Γ ΄ …ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΑΙ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΩ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ ΕΥΘΥΝΗ
1 ο Εργαστήριο (2 διδακτικές ώρες) «Όλοι διαφορετικοί, όλοι ίσοι»
Στόχος αυτού του εργαστηρίου ήταν να κατανοήσουν οι μαθητές ότι ο καθένας είναι
διαφορετικός όπως οι παλάμες των χεριών μας. Οι μαθητές/ριες σε μία λευκή κόλλα
σχεδίασαν το περίγραμμα της παλάμης και των δύο χεριών τους και έκοψαν το
περίγραμμα. Σε κάθε δάχτυλο της πρώτης παλάμης έγραψαν κάτι που μπορούν να κάνουν
και σε κάθε δάχτυλο της δεύτερης παλάμης κάτι που δεν μπορούν να κάνουν. Οι
μαθητές/ριες παρουσίασαν τον εαυτό τους και τις παλάμες τους και συζήτησαν για τις
ομοιότητες αλλά και τις διαφορές που έχουν μεταξύ τους. Στη συνέχεια, είδαμε την παλάμη
με όσα μπορούν να κάνουν σαν να ήταν το ανοιξιάτικο φύλλο ενός δέντρου και τη
χρωμάτισαν ανάλογα ενώ η άλλη παλάμη, με όσα δεν μπορούν να κάνουν, σαν το
φθινοπωρινό φύλλο ενός δέντρου και χρωματίσαμε ανάλογα.
Τέλος, το κάθε παιδί τοποθέτησε το ανοιξιάτικο φύλλο της μίας παλάμης στα κλαδιά ενός
δέντρου και το φθινοπωρινό φύλλο της άλλης παλάμης στο έδαφος. Τα παιδιά έτσι
κατανόησαν ότι όλα τα φύλλα είναι χρήσιμα στο δέντρο. Τα δυνατά μας σημεία τα
ενισχύουμε και τις αδυναμίες μας τις αναγνωρίζουμε και τις αποδεχόμαστε.
2 ο Εργαστήριο (2 διδακτικές ώρες) «Κι αν ήσουν εσύ;»
Σε αυτό το εργαστήριο προσπαθήσαμε με τους μαθητές να μπούμε στη θέση των άλλων, να
αναπτύξουμε την ενσυναίσθηση, να γνωρίσουμε τα είδη των αναπηριών και να βιώσουμε
τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα άτομα με ειδικές ανάγκες και αναπηρίες.
Αρχικά μιλήσαμε για έξι ειδών αναπηρίας, την κινητική, τη νοητική, τον αυτισμό, την
οπτική, την ακουστική και τις μαθησιακές δυσκολίες. Συζητήσαμε για κάθε μία από αυτές
και λύσαμε τυχόν απορίες των παιδιών. Στη συνέχεια φτιάξαμε πέντε σταθμούς εργασίας
με κάποιες δραστηριότητες για κάθε μία αναπηρία. Οι μαθητές περνώντας από κάθε
σταθμό μπόρεσαν και βίωσαν πώς μπορεί να αισθάνονται τα άτομα με αναπηρία και τις
δυσκολίες που μπορούν να βιώνουν στην καθημερινή τους ζωή. Για παράδειγμα, στον
σταθμό της νοητικής αναπηρίας τα παιδιά προσπάθησαν να διαβάσουν ένα κείμενο σε μια
γλώσσα που δεν γνωρίζουν με σκοπό να βιώσουν τη δυσκολία κατανόησης που μπορεί να
έχει κάποιο άτομο με αναπηρία, στον σταθμό των μαθησιακών δυσκολιών τα παιδιά
έπρεπε να διαβάσουν κάποιες προτάσεις με αναγραμματισμό κ.λπ. Στο τέλος, συζητήσαμε
για τα συναισθήματα και τις εντυπώσεις των παιδιών.
3 ο Εργαστήριο (2 διδακτικές ώρες) «Από το πρόβλημα στις ανάγκες»
Σε αυτό το εργαστήριο προσπαθήσαμε να αντιληφθούμε τα στερεότυπα που επικρατούν
σχετικά με την αναπηρία και τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Αρχικά, τα παιδιά επέλεξαν
ένα είδος αναπηρίας και ζωγράφισαν σε μία λευκή σελίδα τις δυσκολίες που μπορεί να
αντιμετωπίζει ένα άτομο που ζει με μια τέτοια αναπηρία. Οι μαθητές συζήτησαν στην τάξη
τις ζωγραφιές τους οι οποίες αναρτήθηκαν στον τοίχο της αίθουσας. Ακολούθησε συζήτηση
και αναστοχασμός: -Ποιο είναι το φύλο και η ηλικία του ατόμου που ζωγράφισαν; Ποιο
είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο ζωγράφισαν (σπίτι, σχολείο, φύση, πόλη κλπ;) -Πώς
ένιωσαν;
4ο Εργαστήριο (2 διδακτικές ώρες) «Από το ατομικό στο κοινωνικό μοντέλο αναπηρίας»
Οι μαθητές/τριες παρακολούθησαν το δεκάλεπτο απόσπασμα από τη συνέντευξη Αργύρη
Κουμτζή «Με δύναμη τη θέληση» (από 0:47 έως7:02) και (από 12:20 έως 15:40) στο TEDx
AUEB. Ακολούθησε συζήτησε με βάση τις παρακάτω ερωτήσεις:
1) Πώς περιγράφει ο Αργύρης τον εαυτό του; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του;
2) Ποιες είναι οι ανάγκες του Αργύρη;
3) Τι κατάφερε ο Αργύρης να κάνει;
4) Τι θα ήθελε να δει να συμβαίνει στην εκπαίδευση;
5) Τι θα ήθελε να δει να συμβαίνει στην κοινωνία;
Ακολούθησε συζήτηση για το δίλημμα ΑΜΕΑ ή ΑμεΑ και τη μετάβαση από το ατομικό στο
κοινωνικό μοντέλο αναπηρίας. Οι μαθητές εξέφρασαν τις απόψεις και τα συναισθήματά
τους τα οποία αποτύπωσαν σε χαρτί.
Στη συνέχεια περιηγηθήκαμε στην ιστοσελίδα Ψηφίδες γνώσης, Πανεπιστήμιο Κύπρου,
Ψηφιακό Αρχείο με πορτρέτα και βιογραφικά ατόμων με αναπηρία και είδαμε τη δράση
τους (https://www.ucy.ac.cy/psifides-gnosis/el/digital-archive) και τα επιτεύγματα τους.
Παρακολουθήσαμε αποσπάσματα από διάφορα αθλήματα των Παραολυμπιακών Αγώνων
καθώς και μία χορευτική παράσταση στην οποία ανάμεσα στους χορευτές υπήρχαν και
άτομα με κινητικά προβλήματα. Τέλος, παρακολουθήσαμε ένα βίντεο όπου ένα άτομο με
κινητικά προβλήματα έπειτα από ένα ατύχημα, κατάφερε να ζωγραφίζει με το στόμα. Το
εργαστήριο έληξε με τους μαθητές να καταθέτουν τις απόψεις και τα συναισθήματά τους
για τη δύναμη ψυχής των συγκεκριμένων ανθρώπων.