Εργαστήρια δεξιοτήτων : Θεματικός κύκλος: Ζω καλύτερα-Ευ ζην.
Τίτλος προγράμματος: “Βλέπω με τα μάτια της καρδιάς μου”.
Στόχος του συγκεκριμένου εργαστηρίου είναι η ευαισθητοποίηση σε θέματα αναπηρίας μέσα από την καλλιέργεια της συναισθηματικής ανάπτυξης με έμφαση στα άτομα με προβλήματα όρασης.
Μέσα από μία σειρά δραστηριοτήτων και με την καλλιέργεια των κατάλληλων δεξιοτήτων θα επιχειρήσουμε να εξοικειωθούμε με την εικόνα του τυφλού παιδιού, να «μπούμε» στον κόσμο των ατόμων με προβλήματα όρασης, να αντιληφθούμε-στο βαθμό που μας επιτρέπεται- την καθημερινότητά τους, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Θα προβληματιστούμε για το ρόλο και τη στάση που έχουμε οι υπόλοιποι/ες απέναντι στα ζητήματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με προβλήματα όρασης και θα επιχειρήσουμε να αναλάβουμε δράση. Δεν είναι όμως μόνο τα παιδιά της ευρύτερης ομάδας που χρειάζεται να αποδεχτούν την εικόνα του παιδιού με αναπηρία, αλλά και τα ίδια τα παιδιά με αναπηρία να αρχίζουν να εξοικειώνονται και να αποδέχονται την αυτοεικόνα τους. Η εξοικείωση αυτή θα περιορίσει τις περιπτώσεις κοινωνικού αποκλεισμού.
Αναλαμβάνοντας δράση και προσπαθώντας να επιλύσουν προβλήματα τα παιδιά μαθαίνουν να είναι υπεύθυνα, να σκέφτονται κριτικά. «Μπαίνοντας» για λίγο στη θέση του άλλου, μαθαίνουν να νοιάζονται, να συναισθάνονται. Όταν αυτά τα προγράμματα αρχίζουν να εφαρμόζονται από τις μικρές ηλικίες και συνεχίζονται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες να διαμορφώσουμε ενεργούς και υπεύθυνους τους πολίτες του αύριο.
Εργαστήριο 1.
“Ο κύκλος της τυφλόμυγας”.
Τα παιδιά παρακολουθούν βίντεο με ένα τυφλό γατάκι “Oskar the blind kitten and his first toys”. Μετά την προβολή του βίντεο συζητούν και προβληματίζονται για όσα έχουν δει. Ο Όσκαρ είναι τόσο χαρούμενος που ενώ δεν βλέπει παίζει όπως όλα τα γατάκια. Πώς άραγε το καταφέρνει αυτό;
Τα παιδιά καλούνται στον κύκλο να παίξουν τυφλόμυγα. Συζητούν για τις δυσκολίες που συνάντησαν. Ανταλλάσσουν απόψεις και χωρίζονται σε ομάδες Αναζητούν τρόπους αντιμετώπισης των δυσκολιών που συνάντησαν. Ανακοινώνουν στην ολομέλεια τις προτάσεις τους. Πως νιώσαμε και τι είναι αυτό που θα θυμόμαστε από αυτό το παιχνίδι;
Πατήστε πάνω στις φωτογραφίες για να τις δείτε ολόκληρες.
Εργαστήριο 2.
«Γνωρίζουμε τη Φένια».
-Παρακολουθούμε το βίντεο της κ. Γιώτας Αλεξάνδρου στην εκπαιδευτική τηλεόραση «Φένια, η αγαπημένη των ήχων.
Κατά τη διάρκεια προβολής τα παιδιά καλούνται να απαντήσουν σε σχετικές ερωτήσεις (π.χ. Τι είναι το λευκό μπαστούνι που κρατάει η Φένια στα χέρια της; Γιατί νομίζετε ότι τα μουσικά παιχνίδια και οι ήχοι της φύσης, είναι από τις αγαπημένες απασχολήσεις της Φένιας; κ.ά.). Ζωγραφίζουν τη Φένια και όσα της αρέσουν. Δημιουργούμε ένα βίντεο με τις ζωγραφιές τους και το τραγούδι της Φένιας.
Εργαστήριο 3.
«Μια μέρα στον κόσμο της Φένιας».
Προσπαθούμε να καταλάβουμε πως η Φένια αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω της. Ακούμε διάφορους ηχογραφημένους ήχους και προσπαθούμε να μαντέψουμε τι είναι αυτό που ακούσαμε, σηκώνοντας την σωστή κάρτα από το πάτωμα.
Βλέπουμε βίντεο και παρατηρούμε πως κινείται ένας τυφλός άνθρωπος στο δρόμο χρησιμοποιώντας το μπαστούνι του, τις δυσκολίες που συναντά. Μαθαίνουμε για τους σκύλους οδηγούς τυφλών και βλέπουμε σχετικά βίντεο.
Υποθέτουμε ότι στο σχολείο μας θα έρθει να φοιτήσει ένα παιδί με προβλήματα όρασης. Τα παιδιά αναρωτιούνται για τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει το παιδί αυτό σε σχέση με το χώρο. Καλούνται να διαμορφώσουν το χώρο χωρίς γωνίες και εμπόδια, σύμφωνα με όσα είχε πει η Φένια.
Κινούνται στον χώρο με τα μάτια κλειστά και χρησιμοποιώντας το λευκό μπαστούνι όπως η Φένια.
