Σχολικός οδηγός για γονείς

 

Λίγα λόγια για την υποστήριξη των παιδιών από τους  γονείς στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Οι γονείς οφείλουν να παρέχουν στο παιδί τους όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις που θα του εξασφαλίσουν την ομαλή προσαρμογή του στο Νηπιαγωγείο αλλά και γενικότερα την αποτελεσματική συμμετοχή του στη μαθησιακή διαδικασία.

Οι προϋποθέσεις αυτές είναι:

1. Διαμόρφωση Ρουτίνας

Οι γονείς οφείλουν να εξασφαλίζουν ένα σταθερό κι επαρκές ωράριο ύπνου στα παιδιά. Το πρωινό ξύπνημα καλό είναι να γίνεται αρκετά νωρίτερα από την ώρα αποχώρησης για το σχολείο, ώστε το παιδί να έχει την δυνατότητα να πάρει ένα υγιεινό πρωινό.

Μετά το σχολείο, μπορεί να καθιερωθεί ένας συγκεκριμένος χρόνος για συζήτηση σχετικά με τα νέα του σχολείου. Με αυτόν τον τρόπο οι γονείς έχουν τη δυνατότητα να μάθουν πώς περνάει το παιδί τους στο σχολείο (σκέψεις, συναισθήματα, ενδιαφέροντα, δεξιότητες…) ενώ παράλληλα προσδίδουν αξία στο σχολείο, ενισχύοντας το ενδιαφέρον του παιδιού για αυτό.

Τέλος, δεν κρίνεται σκόπιμο να φορτώνεται το παιδί με πολλές οργανωμένες δραστηριότητες (αγγλικά, μουσική, αθλήματα…). Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από ελεύθερο παιχνίδι (με τα αδέρφια τους, στη γειτονιά, στην πλατεία, την παιδική χαρά, σε κάποιο φιλικό σπίτι…) και από ποιοτικό χρόνο με τους γονείς τους (βόλτες, ανάγνωση παραμυθιών…). Εξίσου σημαντικό είναι να αποφεύγεται το τάμπλετ, η τηλεόραση και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια.

2. Αυτοεξυπηρέτηση

Βασική επιδίωξη του νηπιαγωγείου είναι να ενισχύσει την αυτονομία και αυτοεξυπηρέτηση των μικρών μαθητών. Αναμφισβήτητα, κάθε παιδί έχει τους δικούς του ρυθμούς ανάπτυξης. Ωστόσο, οι μαθητές του νηπιαγωγείου ερχόμενοι στο σχολείο θα πρέπει να έχουν κατακτήσει ένα σημαντικό βαθμό αυτονομίας και αυτοεξυπηρέτησης σε μια σειρά από δεξιότητες (χρήση τουαλέτα, διαδικασία γεύματος-χρήση κουταλιού/πιρουνιού, άνοιγμα συσκευασίας, χειρισμός παγουρίνου, ντύσιμο, πλύσιμο χεριών κ.ά.).

Στο νηπιαγωγείο τα παιδιά εξυπηρετούνται μόνα τους, με τη διακριτική στήριξη της εκπαιδευτικού και απώτερο σκοπό την κατάκτηση της αυτονομίας τους. Ειδικά, για την χρήση τουαλέτας, στο νηπιαγωγείο τα παιδιά εξυπηρετούνται απολύτως μόνα τους, χωρίς τη βοήθεια κάποιου ενήλικα μέσα στην τουαλέτα. Συνεπώς, πριν το ερχομό τους στο σχολείο, θα πρέπει να έχουν μάθει να πηγαίνουν μόνα στην τουαλέτα, να βγάζουν και να βάζουν τα ρούχα τους και να πλένουν τα χέρια τους μετά τη χρήση της.

