ΠΑΠΙΑ Ή ΚΟΥΝΕΛΙ;

Το γνωστό σχέδιο οφθαλμαπάτης, στο οποίο ένα κουνέλι «μεταμορφώνεται» σε πάπια, ανάλογα με το πώς το κοιτάζει κανείς, έχει κάνει κατά καιρούς τον γύρο του διαδικτύου. Είναι στην πραγματικότητα η σύγχρονη εκδοχή μιας εικόνας που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στις 23 Οκτωβρίου 1892, στο Fliegende Blätter, ένα γερμανικό σατιρικό περιοδικό, από έναν άγνωστο καλλιτέχνη.
Πράγματι, αν κοιτάξει κανείς το σχέδιο αριστερά, βλέπει το ράμφος της πάπιας και άρα διακρίνει με σαφήνεια την πάπια και αν κοιτάξει δεξιά βλέπει τη μουσούδα του κουνελιού και άρα αναγνωρίζει σαφώς ένα κουνέλι!
Η Πάπια – Κουνέλι μελετήθηκε στη φυσιολογία, καταρχήν από τον Joseph Jastrow, το 1900, και στη συνέχεια από τον Ludwig Wittgenstein, ο οποίος και το χρησιμοποίησε για να δείξει την εξέχουσα σημασία που παίζει η εμπειρία στη δημιουργία μιας ιδέας, μιας έννοιας. Δηλαδή, εστιάζει την προσοχή στο γεγονός ότι κάποιος που δεν έχει δει ποτέ στη ζωή του κουνέλι, ούτε έχει ακούσει κάτι για αυτό, αδυνατεί να το διακρίνει στο συγκεκριμένο σχέδιο, ως δεύτερη εναλλακτική εικόνα.
Πηγή: National Museum of Natural History Goulandris (9/5/2025)