Η φύση δεν είναι μόνο αυτό που βλέπουμε, ακούμε και μυρίζουμε γύρω μας.
Όταν βγαίνουμε έξω, συναντάμε πολλά σημάδια, ακόμη και αν δεν τα αντιλαμβανόμαστε.
Απλώς πρέπει να κοιτάξουμε λίγο πιο προσεκτικά για να τα δούμε, δηλαδή δεν χρειάζονται ανώτερες δεξιότητες, γνώσεις ή τεχνολογικά εργαλεία.
Μπορούμε να ανακαλύψουμε τη γλώσσα της φύσης μυρίζοντας, παρατηρώντας και ακολουθώντας τις ενδείξεις στον αέρα, το νερό και το έδαφος στη φύση.
Mε τις δραστηριότητες που θα πραγματοποιηθούν στο project “Language of Nature”, στόχος είναι να αυξηθεί η ευαισθητοποίησή των μαθητών/τριών για τη φύση με τη γνώση και τις εμπειρίες του ρυθμού και του κύκλου στη φύση, να αναπτυχθεί η ευαισθητοποίηση τους για τη γνώση και την προστασία της φύσης, να δημιουργηθεί συνείδηση για τη βιοποικιλότητα, να εμπεδωθεί η ευαισθητοποίηση για την προστασία των υφιστάμενων φυσικών πόρων και τη μεταβίβασή τους στις μελλοντικές γενιές, να αναπτυχθούν ιδέες για την επίλυση περιβαλλοντικών προβλημάτων και να διεξαχθεί έρευνα και διερεύνηση προς αυτή την κατεύθυνση.
Στο πρόγραμμα συμμετέχουν 12 εταίροι, 3 από την Ελλάδα, 5 από την Τουρκία, 1 από την Ιταλία, 1 από τη Σερβία, 1 από τη Ρουμανία και 1 από τη Σλοβενία!
Ο μυθικός Ερυσίχθονας ο Θεσσαλός, ήταν εγγονός του Θεού Ποσειδώνα. O Ερυσίχθονας ήταν εγωιστής, ασεβής. Δεν είναι τυχαίο πως το όνομα του σημαίνει αυτός που σχίζει, που προκαλεί πληγή στη γη. Θέλοντας να χτίσει ένα μεγαλοπρεπές παλάτι, διέταξε τους υπηρέτες του να πάνε στο παρακείμενο ιερό άλσος, το οποίο είχαν αφιερώσει οι Πελασγοί στη θεά Δήμητρα, για να κόψουν τα δέντρα, ώστε να μπορέσει να χτίσει με αυτά το παλάτι του. Ανάμεσα στα δέντρα βρισκόταν και μία πανύψηλη ιερή βελανιδιά, η οποία ήταν αφιερωμένη στη Θεά Δήμητρα (Θεά της Γης), γύρω από την οποία χόρευαν οι Δρυάδες. Οι υπηρέτες του Ερυσίχθονα, έχοντας διαπιστώσει την αλόγιστη καταστροφή των δέντρων εξαιτίας της πλεονεξίας του, προσπάθησαν να τον μεταπείσουν για την άσκοπη κοπή τόσων δένδρων και κυρίως του εξέφρασαν τον φόβο τους για το ενδεχόμενο να ξεσπούσε επάνω τους η οργή της θεάς Δήμητρας.
Αυτός όμως άρπαξε ένα τσεκούρι και είπε: «Δεν με ενδιαφέρει αν το δέντρο αυτό το αγαπά η Θεά. Ακόμα και η ίδια να ήταν, θα την έριχνα κάτω αν στεκόταν στον δρόμο μου». Κάποιον δε που προσπάθησε να τον σταματήσει, τον σκότωσε φωνάζοντας : «Ορίστε η ανταμοιβή σου για τον οίκτο σου». Με την πρώτη όμως τσεκουριά που έδωσε, παρουσιάσθηκε ενώπιον του η ιέρεια της Δήμητρας, Νικίππη, που δεν ήταν παρά η ίδια η θεά μεταμορφωμένη. Η ιέρεια προσπάθησε να τον σταματήσει, αλλά ο Ερυσίχθονας την απείλησε με την αξίνα του. Η Θεά τότε εμφανίσθηκε με όλη της τη θεϊκή μεγαλοπρέπεια.
