Τα παιδιά μπορούν να διδαχθούν να είναι οικολογικά ευσυνείδητα σε οποιαδήποτε ηλικία. Αυτό είναι κάτι έμφυτο σε όλους μας .Ζούμε σε αναλώσιμες κοινωνίες και αυτό πάει ενάντια στη φύση μας. Τα παιδιά το αναγνωρίζουν.

 Ξεκινώντας από τη Δημιουργία του κόσμου

Τα παιδιά αγαπούν πολύ να ακούν ιστορίες από την Αγία Γραφή. Καθώς θα τους διηγούμαστε τη Δημιουργία-πώς δημιουργήθηκαν από το Θεό  τα φυτά , τα ζώα και τέλος ο άνθρωπος- φυτεύουμε στη ψυχούλα τους την αγάπη για τη φύση. Ο  Θεός τα έκανα όλα αυτά τόσο όμορφα και τα χάρισε στον άνθρωπο για να τα χαίρεται. Τον έβαλε στον κήπο της Εδέμ σαν αρχηγό και φρουρό. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται με τέτοια απλά λόγια την αγάπη του Θεού για όλα τα δημιουργήματα, αλλά και την υποχρέωση του ανθρώπου να τα διατηρήσει όπως τα έκανε ο Θεός και να μην τα καταστρέφει.

Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του σπιτιού μας

Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα ενός νοικοκυριού ισούται με το άθροισμα των αποτυπωμάτων όλων των μελών του. Πώς μπορεί να μειωθεί; Με τη μετάβαση ολόκληρης της οικογένειας σε έναν πιο «πράσινο» τρόπο ζωής, κάτι που μπορεί να γίνει με τρόπο ανώδυνο, για γονείς και παιδιά.

Για να γίνει αυτή η μετάβαση, ολόκληρη η οικογένεια είναι απαραίτητο να μπει σε μια διαδικασία μικρών αλλαγών στην καθημερινότητά της. Εξηγήστε στα παιδιά γιατί συμβαίνει αυτό. Εάν είναι αρκετά μικρά, πιθανότατα δεν θα καταλάβουν τι σημαίνει… «αέρια του θερμοκηπίου», όμως σίγουρα ούτε εκείνα θέλουν να πίνουν θολό νερό ή να αναπνέουν βρώμικο αέρα.

Πού φυτρώνουν τα τσιπς;

Τα περισσότερα παιδιά σήμερα δεν γνωρίζουν από πού προέρχεται το φαγητό που τρώνε. Δεν ξέρουν αν η ντομάτα προέρχεται από δέντρο ή από το έδαφος, γιατί δεν έχουν δει ποτέ ντομάτα να μεγαλώνει! Βρετανική, μάλιστα, έρευνα έδειξε ότι ένα στα τρία παιδιά δεν είχε ιδέα ότι τα τσιπς προέρχονται από πατάτες. Μπορούμε, λοιπόν, να αξιοποιήσουμε την ώρα του γεύματος για να μιλήσουμε στα παιδιά μας σχετικά με την προέλευση κάθε τροφής και τον τρόπο παραγωγής της. Εξηγώντας τους ότι η γη είναι αυτή που βγάζει τις τροφές και ο ήλιος μαζί με το νερό και τον αέρα συμβάλλουν σε αυτή τη διαδικασία, τα βοηθάμε να συνδέσουν τον εαυτό τους και τον δικό τους τρόπο ζωής με το ευρύτερο περιβάλλον.

Ανακύκλωση για κάθε ηλικία 

Ένα άλλο σημαντικό κεφάλαιο της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, όχι μόνο των παιδιών αλλά ολόκληρης της οικογένειας, είναι η ανακύκλωση. Για τα παιδιά, η διαδικασία αυτή μπορεί εκτός από διδακτική να είναι ακόμη και διασκεδαστική. Χαρτί, πλαστικό, γυαλί: σε ποιον κάδο πάει το καθένα και τι προορίζεται για τα σκουπίδια; Διαχωρίστε τα απορρίματά σας. Είναι το ίδιο εύκολο με… το γέμισμα του κάδου απορριμάτων, αλλά σίγουρα πολύ πιο φιλικό προς το περιβάλλον.

