2ο εργαστήριο δεξιοτήτων ( Δεκέμβριος-Ιανουάριος)με τίτλο« Ενδυνάμωση-Συνεργασία-Αποδοχή. Προλαβαίνουμε τη Βία, πριν εμφανιστεί» Θεματική 1. Ζω καλύτερα – Ευ Ζην. Υποθεματική :Ψυχική και Συναισθηματική Υγεία- Πρόληψη
Δεξιότητες στόχευσης του εργαστηρίου Δεξιότητες του 21ου αιώνα -4c’s (κριτική σκέψη, Επικοινωνία, Συνεργασία, Δημιουργικότητα)
Δεξιότητες Ζωής (Ενσυναίσθηση, Ευαισθησία, Αυτομέριμνα, Υπευθυνότητα, Επίλυση προβλήματος, Πολιτειότητα, Κοινωνικές
Δεξιότητες). Σύνδεση με τη Βασική Θεματική Ψυχική και Συναισθηματική Υγεία- Πρόληψη: Πρωτογενής Πρόληψη σε παρουσίαση φαινομένων Σχολικής Βίας.

« Ένας κύκλος μας ενώνει».« Τα παιδιά σχηματίζουν κύκλο και σηκώνονται σαν ελατήριο ανάλογα με κάποιο κοινό χαρακτηριστικό π.χ όσοι έχουν κοντά μαλλιά..

Διαβάζουμε τον Έλμερ, τον παρδαλό ελέφαντα,  ο Έλμερ ο παρδαλός ελέφαντας είναι ένας ήρωας που αγαπήθηκε από πολλές γενιές παιδιών προσχολικής ηλικίας αλλά και εκπαιδευτικούς, αφού μέσα από αυτόν τον τρυφερό ήρωα μπορούν να μιλήσουν στα παιδιά για αξίες όπως η διαφορετικότητα, η φιλία κ.ά.

.-Τα παιδιά στέκονται στον κύκλο και ένα ένα με σειρά λέει το όνομά του, ποιο είναι το αγαπημένο του χρώμα και ποιο το αγαπημένο του παιχνίδι.

-Επαναλαμβάνουν το παιχνίδι κρατώντας το νήμα από ένα κουβάρι. Κάθε παιδί που λέει, δίνει το νήμα στο παιδί που θυμάται ότι είχαν ένα στοιχείο κοινό

Ο «εαυτός μου», οι «άλλοι» (Ατομική Συλλογική Ταυτότητα).H  βία είναι ένα πολυδιάστατο κοινωνικό φαινόμενο το οποίο απασχολεί μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς σε όλες της βαθμίδες της εκπαίδευσης. Πιο συγκεκριμένα, διαβάσαμε την ιστορία ” Είμαι σπουδαίος, είμαι εγώ”, της Ann Meek. Ακολούθησε συζήτηση κατά την οποία τα παιδιά αντάλλαξαν απόψεις και συνειδητοποίησαν πως ο Μίλτος, ο μικρός ήρωας της ιστορίας μπορεί να γίνει ό,τι θέλει αρκεί να πιστέψει στον εαυτό του, ακόμη κι αν πρόκειται για τα παιχνίδια ρόλων που παίζει με τους συμμαθητές του στην αυλή του σχολείου!

Στη συνέχεια, κάθε παιδί κοίταξε τον εαυτό του στο καθρέφτη, αναγνωρίζοντας την μοναδικότητά του αλλά και εκφράζοντας ένα ιδιαίτερο χάρισμα που τον καθιστά σπουδαίο. Οι αυθόρμητες απαντήσεις των παιδιών έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον:” Αγαπώ το παιχνίδι και να κάνω νέους φίλους”, “αγαπώ ιδιαίτερα τα παιδιά κι αυτό με κάνει μοναδικό “, Ξεχωρίζω για την ομορφιά μου” κ.α.λ.

Τα παιδιά, αφού παρατήρησαν τον εαυτό τους και τα χαρακτηριστικά τους στον καθρέφτη ζωγράφισαν το πορτραίτο τους. Είχε προηγηθεί συζήτηση για το αγαπημένο τους φαγητό, χρώμα, παιχνίδι κ.τ.λ. και τους δόθηκε η ευκαιρία να εντοπίσουν κοινά και διαφορετικά σημεία με τους φίλους τους.

Τέλος, ακούγοντας το τραγούδι Salento – René Aubry τα παιδιά χόρεψαν με το δικό τους τρόπο συναισθανόμενα τη μοναδικότητά τους.

