και να τοποθετούν τα αυγά τους. Εξάγωνο είναι το σχήμα που έχει έξι ίσες πλευρές και έξι κορυφές.
Χρησιμοποίησε μαρκαδόρους, τουβλάκια, καλαμάκια ή ό,τι άλλο σκεφτείς για να φτιάξεις μια κηρήθρα από εξάγωνα στη σειρά.
Φτιάξε μελισσούλες!
Δες εδώ πως θα τη φτιάξεις
Ζουμ ζουμ η μέλισσα-Τραγούδι
https://www.youtube.com/watch?v=yiwyqZVnYJw