Μπορεί για εμάς να είναι αδιάφορη ή ακόμα και βαρετή, για τα παιδιά όμως η ανακύκλωση αποτελεί ένα ενδιαφέρον παιχνίδι. Ίσως να μη φανταζόμασταν πόσες ώρες μπορεί να μείνει απασχολημένο ένα νήπιο χωρίζοντας το χαρτί από το πλαστικό. . Αν το παιδί μας είναι μεγαλύτερο σε ηλικία, μπορούμε να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον του ζητώντας του να περιορίσει τον όγκο των συσκευασιών (π.χ. πιέζοντας τα πλαστικά μπουκάλια ή διπλώνοντας τα χάρτινα κουτιά) ή ενθαρρύνοντάς το να συγκεντρώνει τις χαλασμένες μικροσυσκευές του σπιτιού και στη συνέχεια να τα πηγαίνουμε μαζί στα ειδικά σημεία ανακύκλωσης.

Οικονομία και…οικολογία

Τα παιδιά μπορούν επίσης να μάθουν την έννοια της οικονομίας και σε ό,τι αφορά τους φυσικούς πόρους ή το ηλεκτρικό ρεύμα. Οι γονείς θα πρέπει να τα ενθαρρύνουν να σβήνουν το φως φεύγοντας από ένα δωμάτιο. Ηλεκτρικές συσκευές, όπως ο φορητός τους υπολογιστής, δεν είναι ανάγκη να μένουν στην πρίζα όλη την ημέρα…

Αναθέστε στα παιδιά «πράσινες» δουλειές: να ξεβγάζουν ό,τι προορίζεται για ανακύκλωση, να κλείνουν τη βρύση όταν πλένουν τα δόντια τους κ.ο.κ. Έτσι, τέτοιου είδους δραστηριότητες θα γίνουν γρήγορα μέρος της καθημερινής τους ρουτίνας

Μπανάνα στη γλάστρα

Στα παιδιά αρέσει να κάνουν πράγματα διαφορετικά από τα συνηθισμένα. Πώς θα αντιδράσουν, λοιπόν, αν την επόμενη φορά που φάνε την μπανάνα τους τα παρακινήσουμε αντί να πετάξουν τη φλούδα στα σκουπίδια, να τη ρίξουν στη γλάστρα; Μάλλον θα ενθουσιαστούν! Μετά, μπορούμε να τους εξηγήσουμε το πώς τα υπολείμματα τροφών μπορούν να γίνουν εξαιρετικό λίπασμα για τα φυτά και -γιατί όχι;- να ξεκινήσουμε μαζί τους και κομποστοποίηση.

Μικροί καλλιεργητές

Αν έχουμε αυλή ή μπορούμε τακτικά να επισκεφτόμαστε τη γιαγιά στο χωριό, να η καλύτερη ευκαιρία για επαφή με τα φυτά. Στα παιδιά αρέσει η φροντίδα των φυτών και πολύ ευχαρίστως θα φάνε φασολάκια και μελιτζάνες, όταν  τα  μεγαλώνουν με τα χεράκια τους. Και για να αποφύγουμε «ζημιές» από τα μικρότερα, ας τους δώσουμε ένα μικρό τμήμα  του κήπου για να το έχουν υπό την ευθύνη τους.

Αν μπορούμε να έχουμε λίγες κότες ή μια κατσικούλα, τότε είναι που ενθουσιάζονται! Και αν δεν έχουμε αυτή τη δυνατότητα, ας επισκεφτόμαστε αγροκτήματα, για να βλέπουν από κοντά τα ζώα και να ξέρουν ότι «η κότα κάνει το αυγό!»

Αφήστε τα παιδιά να παίξουν με το χώμα κάνει καλό! 