Γίνονται ζευγάρια και ο ένας βοηθάει τον άλλο (που έχει κλειστά τα μάτια με μαντήλι) να κινηθεί στον χώρο και να φτάσουν σε κάποιο σημείο που τους έχει ζητηθεί από πριν π.χ. στην βιβλιοθήκη κλπ.
Προσπαθούν να ζωγραφίσουν, να φάνε με τα μάτια κλειστά. Σε φύλλο εργασίας προσπαθούν να οδηγήσουν το παιδάκι με προβλήματα όρασης, να βγει από την τάξη χωρίς να πέσει σε εμπόδια.
Εργαστήριο 4.
«Διαβάζουμε με τα χέρια μας» .
Φοράμε γυαλιά με θαμπούς φακούς (έχουμε κολλήσει πάνω τους διάφανη ταινία συσκευασίας) και προσπαθούμε να μαντέψουμε τι δείχνει η εικόνα που κρατάει ο/η φίλος/η μας απέναντί μας.
Ερχόμαστε κάπως έτσι στη θέση των ατόμων με προβλήματα όρασης και αναρωτιόμαστε πως μπορούν να διαβάζουν βιβλία.
Τα παιδιά καλούνται να θυμηθούν με ποιο τρόπο διάβαζε η Φένια το βιβλίο της. Θυμούνται το βιβλίο της και ότι αντί για γράμματα έχει κουκίδες. Δείχνουμε την αλφάβητο Braille. Τα παιδιά προβληματίζονται για το τι μπορεί να σημαίνουν οι κουκίδες. Διατυπώνουν υποθέσεις και καταλήγουν σε συμπεράσματα. Επιχειρούν να «σπάσουν τον κώδικα». Αναζητούν πού αλλού έχουν δει τις ανάγλυφες κουκίδες στην καθημερινότητά τους. Περιεργάζονται άδεια κουτιά από φάρμακα και καπάκια από γάλα και βρίσκουν τις κουκίδες που υπάρχουν σε αυτά. Σε χαρτόνια κάνσον σχεδιάζουμε με πλαστικά καπάκια το περίγραμμα κύκλων, σύμφωνα με το υπόδειγμα από τη μέθοδο Braille. Κολλάνε καπάκια, σε τόσους κύκλους και σε τέτοιο σχηματισμό, ώστε σύμφωνα με την αλφάβητο Braille, να «γράψουν» το αρχικό του ονόματός τους.
Εργαστήριο 5.
“Εικονική επίσκεψη στο Μουσείο Αφής”.
Με την βοήθεια της τεχνολογίας πραγματοποιούμε μια εικονική επίσκεψη στο Μουσείο Αφής
Παρατηρούμε τον τρόπο με τον οποίο τα άτομα με προβλήματα όρασης (και όχι μόνο), αντιλαμβάνονται τα εκθέματα του μουσείου, συζητάμε και προσπαθούμε να μπούμε στην θέση τους φτιάχνοντας μια κατασκευή με την οποία θα παίξουμε το παιχνίδι της αφής και θα προσπαθήσουμε να μαντέψουμε, χωρίς να βλέπουμε τι είναι αυτό που θα μας δώσει ο φίλος μας (αντικείμενα από την τάξη σε διάφορα μεγέθη, σχήματα και με διαφορετικές υφές).
Συζητάμε για τις δυσκολίες και τα συναισθήματα που νιώθουμε.
Δένουμε τα μάτια με μαντήλια και κατασκευάζουμε με πηλό ότι επιθυμεί ο καθένας, συζητώντας αφού τελειώσουν για τις δυσκολίες που συνάντησαν και πως ξεπέρασαν αυτές τις δυσκολίες.
Εργαστήριο 6.
«Τι μπορούμε να κάνουμε;» Αξιολόγηση.
Ζωγραφίζουν και «γράφουν» με τον δικό τους τρόπο τις δυσκολίες που συναντούν τα άτομα με προβλήματα όρασης, τους τρόπους επίλυσης που προτείνουν και τους τρόπους που μπορούν τα ίδια να βοηθήσουν, όταν συναντούν ένα άτομο με προβλήματα όρασης.
Συμπληρώνουν τα σχετικό φύλλο αυτοαξιολόγησης.
Όλα τα δημιουργήματα των παιδιών αναρτώνται στον χώρο του νηπιαγωγείου και στο blog.
Θέτουμε ερωτήσεις στα παιδιά(ενδεικτικές):
– Τι ήταν πιο ενδιαφέρον από όλα αυτά που έκαναν;
-Ποιο εργαστήριο τους άρεσε πιο πολύ;
-Τι ένιωσαν;
– Τι θα μπορούσαν να κάνουν καλύτερα;
-Τι θα άλλαζαν;
– Τι κατάφεραν;
Η διάχυση γίνεται με τη δημιουργία βίντεο, με την ανάρτηση εργασιών στο ιστολόγιο του σχολείου, με την έκθεση και παρουσίαση της συνολικής δουλειάς στο χώρο του νηπιαγωγείου και στους γονείς.
Εκπαιδευτικό Υλικό/ Συνδέσεις/
-«Φένια, η αγαπημένη των ήχων» Αλεξάνδρου, Γ. (2020, 22 Δεκεμβρίου).
Τηλεοπτική Εκπομπή. Αθήνα: Εκπαιδευτική Τηλεόραση για την ΕΡΤ.
Μαθαίνουμε ασφαλείς: Νηπιαγωγείο – “Φένια, η αγαπημένη των ήχων” (minedu.gov.gr)
