Οι Αποκριές, όπως σε όλο τον κόσμο, είναι και στην Ελλάδα περίοδος ευθυμίας και διασκέδασης. Πριν ο Xριστιανός εισέλθει στο πέλαγος της Μεγάλης Σαρακοστής, αισθάνεται την ανάγκη να διασκεδάσει. Η διάθεση του ανθρώπου για χαρά και γέλιο, που φανερώνεται με τα διάφορα πνευματικά του δημιουργήματα -παραμύθια, ανέκδοτα, τραγούδια, μεταμφιέσεις- παρουσιάζεται πολύ νωρίς.
Οι Αποκριές αρχίζουν με το άνοιγμα του Τριωδίου. Τότε παίρνει μεγάλη έκταση σε ολόκληρο τον κόσμο το έθιμο των μεταμφιέσεων. Οι μεταμφιεσμένοι σε κάθε τόπο έχουν διαφορετική ονομασία: Κουδουνάτοι, Γιανίτσαροι, Καμουζέλες, Μουτσούνες. Το κοινότερο όνομά τους είναι Μασκαράδες και Καρνάβαλοι.
Τοπικά έθιμα από την Αγιάσο: Στην Αγιάσο της Λέσβου, το Σάββατο της πρώτης εβδομάδας του Τριωδίου είναι η μέρα της “χαράς του παιδιού” και της μεταμφίεσης των μουσικών. Την ημέρα αυτή μασκαρεύονται οι βιολιτζήδες, μιμούμενοι τις κωμικές κινήσεις που κάνουν οι φιγούρες του Θεάτρου Σκιών του Καραγκιόζη, αναπαριστώντας μία Βαβυλωνία μουσικής, με το να παίζουν ο καθένας το δικό του “χαβά” και να χορεύουν χορούς περιγελαστικού χαρακτήρα.
Σατιρικά τραγούδια: Πολλά από τα σατιρικά τραγούδια είναι γενικά ως προς το θέμα τους και σατιρίζουν διάφορα σωματικά χαρακτηριστικά ή ελαττώματα ή συνηθέστερα το ήθος γυναικών και ανδρών, τη λαιμαργία, την υποκρισία. Άλλα από αυτά σατιρίζουν απερίφραστα τόσο πρόσωπα όσο και γεγονότα της συγκεκριμένης τοπικής κοινωνίας. Ο λαός δεν ανέχεται εύκολα παρεκτροπές από την κοινή και παραδεδομένη ηθική. Αρκεί μια μικρή παρέκκλιση από αυτήν για να ξεκινήσει το σατιρικό τραγούδι ως δείγμα κοινωνικού ελέγχου και ως διαμαρτυρία. Το τραγούδι δε χρειάζεται να μεταχειρίζεται σατιρικές λέξεις για να είναι σατιρικό. Αρκεί μόνο να αναφέρει γεγονότα και πρόσωπα και η δημοσίευση αυτή να είναι αρκετή να φέρει ντροπή σε αυτόν που έχει παρεκτραπεί.
Μ΄ άλλο χορό δε ΄ρέγομαι (Κρήτη)
‘Ελα, έλα, όπλες την κοπελιά μου
Μ’ άλλο χορό δε ΄ρέγομαι σαν το μικρό, μικράκι
οπού τον εχορεύγουνε στον Άι-Βασιλάκη.
Χορέψετε, χορέψετε (Νάξος)
Τούτες οι μέρες έχουν το, τούτες οι εβδομάδες
που τραγουδάνε τα παιδιά και χαίρονται οι μανάδες.
