Τι είναι το European Portfolio of Languages (EPL)-Ευρωπαϊκό Portfolio Γλωσσών:
Είναι ένας ατομικός-προσωπικός φάκελος μαθητή, ένα εκπαιδευτικό εργαλείο, για την προώθηση και αξιοποίηση της γλωσσικής και πολιτισμικής πολυμορφίας, ο οποίος μπορεί να καταγράψει, να περιγράψει και να παρουσιάσει τις γλωσσικές και διαπολιτισμικές εμπειρίες του μαθητή και να ενεργοποιήσει περαιτέρω τους μηχανισμούς μάθησης.
Η γλώσσα είναι ένα στοιχείο αυτοπροσδιορισμού, είναι ζωντανός οργανισμός. Είναι το πλέον βασικό μέσον επικοινωνίας των ανθρώπων, άρρηκτα συνδεδεμένη με την Ιστορία μας, τον πολιτισμό μας και τις παραδόσεις μας. Η γλωσσομάθεια έχει ζωτική σημασία για τη διατήρηση της πολυμορφίας, της ευημερίας, της ποιοτικής επικοινωνίας των κατοίκων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προσφέροντας ευκαιρίες για κινητικότητα, απασχόληση, εκπαίδευση και πρόσβαση στις πληροφορίες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενθαρρύνει ενεργά τους πολίτες να μαθαίνουν άλλες Ευρωπαϊκές γλώσσες, τόσο για λόγους επαγγελματικής και προσωπικής κινητικότητας μέσα στην ενιαία αγορά, όσο και για ανάπτυξη διαπολιτισμικών επαφών και αμοιβαίας κατανόησης των Ευρωπαϊκών λαών. Η εκμάθηση γλωσσών μπορεί να οδηγήσει στην ανοχή και αμοιβαία κατανόηση.
Για τους παραπάνω λόγους,το Συμβούλιο της Ευρώπης θέσπισε την εφαρμογή και χρήση του Ευρωπαϊκού Portfolio Γλωσσών.
Το Ευρωπαϊκό Portfolio Γλωσσών (EPL) αποτελείται από τρία μέρη:
1. Το Διαβατήριο Γλωσσών
2. Το Γλωσσικό Βιογραφικό
3. Το Ντοσιέ
1. Στο Διαβατήριο Γλωσσών ο μαθητής δίνει μια γενική εικόνα των γνώσεών του σε διάφορες γλώσσες, καταγράφοντας γλωσσικές επικοινωνιακές δεξιότητες που αντιστοιχούν στα έξι επίπεδα γλωσσομάθειας (Α1=στοιχειώδες, Α2=εισαγωγικό, Β1=βασικό, Β2=μεσαίο, C1=ανώτερο, C2=ανώτατο) του Συμβουλίου της Ευρώπης, των οποίων το περιεχόμενο περιγράφεται συνοπτικά. Επίσης, στο Διαβατήριο γλωσσών ο μαθητής παρουσιάζει κάθε είδους πιστοποίηση που αποδεικνύει το επίπεδο των γλωσσικών του γνώσεων και παραθέτει χρονολογικά με συνοπτικό τρόπο διάφορες γλωσσικές και διαπολιτισμικές εμπειρίες του.
2. Στο Γλωσσικό Βιογραφικό ο μαθητής καταγράφει διαδικασίες, με τις οποίες αξιοποιεί λειτουργικά τη ξένη γλώσσα στην καθημερινή του ζωή. Επιπλέον, παρουσιάζει σε τακτά χρονικά διαστήματα στρατηγικές μάθησης που ακολουθεί για να οικοδομήσει τη νέα γνώση. Επίσης, περιγράφει γλωσσικές και διαπολιτισμικές εμπειρίες του, μέσα από τις οποίες αναδεικνύει τη διαμόρφωση προσωπικών αξιών, στάσεων και συμπεριφορών σ’ ένα πλαίσιο σεβασμού και κατανόησης γλωσσικής και πολιτισμικής διαφορετικότητας.