Στα επόμενα χτυπήματα του τσεκουριού η βελανιδιά, δέντρο πελώριο με κορμό δεκαπέντε οργιές χοντρό, αναστέναξε κι από την πληγή έτρεξε αίμα, και η νύμφη που ζούσε μέσα του, πεθαίνοντας μαζί του, προέβλεψε την τιμωρία του ιερόσυλου Ερυσίχθονα. Οι δούλοι στη θέα της Θεάς Δήμητρας έφυγαν πανικόβλητοι, ικετεύοντας για οίκτο. Η Δήμητρα πράγματι τους λυπήθηκε και τους άφησε να φύγουν δίχως να τους βλάψει, ενώ τον ασεβή Ερυσίχθονα τον περίμενε πολύ σκληρή τιμωρία, λίγο αργότερα.
Η θεά Δήμητρα ζήτησε από την Πείνα που κατοικούσε στη Σκυθία μαζί με τον τρόμο και το κρύο, να επισκεφτεί και να κυριεύσει τον Ερυσίχθονα. Της ζήτησε να μην μπορεί να ανακουφίσει την πείνα του ο Ερυσίχθονας με τα πλούσια δώρα που η Γη παρέχει στον άνθρωπο. Η πείνα υπάκουσε τις εντολές της Δήμητρας και το βράδυ που ο Ερυσίχθονας κοιμόταν τον επισκέφτηκε.
Από εκείνη τη στιγμή ο Ερυσίχθονας άρχισε να τρώει ό,τι έβρισκε μπροστά του. Αφού έφαγε ό,τι φαγώσιμο βρισκόταν στο σπίτι του, άρχισε να γυρίζει στους δρόμους και να αρπάζει τις προσφορές από τους βωμούς. Κανείς δεν μπορούσε πλέον να τον βοηθήσει, ούτε οι γονείς του, ούτε ο παππούς του ο Ποσειδώνας, λόγω της ύβρεως απέναντι σε άλλο Θεό. Στο μεταξύ, ο Ερυσίχθονας βασανιζόταν όλο και περισσότερο από την πείνα. Η κόρη του Μήστρα, που είχε την ικανότητα από τον Ποσειδώνα να μεταμορφώνεται, μεταμορφωνόταν συνέχεια σε διαφορετικές σκλάβες προς πώληση, ώστε να κερδίζει χρήματα για να «σώσει» με αυτά, αγοράζοντας τρόφιμα για τον πατέρα της.
Μέσα από αυτόν τον αρχαίο μύθο επιβεβαιώνεται η δυστυχία και ο θάνατος που επέρχεται στους ανθρώπους από την υπερβολική χρήση του “Εγώ”. Αδιαφορώντας για όλους και για όλα και προσπαθώντας να ικανοποιήσουμε τον εγωισμό και τα θέλω μας, μόνο στην απόλυτη καταστροφή μπορούμε να οδηγηθούμε.
Οι αρχαίοι Έλληνες θεοποίησαν τη γη και της έδωσαν τρία ονόματα. Το πρωταρχικό όνομα της ήταν Γαία. Αργότερα την ονόμασαν Ρέα, που ταυτίζονταν με την Φρυγική Κυβέλη. Το πιο συνηθισμένο όνομα της βέβαια ήταν Δήμητρα.
Στη Θεογονία του Ησίοδου, η Γαία προϋπήρχε με τον Έρωτα και το Χάος στη δημιουργία του Κόσμου. Γέννησε τον Ουρανό, τα Όρη και τον Πόντο. Έσμιξε με τον Ουρανό και γέννησε τους Τιτάνες. Ο Ουρανός ήταν ο πατέρας, που γονιμοποιεί και η Γαία ήταν η μητέρα που γεννά τα παιδιά της (Θεογονία στίχοι 116-130).
Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν ότι η Γαία ήταν μητέρα του ίδιου του ανθρώπου. Οι κάτοικοι της Αττικής και της Αρκαδίας ισχυρίζονταν πως ήταν αυτόχθονες, δηλαδή είχαν γεννηθεί από το έδαφος. Στους θρύλους της Αττικής, ο άνθρωπος αυτός ήταν ο Εριχθόνιος. Γεννήθηκε από το σπέρμα του Ηφαίστου που έπεσε στη γη, ύστερα από την ανεπιτυχή προσπάθεια του να σμίξει ερωτικά με την Αθηνά. Σε διάφορες καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις βλέπουμε τη Γαία με μορφή γυναίκας να βγαίνει από το έδαφος και να δίνει με σηκωμένα τα χέρια της στην Αθηνά τον Εριχθόνιο και τον Ήφαιστο να παρακολουθεί τη σκηνή. Στην Αττική λατρεύονταν με το επίθετο Κουροτρόφος, δηλαδή αυτή που προστατεύει τα παιδιά στη γέννηση και την ανατροφή τους.
