ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Σας προσκαλούμε στην εκδήλωση της βράβευσης των σχολείων για τη συγγραφή παραμυθιού, στην οποία το σχολείο μας διακρίθηκε με το πρώτο βραβείο. Η εκδήλωση θα γίνει τη Δευτέρα 13 Ιουνίου 2016 στις 5 το απόγευμα στο Δημοτικό Θέατρο Νεάπολης, στο πρώην στρατόπεδο Στρεμπενιώτη. Το παραμύθι μπορείτε να το διαβάσετε εδώ :  Η μαγική αυλή και η χαμένη πολιτεία .

Η ευκαιρία για τη δημιουργία της αφίσας προέκυψε από το πρόγραμμα διατροφής του Prolepsis, που εφαρμόζεται καθημερινά φέτος στο σχολείο μας. Η αφίσα είναι ένας σύγχρονος τρόπος επικοινωνίας, που απευθύνει ένα μήνυμα με εικόνα και λόγο σε πολλούς αποδέκτες. Τα παιδιά οργάνωσαν στο μυαλό τους όλα τα στοιχεία :  θέμα, μήνυμα και αποδέκτες και αξιοποίησαν την εικόνα και το λόγο, για να ολοκληρώσουν την αφίσα .  Επειδή, τελευταία, ασχοληθήκαμε με την τεχνική έμμετρου λόγου, το λίμερικ,  την εφαρμόσαμε και στην αφίσα αυτή για την καλύτερη μετάδοση του μηνύματος στα άλλα παιδιά. Έτσι έγραψαν τα παιδιά ένα πολύ ωραίο έμμετρο με δεκασύλλαβο στίχο και ομοιοκαταληξία, για να μπορούν να του δώσουν και ρυθμό και να το τραγουδήσουν.

Την αφίσα μπορείτε να τη δείτε στον παρακάτω σύνδεσμο

afisa – tragoudi για διατροφη

Στο πρώτο μέρος του θέματος εξωτερικεύεται η σκέψη του εκπαιδευτικού για το πώς θα διασκευάσει την εξέλιξη της γραφής έτσι ώστε και να μάθουν τα μικρά παιδιά το ιστορικό μέρος, αλλά και να αποτελέσει μια εναλλακτική μέθοδο για τη σύνδεση του προφορικού και του γραπτού λόγου και βέβαια τη διδασκαλία της γραφής.

Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζεται η πορεία διδασκαλίας χαρτογραφημένη και πλαισιωμένη με τους αντίστοιχους στόχους.

Πλαίσιο διδασκαλίας

Σκοπός :να γνωρίσουν οι μαθητές τα στάδια εξέλιξηςκαι τη σημασία της γραφής για την αναπαράσταση του κόσμου

Στόχοι :

–να μάθουν την ιστορία της γραφής

–να βιώσουν την ανάγκη της επικοινωνίας

–να ανακαλύψουν εναλλακτικούς τρόπους έκφρασης και επικοινωνίας

–να κατασκευάζουν κώδικες, να αναγνωρίζουν συστήματα και να αποκωδικοποιούν σύμβολα

–να επεξεργαστούν τα γράμματα ως σύμβολα γραφής με κριτήριο τη μορφή και τα τυπογραφικά χαρακτηριστικά, τον ήχο που αντιστοιχούν, τη σειρά που έχουν μέσα στις λέξεις

–να καταλάβουν ότι ο λόγος είναι η αναπαράσταση του κόσμου (πραγματικού και φανταστικού)

–να καταλάβουν ότι ο γραπτός λόγος είναι μεταφορά του προφορικού στο χαρτί

–να διακρίνουν τη σημασία της σειράς στην αποτύπωση των συμβόλων και να καταλάβουν ότι όταν αλλάζει η σειρά αλλάζει και το νόημα.

Μεθοδολογία :

–βιωματική διδασκαλία

–ανακαλυπτική μέθοδος

–φυσικά στάδια ανάπτυξης του γραπτού λόγου (ανάγκη για επικοινωνία -> εικόνες -> ιδέες -> λόγος -> ομιλία -> γραφή)

–ανάλυση και σύνθεση

-κωδικοποίηση και αποκωδικοποίηση

Διδακτικά μέσα και υλικά :

–ηλεκτρονικά σχετικά βιβλία :1) «Ο μικρός ζωγράφος των βράχων» 2) «Το βιβλίο, που δεν ήθελε να διαβαστεί», στη σελίδα www.mikrosanagnostis.gr

–θεατρικό παιχνίδι

–Σκίτσα, ιδεογράμματα και γράμματα

–Πείραμα με ζελατίνη μαγειρικής και μελάνι :τυπογραφείο

–Δημιουργία αφίσας για τη σχολική βιβλιοθήκη

–Κατασκευή σελιδοδείκτη

Πορεία διδασκαλίας : πώς με 10 διδακτικά βήματα γράφουμε από την πέτρα στο cd.

