Ανάγκες και Αναπτυξιακά Ζητήματα
Οι βασικές ψυχολογικές ανάγκες των παιδιών από τους φροντιστές τους είναι: φροντίδα, ενδιαφέρον, ασφάλεια, τρυφερότητα, επικοινωνία, σεβασμός, κατανόηση, ελαστικότητα και προσαρμοστικότητα. Ειδικά με τα μικρά παιδιά, το μόνο που μπορεί πολλές φορές να κάνει ένας γονιός είναι αρκετή υπομονή, αφού, λόγω της γνωστικής και λεκτικής τους ανάπτυξης, δεν είναι το ίδιο εύκολο να τους εξηγήσεις κάποια πράγματα και να συζητήσεις μαζί τους όπως με μεγαλύτερα παιδιά.
Όρια
Τα όρια δε συνδέονται απαραίτητα με αυστηρότητα, πειθαρχία και τιμωρία. Είναι οι λογικοί κανόνες που τίθενται για την προστασία, ασφάλεια και υγεία τόσο των παιδιών, όσο και των άλλων.
Τα όρια είναι απαραίτητα για να νιώθει ένα παιδί ασφάλεια, σταθερότητα και προστασία από τους γονείς και το περιβάλλον του. Μαθαίνει τι είναι ασφαλές και αποδεκτό για το ίδιο και τους άλλους, ενώ διδάσκεται έτσι και την αποδοχή κανόνων και ορίων. Αυτό θα το βοηθήσει ως ενήλικα να προσαρμοστεί στην κοινωνία, να μάθει να βάζει τα δικά του όρια στους άλλους, να διεκδικεί τα δικαιώματα του, ενώ παράλληλα να σέβεται τα δικαιώματα και τα όρια των άλλων (π.χ. τους νόμους αλλά και τα όρια στις διαπροσωπικές σχέσεις). Ένα παιδί που οριοθετείται μαθαίνει επίσης τον αυτοέλεγχο, να οριοθετεί δηλαδή μετά και το ίδιο τον εαυτό του και να μην παρασύρεται από τις παρορμήσεις του (επιθετικές, σεξουαλικές, αυτοκαταστροφικές ή άλλες).
Σε μικρές ηλικίες τα όρια και οι κανόνες πρέπει να εξηγούνται όσο το δυνατό πιο απλά και ξεκάθαρα και να επαναλαμβάνονται όταν χρειάζεται. Πρέπει επίσης οι γονείς να συμφωνούν όσο το δυνατό μεταξύ τους στην οριοθέτηση των παιδιών τους και οι κανόνες τους να είναι όσο το δυνατό ξεκάθαροι, σταθεροί και συγκεκριμένοι, ώστε να μην προκαλείται σύγχυση στα παιδιά. Καλό είναι οι γονείς να χρησιμοποιούν τη λογική για τον καθορισμό τους και όχι ταμπού.
Οι εκδικητικές πράξεις και η βία οποιουδήποτε είδους δεν αποτελούν οριοθέτηση. Αντίθετα, αποτελούν απλά εκτόνωση και εκδήλωση της έλλειψης ορίων από τον ίδιο τον γονέα (αυτοελέγχου), που με τέτοιες πράξεις τελικά διδάσκει το αντίθετο από αυτό που υποτίθεται επιδιώκει. Δε μπορείς να διδάξεις στο παιδί τον αυτοέλεγχο μέσα από τη δική σου απώλεια αυτοελέγχου. Γονείς που σέβονται τον εαυτό τους, τα παιδιά τους και ο ένας τον άλλο, καθώς και την κοινωνία, παράγουν ευκολότερα παιδιά με όρια.
Περισσότερα στο: Οριοθέτηση και Πειθαρχία σε Παιδιά Προσχολικής Ηλικίας. Επιβράβευση (αμοιβή) ή Τιμωρία (paidiatros.com)