Την Πέμπτη 13/3/2014 πραγματοποιήθηκε εκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο Ιστορίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στην Πλάκα. Συμμετέχουν οι μαθητές του πολιτιστικού προγράμματος με υπεύθυνες τις εκπαιδευτικούς κ. Πετροπούλου Χρ. και Καλιτσουνάκη Κατ.Πρόκειται για μια περιπλάνηση στην ιστορία της πειραματικής επιστήμης με αφορμή τα όργανα της Αίθουσας Φυσικών Επιστημών του Μουσείου Ιστορίας του ΕΚΠΑ.Τα τελευταία χρόνια, τα ιστορικά επιστημονικά όργανα βρίσκονται στο προσκήνιο της ιστορικής επιστημονικής έρευνας, θεωρούμενα ως πολύτιμοι ιχνευτές θεμάτων επιστήμης και πολιτισμού. Αντικείμενα που στον μη ειδικό επιστήμονα μπορεί να φαντάζουν στην καλύτερη περίπτωση ως περίεργες συσκευές και στη χειρότερη ως άχρηστα σκεύη, αποτελούν πλούσιο υλικό για την αποκωδικοποίηση ιστορικών επιστημονικών συμβάντων. Μέσα από την παρούσα παρουσίαση κάποιοι από τους σιωπηλούς πρωταγωνιστές των προθηκών της Αίθουσας Φυσικών Επιστημών του Μουσείου Ιστορίας θα αποκτήσουν «φωνή», για να προσεγγίσουν τους φιλοπερίεργους επισκέπτες. Και έτσι:
• Το «ηλεκτρικό αυγό» θα μας ταξιδέψει στο Λονδίνο των μέσων του 19ου αιώνα, όπου ο Φαραντέι εξηγεί, γιατί η έρευνα πάνω στα θεαματικά αποτελέσματα των εργαστηριακών αστραπών σε συνθήκες χαμηλής πίεσης μοιάζει σημαντική.
• Οι περίτεχνοι σωλήνες αερίων, που αποτελούν εξέλιξη του «ηλεκτρικού αυγού», θα μας μεταφέρουν στην Ευρώπη του 19ου αιώνα, όπου η διαμάχη πάνω στη φύση των ακτίνων που παράγονται από ηλεκτρικές εκκενώσεις σε χαμηλή πίεση έχει απορροφήσει την επιστημονική κοινότητα, για να την οδηγήσει, στα τέλη του ίδιου αιώνα, στην ανακάλυψη του ηλεκτρονίου και των ακτίνων Χ. Οι ίδιοι σωλήνες θα μας μεταφέρουν και στις σελίδες του Ιουλίου Βερν, για να ταξιδέψουμε μαζί με τους εξερευνητές του στο κέντρο της γης εξοπλισμένοι με την τελευταία λέξη της τότε επιστήμης και της τεχνολογίας.
• Τέλος, η υπογραφή «Froment» στον αλφαβητικό τηλέγραφο θα μας οδηγήσει στις μέρες του 1860 και στο εργαστήριο του ομώνυμου Γάλλου «ωρολογοποιού» για να παρακολουθήσουμε τη συζήτηση του τελευταίου με τον Φουκώ πάνω στην κατασκευή πειραματικής διάταξης μέτρησης της ταχύτητας του φωτός.
Η παραπάνω περιπλάνηση έδειξε στους μαθητές του πολιτιστικού προγράμματος τις όψεις των ιστορικών πειραμάτων που φεύγουν έξω από τα όρια των εγχειριδίων φυσικής. Τα επιστημονικά όργανα βρίσκουν ρόλους στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, αποτελώντας το επίκεντρο επιστημονικών θεαμάτων, λογοτεχνικών κειμένων, επιστημονικών ταινιών και διαδρομών πολιτισμού. Το ζωντάνεμα των σκηνών από την ιστορία της επιστήμης στα οποία τα όργανα της συλλογής του Μουσείου Ιστορίας πρωταγωνιστούν έγινε με τη βοήθεια αφήγησης, οπτικοακουστικού υλικού και πειραμάτων που πραγματοποιήθηκαν με την συμμετοχή των μαθητών μας.