Σε όλες τις θρησκείες, μυθολογίες και φιλοσοφίες η θεά Γη λατρευόταν, κάτω από πληθώρα ονομασιών τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση. Όχι όμως στις 3 Αβρααμικές θρησκείες – Ιουδαϊσμό, Χριστιανισμό, Μωαμεθανισμό. Ακόμα και σήμερα σε όλες τις ανατολικές ή παγανιστικές θρησκείες η Γη λατρεύεται ως Μητέρα θεότητα.
Στην Ελλάδα ήταν η Γαία που γέννησε Τιτάνες και θεούς, η Δήμητρα, η Κυβέλη, η Περσεφόνη από μια άποψη.
Στην Αίγυπτο ήταν ο θεός Geb (=Γη) και η Ουράνια Nut που γέννησαν τις άλλες θεότητες.
Τα αυγά στην αρχή έχουν μέγεθος ρυζιού περίπου.
Εργάτρια επί το έργον.
Η κυψέλη
Επικονίαση.
Η κα Καραγιάννη με τα παιδιά, στα πλαίσια του θέματος της εξοικονόμησης ενέργειας, είδαν βίντεο με τη λειτουργία του ανεμόμυλου, του νερόμυλου, των ανεμόμυλων στο οροπέδιο Λασιθίου ( με τους οποίους αντλούν νερό για πότισμα) και τη λειτουργία της ανεμογεννήτριας.
Στο τέλος έφτιαξαν διάφορους ανεμόμυλους.
Ανεμόμυλοι με απλό χαρτόνι στερεωμένοι πάνω σε μολύβια.
Με χαρτόνι από τα χαρτοκουτα από τα ψωμάκια και κουπάκια ( θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ποτήρια μιας χρήσης και πιάτο μιας χρήσης ή και το δισκάκι της τούρτας).
Επίσης ανεμόμυλος με κουταλάκια μιας χρήσης και ροδέλα από χαρτόνι.
Τα υλικά που περισσεύουν από ένα παιδικό πάρτι μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν.
Σχηματίσαμε με πλαστελίνη μικρογραφίες της γης.
💨 Ταξίδι στον κόσμο των ανέμων! 🌬️
Στην τάξη μας φυσούσαν δυνατοί άνεμοι… αλλά όχι από καταιγίδες! Μπήκαμε σε ένα συναρπαστικό ταξίδι γνώσης για τους ανέμους και ανακαλύψαμε τα μυστικά τους.
📽️ Ξεκινήσαμε με ένα βίντεο για την περιπέτεια του πολυμήχανου Οδυσσέα στο νησί του Αιόλου, όπου οι άνεμοι φυλάχτηκαν σε έναν ασκό – και μάθαμε τι συνέβη όταν ο ασκός άνοιξε!
🌎 Πώς δημιουργούνται οι άνεμοι; Το εξηγήσαμε μέσα από εικόνες, πειράματα και σχετικά βίντεο, κάνοντας τη θεωρία… αεράκι!
🌬️ Ποιοι είναι οι άνεμοι της Ελλάδας; Μάθαμε τα ονόματά τους, από τον Ζέφυρο έως τον Βοριά, και μιλήσαμε για τα δροσερά μελτέμια που μας χαρίζουν ανάσες το καλοκαίρι. Δεν ξεχάσαμε όμως τον Βαρδάρη, τον δικό μας τοπικό άνεμο, που φυσά δυνατά και μας ταξιδεύει στην ιστορία της περιοχής μας!
🛠️ Γινόμαστε μικροί κατασκευαστές! Με χαρτόνια, καλαμάκια, μολύβια και λίγη φαντασία, φτιάξαμε τους δικούς μας ανεμοδείκτες! Μετρήσαμε την κατεύθυνση του ανέμου και νιώσαμε σαν μικροί μετεωρολόγοι.
💨 Το μάθημα ήταν μια πραγματική… ανεμοθύελλα γνώσεων και δημιουργίας! 🌪️
📜 Ταξίδι στον Χρόνο με ένα Ηλιακό Ρολόι! ☀️⏳
Τι σχέση έχει ο ήλιος με την ώρα; Πώς μπορούμε να “διαβάσουμε” τον χρόνο χωρίς ρολόι χειρός ή κινητό; Οι μαθητές της ΣΤ’ τάξης έβαλαν τα καπέλα της εξερεύνησης και έκαναν ένα άλμα στον χρόνο – όχι με μηχανές του μέλλοντος, αλλά με ένα εργαλείο τόσο παλιό όσο και ο ίδιος ο πολιτισμός: το ηλιακό ρολόι!
