«Το Παπάκι Πάει…».Ένα πρόγραμμα ευαισθητοποίησης παιδιών σε θέματα εξαφανίσεων και αρπαγών
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα Aγωγής Yγείας έχει ως στόχο την ενίσχυση και ανάπτυξη των γνώσεων και δεξιοτήτων των παιδιών σε περίπτωση που χάσουν τον προσανατολισμό τους αφορά στην πρόληψη και ενημέρωση του φαινομένου των εξαφανίσεων, καθώς και to πώς μπορούν τα παιδιά να αντιδράσουν αποτελεσματικά σε περίπτωση «που χάσουν το χέρι της μαμάς/μπαμπά/φροντιστή» τους στο δρόμο, σε κάποιο πολυκατάστημα ή στην παραλία. Το πρόγραμμα δημιουργήθηκε από «Το Χαμόγελο του Παιδιού» και εφαρμόζεται κατόπιν σχετικής άδειας από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Επιδιώκεται η ανάπτυξη της ετοιμότητας των παιδιών σε τέτοιες περιπτώσεις και η γνώση των κινδύνων. Οι νηπιαγωγοί που εφάρμοσαν το πρόγραμμα έλαβαν δωρεάν σχετική επιμόρφωση από τον Οργανισμό <<Το χαμόγελο του παιδιού>> με εξειδικευμένη ομάδα παιδαγωγών και ψυχολόγων του οργανισμού.
Μέσα από βιωματικό τρόπο ενασχόλησης μας με το θέμα τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να αναπτύξουν και να καλλιεργήσουν την κριτική σκέψη, την ομαδικότητα και τη συνεργασία, προάγοντας τη αυτο- μέριμνα και αυτο- προστασία την ευαισθησία, την προσαρμοστικότητα και την υπευθυνότητα. δημιουργικότητα , καθώς και δεξιότητες επίλυσης προβλήματος.
το Πρόγραμμα υλοποιείται με την αφήγηση ιστοριών, με έμφαση στην καλλιέργεια της ενσυναίσθησης των παιδιών.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΘΟΥΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
• Σε περίπτωση που δεν βλέπεις τη μαμά ή τον μπαμπά μείνε σταθερός /ή στη θέση σου. Θα σε ψάχνουν και αυτοί και αν κινείσαι δεν θα μπορούν να σε βρουν
• Φώναξε ή κάνε φασαρία με κάποιον τρόπο προκειμένου να αποφύγεις κινδύνους και να σε βοηθήσει κάποιος
• Μην ακολουθήσεις κανένα, ιδίως άτομα που δεν ξέρεις, ακόμα και αν αυτά σου πουν ότι ξέρουν τη μαμά και τον μπαμπά
• Οι αστυνομικοί δεν δουλεύουν μόνο για να οδηγούν κάποιον / α στη φυλακή. Δουλεύουν και για να βοηθούν τα παιδιά. Μπορείς να τους εμπιστευτείς
• Σίγουρα δεν φταις εσύ. Ατυχήματα συμβαίνουν
• Πάντα συζητώ με τους γονείς μου πριν πάω κάπου, πριν δεχτώ κάτι ή πριν ακολουθήσω κάποιον
• Πάντα λέω στους γονείς μου που είμαι και το λέω και σε ένα φίλο μου
• Έχω δικαίωμα να πω ΟΧΙ σε ότι με τρομάζει, φοβίζει ή με κάνει να αισθάνομαι άβολα.
• Μυστικά που με κάνουν να ντρέπομαι, να φοβάμαι και να μην μπορώ να κοιμηθώ τα βράδια δεν υπάρχουν. Μυστικά από την μαμά, το μπαμπά ή τον δάσκαλο μου, την δασκάλα μου δεν υπάρχουν.
Τμήμα Ενημέρωσης Παιδιών, Γονέων και Εκπαιδευτικών ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
Εφόσον έγινε η σχετική ενημέρωση των γονέων
Φτιάξε τον βοηθό σου
Η ενασχόλησή μας με το θέμα ξεκίνησε όταν ο” Λάκης Σκυλάκης”η κούκλα της τάξης μας ήρθε μαζί με ένα παπάκι στην παρεούλα μας, το οποίο ήταν πολύ στεναχωρημένο και έκλαιγε ….Σπεύσαμε όλοι λοιπόν να μάθουμε το λόγο που το παπάκι ΄ήταν στεναχωρημένο και φυσικά να βοηθήσουμε….Μας εξομολογήθηκε πως έχασε τη μαμά του και γι αυτό το λόγο ήταν πολύ στεναχωρημένο και δεν ήξερε τι να κάνει..