Γι’ αυτό οι γονείς καλούνται στο σπίτι να παρέχουν το κατάλληλο υποστηρικτικό περιβάλλον για την εκπαίδευσή των παιδιών σε τομείς αυτοεξυπηρέτησης που δεν έχουν ακόμη κατακτήσει. Με τακτική εξάσκηση και ενθάρρυνση στο σπίτι, τα παιδιά θα μπορέσουν να αναπτύξουν τις αναγκαίες δεξιότητες και να συμμετέχουν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του νηπιαγωγείου χωρίς δυσκολία.

3. Κανόνες

Σε κάθε κοινωνικό πλαίσιο, όπως είναι η οικογένεια και το σχολείο, καθοριστικής σημασίας για την ομαλή συνύπαρξη των μελών του είναι η θέσπιση και η τήρηση κοινά αποδεκτών κανόνων, η παράβαση των οποίων οδηγεί σε καθορισμένες συνέπειες.

Οι γονείς, μετά από συζήτηση με τα παιδιά, είναι σημαντικό να καθορίσουν τους κανόνες του σπιτιού, οι οποίοι μπορούν να καταγραφούν με μορφή «συμβολαίου». Αναγκαίο κρίνεται να κατανοήσει το παιδί γιατί είναι σημαντικό να υπάρχουν κανόνες αλλά και να συμμετέχει το ίδιο τόσο στη διαμόρφωσή τους όσο και στον καθορισμό των συνεπειών σε περίπτωση μη τήρησής τους. Ο κανόνας είναι μία οικογενειακή συμφωνία και είναι σημαντικό να ακολουθείται από μία συνέπεια και όχι από τιμωρία.

4. Κοινωνικοποίηση

Ένα από τους βασικούς σκοπούς της προσχολικής αγωγής είναι η καλλιέργεια ατομικών (αυτοεκτίμηση, διαχείριση συναισθημάτων…) και κοινωνικών (αποδοχή διαφορετικότητας, συνεργασία…) δεξιοτήτων.

Προκειμένου οι γονείς/κηδεμόνες να συμβάλουν σε αυτή την κατεύθυνση είναι σημαντικό να:

  • σέβονται τους ιδιαίτερους ρυθμούς ανάπτυξης, τις ιδιαίτερες ικανότητες και ανάγκες κάθε παιδιού. Να μην χρησιμοποιούν «ταμπέλες» και να μην συγκρίνουν το παιδί τους με άλλα παιδιά
  • ενθαρρύνουν το παιδί να παίρνει ρίσκα και να αποδέχεται την ήττα
  • ενισχύουν τις θετικές συμπεριφορές του παιδιού και να επιβραβεύουν κάθε προσπάθειά του, ακόμη κι αν δεν επιφέρει το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Η επιβράβευση αποτελεί πάντα το ισχυρότερο κίνητρο για την εξέλιξη του παιδιού.
  • μην είναι υπερπροστατευτικοί, παρέχοντας στο παιδί ελευθερία να εκφραστεί αλλά και να μάθει μέσα από τα λάθη του.
  • ενθαρρύνουν το παιδί να εκφράσει τα συναισθήματά του και να το στηρίζουν με υπομονή και ηρεμία στη διαχείριση των αρνητικών συναισθημάτων (λύπη, θυμός..)
  • επιδιώκουν την εμπλοκή του παιδιού σε δραστηριότητες με άλλα παιδιά καθώς και τη συμμετοχή σε ομαδικές δράσεις (ομαδικά παιχνίδια, αθλήματα..)

5. Εμπιστοσύνη στις εκπαιδευτικούς

Αναμφισβήτητα η καλή σχέση και επικοινωνία παιδαγωγού και γονιών βοηθούν το παιδί να νιώσει ασφάλεια και σιγουριά. Οι γονείς είναι σημαντικό να μοιράζονται με τις εκπαιδευτικούς σκέψεις, ανησυχίες και προβληματισμούς τους, να αναφέρουν σε αυτές τυχόν ιδιαιτερότητες και δυσκολίες που ενδεχομένως αντιμετωπίζει το παιδί τους αλλά και να προτρέπουν το παιδί να εμπιστευτεί τις δασκάλες του.