Με χαρτόνια, χάρακες, κόλλα και φυσικά… μια δόση επιστημονικής περιέργειας, τα παιδιά κατασκεύασαν τα δικά τους ηλιακά ρολόγια. Και επειδή η γνώση γίνεται καλύτερα πράξη, κατεβήκαμε στην αυλή, όπου – με τη βοήθεια μιας ηλεκτρονικής πυξίδας – τοποθετήσαμε ένα από τα ρολόγια μας προς τον Νότο.
Τι συνέβη μετά; ✨ Η σκιά του γνώμονα αποκαλύφθηκε σαν μυστικό μήνυμα από τον ήλιο! Έδειξε περίπου 9:30 με 10, και έτσι μάθαμε για την απόκλιση της ηλιακής ώρας από την επίσημη ώρα των ρολογιών μας. Κάποιοι μαθητές αναρωτήθηκαν αν οι αρχαίοι έκαναν τέτοιες διορθώσεις ή αν η Γη τους μπέρδευε με την κλίση της!
🚀 Το μάθημα δεν ήταν μόνο ένα εργαστήριο φυσικής αλλά ένα ταξίδι πίσω στον χρόνο – από τους αρχαίους Αιγύπτιους και Έλληνες μέχρι τη σύγχρονη αστρονομία.
Και ποιος ξέρει; Ίσως κάποιος από τους μικρούς μας επιστήμονες να φτιάξει μια μέρα το πιο ακριβές ηλιακό ρολόι του κόσμου! 🌞🔭
☁️ Ταξίδι στα σύννεφα!
🌤️ Μαθαίνουμε τα είδη των νεφών με δημιουργικό τρόπο
Σήμερα, η τάξη μας έγινε ένας… ουρανός γεμάτος σύννεφα!
Μέσα από μια διασκεδαστική και διαδραστική δραστηριότητα, οι μικροί μας μετεωρολόγοι ταξίδεψαν στον ουρανό και γνώρισαν από κοντά τα τρία βασικά είδη νεφών:
Cumulus (Σωρείτες), Cirrus (Θύσσανοι), Stratus (Στρωματοειδή).
🔍 Τι κάναμε;
📸 Παρακολουθήσαμε παρουσίαση με φωτογραφίες από πραγματικά σύννεφα – με σχήματα παράξενα, παιχνιδιάρικα, ακόμα και… μαγικά! Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν βλέποντας σύννεφα που μοιάζουν με ζώα, αντικείμενα και παραμυθένιες φιγούρες!
💬 Συζητήσαμε:
-
Πώς δημιουργούνται τα σύννεφα;
-
Τι σημαίνει το κάθε είδος;
-
Πού βρίσκονται στον ουρανό και τι μας λένε για τον καιρό;
🎨 Και φυσικά… δημιουργήσαμε! Σε τρεις ομάδες, η κάθε μία ανέλαβε να αποτυπώσει ένα διαφορετικό είδος νεφών:
-
ΣΩΡΕΙΤΕΣ (Cumulus) – αφράτα, λευκά σύννεφα, σαν μπαμπάκι!
-
ΘΥΣΣΑΝΟΙ (Cirrus) – λεπτά, φτερωτά σύννεφα ψηλά στον ουρανό.
-
ΣΤΡΩΜΑΤΟΕΙΔΗ (Stratus) – γκρίζα, οριζόντια σύννεφα που μοιάζουν με ομίχλη.
Με βαμβάκι, χαρτί, μπογιές και άφθονη φαντασία, οι ομάδες μας δημιούργησαν εντυπωσιακές αφίσες που στολίζουν πλέον την τάξη μας!
🌈 Τι μάθαμε;
☁️ Ξεχωρίσαμε τα είδη των νεφών με βάση το σχήμα, το ύψος και το χρώμα τους
👀 Παρατηρήσαμε τον ουρανό με διαφορετικό μάτι
🖐️ Δημιουργήσαμε με τα χέρια μας, δουλεύοντας ομαδικά
🎈 Αφήσαμε τη φαντασία μας ελεύθερη και συνδέσαμε επιστήμη και τέχνη
💧🎶 Ο κύκλος του νερού… τραγουδιστά!