Αντί να τρέχουμε από πίσω του για να μην λερωθεί ή χτυπήσει, δημιουργώντας του ένταση, ας το αφήσουμε να πιάσει το χώμα, ας λερωθεί και λίγο, και έτσι να αγαπήσει τη γη, που του προσφέρει τόση χαρά!

Βόλτα στη γειτονιά

Η έξοδος για τα ψώνια της εβδομάδας μπορεί να γίνει διασκεδαστική αν αποφασίσουμε να επισκεφτούμε μαζί με τα παιδιά μας το μανάβικο, το κρεοπωλείο και το ιχθυοπωλείο της γειτονιάς, αντί για το σουπερμάρκετ. Τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να δουν ποια είναι τα εποχικά φρούτα και τα λαχανικά και να δώσουν μόνα τους επιτέλους απάντηση στο ερώτημα «Μα, γιατί δεν υπάρχουν φράουλες τα Χριστούγεννα;». Επιπλέον, με αυτόν τον τρόπο αναπτύσσουμε σχέσεις με τη γειτονιά και δεν θα μας κάνει εντύπωση αν στην επόμενη βόλτα μας ο ιχθυοπώλης αφήσει τον 5χρονο γιο μας να ακουμπήσει μια τσιπούρα, προκειμένου να του αποκαλύψει τα μυστικά για να επιλέγει φρέσκο ψάρι.

Ανταλλακτικά παζάρια- προσφορά

Ο ρυθμός που μεγαλώνουν τα παιδιά είναι συγκλονιστικός. Μέσα σε λίγους μήνες αλλάζουν νούμερο παπουτσιού και το καινούργιο τους μπουφάν είναι πλέον «βαφτιστικό». Μια καλή ιδέα για να αφήσουμε τις ντουλάπες μας να αναπνεύσουν και να δώσουμε στα παιδιά μας μια ιδέα του τι σημαίνει ο όρος «επαναχρησιμοποιώ» είναι να ξεχωρίζουμε μαζί τους ανά τακτά χρονικά διαστήματα τα ρούχα, τα παπούτσια και τα παιχνίδια που δεν χρειάζονται πλέον και να οργανώνουμε ανταλλακτικά παζάρια με συγγενείς και φίλους.

Πάντοτε βέβαια μπορούμε να προσφέρουμε ό,τι  δεν μας χρειάζεται πλέον σε άλλα παιδάκια, και να πιάνουν τόπο, αντί να γεμίζουν τον χώρο στις ντουλάπες μας. Τα παιδιά μας έτσι παίρνουν και ένα μάθημα προσφοράς και αλληλεγγύης.

Η ζωή εν κινήσει

Κινηθείτε περισσότερο και ενθαρρύνετε τα παιδιά να κάνουν το ίδιο, μαθαίνοντας παράλληλα τα «πράσινα» οφέλη των δημοσίων συγκοινωνιών. Ειδικά όταν πρόκειται για μικρές αποστάσεις και για διαδρομές μέσα στην πόλη, αφήστε το αυτοκίνητο και περπατήστε ή χρησιμοποιήστε το τρένο, το λεωφορείο, το μετρό…

Αξιοποιήστε τα ελεύθερα Σαββατοκύριακα κάνοντας έστω και κοντινές εκδρομές στην ύπαιθρο. Πρόσφατες έρευνες καταδεικνύουν ότι η επαφή των παιδιών με τη Φύση ενισχύει όσο τίποτα την επιθυμία τους να προστατεύσουν το περιβάλλον. «Μια υπέροχη εμπειρία στη Φύση αξίζει όσο η αποστήθιση χιλίων πληροφοριών γύρω από τη Φύση», λέει ο καθηγητής περιβαλλοντικών σπουδών Ντέιβιντ Σόμπελ.

