Η διδακτική παρέμβαση ξεκινάει από την ολομέλεια της σχολικής τάξης, όπου η εκπαιδευτικός με αφορμή την επεξεργασία της συμμετοχής της ομάδας στην Πανελλαδική Ετήσια Εκστρατεία “ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ” (που διοργανώνουν το ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ, το YOU SMILE, το Ευρωπαϊκό Εθελοντικό Δίκτυο Μαθητών και Μαθητριών του Οργανισμού με τη συνεργασία του Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά του Σχολικού Εκφοβισμού) σε σχέση με την Παγκόσμια Ημέρα «Σχολική Ημέρα Ενάντια στην Ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό» αξιοποιεί τις πρότερες γνώσεις των μαθητών-τριών της για να αναφερθεί σε ένα προσωπικό της βίωμα, ώστε να ενισχύσει- ενεργοποιήσει το ενδιαφέρον των παιδιών!
Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται στην επίσκεψη της στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και πως της έκαναν εντύπωση τα κυκλαδικά ειδώλια. Επειδή όμως ήθελε να μοιραστεί την εμπειρία μαζί τους, σκέφτηκε το μουσείο να το φέρει στην τάξη, κάνοντας μια εικονική περιήγηση στα εκθέματα εστιάζοντας σε ένα κυκλαδικό ειδώλιο. Μέσα από συζήτηση, προκύπτει ως ζήτημα ότι δεν μπορούμε να καταλάβουμε πώς νιώθει αυτό το αγαλματίδιο, καθώς δεν έχει χαρακτηριστικά προσώπου αλλά και η στάση του σώματός του, δε δίνει πολλές πληροφορίες (στοιχεία που μας βοηθούν να καταλάβουμε πως νιώθει ο-η φιλός-η μας, όπως είχαμε πει στη δράση “ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ”). Έτσι, τίθεται το ερώτημα από τη νηπιαγωγό… «Αν αυτό το κυκλαδικό ειδώλιο ζωντάνευε… Πώς θα έμοιαζε; Πώς θα ένιωθε; Πού θα βρίσκονταν;». Τα παιδιά χωρίζονται σε ζευγάρια από την εκπαιδευτικό, ώστε το ένα να λειτουργεί για το άλλο ως «σκαλωσιά» και καλούνται να συμφωνήσουν από κοινού, στο τι θα επιλέξουν να οπτικοποιήσουν στο κυκλαδικό ειδώλιο που τους δίνεται!
Με το πέρας του φιλοτεχνήματος των κυκλαδικών ειδωλίων ανά ζεύγη, τα παιδιά έρχονται στην ολομέλεια να παρουσιάσουν το έργο τους και παράλληλα να αναστοχαστούν ως προς τη συνεργασία τους. Τα παιδιά επιλέγουν είτε από το «ρολόι των συναισθημάτων», είτε από τις μάσκες των συναισθημάτων πώς ένιωσαν κατά τη διάρκεια αυτής τη διαδικασίας (Χαρά, Λύπη, Θυμό, Φόβο, Ντροπή). Στόχος είναι στην περίπτωση που εκδηλωθεί κάποιο δυσάρεστο συναίσθημα από τα ίδια, τα παιδιά να εμπλακούν σε διαδικασίες αναστοχασμού, με τη βοήθεια της εκπαιδευτικού για ανεύρεση διαφορετικών λύσεων («Τι θα μπορούσα να κάνω διαφορετικά, ώστε …»), ενώ παράλληλα επισημαίνονται οι ευεργετικοί τρόποι διαχείρισης της συνεργασίας κατά τη διαδικασία της εργασίας τους σε ζευγάρια! Ας απολαύσουμε λοιπόν παρακάτω την έκθεσή τους!
Έπειτα από τα παραπάνω και με την ανάγνωση του παραμυθιού “Η παλέτα των συναισθημάτων” (Μουλάκη, Ε., 2004) αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε πως την ίδια στιγμή μπορούμε να νιώθουμε πάνω από ένα συναισθήματα, ενώ εστιάσασαμε στο γεγονός ότι δεν υπάρχουν “κακά συναισθήματα”. Όλα τα συναισθήματα είναι φυσιολογικά. Μπορούμε να τα δείχνουμε με εξωτερικά σήματα και σωματικές ενδείξεις, όπως με εκφράσεις προσώπου, στάσεις σώματος και ήχους.
Άρχισε λοιπόν, η δική μας διερεύνηση… Πότε νιώθω χαρούμενος-η; Πότε νιώθω λυπημένος-η;
Σε επόμενο μάθημα, με αφορμή το παραμύθι “Το σκοτάδι φοβάται το Νικόλα” (Παπαθεοδούλου, Α., 2013) αναφερθήκαμε στις περιπτώσεις που νιώθουμε φοβισμένοι ή τρομαγμένοι.
Αισθανόμαστε φοβισμένοι ή τρομαγμένοι, όταν νιώθουμε ότι κινδυνεύουμε από κάτι. Όταν πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος, αισθανόμαστε ασφαλείς. Εστιάσαμε στο πώς ο φόβος είναι επίσης ένα χρήσιμο συναίσθημα, καθώς με την ορθή διαχείρισή του μπορεί να μας προφυλάξει από κινδύνους. Για παράδειγμα, αν φοβάμαι τα ψηλά κύματα, είναι μια καλή ιδέα να μην πηγαίνω βαθιά ώστε να παραμένω ασφαλής, ενώ αν φοβάμαι το σκοτάδι, μια καλή λύση θα ήταν να έχω ένα φακό στο κομοδίνο μου και όταν φαντάζομαι ότι κάτι κρύβεται στο σκοτάδι να τον ανάβω και να ξεφυλλίζω ένα βιβλίο μέχρι να με ξαναπάρει ο ύπνος κοκ.
Σε συνέχεια των παραπάνω αναφερθήκαμε στο πόσο σημαντικό είναι να ακούμε το σώμα μας, καθώς πολλές φορές μας προειδοποιεί για πράγματα που δεν είμαστε υποχρεωμένοι να δεχθούμε. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να μάθουμε να το ακούμε!
Σε αυτό το σημείο θυμηθήκαμε πώς διαχειρίζομαστε δυσάρεστες συμπεριφορές. Είναι σημαντικό να πω “Σταματα! Δε μου αρέσει αυτο που κάνεις, μην το ξανακάνεις!” αλλά και με τη στάση του σώματός μας (με χαλαρό και αποφασιστικό τρόπο και όχι «μαζεμένοι» ή επιθετικοί). Για να καταλάβει κάποιος πώς όταν λέμε «ΟΧΙ» το εννοούμε, πρέπει να του το πούμε και με το πρόσωπο και με τα μάτια, καθώς και με τον τόνο και την ένταση της φωνής μας. Τέλος, είναι πολύ σημαντικό να ενημερώνουμε και τον εκπαιδευτικό που βρίσκεται μαζί μας (ανάλογα με το πλαίσιο που βρισκόμαστε) για να πραγματοποιηθεί η αντίστοιχη παρέμβαση, εφόσον χρειαστεί.
Η Νηπιαγωγός
Ελευθερία Μαλισιόβα