1)Παρουσίαση του ηλεκτρονικού βιβλίου «ο μικρός ζωγράφος των βράχων»

2)Θεατρικό παιχνίδι :«θέλω να σου γράψω»

3)Συγγράφουμε μια εικονογραφημένη ιστορία

4)Ετοιμάζουμε πινακίδες, που προτείνουν εργασίες, με ιδεογράμματα

5)Αποκωδικοποιούμε ιδεογράμματα

6)Αντιστοιχούμε γράμματα με φθόγγους και τα ταξινομούμε με κριτήριο τον τρόπο παραγωγής του ήχου τους (ηχηροί, χειλικοί, οδοντικοί κλπ)

7)Επεξεργαζόμαστε τα γράμματα με κριτήριο τα τυπογραφικά τους χαρακτηριστικά και τα ταξινομούμε σε αυτά, που γράφονται με μόνο ίσιες ή μόνο καμπύλες γραμμές, σε αυτά που έχουν κύκλο κλπ

8)Συγκρίνουμε τους τρεις εξελικτικά κώδικες γραφής και βρίσκουμε ομοιότητες και διαφορές (γράφονται όλα με γραμμές, τα σύμβολα μπαίνουν σε σειρά, τα γράμματα φτιάχνουν λέξεις και όχι εικόνες κλπ).

9)Ετοιμάζουμε σχολικό τυπογραφείο

10)Δημιουργία αφίσας για τη βιβλιοθήκη του σχολείου με αφορμή την ανάγνωση της ιστορίας «το βιβλίο, που δεν ήθελε να διαβαστεί».

ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ σε μικρή κλίμακα

Στην πρώτη σχολική ηλικία η επιλογή της μεθόδου διδασκαλίας είναι το κλειδί για την προσαρμογή κάθε γνωστικού αντικειμένου στο αναπτυξιακό επίπεδο της ηλικίας, που αντιστοιχεί. Επιλέξαμε λοιπόν εναλλακτικά τη μέθοδο της αναπαράστασης σε μικρή κλίμακα με αντικείμενα της τάξης με ταυτόχρονη αφήγηση των κυριότερων γεγονότων των τριών βασικών ιστορικών περιόδων.

Υλικά : χαρτόκουτες, ξυλάκια διαφόρων μεγεθών και χρωμάτων από το οικοδομικό υλικο, χαλί, ακάλυπτο πάτωμα, παιχνίδι – σιδηρόδρομος, μικρά ακίνδυνα πυροτεχνήματα.

Η παρουσίαση – αναπαράσταση πραγματοποιείται με τη βοήθεια εκπαιδευτικού υλικού από αυτό, που έχουν φτιάξει τα παιδιά (κάστρα και πύργοι από χαρτόκουτα) και από αντικείμενα φυσικά (χαλιά κλπ) ή από επιτραπέζια παιχνίδια και οικοδομικό υλικό (πιόνια, ξυλάκια, τουβλάκια κλπ).

Σκοπός είναι να έλξουμε το ενδιαφέρον όσων περισσότερων παιδιών είναι δυνατό με τρόπο απλό, αφηγηματικό, παραστατικό. Η ιστορία ξεκινάει από το Μέγα Αλέξανδρο και τους Μακεδόνες, όταν οδηγήθηκαν στην ίδρυση μιας νέας πόλης, από την ανάγκη να είναι κοντά στους θαλάσσιους δρόμους. Και η πόλη αυτή πήρε το όνομα Θεσσαλονίκη, από την αδερφή του Μ.Αλεξάνδρου. Τα παιδιά ωθούνται να αναζητήσουν τρόπους για να παραστήσουν τη ξηρά, τη θάλασσα, τα σπίτια της πόλης, τους στρατιώτες κλπ. Με την αλλαγή των καθεστώτων (ρωμαίοι, βυζαντινοί, οθωμανοί) προστίθεται στην πόλη και κάποιο χαρακτηριστικό κτίριο αντίστοιχα (αψίδα, κάστρα – εκκλησίες, λευκός πύργος, σύγχρονα κτίρια), του οποίου το ομοίωμα έχουν φτιάξει τα παιδιά.

Με τον τρόπο αυτό όχι μόνο καλλιεργείται η φαντασία των παιδιών, που είναι απαραίτητη στη διήγηση ετεροχρονισμένων γεγονότων ή αφηρημένων εννοιών, αλλά και εμπεδώνουν καλύτερα τη γνώση με αναπαραστατικό τρόπο, που είναι ο πλέον αποτελεσματικός σε αυτό το αναπτυξιακό στάδιο.

