Φθινόπωρο είναι: η βροχή, τα γκρι σύννεφα, η ομπρέλα, ο γεωργός που φυτεύει, τα κίτρινα, πορτοκαλί, καφέ φύλλα, τα σαλιγκάρια, τα μήλα, τα ρόδια, τα αχλάδια είπαν τα παιδιά.

Όλα αυτά ήρθε να μας τα επιβεβαιώσει ο Φθινοπωρούλης που του αρέσει πολύ να μεταμφιέζεται. Έτσι αυτή την φορά ήταν ντυμένος σκιάχτρο!

Ένα σκιάχτρο που όπως εξήγησε στα παιδιά, το είχε βάλει στο χωράφι του ένας γεωργός που μόλις το είχε σπείρει για να διώχνει μακριά τα πουλιά. Ο Φθινοπωρούλης μας είχε μαζί του πολλά δώρα. Με μεγάλη λαχτάρα τα είδαμε, τα παρατηρήσαμε, τα θαυμάσαμε.

Ένα ρόδι, ένα μήλο, μια κολοκύθα, ένα βιβλίο της Ευγενίας Φακίνου με υπέροχες εικόνες για όλα όσα συμβαίνουν το φθινόπωρο στην φύση και στην ζωή των ανθρώπων, κλαδιά από δέντρα που δεν πέφτουν τα φύλλα τους, οπότε ήταν η ευκαιρία να μιλήσουμε για τα αειθαλή και τα φυλλοβόλα δέντρα. Φύλλα ξερά πάρα πολλά άλλα κίτρινα, καφέ, και άλλα πορτοκαλί και κόκκινα.

Μιλήσαμε για τα χρώματά τους και παίξαμε με αυτά. Βρήκαμε τα μεγάλα και τα μικρά φύλλα και δεν διστάσαμε να τα ρίξουμε από ψηλά!

Ποιο θα πέσει πρώτο; Το μεγάλο ή το μικρό; Μα φυσικά το μεγάλο καθώς ήταν και πιο… βαρύ!

Τα βάλαμε μέσα σε ένα κύκλο και προσπαθήσαμε να τα βγάλουμε έξω απ’ αυτόν… χωρίς όμως να τα αγγίξουμε. Το πετύχαμε! Φυσώντας! Γίναμε ο αέρας που με μεγάλη ευκολία μεταφέρει τα ξερά φύλλα.

Τα φύλλα μας βοήθησαν να μάθουμε και τις γραμμές. Καμπύλες, ζιγκ ζαγκ και ευθείες οριζόντιες και κάθετες. Σχεδιάσαμε στο πάτωμα και περπατήσαμε πάνω σε αυτές, βιώνοντας τες με το σώμα μας, καθώς έπρεπε να μεταφέρουμε τα φύλλα στο αντίστοιχο καλάθι αλλά με μεγάλη προσοχή ακολουθώντας την σωστή διαδρομή.

Κάναμε και τα αντίστοιχα φύλλα εργασιών.

Βρήκαμε και όμοια φύλλα τα οποία τα ενώσαμε με μαλλί πλεξίματος.

Πόσο μας άρεσε αυτή η δραστηριότητα! Την κάναμε και σε …  εργασία!

Υποσχεθήκαμε στον Φθινοπωρούλη να μεταμφιέσουμε τα ξερά φύλλα σε έργα τέχνης και … το πετύχαμε. Έγιναν πεταλούδες, χελώνες, πουλιά και λύκοι.

Πόσο ευχαριστήθηκε ο Φθινοπωρούλης μας. Στέκεται στην γωνιά της παρεούλας μας και τα καμαρώνει.

Μιλήσαμε και για τα πουλάκια που φεύγουν το φθινόπωρο για τις ζεστές χώρες. Όμως, βγαίνοντας στην αυλή μας είδαμε ότι έχουν μείνει κάποια μικρά πουλάκια, τα σπουργιτάκια. Θυμηθήκαμε ότι στην βιβλιοθήκη είχαμε ένα βιβλίο με ήρωες ένα σπουργιτάκι και ένα φύλλο.

