Γ13. ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ

ΑΘΗΝΑ Η Ακρόπολη το 1802 στην Τουρκοκρατία. Πίνακας του Ε.Dodwell.

Μετά την πτώση του Μεσολογγίου ο Κιουταχής εξεστράτευσε στην Ανατολική Ελλάδα. Κατέλαβε την Αθήνα και πολιόρκησε την Ακρόπολη.Οι Έλληνες ήταν λίγοι, αλλά αποφασισμένοι να πολεμήσουν ως το τέλος μιμούμενοι το παράδειγμα των Μεσολογγιτών. Αρχηγός των Ελλήνων ήταν ο Ιωάννης Γκούρας ο οποίος προσπαθούσε να “κρατήσει” την Ακρόπολη και ταυτόχρονα “ζωντανή” την επανάσταση στη Στερεά, αφού πληροφορίες ανέφεραν ότι οι Μεγάλες Δυνάμεις σκέφτονταν τη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους μόνο όμως από τις περιοχές που θα ήταν επαναστατημένες. Ο Γιάννης Γκούρας υπερασπίστηκε γενναία την Ακρόπολη ως το θάνατό του. 

Η Ασήμω Γκούρα με περισσή αποφασιστικότητα και προτού καν θάψει το νεκρό άνδρα της θα αναλάβει την αρχηγία των πολιορκημένων, μέχρι την έλευση του Νικόλαου Κριεζώτη. Τα παλικάρια του Γκούρα ορκίστηκαν ενώπιόν της ότι θα τιμήσουν τη μνήμη του νεκρού αρχηγού τους μέχρι θανάτου.

ΑΘΗΝΑ Ο Παρθενώνας σ΄ένα πίνακα του Ε.Dodwell του 1802

[slideboom id=684455&w=425&h=370]

Ιωάννης Γκούρας

Λίγα χρόνια πριν από την Ελληνική επανάσταση του 1821 υπηρέτησε ως απλός στρατιώτης στον Οδυσσέα Ανδρούτσο, που τότε ήταν οπλαρχηγός στην Λιβαδειά.  Απόχτησε την εκτίμηση του Ανδρούτσου και έγινε πρωτοπαλίκαρο  λίγους  μήνες πριν από την έκρηξη της επανάστασης.  Συμμετείχε στο πλάι του Ανδρούτσου στη Μάχη στο Χάνι της Γραβιάς, όπου διακρίθηκε για την τόλμη του. Σκοτώθηκε κατά την πολιορκία της Ακρόπολης από τον Κιουταχή την 1 Οκτωβρίου 1826.

Η πολιορκία της Ακρόπολης από τον Κιουταχή

Εκείνη το δύσκολη στιγμή διορίστηκε αρχιστράτηγος της Στερεάς ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, άντρας με μεγάλες στρατηγικές ικανότητες.

Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης εφορμά στην Ακρόπολη, έργο του Γεωργίου Μαργαρίτη, 1844

Δημιούργησε φρουρές από τον Κορινθιακό κόλπο έως τον Ευβοϊκό. Ο Καραϊσκάκης ξέροντας ότι δε μπορεί να αντιμετωπίσει κατά μέτωπο τον Κιουταχή, αποφάσισε να αποκόψει τον εφοδιασμό του τουρκικού στρατού από τη Θεσσαλία. Και πράγματι, ανάγκασε τον Κιουταχή να εγκαταλείψει την Αττική. Μάλιστα και σε δυο μάχες που έδωσαν Τούρκοι και Έλληνες στην Αράχωβα το Νοέμβριο του 1826 και στο Δίστομο τον Ιανουάριου του 1827, οι Τούρκοι υποχρεώθηκαν σε μεγάλες ήττες.

Η μάχη της Αράχωβας Έργο του Πέτερ φον Ες

Έσπευσε τότε στην Αττική για να βοηθήσει τους πολιορκημένους αγωνιστές και στρατοπέδευσε στο Κερατσίνι.

Το στρατόπεδο του Καραϊσκάκη, πίνακας του Θεόδωρου Βρυζάκη

 Οι Άγγλοι αξιωματικοί Τσωρτς και Κόχραν, στους οποίους η κυβέρνηση είχε αναθέσει την αρχηγία των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων της στεριάς και της θάλασσας, αποφάσισαν να επιτεθούν αμέσως εναντίον των Τούρκων, για να σωθεί η Ακρόπολη.

Κόχραν Τόμας –  (1775 ­ 1860) :‘Aγγλος ναύαρχος 1827 με κυβερνητική απόφαση ορίστηκε αρχηγός του στόλου στη θέση του ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη.

Τσώρτς Σερ Ρίτσαρντ (1784- 1873 ) : Βρετανός στρατηγός, αρχιστράτηγος των Ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων ξηράς (1827).

Την παραμονή της επίθεσης κι ενώ ο Καραϊσκάκης είχε δώσει διαταγή να μην πέσει τουφεκιά, έγινε μια μικροσυμπλοκή που εξελίχτηκε σε μάχη. Άρρωστος και με πυρετό πετάχτηκε από τη σκηνή του και προσπάθησε να περιορίσει το κακό. Αλλά ένα βόλι τον βρήκε θανάσιμα και την άλλη μέρα ξεψύχησε.Ήταν η μέρα της γιορτής του (23 Απριλίου 1827) Όλοι κατάλαβαν ότι ο χαμός του μεγάλου αυτού άντρα ήταν τεράστια απώλεια.

Ο θάνατος του Καραϊσκάκη, Δούκας Έκτωρ

Άνδρες, γυναίκες και παιδιά με θρήνους και πραγματική συντριβή συνόδευσαν τον νεκρό μέχρι τη Σαλαμίνα, όπου και τάφηκε στο ναό του Αγίου Δημητρίου.

Ο τάφος σήμερα

Η μάχη που ακολούθησε στον Ανάλατο, λίγο έξω από τον Πειραιά και μη έχοντας ικανό στρατηγό πια οι Έλληνες, κατέληξε σε μεγάλη καταστροφή του ελληνικού στρατού. Ο Κιουταχής χτύπησε με πεζικό και ιππικό τους Έλληνες και πολλοί οπλαρχηγοί, όπως οι Ιωάννης Νοταράς, Λάμπρος Βέικος, Γιώργος Τζαβέλας, Αθανάσιος Μπότσαρης, Φώτος Φωτομάρας, Γεώργιος Δράκος σκοτώθηκαν ενώ και η φρουρά της Ακρόπολης αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει.

Η κυριαρχία πια του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο και του Κιουταχή στη Στερεά είχε φέρει την Επανάσταση σε πολύ δύσκολη θέση…

Απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ του National Geopraphic.