Ένα ακόμα παραμύθι που εντυπωσίασε ο τρόπος που ένας τρομακτικός καρχαρίας, που όλοι φοβούνται, προσέγγισε έναν κάβουρα, ένα χταπόδι, μια χελώνα, έναν αστερία, όχι για να τα φάει, όπως αρχικά νόμιζαν, αλλά για να γίνουν φίλοι και να διασκεδάσουν μαζί σε ένα πάρτυ γενεθλίων. Τα παιδιά μάντεψαν το τέλος της ιστορίας και έδωσαν τις δικές τους ερμηνείες.

Ο εαυτός μου . δυναμώνω ,πιστεύω στον εαυτό μου  , αποκτώ αυτοεκτίμηση:

Στην γωνιά συζήτησης και με αφορμή ένα σχόλιο απο ένα παιδί που είπε ότι είναι χαρούμενος ,ξεκίνησε συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων για τον εαυτό μας ,τι μας αρέσει ,τι νιώθουμε ,τα χαρακτηριστικά μας ,τα χαρακτηριστικά των φίλων μας.   Τονίσαμε  ό,τι πρέπει να μιλάμε θετικά για τον εαυτό μας και τους φίλους μας .Γράψαμε σε χαρτιά θετικές λέξεις όπως ευγενικός ,δυνατός, καλός, πιστεύω στον εαυτό μου. μπορώ να, αξίζω ,είμαι αγαπητός κ.λ.π και έπειτα σχεδιάσαμε σε χαρτόνια χρωματιστά μπλουζάκια ,χωριστήκαμε σε ομάδες και κάθε παιδί διάλεξε μια θετική λέξη  να αντιγράψει για τον εαυτό του και μετά να το απλώσει σε κορδόνι σαν μπουγάδα. Παρουσίαζε ξανά τον εαυτό του  χρησιμοποιώντας τώρα αρνητικές λέξεις  π.χ  είμαι σκανταλιάρης, πεισμώνω εύκολα,  ομως τα άλλα παιδιά διόρθωναν και έδιναν έμφαση σε θετικές λέξεις. που έγραψαν σ .Στόχος  ψυχική ενδυνάμωση και αποδοχή του εαυτού μας .Στο τέλος όλοι μιλούσαν με τα καλύτερα  λόγια  για τον εαυτό τους και είχαν αυτοπεποίθηση.

Στη συνέχεια ζωγράφισαν τον εαυτό τους σε χαρτί και διάλεξαν το μπλουζάκι και την λέξη που τους εκφράζει καλύτερα. Καταλάβαμε ότι είμαστε τόσο διαφορετικοί μεταξύ μας αλλά και τόσο ίδιοι σε κάποια πράγματα. Ενδιαφέρουσα ήταν η επικοινωνία μεταξύ τους π.χ.Είμαι αγαπητός εσυ; και εγώ  μπορώ να τα καταφέρω όπως εσύ είπε κάποιος  δείχνοντας τον φίλο του… βρήκαμε την ίδιο μπλουζάκι ,και εμένα μου αρέσει το ροζ είπε ένα κορίτσι στο άλλο  και το παιχνίδι θετικής ενίσχυσης  συνεχίστηκε μεταξύ τους..αποδεχόμενα και την διαφορετικότητα τους καθώς υπήρχαν και διαφωνίες .Δε μου αρέσει να παίζω ποδόσφαιρο είπε ένα παιδί ούτε εμένα απάντησε το άλλο.

Διαβάσαμε το παραμύθι με τίτλο: ” Μακάρι να μπορούσα…. να πιστέψω στον εαυτό μου” της Γιολάντα Τσορώνη-Γεωργιάδη από τις εκδόσεις Σαββάλας. Μια ιστορία για να αποκτήσουν τα παιδιά αυτοπεποίθηση.

Στη συνέχεια τα παιδιά παρατήρησαν τον εαυτό τους στο καθρέφτη και έκαναν το αντίστοιχο φύλλο εργασίας με τίτλο: “Βλέπω” στον καθρέφτη και ζωγραφίζω τον ξεχωριστό-μοναδικό εαυτό μου.