«Το φύλλο που δεν ήθελε να πέσει». Και οι δύο ήρωες ξεπήδησαν μέσα από το βιβλίο και μας διηγήθηκαν την πολύ συγκινητική ιστορία τους. Μια ιστορία που μας μιλάει για την δύναμη της αγάπης και της βοήθειας.

Τα χεράκια μας έγιναν κλαδάκια δέντρου (ιδέα από το Pinterest)

που τα στερεώσαμε πάνω σε ρολά που τα βάψαμε καφέ για να γίνουν ο κορμός. Κολλήσαμε πορτοκαλί και κίτρινα φύλλα και έτσι φτιάξαμε ένα δάσος φθινοπωρινό.

Εκεί ζουν πολλές χελωνίτσες που το καβούκι τους είναι ένα καρυδότσουφλο.

Και μια μιλάμε για δέντρα, στην βιβλιοθήκη μας υπήρχε «Το δέντρο που μόνο έδινε». Ήταν μια μηλιά που όταν της ζητήθηκε χάρισε τα πάντα. Τους καρπούς της, τα κλαδιά της, τον κορμό της. Εμείς κρατήσαμε μόνο τα μήλα της.

Γίναμε και μανάβηδες που πουλούν τα πιο τραγανά, νόστιμα μήλα και τα πιο μυρωδάτα αχλάδια. Φτιάξαμε τα καφάσια μας με λωρίδες που κόψαμε από χαρτοσακούλες και τα μήλα και τα αχλάδια με τυπώματα. Τα κόψαμε στην μέση,

οπότε ήταν η ευκαιρία να μιλήσουμε για το μισό και τα βουτήξαμε σε χρώματα αντίστοιχα κόκκινο και πράσινο.

Δε χάσαμε την ευκαιρία να τα πουλήσουμε!

Εκτός από τις αλλαγές που φέρνει το φθινόπωρο στα δέντρα και τα φρούτα του φθινοπώρου μιλήσαμε για τα ζώα που πέφτουν σε χειμερία νάρκη και περισσότερο, μαντέψτε, το αγαπημένο των παιδιών σκαντζοχοιράκι. 

Διαβάσαμε το Άουτς  του Scamell Ragnhild

Ο μικρός σκαντζόχοιρος έφτιαξε τη φωλιά του κάτω από μια μηλιά, του έπεσε όμως ένα ζουμερό μήλο στη ράχη του και τώρα δεν χωράει να μπει στη φωλιά. Προσπαθεί κι αυτός και οι φίλοι του να το ξεκολλήσει αλλά μάταια, αντί αυτού κολλάνε κι άλλα πράγματα πάνω του. Στα παιδιά άρεσε να επαναλαμβάνουν με την ίδια σειρά τα πράγματα που κόλλησαν στα αγκάθια του και να τα μετράνε. 

 

 

και τον Φαλακρό σκαντζόχοιρο του Ευγένιου Τριβιζά.

 

 

Σαν επιπλέον δραστηριότητα του εργαστηρίου ψυχικής  ανθεκτικότητας  φτιάξαμε το διάδρομο της συνείδησης για τον φαλακρό σκαντζόχοιρο που κλαίει όταν κοιτάζει φαλακρό τον εαυτό του στον καθρέφτη. Τα παιδιά του λένε: Μην κλαις, μπορεί να σου ξαναφυτρώσουν, μπορείς να πας να τα πάρεις πίσω, μπορείς να βρεις αγκάθια που έπεσαν στα χόρτα, μπορείς να ζητήσεις βοήθεια, μπορείς να αγοράσεις.

 

Μάθαμε πού φτιάχνει τη φωλιά του για τον χειμωνιάτικο ύπνο του και του φτιάξαμε μια φωλιά στην φθινοπωρινή μας γωνιά.

 

 

Ήταν τόσο πετυχημένη που τα παιδιά που απουσίαζαν και ήρθαν την άλλη μέρα δεν τον έβρισκαν.

 

 

Φτιάξαμε σκαντζοχοιράκια με κουκουνάρια που τα βάλαμε κι αυτά στην φθινοπωρινή μας γωνιά.