Κάποιο από τα παιδιά ανέφερε πως είχε δει και κείνο στην τηλεόραση ένα παιδάκι που είχε επίσης χάσει τη μαμά του αλλά στο τέλος τη βρήκε. Με αφορμή τα παραπάνω αποφασίσαμε να βοηθήσουμε το παπάκι αλλά να μάθουμε και περισσότερα πράγματα για το πως μπορούμε να βοηθήσουμε σε περίπτωση που κάποιος χαθεί και με αυτό τον τρόπο να προϊδεάσουμε τα παιδιά για το τι θα συμβεί το επόμενο διάστημα.
Ξεκινήσαμε με κέφι να φτιάξουμε τις κούκλες βοηθούς μας με διάφορα υλικά που θα μας συντροφεύουν στο πρόγραμμά μας. Παίξαμε πολλά παιχνίδια συνεργασίας.
Ο Δρόμος για το σπίτι
Στη συνέχεια με τη βοήθεια της κούκλας της τάξης μας αφηγηθήκαμε την ιστορία του μικρoύ Αλέξανδρου ,η οποία βοηθά τα παιδιά να κατανοήσουν σημαντικές πληροφορίες για το τι μπορεί να συμβεί και τι μπορεί να γίνει σε περίπτωση που κάποιο παιδί χάσει το χέρι της μαμάς του μπαμπά ή οποίου το φροντίζει. Μέσω του παραμυθιού τα παιδιά θα έρθουν σε επαφή με την εμπειρία της εξαφάνισης και θα αποκτήσουν γνώσεις, οι οποίες αν και δουλεύονται σε έναν υποθετικό κόσμο, θα μπορέσουν να ανακληθούν και να εφαρμοστούν σε αντίστοιχες περιπτώσεις (Αναγνωστόπουλος, 1997).
Μέσα από την ιστορία συζητήσαμε και κάναμε υποθέσεις για τα συναισθήματα που τυχόν ένιωσε ο μικρός Αλέξανδρος . Αναφερθήκαμε σε βασικά πληροφορίες που αναφέρονται και παραπάνω όπως
Σε περίπτωση που δεν βλέπεις τη μαμά ή τον μπαμπά μείνε σταθερός /ή στη θέση σου. Θα σε ψάχνουν και αυτοί και αν κινείσαι δεν θα μπορούν να σε βρουν
Φώναξε ή κάνε φασαρία με κάποιον τρόπο προκειμένου να αποφύγεις κινδύνους και να σε βοηθήσει κάποιος. Ζητάμε βοήθεια από πολλούς και όχι μόνο έναν άνθρωπο
Έχω δικαίωμα να πω ΟΧΙ σε ότι με τρομάζει, φοβίζει ή με κάνει να αισθάνομαι άβολα
Οι αστυνομικοί δεν δουλεύουν μόνο για να οδηγούν κάποιον / α στη φυλακή. Δουλεύουν και για να βοηθούν τα παιδιά. Μπορείς να τους εμπιστευτείς.
Δημιουργήσαμε ιστορίες με 3 θεματικά ζάρια .Σε καθεμία πλευρά του ζαριού κολλήσαμε εικόνες ανάλογα με
Ήρωες της ιστορίας (Παιδί, Μαμά, Ξένος/η, Αστυνομικός)
Αντιδράσεις (μένω σταθερός, φωνάζω, παίρνω τηλέφωνο, ζητώ τη βοήθεια κάποιου, )
Συναισθήματα (φόβος, λύπη, χαρά)
Φτιάξαμε πολλές ιστορίες μέσα από το συνδυασμό των ζαριών και τις δραματοποιήσαμε σε μικρές ομάδες ,συνδέοντας συναισθήματα και τρόπους αντίδρασης καθώς αυτός ήταν και ο βασικός σκοπός της δραστηριότητας. Μάθαμε αριθμούς έκτακτης ανάγκης αστυνομίας και χαμόγελου του παιδιού 116000 και αλλά και τα τηλέφωνα των γονιών μας.
Αναφερθήκαμε εκτενέστερα στο ρόλο του χαμόγελου του παιδιού επισκεφθήκαμε την ιστοσελίδα του και την ιστοσελίδα του, είδαμε ένα εκπαιδευτικό βίντεο ευαισθητοποίησης από το Χαμόγελο του παιδιού σχετικό με τις εξαφανίσεις εδώ και μάθαμε για το Amber Alert .