Στο Γλωσσικό Βιογραφικό περιλαμβάνονται επίσης οι σελίδες αυτοαξιολόγησης του μαθητή. Οι σελίδες αυτές περιέχουν επικοινωνιακές δεξιότητες – στόχους, που εγγράφονται στο πλαίσιο ανάπτυξης των τεσσάρων μακρο-δεξιοτήτων (κατανόηση προφορικού και γραπτού λόγου, παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου) και αντιστοιχούν στα έξι επίπεδα γλωσσομάθειας.
Ο μαθητής αποκτά σταδιακά τη δεξιότητα ανίχνευσης των αναγκών του, ώστε να είναι ικανός να ανατροφοδοτεί σε τακτά χρονικά διαστήματα τις στήλες αυτοαξιολόγησης σύμφωνα με την εξέλιξη κατάκτησης της γλώσσας, που είτε διδάσκεται στο πλαίσιο των σπουδών του είτε μαθαίνει εμπειρικά μέσα από περιστάσεις της προσωπικής ή/και κοινωνικής ζωής του. Μέσα από τη διαδικασία αυτή, ο μαθητής έχει τη δυνατότητα να κωδικοποιεί και να ταξινομεί τις δεξιότητες που έχει αναπτύξει στη/στις ξένη/ες γλώσσα/ες και να εμπλουτίζει τις γνώσεις του, ώστε να επιτυγχάνει τους στόχους που θέτει.
3. Στο Ντοσιέ ο μαθητής τεκμηριώνει την εξέλιξη των γνώσεών του στις διάφορες γλώσσες και την επαφή του με άλλους πολιτισμούς. Μέσα στο Ντοσιέ ο μαθητής καταχωρεί στοιχεία, που απεικονίζουν αυτά τα οποία έχει καταγράψει μέσα στο Διαβατήριο γλωσσών και στο Γλωσσικό Βιογραφικό. Ο μαθητής μπορεί να προσθέτει ή/και να αφαιρεί στοιχεία, όποτε ο ίδιος το θεωρεί απαραίτητο.
Όσον αφορά την διαπολιτισμική διάσταση της γλώσσας, ο μαθητής αποκτά σταδιακά δεξιότητες δόμησης και επεξεργασίας των εμπειρικο-βιωματικών γλωσσικών γνώσεών του, ώστε να είναι ικανός να τις αναγάγει σε διαύλους επικοινωνίας. Μέσα από αυτές τις διαδικασίες ενθαρρύνεται ο μαθητής να οργανώνει τη διαφοροποιημένη γνώση του σε διαφορετικές γλώσσες και να κρίνει δεδομένα, θέσεις και πράξεις στο πλαίσιο κοινωνικών πρακτικών.
Το Ευρωπαϊκό Portfolio Γλωσσών υπηρετεί τους στόχους της γλωσσικής Ευρωπαϊκής πολιτικής σχετικά με την προώθηση της πολυγλωσσίας και της πολυπολιτισμικοτητας, διότι συμβάλλει στην καλλιέργεια εκείνων των ικανοτήτων, με τις οποίες ο πολίτης θα μπορεί να κατακτήσει και να χρησιμοποιήσει αποδεκτούς τρόπους του συμπεριφέρεσθαι (savoir-être) και του πράττειν (savoir-faire) σε πολυγλωσσικά και πολυπολιτισμικά περιβάλλοντα.
Το σχολείο πρέπει να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις και να στοχεύει στη διαμόρφωση πολιτών με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, πολυγλωσσία, πολυπολιτισμική συνείδηση και εξειδικευμένες γνώσεις μέσα από την ενεργοποίηση των μεταγνωστικών ικανοτήτων των ίδιων των μαθητών. Στο ελληνικό δημόσιο σχολείο το ευρωπαϊκό portfolio γλωσσών απευθύνεται σε μαθητές της Ε’ & ΣΤ’ τάξης του δημοτικού σχολείου και στους μαθητές του γυμνασίου.
Επιμέλεια: Μαρία Τζώτζου-Εκπ/κός ΠΕ06, Αγγλικής Γλώσσας