Η Ολυμπιάδα ήταν γέννημα της Μολοσσίας, που αποτελούσε το ισχυρότερο και το ιστορικότερο τμήμα της Ηπείρου. Πατέρας της Ολυμπιάδας ήταν ο Νεοπτόλεμος Α΄, γιος του Αλκέτα. Το όνομά της ήταν Μυρτάλη όμως είχε και τα ονόματα Πολυξένη και Στρατονίκη. Ολυμπιάδα ονομάστηκε από τον Φίλιππο μετά τον γάμο της σύμφωνα με το Μακεδονικό έθιμο να μετονομάζονται οι γυναίκες σύζυγοι μετά τον γάμο τους και ιδιαίτερα οι μη Μακεδονικής καταγωγής.
Ως σύζυγος του Φιλίππου Β΄(359-336 π.Χ.) και ως μητέρα του Αλέξανδρου ήταν μια δυναμική γυναίκα με δική της πολιτική και στρατιωτική πορεία που δεν ήταν δυνατόν να αγνοηθεί από την ιστορία. Ωστόσο, πολλά σημεία της ζωής της είναι ακόμη θολά. Κατ΄ αρχάς δεν έχει απόλυτα προσδιορισθεί ο τόπος στον οποίο είχε γεννηθεί. Γεννήθηκε στην Μολοσσσία, αλλά παραμένει άδηλο σε ποια κώμη ή πόλη. Ακόμη εικάζουμε και πότε γεννήθηκε. Η Ολυμπιάδα γεννήθηκε το 378-377 π.Χ. ή το 373 π.Χ.. Όταν παντρεύτηκε τον Φίλιππο, το έτος 357 π.Χ., πρέπει να ήταν 16 ετών. Γνωρίζουμε ότι ο Φίλιππος και η Ολυμπιάδα γνωρίστηκαν και προφανώς σχετίστηκαν όταν και οι δύο πήγαν να μυηθούν, πιθανώς κατά το θέρος του 357 π.Χ., ίσως και του 358 π.Χ., στα μυστήρια των Καβείρων της Σαμοθράκης.
Η Ολυμπιάδα από μικρή είχε επηρεασθεί από τις θρησκευτικές τελετές της Δωδώνης, αλλά και από λατρευτικές εκδηλώσεις που γίνονταν στο «Νεκρομαντείο» του Αχέροντος, γι’ αυτό έδειξε επιθυμία να μυηθεί και στα Καβείρια μυστήρια. Νωρίς διακρίθηκε για το ανήσυχο και ανικανοποίητο πνεύμα της, τις μεταφυσικές της ανησυχίες και τη δίψα να μάθει περισσότερα για τα μυστήρια της ζωής και του θανάτου. Έμαθε τα ιερατικά μυστικά στο Μαντείο της Δωδώνης, το οποίο και υπηρέτησε για χρόνια, ενώ ήταν μυημένη και στα Βακχικά Μυστήρια. Ήταν ιέρεια των Καβειρίων Μυστηρίων της Σαμοθράκης, όπου και γνώρισε και ερωτεύτηκε τον Φίλιππο Β’[7].
Ο αμοιβαίος έρωτας με τον Φίλιππο είναι αναμφισβήτητος , όπως αναμφισβήτητη είναι και η αμοιβαία πολιτική σκοπιμότητα, διότι η Ολυμπιάδα ήταν ευγενικής καταγωγής και πριγκίπισσα του ισχυρότερου ηπειρωτικού φύλου. Ο Φίλιππος Β΄ χαρακτηρίζεται ως φιλόγαμος και φιλογύνης. Νυμφεύθηκε επτά φορές. Δεν ήταν όμως η ερωτομανία που τον ωθούσε στην πολυγαμία, αλλά η πολιτική σκοπιμότητα.
Καρπός του έρωτα της Ολυμπιάδας και του Φιλίππου Β΄, ήταν η γέννηση του Αλέξανδρου το 356 π.Χ.“Η Ολυμπιάδα νόμιζε ότι έγινε βροντή και κεραυνός έπεσε στη κοιλιά της και πήρε φωτιά και οι φλόγες διαχέονταν ολόγυρα και διαλύονταν”. Έτσι αναφέρεται στη γέννηση του Αλέξανδρου ο Πλούταρχος. Λέγεται ότι η Ολυμπιάδα ομολόγησε στον σύζυγό της, Φίλιππο Β, ότι ο Αλέξανδρος δεν ήταν γιος του, αλλά ότι τον είχε συλλάβει από ένα φίδι…
Πέρα από την ομορφιά, πέρα από την αρχοντική καταγωγή, πέρα από το γεγονός ότι προερχόταν από το ισχυρό βασίλειο των Μολοσσών, διέθετε και κάτι άλλο που δεν διέθετε καμία άλλη γυναίκα στη Μακεδονία: υψηλού επιπέδου παιδεία. Ήταν όμως και εξαιρετικά ζηλότυπη. Ο έβδομος και τελευταίος γάμος του Φιλίππου προκάλεσε αναστάτωση στη μακεδονική αυλή και στην οικογενειακή του ζωή και είχε τραγικές προεκτάσεις. Ο Φίλιππος, είτε διότι η Ολυμπιάδα είχε για τα μέτρα της εποχής γεράσει (πλησίαζε τα σαράντα χρόνια), είτε επειδή οι ιδιοτροπίες της βασίλισσας, που έδιναν λαβή σε κακόβουλα σχόλια, τον είχαν κουράσει, είτε διότι ήθελε να συνδεθεί τώρα με οικογένεια καθαρά μακεδονική, συνήψε γάμο επίσημο με τη νεαρή Κλεοπάτρα, ανεψιά του επιφανούς στρατηγού Αττάλου. Από τον γάμο αυτό γεννήθηκε ένα κοριτσάκι που ονομάστηκε Ευρώπη. Τόσο την Κλεοπάτρα όσο και την Ευρώπη φρόντισε να τις εξοντώσει η Ολυμπιάδα, μετά τη δολοφονία του Φιλίππου.
