Τσικνοπέμπτη, Αποκριάτικη Γιορτή!

Έγραψε η Κυριακοπούλου Μαρίλη, Μουσικός

Μετά από απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων, η αποκριάτικη γιορτή του ‘’ Βαρνάλειου’’ έγινε την Τσικνοπέμπτη στο χώρο του σχολείου. Με προσεκτικό σχεδιασμό επιτεύχθηκε ο συγκερασμός πολλών εθίμων που αφορούν τις Απόκριες στον ελλαδικό χώρο ώστε οι μαθητές να γίνουν κοινωνοί μιας ολοκληρωμένης εικόνας του Τριωδίου.

( Το Τριώδιο έχει λάβει την ονομασία αυτή από το ομώνυμο εκκλησιαστικό βιβλίο, το Τριώδιο, το οποίο περιλαμβάνει τους ύμνους που ψάλλονται στις εκκλησίες κατά τη συγκεκριμένη περίοδο. Οι ύμνοι αυτοί έχουν τρεις ωδές σε αντίθεση με τους υπόλοιπους ύμνους τις εκκλησίας, οι οποίοι έχουν εννέα ωδές. Αυτός είναι και ο λόγος που το βιβλίο αυτό, και κατ’ επέκταση και η συγκεκριμένη χρονική περίοδος, ονομάστηκαν Τριώδιο.).

Τα παιδιά ήρθαν μασκαρεμένα με τις ευφάνταστες και πολύχρωμες στολές τους αλλά κυρίως ήρθαν γεμάτα κέφι και χαρά, την ίδια χαρά και κέφι που είχαν και οι εκπαιδευτικοί του σχολείου.  Η γιορτή ξεκίνησε με την παράσταση « Ο Καραγκιόζης νταντά » που παρουσίασε ο θίασος του κ. Φιλιππίδη. Οι μαθητές ενθουσιάστηκαν και αργότερα, μετά το τέλος της παράστασης, διοχέτευσαν τον ενθουσιασμό τους χορεύοντας «το γαϊτανάκι».

Όπως είναι το σύνηθες, μετά τα ‘’ θεάματα ‘’ ακολουθεί και ο ‘’ άρτος ‘’ και έτσι ακολούθησε χορός, παρουσία μπουφέ, μέσα σε κάθε τάξη. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι γονείς είχαν φροντίσει να εφοδιάσουν τον μπουφέ με πλούσια και καλαίσθητα, όσον αφορά την παρουσίαση, εδέσματα που ξετρέλαναν τους μαθητές. Μέσα στις τάξεις όλοι οι εκπαιδευτικοί είχαν την ευκαιρία να αναδείξουν το νόημα αυτής της γιορτής αναφερόμενοι στα ήθη και στα έθιμα της πατρίδας μας.

Κατόπιν  οι μαθητές βγήκαν στον προαύλιο χώρο του σχολείου όπου τους περίμεναν μέλη του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων για να τους προσφέρουν δωράκια που θα απογείωναν την αποκριάτικη διάθεσή τους. Ακολούθησαν οι αθλοπαιδιές, που ήταν άψογα σχεδιασμένα παιχνίδια από τις εκπαιδευτικούς φυσικής αγωγής και ενθουσίασαν μικρούς και μεγάλους. Μετά ξεκίνησε ο διαγωνισμός τραγουδιού στον οποίο πήραν μέρος πολλοί μαθητές και είναι ενδιαφέρον να αναφέρουμε ότι ήταν από όλες τις τάξεις. Ακόμη και μικρά πρωτάκια τραγούδησαν και αυτό είναι η ένδειξη πως νιώθουν απόλυτα άνετα στην αγκαλιά αυτού του σχολείου. Η συνέχεια δεν ήταν άλλη από χορό, χορό, χορό. . .  Οι μαθητές χόρεψαν με την καρδιά τους και το ίδιο έκαναν και οι δάσκαλοι τους με μπροστάρη των Δ/ντη.

Έτσι, λοιπόν,  έγινε ο συνδυασμός των εθίμων: ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ (Το καρναβάλι στον χριστιανικό κόσμο συμπίπτει με την ελληνική Αποκριά και είναι μια κινητή γιορτή που τελείται, σε ολόκληρη την προβιομηχανική Ευρώπη, πριν από τη μεγάλη Σαρακοστή, σημαδεύοντας το τέλος του χειμώνα και τον ερχομό της άνοιξης και την ευφορία της γης.),

ΤΣΙΚΝΟΠΕΜΠΤΗ (Το έθιμο προέρχεται από τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων που επιβίωσαν του Χριστιανισμού. Σύμφωνα με τον λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο, το φαγοπότι και το γλέντι της ημέρας είναι «ομοιοπαθητικές προσπάθειες για την ευφορία της γης».),

ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ (Η μορφή του Καρνάβαλου είναι αμφίσημη. Από τη μια ενσαρκώνει τη μωρία, και από την άλλη αποκαλύπτεται ένας τολμηρός σοφός, που ξεμασκαρεύει το ψέμα, την υποκρισία και την απάτη των ισχυρών, λέγοντας μεγαλοφώνως όσα ο λαός ψιθυρίζει μέσα του και έτσι προσωποποιεί το ίδιο το καρναβάλι. Στα νεότερα καρναβάλια, ο ίδιος ο βασιλιάς καρνάβαλος δεν είναι παρά ένας ανώνυμος ή επώνυμος γελωτοποιός, όπως ο Pulcinella, ο Αρλεκίνος (Arlequino), ο Γαργαντούας ή, στην Ελλάδα, ο Καραγκιόζης. Ιδιαίτερη είναι η παρουσία του Καραγκιόζη αυτή την περίοδο στη Γονούσα Κορινθίας όπου παρουσιάζεται, κάθε χρονιά, «Ο Γάμος του Καραγκιόζη». )

και ΓΑΙΤΑΝΑΚΙ (Το γαϊτανάκι ήρθε στην Ελλάδα από τον Πόντο και την Μικρά Ασία. Οι πρόσφυγες που ήρθαν στην Ελλάδα μετά τον διωγμό που βίωσαν, έφεραν μαζί τους και τα έθιμά τους, κληρονομιά των προγόνων τους. Η λέξη γαϊτανάκι είναι υποκοριστικό της μεσαιωνικής λέξης γαϊτάνιν που σημαίνει το μεταξωτό κορδόνι και προέρχεται από την ελληνιστική λέξη γαϊτάνι. Σύμφωνα με την ετυμολογία της λέξης, προέρχεται από την κέλτικη πόλη Γαέτα, όπου παρήγαγαν κορδέλες. Τι συμβολίζει όμως το γαϊτανάκι; Σε πολλές κοινωνίες, κυρίως αγροτικές, συμβολίζει την ομόνοια και την συναδέλφωση. Ο κυκλικός χορός κατά περίπτωση, υποδηλώνει τον κύκλο της ζωής, από τον θάνατο στη ζωή, από την λύπη στην χαρά και από τον χειμώνα στην άνοιξη.).

Τα παιδιά μέσα από την εορταστική αυτή διαδικασία , αντιληφθήκαν ότι όλα τα έθιμα, αυτής της περιόδου, έχουν σαν σκοπό να δείξουν την αναγέννηση της φύσης και την κάθαρση του πνεύματος και του σώματος. Έφυγαν από το σχολείο γεμάτα καινούριες γνώσεις και την γλυκιά σωματική κούραση που προσφέρει μία ολοκληρωμένη και επιτυχημένη γιορτή.