Το παπάκι πάει…
Kαι κάπου έδώ έφτασε και η στιγμή να καλωσορίσουμε τον Πακο στο σχολείο μας .Κάναμε υποθέσεις για το που μπορεί αλλά κλαίει για το πως μπορεί να χάθηκε ο Πάκο αποτυπώνοντάς τα σε φύλλο εργασίας. Εκδώσαμε και amber alert για τον Πάκο μας και το τοιχοκολλήσαμε στους κοινόχρηστους χώρους του σχολείου μας .Πολλά παιδιά από το Δημοτικό έδειξαν το ενδιαφέρον τους και θέλησαν και κείνα να βοηθήσουν. Τα παιδιά με πολλή ενδιαφέρον βοήθησαν τον Πάκο να βρει τη μαμά του μέσα από τη χρήση κουκλοθεάτρου, και θεατρικού παιχνιδιού με βάση όσα είχαν μάθει τα παιδιά από την προηγούμενη ενότητα.
Φτιάξαμε αυτοσχέδιο κουκλοθέατρο και μικρές κούκλες ήρωες με γλωσσοπίεστρα εκτυπώνοντας εικόνες από τον Η/Υ Οι κούκλες βοηθοί μας βοήθησαν προκειμένου να μας δώσουν οδηγίες προς τη σωστή κατεύθυνση .
Στην παρέα, ήρθε και η μελισσούλα beebot η οποία μας βοήθησε και εκείνη με τη σειρά της να προσανατολιστούμε κάνουμε μαζί διαδρομές προκειμένου να βρούμε τον Πάκο ή τον Αστυνομικό ή τη μαμά μας κάθε φορά. Τα παιδιά πλοηγούνται βιωματικά στην αρχή με το σώμα τους, αποτυπώνοντας τη διαδρομή σε ένα φύλλο χαρτιού και στη συνέχεια με το Bee-Bot
Όλοι μαζί στο τέλος γιορτάσαμε με ένα μεγάλο πάρτι με πολλή χορό και παιχνίδια .Τα παπάκια στη σειρά. 5 παπάκια μικρά φορώντας τη στολή μας που φτιάξαμε.
Τι θα έκανες αν….
Αποτυπώσαμε τις γνώσεις μας σε σχετικά φύλλα εργασίας που προσομοιώνουν αντίστοιχες καταστάσεις και σε ένα παιχνίδι σε τον Ηλεκτρονικό Υπολογιστή το οποίο και εκτυπώσαμε.
Ας μάθει και η μαμά με το μπαμπά!!!
Για να θυμόμαστε τις εμπειρίες που αποκομίσαμε φτιάξαμε μικρά αναμνηστικά με τις οδηγίες πρόληψης και εξαφάνισης για να χαρίσουμε και στους γονείς μας και αποφασίσαμε να φιλοξενήσουμε ο καθένας μας για μια εβδομάδα στο σπίτι του και να μοιραστούμε με την οικογένειά μας όσα πολύτιμα μάθαμε .Αξιολογήσαμε το πρόγραμμα με τα παιδιά και όσα αποκομίσαμε σε επίπεδο γνώσεων ικανοτήτων και στάσεων τα αποτυπώσαμε σε ένα ebook εδώ με τίτλο Τα παιδιά βοηθούν τον Πάκο προτείνοντας Φτιάξαμε έτσι τη βαλίτσα του Πάκο το κρεβατάκι του , τοποθετήσαμε ζωγραφιές μας με μηνύματα πρόληψης και παιχνίδια μέμο και ερωτήσεων κατανόησης σε μορφή ποιήματος κουίζ που φτιάξαμε σε μικρές ομάδες μέσω Η/Υ. Κάθε παιδί και η οικογένεια του μπορεί να εμπλουτίζει το η βαλίτσα του Πάκο με παιχνίδια ,βιβλία, ζωγραφιές , τραγούδια. Εδώ μπορείτε να ακούσετε και μερικές προτάσεις των παιδιών Τα παιδιά κατέγραψαν και ηχογράφησαν τις προτάσεις τους επαναλαμβάνοντας βασικά μηνύματα πρόληψης και εξαφάνισης σε διάφορα πλαίσια ,αξιοποιώντας και συνδέοντας την προηγούμενη γνώση .