Όταν ο Φίλιππος απουσίαζε από την Πέλλα, η Ολυμπιάδα τον εκπροσωπούσε ως βασίλισσα και της εμπιστευόταν την βασιλική σφραγίδα. Η Ολυμπιάδα ήταν η πρώτη γυναίκα του ευρωπαϊκού χώρου που δεν επιζητούσε ισότητα αλλά υπεροχή. Γι΄αυτό βρισκόταν σε αντιπαράθεση διαρκή με τον «ανοικονόμητο» περί τα συζυγικά του καθήκοντα Φίλιππο. Η Ολυμπιάδα διέδιδε για την εκ του Άμμωνος καταγωγή του Αλέξανδρου, τόσο για να τονώσει την αίγλη του γιου της όσο και για να «πικάρει» τον άστατο σύζυγό της. Ίσως η Ολυμπιάδα που ήταν μυημένη στα μυστήρια των Καβείρων να θεωρούσε τον Αλέξανδρο γέννημα ενός ιερού γάμου και ότι τον συνέλαβε με τη βοήθεια των… θεών. Δείγμα της εμπιστοσύνης την οποία είχε ο Φίλιππος προς την Ολυμπιάδα είναι το γεγονός ότι σε αυτήν ανέθεσε την αγωγή του Αλέξανδρου κατά την παιδική του ηλικία. Επί 20 χρόνια ο γάμος του Φιλίππου με την Ολυμπιάδα παρόλο που δεν υπήρξε ανέφελος , κρατιόταν σε ένα επίπεδο αξιοπρεπούς συμβατικότητας.
Η Ολυμπιάδα διψούσε για άσκηση εξουσίας. Και αυτό εκδηλώθηκε έντονα μετά τον θάνατο του Φιλίππου και την εκστρατεία του Αλέξανδρου στην Ασία .Κατέκλυζε τον Αλέξανδρο με ένα πλήθος από επιστολές που ήταν γεμάτες με παράπονα- συκοφαντίες σε βάρος του Αντίπατρου, που διοικούσε την Μακεδονία και την Θράκη. Στην πολυκύμαντη και ταραχώδη ζωή της συναντώνται μεγάλα προτερήματα και μεγάλα ελαττώματα. Ως αφοσιωμένη μητέρα, είχε τάξει τη ζωή της σε ένα μόνο σκοπό και τον υπηρετούσε με πάθος: πώς θα εξασφάλιζε για τον γιο της τη διαδοχή του θρόνου της Μακεδονίας μέσα στη δίνη των μηχανορραφιών και δολοπλοκιών στην αυλή της Πέλλας.Μάλιστα κατηγορήθηκε από μερικούς για τη δολοφονία του συζύγου της, ο οποίος την ταπείνωσε και παντρεύτηκε μια νεότερη γυναίκα. Ίσως η Ολυμπιάδα αισθάνθηκε την απειλή ενός πιθανού απογόνου από τη νεότερη σύζυγο του Φιλίππου και επίσης πιθανού διεκδικητή του πολυπόθητου θρόνου.
Λάτρευε τον γιο της και επιθυμούσε ότι εκείνη πίστευε καλύτερο για τον πολυαγαπημένο της Αλέξανδρο. Και η αγάπη ήταν αμοιβαία. Όταν ο Αντίπατρος, που είχε μείνει τοποτηρητής στη Μακεδονία, έγραψε στον Αλέξανδρο, που βρισκόταν στην Ασία, ένα εκτενές γράμμα, γεμάτο παράπονα για την Ολυμπιάδα, ο Μέγας Αλέξανδρος είπε, αφού το διάβασε,είπε:Δεν ξέρει ο Αντίπατρος ότι ένα μόνο δάκρυ της μητέρας μου αρκεί, για να σβήσει χίλιες τέτοιες επιστολές!”