Όπως κατέδειξαν τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, παιδιά ηλικίας 5-10 ετών που έρχονται συχνά σε επαφή με τη Φύση, καλλιεργούν μια βαθιά αγάπη για το περιβάλλον, η οποία τα συνοδεύει για το υπόλοιπο της ζωής

Ποδήλατα για όλους
Συνήθως τα Σαββατοκύριακα προσπαθούμε να παίρνουμε τα παιδιά και να πηγαίνουμε βόλτες με το αυτοκίνητο στην εξοχή. Μια ακόμα καλύτερη ιδέα θα ήταν να περιορίσουμε τις μετακινήσεις με το αυτοκίνητο και επομένως τη ρύπανση του περιβάλλοντος και τα έξοδα για βενζίνη και να επενδύσουμε στην αγορά ποδηλάτων για όλη την οικογένεια. Έτσι, τα παιδιά θα γυμνάζονται, θα έρχονται σε επαφή με τη φύση και θα μαθαίνουν την έννοια της προστασίας του περιβάλλοντος.

Παρατηρώντας
Τα παιδιά έχουν την τάση να παρατηρούν τις αλλαγές του περιβάλλοντος. Μπορεί εμείς να ξεχνάμε να δούμε τις αμυγδαλιές που άνθισαν καλωσορίζοντας την άνοιξη, αλλά για τα παιδιά αυτό είναι αδύνατον. Μπορούμε, λοιπόν, να τα βοηθήσουμε να αναπτύξουν ακόμα περισσότερο την έμφυτη περιέργεια και παρατηρητικότητά τους πηγαίνοντάς τα στο πάρκο για να σκάψουν στο χώμα, να παρατηρήσουν τα μυρμήγκια ή να ταΐσουν τα πουλιά.

Με φαντασία
Όσοι είναι γονείς θα έχουν σίγουρα παρατηρήσει ότι ο κάδος της ανακύκλωσης γεμίζει με ραγδαίους ρυθμούς από τότε που έκαναν παιδιά. Μια καλή ιδέα είναι να χρησιμοποιήσουμε κάποιες από τις συσκευασίες ως παιχνίδι. Το μόνο που χρειάζεται είναι φαντασία και ένα κοπίδι. Ένα χαρτόκουτο, για παράδειγμα, είναι ιδανικό για να φτιάξουμε ένα κουκλόσπιτο. Ανοίγουμε πόρτες και παράθυρα με ένα κοπίδι και αφαιρούμε ολόκληρη τη μία του πλευρά για να μπαίνουν οι κούκλες. Μια ακόμα ιδέα είναι να χρησιμοποιήσουμε μια μεγάλη και αρκετά πλατιά χάρτινη συσκευασία (π.χ. από τηλεόραση) για να δημιουργήσουμε ένα αυτοσχέδιο πάρκο για το μωρό μας. Κόβουμε τα κομμάτια που δεν χρειαζόμαστε και αφήνουμε το «πάτωμα» του πάρκου με ένα «τοιχάκι» γύρω-γύρω. Μέσα μπορούμε να σχεδιάσουμε με χοντρό μαρκαδόρο δρόμους, πάρκα, σταθμούς τρένων κ.λπ.

Η δύναμη του παραδείγματος
Ό,τι και να λέμε στα παιδιά μας, τελικά κάνουν αυτά που βλέπουν και όχι όσα ακούνε. Οι διδακτικές, λοιπόν, ιστορίες ή το «κήρυγμα» σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος δεν αρκούν. Το πιο σημαντικό είναι να τους δίνουμε το καλό παράδειγμα με τις πράξεις μας. Για να μάθουν να κλείνουν τη βρύση όσο βουρτσίζουν τα δόντια τους, πρέπει προηγουμένως να έχουν δει εμάς να το κάνουμε ή να έχουν παρατηρήσει ότι πλένουμε τα πιάτα μέσα σε μια λεκάνη με νερό και όχι αφήνοντας το νερό να τρέχει ενώ τα ξεπλένουμε.

Πηγές:  http://www.vita.gr/paidi/article/27231/megalwnontas-prasina-paidia/

http://www.naftemporiki.gr/story/348455