Μπορείτε να κατεβάσετε το αρχείο :  οργάνωση και περιγραφή της δραστηριότητας

Το σενάριο διδασκαλίας «Από την πέτρα  στο …. cd” αναφέρεται στην εξέλιξη της γραφής μέσα από την προσπάθεια του ανθρώπου να επικοινωνήσει με τους άλλους ανθρώπους. Η «ιστορία» ξεκινάει από την εποχή των σπηλαίων, που οι άνθρωποι «ζωγράφιζαν» πάνω στους βράχους. Το θέμα τους τότε ήταν συνήθως τα ζώα, το κυνήγι, η φωτιά, δηλαδή η καθημερινότητα της επιβίωσης. Έπειτα, άρχισαν να παριστάνουν ολόκληρες σκηνές της καθημερινότητας  ή εικόνες όπως η προετοιμασία για το κυνήγι, η ώρα του φαγητού, εικόνες τόπων πλούσιων σε τροφή, εργαλεία και σκεύη, ομαδικές συγκεντρώσεις γύρω από τη φωτιά. Ήταν το στάδιο της εικονογραφίας.

Όλες οι παραστάσεις μέχρι τώρα αναφερόταν σε πραγματικά αντικείμενα και μορφές, ώσπου αισθάνθηκαν την ανάγκη να «ζωγραφίσουν» εικόνες της ψυχής τους, πλάσματα και μορφές φανταστικές, ανακάλυψαν δηλαδή τα σύμβολα. Οι άνθρωποι έφυγαν από τις σπηλιές, έχτισαν καλύβες τη μία δίπλα στην άλλη, ενώθηκαν πολλές ομάδες μαζί και έγιναν κοινωνία. Τώρα η επικοινωνία απευθυνόταν σε περισσότερους ανθρώπους, έπρεπε δηλαδή τα μηνύματα να τοποθετούνται σε πινακίδες, που είχαν περιορισμένο χώρο. Γι’αυτό όσα σύμβολα είχαν εμπνευστεί τα μάζεψαν και τα έκαναν ένα κώδικα γραφής , τα ιδεογράμματα. Τώρα μπορούσαν να μεταδώσουν μηνύματα και εντολές, τις ιδέες τους, τις προτιμήσεις τους, τις συναντήσεις τους, τις εντυπώσεις τους, τις αιτίες και τα αποτελέσματα των πράξεών τους, γενικά να αποτυπώσουν σκέψεις και όχι μόνο αντικείμενα και εικόνες.

Και τα ιδεογράμματα όμως δεν έφταναν να αναπαραστήσουν τον άυλο, πνευματικό και ψυχικό κόσμο, τις σημασίες των πραγμάτων, τα νοήματα και τις έννοιες, τους συλλογισμούς και τα συμπεράσματα. Μόνο με τα γράμματα μπορούσαν να κατασκευάζουν νέες λέξεις σε κάθε νέα έννοια. Μόνο με τα γράμματα μπορούσαν να αποτυπώνουν τα λόγια και τις σκέψεις. Στην αρχή τα έγραφαν με γραφίδες πάνω σε πάπυρους και περγαμηνές. Μετά ανακάλυψαν το μελάνι και τις πένες. Ώσπου έφτασαν στην τυπογραφία και την έκδοση βιβλίων. Τώρα ό,τι έγραφαν μπορούσαν να τα διαβάσουν πολλοί περισσότεροι άνθρωποι.

Σε μία έρευνα ή αναζήτηση πληροφοριών η βιβλιοθήκη – συμβατική ή ηλεκτρονική – αποτελεί το σημείο εκκίνησης. Έτσι και στο πρόγραμμά μας η γνωριμία με την πόλη μας ξεκίνησε μέσα από τις μαγευτικές εικόνες και σελίδες βιβλίων μεγάλων και μικρών. Εκεί, χαμένοι στους διαδρόμους της δημοτικής βιβλιοθήκης του Κορδελιού και κρεμασμένοι από τα ράφια ξεκίνησαν την περιπέτειά τους οι “μικροί ερευνητές”. Χρειάστηκε να γείρουν το κεφάλι τους για να διαβάσουν από κάτω προς τα πάνω τις λέξεις “κλειδιά” στις πλάτες των τόμων και να μελετήσουν τις σελίδες τους καθισμένοι στα μεγάλα τραπέζια και τηρώντας το βασικό κανόνα “παρακαλώ ησυχία”. Και μετά επέστρεψαν στο σχολείο με ένα πακέτο σημειώσεις και πολύ γνώση.

Διαβάστε πώς οργανώθηκε η επισκεψη στη βιβλιοθήκη

Η ιστορία της πόλης μου είναι ένα θέμα μεγάλο, που μπορούμε να το παρουσιάσουμε από πολλές οπτικές. Εμείς το επεξεργαστήκαμε με κριτήριο το χρόνο και ορίσαμε τρεις άξονες για καλύτερη οργάνωση : παρελθόν – παρόν – μέλλον. Μπορείτε να δείτε στα παρακάτω αρχεία, πώς οργανώσαμε το περιεχόμενο του προγράμματος :  οργανωση περιεχομενου ιστοριας πολης  , την αφίσα, που εκδόσαμε και ένα συνοπτικό οδηγό για το συντονισμό της δράσης  σε όλα τα τμήματα