🌦️ Δημιουργική Δράση STEM & Τέχνης
Πώς ταξιδεύει μια σταγόνα νερού;
Από τη θάλασσα στα σύννεφα, από τα σύννεφα στη βροχή και ξανά απ’ την αρχή!
Οι μικροί μας επιστήμονες και καλλιτέχνες έμαθαν τον κύκλο του νερού με τον πιο μοναδικό τρόπο: δημιουργώντας το δικό τους τραγούδι και μετατρέποντάς το σε ένα διασκεδαστικό εκπαιδευτικό βίντεο!
Μιλήσαμε για τον κύκλο του νερού:
💦 Εξάτμιση – Συμπύκνωση – Κατακρήμνιση – Συλλογή
Με εικόνες, απλά παραδείγματα και ζωγραφιές, τα παιδιά κατανόησαν τη φυσική πορεία του νερού στη φύση.
Το τραγουδήσαμε, το χορογραφήσαμε και το βιντεοσκοπήσαμε για να μας απολαύσετε…
🎯 Τι μάθαμε μέσα από αυτή τη δράση;
🌍 Κατανοήσαμε βαθιά και με απλό τρόπο πώς λειτουργεί ο κύκλος του νερού
🎶 Εκφραστήκαμε μουσικά, ρυθμικά και δημιουργήσαμε από το μηδέν
🎥 Είδαμε πώς ένα εκπαιδευτικό μήνυμα μπορεί να μετατραπεί σε οπτικοακουστική εμπειρία
🤝 Συνεργαστήκαμε, γελάσαμε και μάθαμε μέσα από τη χαρά της δημιουργίας
https://youtu.be/Oveh4y_R5Z4?si=1udDG4Sf4XgRIu23
💧 We learn our water footprint
🌱 Εκπαιδευτική Δράση Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης
Πόσο νερό “κρύβεται” πίσω από ένα μπλουζάκι; Πόσο χρησιμοποιούμε χωρίς να το ξέρουμε;
Οι μαθητές μας μπήκαν σε έναν φανταστικό ρόλο: μικροί ερευνητές του νερού! Μέσα από τη δράση “We learn our water footprint”, έμαθαν τι είναι το υδατικό αποτύπωμα και πώς οι καθημερινές μας επιλογές επηρεάζουν τον πλανήτη.
🔍 Τι είναι το υδατικό αποτύπωμα;
Είναι το σύνολο του νερού που χρησιμοποιείται για να παραχθεί ένα προϊόν – από την αρχική πρώτη ύλη, μέχρι να φτάσει στα χέρια μας. Νερό για την καλλιέργεια, την παραγωγή, τη μεταφορά… Ένα ρούχο, ένα ποτήρι γάλα ή ακόμα κι ένα μήλο “κουβαλούν” νερό!
🧠 Τι κάναμε στην τάξη;
Με βιωματικό και παιγνιώδη τρόπο:
-
📊 Υπολογίσαμε το προσωπικό μας υδατικό αποτύπωμα με διασκεδαστικά κουίζ.
-
🖼️ Δημιουργήσαμε αφίσες με καθημερινά αντικείμενα και το “κρυφό” νερό πίσω από αυτά.
-
💦 Ανακαλύψαμε τρόπους εξοικονόμησης νερού στο σπίτι και στο σχολείο.
-
🌍 Μάθαμε πώς οι επιλογές μας επηρεάζουν το περιβάλλον παγκοσμίως.
-
🤝 Συζητήσαμε σε ομάδες, ανταλλάξαμε ιδέες και ενημερώσαμε τους συμμαθητές μας.
🧪 Δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν:
🔹 Πείραμα: Πόσο νερό καταναλώνουμε όταν αφήνουμε τη βρύση ανοιχτή;
🔹 Συμβολική αναπαράσταση: Πόσα λίτρα νερού απαιτούνται για ένα μπέργκερ, ένα μπλουζάκι, ένα ποτήρι χυμό.
🔹 Δημιουργία αφίσας: “Save Water – Every Drop Counts!”
🔹 Δράση αφύπνισης: Φτιάχνουμε τη δική μας λίστα με “έξυπνες” συνήθειες για να σώσουμε νερό!
🌎 Γιατί έχει σημασία;
Γιατί κάθε σταγόνα μετράει!
Γιατί το νερό δεν είναι δεδομένο για όλους.
Γιατί μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο… ξεκινώντας από το σχολείο και το σπίτι μας.