Ακούσαμε και χορέψαμε το τραγούδι απο :youtube ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ ΕΓΩ και βρήκαμε τις διαφορές και ομοιότητες μας κοιτάζοντας ο ένας τον άλλο π.χ έχω κοντά μαλλιά ,εσύ έχεις μακριά και κοτσίδα .Έχω πράσινη φόρμα εσυ , έχεις μλπε.Μάθαμε το ρεφραίν του τραγουδιού Εγώ είμαι εγώ,να γίνω άλλος δε ζητώ… εσύ είσαι εσύ μια ύπαρξη μονάδική….

Ατομική και συλλογική ταυτότητα

Χωριζόμαστε σε ομάδες και σχεδιάζουμε σε χαρτιά την παλάμη μας. Σε κάθε δάκτυλο ζωγραφίζουμε κάτι θετικό για τον εαυτό μας και κάτι που μας αρέσει και το παρουσιάζουμε στην ολομέλεια. Σε άλλο φύλλο εργασίας  ζωγραφίζουμε τι πιστεύουν οι άλλοι για μας και γίνεται προσπάθεια ενδυνάμωσης του εαυτού μας, περιγράφοντας τον με θετικό τρόπο .  Έπειτα απο συζήτηση και παρουσίαση των εργασιών μας, δημιουργούμε το σήμα/έμβλημα της τάξης μας .Και φροντίζουμε να δίνεται έμφαση στην αυτοπεποίθηση και στον θετικό τρόπο λύσης των διαφωνιών μας .Με την αγάπη καταφέρνεις πολλά και γι’αυτό το λουλούδι της αγάπης σαν σήμα στην τάξη μας ψηφίστηκε απο όλα τα παιδιά.

Ύστερα από συζήτηση με τα παιδιά για τις καλές και τις λιγότερες καλές λέξεις που χαρακτηρίζουν τον εαυτό μας και τους φίλους μας φτιάξαμε 2 σπιτάκια με την κόκκινη σκεπή περιείχε αρνητικούς χαρακτηρισμούς( π.χ παραπονιάρης, γκρινιάρης, ζωηρός κ.τ.λ.) και το σπιτάκι με την μωβ στέγη τους θετικούς( π.χ έξυπνος, όμορφος, φιλικός κ.τ.λ.) .

Στη συνέχεια τα παιδιά έφτιαξαν το καθένα το δικό του σπιτάκι, γράφοντας πάνω έναν χαρακτηρισμό της επιλογής τους, ύστερα το κόλλησαν γύρω από τα μεγάλα σπίτια των λέξεων.

Αποφασίσαμε να βάλουμε και τους γονείς μας σε αυτό το παιχνίδι της ενδυνάμωσης του χαρακτήρα μας και της αποκάλυψης των δυνατών και τρωτών σημείων του εαυτού μας  Σχεδιάσαμε το χεράκι μας πάνω σε ένα χαρτόνι και ζητήσαμε από τη μαμά, τον μπαμπά ή και τους δύο να ζωγραφίσουν τα παιδιά τους και να γράψουν σε κάθε δάκτυλο του χάρτινου χεριού  έναν θετικό ή αρνητικό χαρακτηρισμό, στη συνέχεια ένα-ένα παιδί θα το παρουσιάσει στους συμμαθητές του.

Τα παιδιά στην ολομέλεια με περηφάνεια παρουσίασαν τα δημιουργήματα των γονιών τους, σχολίασαν τους χαρακτηρισμούς στα χάρτινα χεράκια και στην πλειοψηφία συμφώνησαν με αυτά που άκουγαν για τους συμμαθητές τους χρησιμοποιώντας εντυπωσιακά επιχειρήματα. Συζητήσαμε την ερμηνεία χαρακτηρισμών όπως π.χ δοτικός, φιλικός, πειθαρχημένος….εμπλουτίζοντας και το λεξιλόγιο μας.

Στη συνέχεια ζωγράφισαν τον καλύτερο φίλο τους και δικαιολόγησαν την επιλογή τους με επιχειρήματα!

Επεξεργαστήκαμε το παραμύθι :Μπορώ να πιστέψω στον εαυτό μου της MIRIAM LAYNDRY  απο το YOUTUBE και συνειδητοποιήσαμε οτι όλοι  έχουν ανασφάλειες αλλά αν χτιστεί η αυτοπεποίθηση μας ,ελέγχεται η ΄κακή συμπεριφορά ..και  η όποια φοβία που έχουμε!

Τέλος ακούσαμε το τραγούδι του Σακελλαρίδη στοYoutube: Αυτό θα πεί αυτοπεποίθηση !και το εργασtήριο για τον εαυτό ,τελείωσε ομαλά  ..

