ΓΡΑΦΕΙ: Η ΙΩΑΝΝΑ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ
Τὴν Παρασκευὴ 7 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε διάλεξη τῆς μαθήτριας Νεφέλης Κούβελα, στὴν αἴθουσα μαθηματικῶν τοῦ σχολείου μας, μὲ θέμα «ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΜΟΝΟΛΟΓΟΣ: Marcel Proust, James Joyce, Virginia Woolf».
Ἀρχικὰ ἡ μαθήτρια μᾶς εἰσῆγε στὸν μοντερνισμὸ ὁ ὁποῖος ὅπως μᾶς εἶπε εἶναι ἕνα διεθνὲς πνευματικὸ κίνημα στὴ λογοτεχνία, στὴν τέχνη καὶ σὲ ἄλλους τομεῖς καὶ σηματοδοτεῖται στὸ δεύτερο μιςὸ τοῦ 19ου αἰώνα. Στόχος του ἦταν νὰ ἐναντιωθεῖ στὸν ἀστικὸ πολιτισμὸ μὲ ἀπώτερο σκοπὸ νὰ καταλύσει τὶς ἀξίες τοῦ Διαφωτισμοῦ καὶ τοῦ ὀρθοῦ λόγου. Ἀναφέρθηκαν κάποιοι ἀπὸ τοὺς σπουδαιότερους πεζογράφους τοῦ Μοντερνισμοῦ ὅπως ὁ Gustave Flaubert, ὁ Franz Kafka, ὁ Tomas Mann καὶ ὁ Andre Gide D.H Lawrence.
Τὸ μοντέρνο μυθιστόρημα χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη μορφή, τὴν χαλαρὴ πλοκὴ, τὴν κυριαρχία ἐλεύθερων συνειρμῶν καθὼς καὶ ἀπὸ τὸν ἐσωτερικὸ μονόλογο, δηλαδὴ τὴν ἐνδοσκόπηση, ἐνῶ οἱ ἥρωές του εἶναι λειψοὶ καὶ μὲ κατακερματισμένη ἐσωτερικὴ ζωὴ. Στὴ συνέχεια, ἡ Νεφέλη ἔδωσε τὸν ὁρισμὸ τοῦ ἐσωτερικοῦ μονόλογου ποὺ εἶναι μία τεχνικὴ τῆς πεζογραφίας μὲ χαρακτηριστικὸ γνώρισμα τὴν ἀδιάκοπη ῥοὴ σκέψεων, εἰκόνων, ἀναμνήσεων, συνειρμῶν καὶ ἐντυπώσεων ποὺ διασχίζουν τὴν ψυχὴ καὶ τὸν νοῦ τοῦ ὥρωα. Ὁ πρῶτος ποὺ ἐφήρμοσε ταύτη τὴν τεχνικὴ ἦταν ὁ E. Dujardin τὸ 1887. Ἡ πρόσληψη τοῦ ἐσωτερικού μονόλογου στὴν Ἑλλάδα ἔγινε κατὰ τὴ δεκαετία τοῦ 1930. Ἐκπρόσωποι στὴν Ἑλλάδα ἦσαν οἱ Στέλιος Ξεφλούδας, Νῖκος Γαβριὴλ Πεντζίκης καὶ Μέλπω Ἀξιώτη.
Ὁ Marcel Proust ἦταν Γάλλος συγγραφέας, δοκιμιογράφος καὶ κριτικὸς, ἐβραϊκῆς καταγωγῆς, μὲ σπουδὲς στὶς πολιτικὲς ἐπιστῆμες. Διάσημο, καὶ ἕνα ἀπὸ τὰ καλύτερα λογοτεχνικὰ ἔργα τοῦ 20ου αἰώνα, τὸ ἔργο του «Ἀναζητώντας τὸν χαμένο χρόνο» τὸ ὁποῖο περιλαμβάνει πολλὰ αὐτοβιογραφικὰ στοιχεῖα καὶ ἔχει μεταφρασθεῖ στὰ ἑλληνικὰ ἀπὸ τὸν Παῦλο Ζάννα. Ἡ Νεφέλη μᾶς μίλησε ἀκόμη γιὰ τὴν Virginia Woolf ποὺ ἦταν Αγγλίδα μυθιστοριογράφος και δοκιμιογράφος καὶ γιὰ τὸ ἔργο της «Ἡ κυρία Ντάλλογουεη» στὸ ὁποῖο σκιαγραφεῖται ἡ ἀνθρώπινη συνείδηση. Ἡ διάλεξη ἔκλεισε μὲ ἀναφορὰ στὸν κορυφαῖο Ἰρλανδὸ συγγραφέα και ποιητὴ James Joyce καὶ τὸ ἔργο του «Ὀδυσσέας» στὸ ὁποῖο ἡ χρήση τοῦ ἐσωτερικοῦ μονόλογου εἶναι ὑποδειγματική καὶ τὸ πλῆθος παραλληλισμῶν μὲ τοὺς ἥρωες τῆς Ὀδύσσειας τοῦ Ὁμήρου μεγάλο.