 

Μοιραστήκαμε σε τρεις ομάδες και φτιάξαμε σκαντζοχοιράκια με τρεις διαφορετικές τεχνικές που πρότειναν τα παιδιά, με πλαστελίνη, με ζωγραφική και με χαρτόνι.

 

 

 

Ψάξαμε στην αυλή μας και βρήκαμε υλικά για να φτιάξουμε φωλιές. Φύλλα, κλαδάκια  και φλούδες δέντρων.

 

Καλό ύπνο μικρά σκαντζοχοιράκια!

Στην αυλή μας παρατηρήσαμε ότι φύτρωσαν μανιτάρια πάνω στα δέντρα. Μας φάνηκε παράξενο και γι’ αυτό σκεφτήκαμε να μάθουμε  περισσότερα για τα  μανιτάρια . Είδαμε εικόνες μανιταριών με παράξενα σχήματα και διάφορα χρώματα και μάθαμε ότι κάθε είδος μανιταριού αγαπά και διαφορετικό χώρο και δέντρο για να φυτρώσει.

 

 

 

 

Ζωγραφίσαμε με τέμπερες τα δικά μας μανιτάρια και τα στολίσαμε στα παράθυρα μας.

 

 

 

Φέραμε στην τάξη μας φθινοπωρινούς θησαυρούς της φύσης.

 

 

Τους χωρίσαμε σε ομάδες, βρήκαμε την μικρότερη και την μεγαλύτερη μετρώντας τα στοιχεία κάθε ομάδας.

 

 

Φτιάξαμε στη γωνιά της φύσης ένα φθινοπωρινό σκηνικό με όλους αυτούς τους θησαυρούς και εκεί θα πηγαίνουμε να τους παρατηρούμε αλλά και για να κάνουμε πικ νικ. 

 

 

Παρατηρήσαμε τα φύλλα που αλλάζουν χρώμα και πέφτουν από τα δέντρα, και τη δική μας λεύκα. Μιλήσαμε για τα φυλλοβόλα και τα αειθαλή δέντρα.

 

 

Με μήλα και φθινοπωρινά φύλλα κάναμε διατάξεις μεγέθους. Ήταν δυσκολότερο για τα προνήπια, τα οποία μπορούν να κάνουν διατάξεις με τρία αντικείμενα.

 

 

 

 

Διαβάσαμε από το βιβλίο της Λότης Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου Τα παιδιά του Φθινοπώρου « Την υπόσχεση του Νοέμβρη». Ο Νοέμβρης υποσχέθηκε στη μητέρα του τη Βροχή ότι μόλις γίνει 30 ημερών θα πάει στα ξένα να φέρει πίσω τα αδέρφια του τον Σεπτέμβρη και τον Οκτώβρη και τότε η Βροχή έλαμψε από τη χαρά της και στη γη φάνηκε ένα λαμπρό ουράνιο τόξο. Χορέψαμε και φτιάξαμε με κορδέλες το ουράνιο τόξο. Μάθαμε τη σειρά των χρωμάτων του και έφτιαξε  ένα ο καθένας μας.

 

 

 

 

 

 

 

Διαβάσαμε «Το παραμύθι με τα χρώματα» του Αλέξη Κυριτσόπουλου. Το ουράνιο τόξο φεύγει από τη χώρα, γιατί οι άνθρωποι δεν το προσέχουν, παίρνει μαζί του όλα τα χρώματα και όλα μένουν ασπρόμαυρα, μέχρι που τέσσερα παιδιά το βρίσκουν και το ξαναφέρνουν πίσω.

 

 

 

Φανταστήκαμε  πώς θα ήταν η ζωή μας χωρίς χρώματα και τα ζωγραφίσαμε.

 

 

Βρήκαμε τα φθινοπωρινά παιχνίδια για την ελεύθερη απασχόληση που ασκούν την αρίθμηση και μέτρηση,

 

 

 την άσκηση διαδρομών και λεπτή κινητικότητα

 

 

 

Ασχοληθήκαμε περισσότερο με την μηλιά και την ανάπτυξη της και ασκηθήκαμε στη χρονική ακολουθία

 

 

 Φτιάξαμε όλοι μαζί με την τεχνική κολάζ μια μηλιά.

