Γενικά
Η Χρυσοβίτσα είναι ένα ορεινό χωριό 43 χιλιόμετρα Β.Δ του νομού Ιωαννίνων και υπάγεται στον δήμο Μετσόβου. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 920 μέτρων στις βορειοδυτικές πλαγιές της μεγαλύτερης οροσειράς της Ελλάδος, της Πίνδου. Έως το 2010 υπαγόταν στον Δήμο Εγνατίας ο οποίος με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης εντάχθηκε στον νέο Δήμο Μετσόβου 1999-2010). Ο πληθυσμός του σύμφωνα με την απογραφή του 2011 είναι 446 κάτοικοι. Το παλαιότερο όνομα του χωριού ήταν Παλαιόμυλος.

Τι να δείτε
Το σημερινό όνομα, Χρυσοβίτσα, το οφείλει στη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας και το έχει από την εποχή της εμφάνισής Της το 1233 μ.Χ, επειδή στην εικόνα ήταν γραμμένη η λέξη « ΜΗΡ ΘU η Χρυσοβιτσιώτισσα ». Το χωριό οφείλει την ονομασία του στη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας που είναι και προστάτης, κάτι που φαίνεται και από το ότι παλαιότερα χρησιμοποιήθηκε ως σφραγίδα των επίσημων εγγράφων, σφραγίδα με παράσταση την Παναγία Βρεφοκρατούσα. Η σφραγίδα έγραφε: “ΣΦΡΑΓΙς ΤΗΣ ΠΑΝΑΓ(ΙΑ)ς ΧΡΥCΟΒΙΤΖΑς”. Στο χωριό δεσπόζει η Εκκλησία της Κοιμήσεως Θεοτόκου όπου φυλάσσεται και η Θαυματουργός Εικόνα της Παναγίας , η οποία κατά την παράδοση είναι Έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Επίσης το τέμπλο της είναι μοναδικής ξυλουργικής τεχνικής και μεγάλης ιστορικής αξίας.

Πρόσβαση-Αποστάσεις
Η Χρυσοβίτσα σε 43 χιλιόμετρα από την πόλη των Ιωαννίνων και σε 16 χιλιόμετρα από την κωμόπολη Μετσόβου είναι ο πρώτος οικισμός που συναντά κανείς στην Εθνική Οδό Ιωαννίνων-Τρικάλων. Επίσης βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από την εθνική οδό και τον ποταμό Άραχθο και απέχει από την Εγνατία Οδό 6 χιλιόμετρα.

Εκπαίδευση
Η Χρυσοβίτσα ήταν και είναι το χωριό των παπάδων και των δασκάλων. Στο χωριό σήμερα λειτουργούν 1 Νηπιαγωγείο, 1 Δημοτικό Σχολείο, 1 Παιδικός Σταθμός και 1 Γυμνάσιο – Λύκειο όπου εξυπηρετεί τα χωριά που βρίσκονται γύρω της με μικρό σήμερα αριθμό μαθητών.