Τον Ιούνιο του 323 π.Χ η Ολυμπιάδα βιώνει την απόλυτη απώλεια. Ο μονάκριβος γιος της, τον οποίο είχε πολλά χρόνια να ανταμώσει, πεθαίνει μακριά της, λίγο πριν από την αναχώρηση για την Αραβία, από πυρετό. Δεν θέλησε ποτέ να δεχτεί πως ο Μέγας Αλέξανδρος πέθανε από φυσιολογικό θάνατο και θρηνούσε αδιάκοπα που έμενε άταφος στη Βαβυλώνα επί δύο χρόνια, εξαιτίας των αγώνων για τη διαδοχή. Και σαν να μην έφθαναν αυτά, τον Αλέξανδρο δεν διαδέχεται ο νόμιμος γιος του από τη Ρωξάνη και εγγονός της, αλλά ο διανοητικά καθυστερημένος γιος του Φιλίππου και της Φίλιννας, Φίλιππος Αριδαίος. Εξοργισμένη η Ολυμπιάδα καταφεύγει στην Ήπειρο μαζί με τη Ρωξάνη και τον εγγονό της…
Μετά τη δολοφονία του αδελφού της Αλέξανδρου το 326 π.Χ. στην Ήπειρο ξέσπασαν ταραχές για τη διεκδίκηση του θρόνου. Κανονικά , τον θρόνο των Μολοσσών έπρεπε να καταλάβει ο Νεοπτόλεμος , ο ανήλικος γιός του θανόντος αδελφού της. Αλλά η Ολυμπιάδα διεκδίκησε και κέρδισε το βασίλειο των Μολοσσών. Η Ολυμπιάδα, λόγω του εγωισμού της, προτιμούσε να είναι πρώτη στην Ήπειρο παρά δεύτερη στη Μακεδονία.
Εξ άλλου ο γιος της Αλέξανδρος της είχε απαγορεύσει την ανάμειξη στα πολιτικά. Η Ολυμπιάδα ισχυροποίησε τους Ηπειρώτες με τη δημιουργία της «Συμμαχίας των Απειρωτάν», αφού κατήργησε τον όρο «Κοινόν των Μολοσσών». Μπορεί το «Κοινόν των Απειρωτών» να μην είχε διάρκεια μακρά, ωστόσο αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία στηρίχθηκε λίγα χρόνια αργότερα ο Πύρρος, για να πραγματοποιήσει τα θαυμαστά στρατιωτικά έργα του τόσο στην Ιταλία και τη Σικελία, όσο και στην Μακεδονία και τη λοιπή Ελλάδα. Όταν πέθανε ο Αλέξανδρος το 323 π.Χ., η Ολυμπιάδα επανήλθε στη Μακεδονία, σκότωσε πολλούς, ξέθαψε και πέταξε τα οστά του Ιόλλα (υιού του Αντίπατρου) με την αιτιολογία ότι αυτός, ως αρχιοινοχόος, έδωσε δηλητήριο στον Αλέξανδρο να το πιεί μαζί με το κρασί… Υπήρξε αμείλικτη έναντι των αιχμαλώτων αντιπάλων της. Κατέσφαξε εκατό από τους πλέον επιφανείς Μακεδόνες, φίλους του Κάσσανδρου. Η έλλειψη της ανθρωπιάς, εκ μέρους της Ολυμπιάδας έναντι των αντιπάλων της αμαύρωσε την προσωπικότητά της και σύντομα έφερε την καταστροφή της ίδιας. Ο Κάσσανδρος ανέθεσε την εκτέλεση της Ολυμπιάδας στους συγγενείς των θυμάτων της. Η Ολυμπιάδα σκοτώθηκε με λιθοβολισμό…
Αυτό ήταν το τέλος της Ολυμπιάδας στα 63 ή 64 χρόνια της, που κατά τον Διόδωρο έφθασε στο μέγιστον αξίωμα από τις σύγχρονες γυναίκες.Που γεννήθηκε θυγατέρα του βασιλιά των Μολοσσών Νεοπτόλεμου, που ήταν αδελφή του Αλέξανδρου, βασιλιά επίσης των Μολοσσών, εκείνου που εξεστράτευσε στην Ιταλία.Που ήταν σύζυγος του Φιλίππου Β΄του βασιλιά που από όλους τους προηγούμενους κυριάρχησε τα μέγιστα στην Ευρώπη και πάνω από όλα που έφερε στη ζωή τον Μέγα Αλέξανδρο,του οποίου τα επιτεύγματα υπήρξαν τα «πλείστα και κάλλιστα». Και ήταν το τέλος της, τέλος που δεν το φαντάστηκε ποτέ γιος της. Ήταν τέλος όλως διόλου αντίθετο προς τις επιθυμίες του. Γιατί ο Μέγας Αλέξανδρος είχε αποφασίσει να καθοσιώσει την μητέρα του Ολυμπιάδα μεταξύ των αθανάτων. Και αντί για τιμητική ταφή, ο Κάσσανδρος δεν επέτρεψε καν την ταφή της. Πέταξε το πτώμα της άταφο σε ερημικό μέρος…
Πηγη:Σαράντου Καργάκου:Ολυμπιάδα:Ο βίος και η πολιτεία της μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου.Εκδόσεις Ψυχογιός,2016,σ.208.
