Την κυρά Σαρακοστή 

που είναι έθιμο παλιό

οι γιαγιάδες μας την φτιάχναν

με αλεύρι και νερό.

Για στολίδι της φορούσαν

στο κεφάλι ένα σταυρό,

και το στόμα της ξεχνούσαν 

γιατί νήστευε καιρό.

Και τις μέρες της μετρούσαν

 με τα πόδια της τα επτά,

κόβαν ένα τη βδομάδα

μέχρι να ‘ρθει η Πασχαλιά.

Το έθιµο της κυρά Σαρακοστής στις διάφορες περιοχές της Ελλάδας είναι ένα από τα παλαιότερα ελληνικά έθιµα που σχετίζονται µε τη γιορτή του Πάσχα. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα αυτοσχέδιο ημερολόγιο που βοηθούσε στο παρελθόν να μετρούν τις ημέρες της νηστείας ελλείψει ημερολογίων.

Στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας η κυρά Σαρακοστή ήταν μια χάρτινη ζωγραφιά που απεικόνιζε μια γυναίκα, µε επτά πόδια, ένα για κάθε εβδομάδα της Σαρακοστής, µε σταυρωμένα χέρια γιατί προσεύχεται και µε κλειστό στόμα γιατί νηστεύει, δεν κουτσομπολεύει και δεν κατακρίνει. Το ημερολόγιο αυτό συνόδευε μικρούς και μεγάλους στην νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής. Κάθε Σάββατο έκοβαν ένα πόδι κι έτσι ήξεραν πόσες εβδομάδες νηστείας απέμεναν μέχρι το Πάσχα. Το Μεγάλο Σάββατο έκοβαν και το τελευταίο χάρτινο πόδι, το οποίο δίπλωναν και το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο. Τοποθετούσαν έπειτα το σύκο αυτό μαζί με άλλα και σε όποιον το έβρισκε θεωρούνταν ότι του έφερνε γούρι. Σε άλλες περιοχές τοποθετούσαν το πόδι στο ψωμί της Αναστάσεως. Όποιος έβρισκε στο κομμάτι του το πόδι ήταν ο τυχερός.

Σε άλλα μέρη της Ελλάδας, η κυρά Σαρακοστή δεν ήταν φτιαγμένη από χαρτί αλλά από ζυμάρι. Το ζυμάρι φτιαχνόταν από αλεύρι, αλάτι και νερό. Μια τρίτη παραλλαγή θέλει την κυρά Σαρακοστή φτιαγμένη από πανί και γεμισμένη με πούπουλα. Ωστόσο σημαντική διαφορά έχει η κυρά Σαρακοστή που έφτιαχναν στον Πόντο. Εκεί κρέμαγαν από το ταβάνι μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι που πάνω του είχε καρφωμένα εφτά φτερά κότας, το ημερολόγιο αυτό το ονόμαζαν «κουκουρά». Κάθε εβδομάδα αφαιρούσαν ένα φτερό κι έτσι μέτραγαν το χρόνο μέχρι την Ανάσταση.

Πηγή (Πόλυ Βασιλάκη, παιδαγωγός – συγγραφέας)

Ακολουθώντας το έθιμο ξεκινήσαμε φτιάχνοντας ο καθένας την δική του χάρτινη κυρά-Σαρακοστή…

Στην συνέχεια κουβεντιάσαμε για το έθιμο της ζυμαρένιας κυρά-Σαρακοστής. Τα παιδιά έμαθαν τον τρόπο που φτιάχνεται και είδαμε την κυρά-Σαρακοστή που φτιάξαμε την περσινή χρονιά στο Νηπιαγωγείο μας κι ακόμα διατηρείται σε άριστη κατάσταση. 

Αποφασίσαμε να φτιάξουμε και ζυμαρένιες Σαρακοστές… και με την συνεργασία των γονιών τα καταφέραμε. Με μεγάλη προθυμία οι γονείς συμμετείχαν σε αυτή την δραστηριότητα. Στείλαμε τις οδηγίες και τους προτρέψαμε να το κάνουν με τα παιδιά. Οι Σαρακοστές άρχισαν να έρχονται στο Νηπιαγωγείο και η μία ήταν καλύτερη από την άλλη.

Τα παιδιά ανέλαβαν την διακόσμηση…

και το υπέροχο αποτέλεσμα…

Εξαιρετική δουλειά…εξαιρετική συνεργασία…συγχαρητήρια σε όλους!!!