 

 

 

Προσπαθήσαμε να κατανοήσουμε την έννοια του μισού με πραγματικά φρούτα, εικόνες και παιχνίδια.

 

 

 

 

Αυτό είναι το παρατηρητήριο μας, το παράθυρο στο χώρο  της παρεούλας μας.

 Από δω παρατηρούμε τα πουλιά, σπουργίτια, κοτσύφια και κοράκια. Ακούμε τις φωνές τους και παρατηρούμε τι τρώνε και πού.

Από τις παρατηρήσεις μας καταλάβαμε ότι τα σπουργίτια δεν φεύγουν για άλλα μέρη και τα ξεχωρίσαμε από τα ταξιδιάρικα πουλιά(χελιδόνια, πελαργούς, φλαμίνγκο). Άραγε βρίσκουν φαγητό; Σκεφτήκαμε τι θα βρίσκουν το χειμώνα να τρώνε και ότι μπορούμε εμείς να τους πετάμε από το παράθυρο τα ψίχουλα από τις πετσετούλες μας αλλά και να τους φτιάξουμε μια ταΐστρα. Γεμίσαμε λοιπόν μια αυγοθήκη με σπόρους και την αφήσαμε εκεί που έχουμε παρατηρήσει ότι κατεβαίνουν και τρώνε, σπόρους, κάμπιες, κλπ.

 

 

 

 

 

 

Από το παρατηρητήριο μας απολαύσαμε την πρώτη δυνατή βροχή, την κατεύθυνση της, κατακόρυφη και πλάγια, όταν τη φυσούσε ο αέρας, ακούσαμε τον ήχο της, μυρίσαμε τη μυρωδιά της, δηλαδή τη μυρωδιά βρεγμένου χώματος, παρατηρήσαμε τα ποταμάκια που έφτιαξε στο χώμα, τους ομόκεντρους κύκλους που κάνει, όταν πέφτει  στο τσιμέντο και το χρώμα των φύλλων και των κορμών των δέντρων που έγιναν πιο σκούρα, πιο έντονα.

Τα παιδιά είπαν ότι χρειάζεται η βροχή, για να μεγαλώνουν τα μανιτάρια, τα χόρτα, τα δέντρα, τα λουλούδια και οι θάμνοι.

 

 

Διανύουμε τις μέρες του φθινοπώρου αν και ο καιρός είναι ακόμη πολύ ζεστός και μας θυμίζει καλοκαίρι. Όμως, ένα κουτί με πράγματα του φθινοπώρου βοήθησε τα παιδιά να αντιληφθούν ότι η εποχή μας είναι το φθινόπωρο.

Η έκπληξη μάς χάρισε απερίγραπτη χαρά. Ανοίξαμε το κουτί και ένα ένα παιδί τραβούσε κάθε φορά ένα από τα φθινοπωρινά αντικείμενα και μιλούσε γι’ αυτό.

Και τι δεν υπήρχε μέσα…

Μία ομπρέλα, ένα αδιάβροχο μπουφάν, μήλο, αχλάδι, ρόδι, το βιβλίο του φθινοπώρου της Ευγενίας Φακίνου, ένα βιβλίο για τα ζώα λόγω της παγκόσμιας ημέρας των ζώων, φθινοπωρινές εικόνες και ξερά φύλλα.

Η μεγαλύτερη όμως έκπληξη ήταν ο Φθινοπωρούλης . Τον βάλαμε στην παρεούλα μαζί μας όπου θα παραμείνει μέχρι τα τέλη του Νοέμβρη και του υποσχεθήκαμε να του μάθουμε πολλά πράγματα.

Ξεκινήσαμε χαρίζοντας του τις ζωγραφιές μας για το δεύτερο παιδί του,  τον Οκτώβρη.

Μάθαμε να γράφουμε το όνομά του και το κάναμε παζλ.