Εργαστήριο :Συναισθάνομαι τον άλλον

Έπειτα απο τις δραστηριότητες αποδοχής και ενδυνάμωσης του εαυτού, τα παιδιά στην ολομέλεια έρχονται αντιμέτωπα με καταστάσεις προβληματισμού και ενσυναίσθησης .Μια ομάδα παιδιών κατά την διάρκεια παιχνιδιού μαλώνουν μεταξύ τους και ό ένας χτυπάει τον άλλον. Ο ένας άρχισε να κλαίει και ό άλλος είχε ακόμη έντονο θυμό. Κανένας δεν έκανε πίσω και χρειάστηκε η παρέμβαση της νηπ/γού. Όταν τελείωσε το διάλειμμα και μπήκαμε στην τάξη τα παιδιά ρωτήθηκαν αν τους άρεσε ό,τι έγινε στην αυλή ,τι θα έκαναν εκείνα  στην θέση τους, τι θα μπορούσε να συμβεί ,αν είχαν δίκιο που θύμωσαν κλπ. Έπειτα απο καταιγισμό ιδεών ένα παιδί είπε :κυρία θα πονάει η καρδούλα του τώρα και θα στεναχωριέται .Συμφώνησαν όλοι .Και ξεκίνησε νέο θέμα συζήτησης εστιασμένο σε θέματα ενσυναίσθησης  και τι θα κάναμε αν ήμασταν εμείς στη θέση των παιδιών. Τότε μας ήρθε η ιδέα να φτιάξουμε 2 καρδιές  για να δούμε πως νιώθουν τα παιδιά  στην βία   .Η μια ομάδα κόβει την  καρδιά και την τσαλακώνει για να φανεί η στεναχώρια του παιδιού και η  άλλη αντιγράφει τα γλυκά λόγια που θα γιατρέψουν την καρδιά και που ανακάλυψαν πως πρέπει να λέμε. Η τρίτη ομάδα λέει να φέρουμε τσιρότο για να γιατρέψουμε την καρδιά. Τέλος διαπίστωσαν ότι ο καλός τρόπος ,η αγκαλιά ,η αποδοχή, η έννοια για τον άλλον απάλυναν τον πόνο της καρδούλας.  Όχι ο κακός τρόπος με ξύλο,και λέξεις που πληγώνουν..

Επίσης ακούμε την αφήγηση παραμυθιού  απο youtube: Το τικ και τακ  και το αξιοποιούμε παιδαγωγικά ,  διαπιστώνοντας ακόμη μια φορά πως δε χρειάζεται βία για να λύσουμε το πρόβλημα μας αλλα ηρεμία , συζήτηση και αγάπη μεταξύ μας.

Εργαστήριο: Ένσυναίσθηση  -επικοινωνία με τον άλλον  και επίλυση προβλήματος

Στην ολομέλεια διαβάσαμε   το παραμύθι  :Ο μυτόγκας  της  Ειρήνης Καμαράτου- Γιαλλούση .Ένα εκπληκτικό παραμύθι για την λεκτική βία και απο τις εκδόσεις ψυχογιός .Το αξιοποιήσαμε παιδαγωγικά προσπαθώντας να μπούμε στην θέση αυτού του παιδιού και στην συνέχεια προτείναμε τρόπους αντιμετώπισης με καταιγισμό ιδεών, καταλήγωντας στο συμπέρασμα ότι δεν είναι σωστή η κακή συμπεριφορά  και η χρήση βίας αλλά σημασία έχει η εσωτερική ομορφιά. Να είσαι καλός, ευγενικός ,να συμπονείς τον άλλον ,να λές σ’αγαπώ και  να έχεις την δύναμη να πεις τον άλλον  να σταματήσει αν σε ενοχλεί αυτό που σου λέει.  ‘Ετσι όλοι θα σε αγαπούν και στο τέλος εσένα που κοροΐδευαν ,εσύ θα γίνεις παράδειγμα με την καλή σου συμπεριφορά. Στην συνέχεια ,δραματοποιήσαμε την ιστορία , λέγοντας τις φράσεις :Είμαστε φίλοι, Σε αγαπώ, Μίλησε μου, μπορώ να σε βοηθήσω ,δεν είσαι μόνος σου και πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε κάποιον που μας κοροίδεύει   και φτιάξαμε μια αφίσα με θέμα την βία. Χρησιμοποιήσαμε το λογισμικό www.  postermywall.com .Βλ.σύνδεσμο  https://www.postermywall.com/index.php/posterbuilder/view/dd5a6fb578eb973204b22a9896e45356/0

Εξαιρετικό επίσης είναι το βιντεο στο youtube απο την Τάνια Μάνεση: Ο μυτόγκας σε ψηφιακή αφήγηση το οποίο και παρακολουθήσαμε και συζητήσαμε ακόμη μια φορά για την λεκτική βία .

