Βυζάντιο, άνθρωποι και επικοινωνία

       Φέτος οι μικροί μαθητές της Ε΄ τάξης ταξιδεύουν με το καράβι της Ιστορίας  στα βυζαντινά χρόνια και γνωρίζουν την ιστορία του Βυζαντίου που ήταν γεμάτη ιδέες ,δραματικές εντάσεις και μοναδικούς χαρακτήρες.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που παρακολούθησαν οι μαθητές μας   στο Ίδρυμα Mείζονος Ελληνισμού «Ελληνικός Κόσμος» την Πέμπτη 28 Νοεμβρίου 2013 φώτισε κάποιες στιγμές του Βυζαντίου εστιάζοντας στους δρόμους και τρόπους επικοινωνίας .

Το Βυζάντιο, λόγω της θέσης του, αποτελούσε σημαντικό επικοινωνιακό κόμβο. Η ανάπτυξη του πολιτισμού βασίστηκε σε ένα καλά δομημένο σύστημα επικοινωνίας, ανταλλαγής και κίνησης ανθρώπων. Το δίκτυο των χερσαίων και θαλάσσιων δρόμων, η αυτοκρατορική διοίκηση αλλά και το σύστημα των φρυκτωριών στο στρατό είναι κάποιες μόνο όψεις του δικτύου επικοινωνίας που διέθετε το Βυζάντιο.

Οι μαθητές, μέσα από ποικίλες δραστηριότητες, ήρθαν σε επαφή με τους τρόπους, τις δυνατότητες και τους περιορισμούς της επικοινωνίας στον πολυδιάστατο βυζαντινό χώρο. Σε μια ταραγμένη περίοδο της ιστορίας όπου ανακατατάξεις και μετακινήσεις πληθυσμών αναστάτωσαν  ολόκληρη την Ευρώπη, οι Βυζαντινοί κατόρθωσαν να επιβιώσουν  αλλά  και να εξαπλώσουν τον πολιτισμό τους

Ταξιδεύοντας με τις ολκάδες ,τις γαλέες ,τα  χελάνδρια και τους δρόμωνές τους διέσχιζαν τη Μεσόγειο και  τη Μαύρη θάλασσα   εμπορευόμενοι τα αγαθά και υπερασπιζόμενοι τα πλοία τους. Επικοινωνώντας με τις φρυκτωρίες και το διευρυμένο οδικό δίκτυο, άλλοτε στέλνοντας Βυζαντινές πριγκίπισσες να μεταφέρουν τον πολιτισμό τους σε μακρινά μέρη, άλλοτε Ιεραπόστολους να διαδώσουν το λόγο του θεού και άλλοτε πρέσβεις να τους θαμπώσουν με τον πλούτο της αυτοκρατορίας διέδωσαν   τις ελληνικές ιδέες σε Ιταλούς ,Άραβες ,Σλάβους Βούλγαρους και Γερμανούς και προετοίμασαν με αυτόν τον τρόπο την Ευρωπαϊκή Αναγέννηση, τον Αραβικό Διαφωτισμό αλλά και τη Ρωσική Ορθοδοξία. Κληρονόμος του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία συνέδεσε τον αρχαίο με τον νεότερο κόσμο για πάνω από χίλια χρόνια. Χωρίς αυτήν τα έργα του  Ομήρου και του Ηροδότου ,του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, του Σοφοκλή και του Αισχύλου ,δεν θα είχαν επιζήσει.

Το φως του Βυζαντίου έμελλε να σβήσει για πάντα με την οθωμανική επικράτηση, όχι όμως προτού τα ελληνικά γράμματα βρουν καταφύγιο στη Δύση-εκεί όπου η αναμέτρηση ορθολογισμού και μυστικισμού θα συνεχιζόταν επί αιώνες ανάμεσα στα μεγαλύτερα πνεύματα της ιστορίας.