“Ημέρα ασφαλούς διαδικτύου”, της Τακτικού Βασιλικής

Με αφορμή την ημέρα για ένα ασφαλές διαδίκτυο.
Εν έτη 2021 η παγκόσμια ημέρα ασφαλούς διαδικτύου ορίστηκε στις 9 Φλεβάρη δηλαδή σήμερα. Στις μέρες μας η τεχνολογία αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς και τα δεδομένα έχουν αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν οπότε είναι λογικό και απόλυτα φυσιολογικό τα παιδιά μας να έχουν εξοικειωθεί με όλα σχεδόν τα μέσα τεχνολογίας σε βαθμό υψηλότερο από εμάς. Αυτός ο νέος κόσμος όμως ενέχει κινδύνους. Θα πρέπει από μικρή ηλικία  να συζητήσουμε με τα παιδιά μας για το διαδίκτυο και την επικινδυνότητα του. Να τονίσουμε ότι ο πραγματικός κόσμος δεν είναι  το πάτημα ενός πλήκτρου, τα ζωηρά χρώματα και η ευκολία εναλλαγής σελίδας-κεφαλαίου.
Από μικρή ηλικία θα πρέπει να τίθενται όρια (σαφή και επιτρεπτά) και κανόνες οι οποίοι ενδέχεται να μεταβάλλονται καθώς το παιδί μεγαλώνει.Ενδεικτικά μπορείτε να θέσετε όρια στο χρόνο που το παιδί θα ασχοληθεί με τον υπολογιστή. Συζητήστε μαζί του για το ποια ώρα θα ήθελε να παίζει στον υπολογιστή (σαφή όρια) αλλά τονίστε την σημασία να μην ξεπερνά το χρόνο που έχετε συμφωνήσει (επιτρεπτά όρια). Τα όρια (όταν δεν είναι υπερβολικά ή ιδιαίτερα αυστηρά) δεν καταπιέζουν τα παιδιά, αλλά τα κατευθύνουν και σχετίζονται με την ανάπτυξη της υπευθυνότητας και της ωριμότητας.
Καλό θα ήταν επίσης να κάνετε μια συζήτηση και για θέματα εθισμού και παρενόχλησης από μικρή ηλικία. Χωρίς να σπείρουμε τον πανικό αναφέρουμε ότι ο υπολογιστής κρύβει έναν ιδιαίτερο κόσμο και όπως στο δρόμο δεν θα πρέπει να μιλάνε με αγνώστους το ίδιο ισχύει και για τις σελίδες του υπολογιστή.
Ωστόσο η ασφαλής χρήση δεν κυμαίνεται μόνο στο φάσμα της πρόληψης και προστασίας από τυχόν παρενοχλήσεις αλλά και στον επιτρεπόμενο χρόνο που το παιδί ασχολείται με τον υπολογιστή.
Πλέον έχει επίσημα αποδειχθεί ο εθισμός που μπορεί να προκληθεί από την υπερβολική χρήση του διαδικτύου.Μπορεί να παρατηρηθεί υπερβολική χρήση,πολύς χρόνος ενασχόλησηςκαι το άτομο φαίνεται να αντλεί χαρά και ευχαρίστηση. Στη συνέχεια μπορεί να παρατηρηθε ίανοχή, δηλαδή θέλει όλο και περισσότερη ώρα για να νιώσει ότι διασκεδάζει. Επίσης, μπορεί να εκδηλώνονται σημάδια έντονης δυσαρέσκειας που οφείλονται στον αποχωρισμό από τον υπολογιστή ή το κινητό κατά τη διάρκεια της μέρας, επειδή μπορεί να πρέπει να κάνει κάτι άλλο. Τέλος συχνές είναι και οιαναφορέςαπό τον εθισμένο ότι θέλει συνεχώς να βρίσκεται στο διαδίκτυο, και αποξενώνεταιαπό άλλες δραστηριότητες που παλιά του φαίνονταν  πολύ διασκεδαστικές. Να τονιστεί ότι όλα τα παραπάνω πρέπει να συμβαίνουν σε υπερβολικό βαθμό για να θεωρηθεί ότι έχει αναπτυχθεί μια σχέση εξάρτησης.
Όσον αφορά τα παιδιά θα πρέπει επίσης να εξεταστούν προσεχτικά αυτές οι συμπεριφορές καθώς μπορεί να μην είναι σημάδια εθισμού αλλά σημάδια ενθουσιασμού σαν να ανακάλυψαν ένα νέο παιχνίδι καθώς την περίοδο της καραντίνας τα παιδιά πέρασαν πολλές ώρες μπροστά στο Ίντερνετ. Τα παιδιά είναι πιο δύσκολο να αναπτύξουν εθισμό από ότι οι μεγαλύτεροι καθώς τα κύρια συναισθήματα του παιδιού είναι μικρή διάρκεια, μεγάλη ένταση και αστάθεια!
Πέρα από την ενημέρωση για θέματα ασφάλειας για να περιορίσετε την ενδεχόμενη πιθανότητα εθισμού μπορείτε να τοποθετήσετε τον υπολογιστή σε κοινόχρηστο χώρο όσο είναι μικρό σε ηλικία ώστε να νη δίνεται η δυνατότητα του παιδιού για απομόνωση και να υπάρχει έλεγχος. Μην χρησιμοποιείτε τον υπολογιστή ως μέσο επιβράβευσης και τιμωρίας. Η χρήση φίλτρων για επιβλαβείς ιστοσελίδες και συμμετοχή στις επιλογές του εφήβου (χωρίς παράλογες απαγορεύσεις και υπερβολές) οδηγούν σε ένα θετικό αποτέλεσμα. Μην αφήνετε τα παιδιά να ασχολούνται με τον υπολογιστή ή το κινητό ακριβώς πριν πέσουν για ύπνο. Το φως και τα ερεθίσματα που λαμβάνουν καθυστερούν την προετοιμασία  για ύπνο. Ο οργανισμός μπερδεύεται από το φως και νομίζει ότι είναι μέρα με αποτέλεσμα να μην εκκρίνονται οι ορμόνες της νύχτας όπως η μελατονίνη και η νύστα να απομακρύνεται.

Τακτικού Βασιλική,Ψυχολόγος