Εργαστήριο: Επίλυση προβλήματος

Αφού παρακολουθήσαμε τις κοινωνικές ιστορίες  του ΙΕΠ  μέσα απο τον σύνδεσμοhttps://prosvasimo.iep.edu.gr/el/koinwnikes-istories

πως αντιδρώ στον σχολικό εκφοβισμό, σκεφτήκαμε και διηγηθήκαμε ιστορίες μέσα απο την καθημερινότητα της τάξης μας και βρήκαμε τρόπους αντιμετώπισης και λύσης του προβλήματος ,χρησιμοποιώντας τα βήματα -οδηγίες που μας αναφέρει παραπάνω  η ιστοσελίδα. Αν κάποιος με ενοχλήσει λέω 1 .Σταμάτα με δυνατή και σταθερή φωνή , 2.  Δε μου αρέσει αυτό που κάνεις , 3. Αδιαφορώ , 4.Ζήταω βοήθεια.  Στην συνέχεια χωριστήκαμε σε ομάδες και δημιουργήσαμε αφίσα προτείνοντας  τρόπους αντιμετώπισης .Έπειτα την παρουσιάσαμε στην ολομέλεια και την αναρτήσαμε στην τάξη μας.

Τέλος για αποσυμφόρηση ,αγκαλιαστήκαμε  κλείνοντας το εργαστήριο  και τραγουδήσαμε το τραγούδι : σ’αγαπώ  απο Θεοφάνους Γιώργο και χορωδία  Σπύρου Λάμπρου παρακολουθώντας το απο  youtube

Προχωρώντας, επιλέξαμε να διαβάσουμε στην ολομέλεια την ιστορία “Ποιος φοβάται τα τσακάλια;” του Φιλίππου Μανδηλαρά. Στόχος μας να αναπτύξουν τα παιδιά ενσυναίσθηση, να προβληματιστούν αλλά και να καλλιεργήσουν κριτική σκέψη. Πρόκειται για μια παρέα τσακαλιών, η οποία όταν εμφανίζεται στο πάρκο ο Λέλο η Στρουθ και η παρέα τους τρέχουν μακριά γιατί τα θεωρούν άγρια και κακά. Επειδή όμως έχουν αμφιβολίες για το πόσο κακά είναι τα τσακάλια το ψάχνουν περισσότερο… Το βιβλίο ήδη από το εξώφυλλο προσελκύει το ενδιαφέρον των παιδιών ενώ το ζάρι των ερωτήσεων βοηθά να “ξεκλειδώσουμε” το κείμενο.

Τα παιδιά ρίχνοντας το ζάρι, απαντούν στην ερώτηση που τους τυχαίνει. Έτσι βρήκαν τους ήρωες, διατύπωσαν την άποψή τους για το τέλος της ιστορίας, είπαν τί τους άρεσε περισσότερο και φυσικά μπήκαν στην θέση των δύο ηρώων δίνοντας τη πρόταση τους για το πώς θα προσέγγιζαν τα τσακάλια!

Εργαστήριο :Οι εκόνες κρύβουν την δική τους ιστορία

Παρατηρήσαμε εικόνες  που δείχνουν μορφές  βία είτε λεκτική η σωματική η απλά εκφοβισμό ,απο το υλικό τουΙΕΠ σε αυτό το εργαστήριο και δημιουργήσαμε τις δικές μας κοινωνικές ιστορίες .Δώσαμε ονόματα στους ήρωες, που απεικονίζονται ,αναρωτηθήκαμε τον λόγο που φέρονται έτσι ,κρίναμε συμπεριφορές και συναισθήματα  και προτείναμε τρόπους επίλυσης  ,καταλήγωντας σε κάποιο συμπέρασμα. Χρησιμοποιήσαμε το ψηφιακό εργαλείο:  app bookcreator.com για να δημιουργήσουμε ένα  ηλεκτρονικό  βιβλίο με τις ιστορίες που αναδύθηκαν βλέποντας τις εικόνες.