Ο Μάιος είναι ο 5ος μήνας του χρόνου, που αντιστοιχεί με τον αρχαίο μήνα Θαργηλιώνα, και τον εόρταζαν με τα περίφημα Ανθεοφόρια, και αφιερωμένος στη θεά της γεωργίας Δήμητρας και της κόρης της Περσεφόνης, που τον μήνα αυτόν βγαίνει από τον Άδη κι έρχεται στη γη.
Ο Μάιος ονομάστηκε έτσι από τη ρωμαϊκή θεότητα Maja (Μάγια).
Το όνομα Μάγια προήλθε από την ελληνική λέξη Μαία (που σημαίνει τροφός και μητέρα) τη μητέρα του Ερμή, που ήταν προσωποποίηση της γόνιμης Μάνας-Γης.
Απεικονίζεται με ένα νέο άνδρα που φέρει στο κεφάλι καλάθι γεμάτο λουλούδια. Ο λαός μας, συσχετίζοντας παρετυμολογικά το όνομα του Μαΐου με τα μάγια, τον θεωρεί μαγεμένο μήνα. Ο μήνας των λουλουδιών και της βλάστησης. Οι Αγραφιώτες τον ονομάζουν «χαλαζά» και οι Τήνιοι «βροχάρη». Οι Θρακιώτες ονομάζουν τον άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο «Τριαντάφυλλα», γιατί το κυριότερο από τα λουλούδια του Μάη είναι το τριαντάφυλλο. Στη Μακεδονία ονομάζεται «Κερασάρης», στον Πόντο «Καλομήνας», στην Κύπρο «Πεντεφάς ή Πενταδείλινος», γιατί εξαιτίας του μεγάλου μήκους των ημερών του, αναγκάζονται να τρώνε 5 φορές την ημέρα. Επίσης Πράσινος και Λούλουδος.
Επειδή συνηχεί με τη μαγεία, θεωρείται μήνας ευνοϊκός γι’ αυτήν.
Ο Μάιος, πέμπτος μήνας του χρόνου, είναι ο μήνας ο Καλομηνάς,
ο Λούλουδος, ο Τριανταφυλλιάς.
ΠΟΙΗΜΑΤΑ
ΜΑΙΟΣ
Στεφάνια από λουλούδια
πλέκουν τα παιδιά
για να γιορτάσουν
τη γλυκιά Πρωτομαγιά.
Μοσχοβολούν οι κήποι κι οι αυλές
Άσπρες, λινές φορούμε φορεσιές.
Τα παιδάκια κρεμούν στ’ αυτάκια
Κατακόκκινα, δροσάτα κερασάκια.
Ο ΜΑΗΣ
Ένα πράσινο βιβλίο
γράφει ο Μάης για παιδιά.
Οι τελείες του είν’ κεράσια
και οι λέξεις του κλαδιά.
Και το αγέρι το μοιράζει
σε περβόλια και αυλές
και οι εικόνες τρεμουλιάζουν
στις σελίδες τις χρυσές.
Ένα πράσινο βιβλίο
-άνθη, φύλλα κι ευωδιά-
γράφει ο Μάης, ξαναγράφει
για παιδιά.
Ρένα Καρθαίου
Ο ΜΑΗΣ
Σ’ ένα στέφανο του Μάη
Όλη η άνοιξη χωράει.
Κύκλους, κύκλους τα λουλούδια,
οι χοροί και τα τραγούδια.
στα χρυσά του ήλιου καφάσια
ωριμάζουν τα κεράσια.
Πέρα ως πέρα φως απλώνει
γλάστρα ανθίζει στο μπαλκόνι.
Είναι ο Μάης δίχως ταίρι
ένα ολάνθιστο παρτέρι.
Σ’ ένα στέφανο του Μάη
Όλη η άνοιξη χωράει.
Ρένα Καρθαίου
ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ
Λουλούδια ας διαλέξουμε
και ρόδα και κρίνα
κι ελάτε να πλέξουμε
στεφάνια με κείνα,
στο Μάη που σήμερα
προβάλλει στη γη.
Τ’ αηδόνια συμφώνησαν
της γης τ’ αγγελούδια
και βρήκαν και τόνισαν
καινούρια τραγούδια
στο Μάη που σήμερα
προβάλλει στη γη.
Η θάλασσα γίνεται
καθρέφτης και πάλι,
το κύμα της χύνεται
κι ο φλοίσβος τον ψάλλει,
στο Μάη που σήμερα
προβάλλει στη γη.
Χορεύει το πρόβατο
τ’ αρνάκι βελάζει
κι απ’ τον αγκαθόβατο
δροσούλα σταλάζει,
στο Μάη που σήμερα
προβάλλει στη γη.
Ι.Πολέμης
ΔΕΞΟΥ ΜΑΗ
Η Άνοιξη, δροσιές γεμάτη
καρτερεί μεσοκαμπής
στ’ ανθισμένο της παλάτι
Μάη μου για να μπεις.
Δέξου φούχτες τα λουλούδια
απ’ την πλούσια ποδιά
δέξου Μάη γλυκά τραγούδια
κι από τα παιδιά.
Στέλιος Σπεράντζας
Πρωτομαγιά
Την πρώτη μέρα του Μαΐου την ονομάζουμε Πρωτομαγιά! Ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς έχει να κάνει με την ανθρώπινη χαρά για την άνοιξη, τη βλάστηση και έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα καθώς οι εκδηλώσεις που γίνονταν είτε για τη Θεά Δήμητρα είτε για τον Διόνυσο είχαν σκοπό να γιορτάσει ο κόσμος τη γονιμότητα των αγρών, την καρποφορία της γης, την άνθιση της φύσης, το οριστικό τέλος του χειμώνα και τον ερχομό του καλοκαιριού. Η μέρα Απότοκο των δοξασιών αυτών είναι το μαγιάτικο στεφάνι στην πόρτα των σπιτιών από διάφορα άνθη και καρπούς. Την πρώτη μέρα του Μάη, αναζητούμε στη Φύση την ομορφιά και τη δροσιά της Άνοιξης. Κόβουμε λουλούδια από τους αγρούς για να πλέξουμε πολύχρωμα στεφάνια που θα κρεμάσουμε στη συνέχεια στις πόρτες των σπιτιών. Το έθιμο της Πρωτομαγιάς να στολίζουμε τις πόρτες των σπιτιών με στεφάνια λουλουδιών συμβόλιζε την υποδοχή της δύναμης της φύσης στο σπιτικό.
Εργατική Πρωτομαγιά
Την πρώτη Μαΐου γιορτάζεται η μέρα των εργατών. Είναι στην πραγματικότητα η καθιερωμένη γιορτή της εξέγερσης των εργατών του Σικάγου. Τον Μάη του 1886 τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας ωράριο εργασίας στις 8 ώρες και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η μέρα έχει θεσπιστεί ως αργία και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές.
Καλό μήνα, καλή πρωτομαγιά!!