Διεθνή Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος

Μήνυμα της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, Νίκης Κεραμέως,

για τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος

«Δέκα μεταγωγές κατέφθαναν καθημερινά. Δεν υπήρχαν αρκετοί εργάτες για να μεταφέρουν όλες τις αποσκευές, γι’ αυτό και συσσωρεύονταν σε τεράστιους σωρούς και παρέμεναν στο σταθμό για μέρες.

Μια επιπλέον βάρδια των Ζοντερκομάντο προστέθηκε. Παρ’ όλα αυτά, δεν ήταν αρκετή. Τουλάχιστον 400 Έλληνες από τη μεταγωγή της Κέρκυρας και της Αθήνας διατάχθηκαν να ενσωματωθούν στο Ζοντερκομάντο. Τότε, κάτι πραγματικά ασυνήθιστο συνέβη. Αυτοί οι 400 έδειξαν ότι, παρά τα συρματοπλέγματα και τα μαστιγώματα, δεν ήταν δούλοι αλλά ανθρώπινα όντα. Με σπάνια αξιοπρέπεια, οι Έλληνες αρνήθηκαν να σκοτώσουν τους Ούγγρους! Δήλωσαν ότι προτιμούσαν να πεθάνουν πρώτα οι ίδιοι. Δυστυχώς, αυτό και έγινε. Οι Γερμανοί το φρόντισαν. Αλλά τι μάθημα θάρρους και χαρακτήρα είχαν δώσει αυτοί οι Έλληνες αγρότες. Είναι κρίμα που ο κόσμος δεν γνωρίζει περισσότερα γι’ αυτούς!»

 Το απόσπασμα προέρχεται από το βιβλίο «Πέντε καμινάδες» (Five Chimneys), της Olga Lengyel, μίας Εβραίας από την Ουγγαρία που επέζησε από το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς. Η Lengyel, μόνη επιζήσασα μεταξύ των μελών της οικογένειάς της που οδηγήθηκαν εκεί, περιγράφει με δέος το ψυχικό σθένος Ελλήνων που αντίκρυσε στο Άουσβιτς, και οι οποίοι αρνήθηκαν να λάβουν μέρος στη θηριωδία, την οποία εν τέλει οι ίδιοι υπέστησαν. Μετά τον πόλεμο, η Lengyel εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ, όπου και ίδρυσε Βιβλιοθήκη Μνήμης, με αποστολή την ενεργό εκπαίδευση των μελλοντικών γενεών αναφορικά με το Ολοκαύτωμα, άλλες γενοκτονίες, καθώς και με τη σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Έγινε για εκείνη σκοπός ζωής οι επόμενες γενεές να γνωρίσουν τις φρικαλεότητες του Άουσβιτς, ώστε καμία κοινωνία να μην ξαναέρθει αντιμέτωπη με κάτι παρόμοιο.

Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, αναγνωρίζοντας τη σημασία της εκπαίδευσης για το Ολοκαύτωμα, υπέγραψε το 2018 Μνημόνιο Συνεργασίας με το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδας και το Ινστιτούτο «Olga Lengyel», μέσω του οποίου παρέχονται υποτροφίες σε 10 σχολεία που πραγματοποιούν εκπαιδευτικά προγράμματα για το Ολοκαύτωμα, προκειμένου να καλυφθούν σχετικές υλικοτεχνικές ανάγκες. Επιπλέον, με την υποστήριξη της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων, πραγματοποιούνται επιμορφωτικά σεμινάρια σε εκπαιδευτικούς για τη διδασκαλία του Ολοκαυτώματος, ενώ το βιβλίο της «Πέντε καμινάδες» μεταφράζεται στα Ελληνικά και θα διανεμηθεί δωρεάν στους δεκάδες εκπαιδευτικούς μας, που συμμετέχουν στα εκπαιδευτικά αυτά σεμινάρια.

Στους 400 εκείνους Έλληνες διδάξαντες αξιοπρέπεια και θάρρος, στους 60.000 Έλληνες Εβραίους, αλλά και στα εκατομμύρια ανθρώπων που εξοντώθηκαν συνολικά από το ναζιστικό καθεστώς, οφείλουμε όλες οι επόμενες γενεές να αποτίουμε φόρο τιμής. Με όπλο μας τη γνώση, διασφαλίζοντας την ιστορική μνήμη και την ενδελεχή μελέτη και διδασκαλία των γεγονότων, ώστε να μη μείνει ποτέ ξανά καμία χαραμάδα ανοιχτή, που θα επιτρέψει την αναβίωση του φασισμού, του ναζισμού, του αντισημιτισμού, της μισαλλοδοξίας. «Πρέπει να αποτρέψουμε να επαναληφθούν παρόμοιες φρικαλεότητες. Οι άνθρωποι πρέπει να ενώνονται τη στιγμή που υπάρχει κίνδυνος. Όταν κινδυνεύει μία ομάδα, κινδυνεύουμε όλοι μας». Olga Lengyel. Εις μνήμην.

27 Ιανουαρίου: Διεθνής Ημέρα Μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος – Ημέρα μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος

ΕΡΙΚΑ

Ruth Vander Zee

Εικονογράφηση: Roberto Innocenti

H Έρικα ήταν ένα τυχερό παιδί.

Ενάμισι εκατομμύριο παιδιά, από κάθε χώρα της Ευρώπης που κατάλαβαν οι Ναζί στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο, οδηγήθηκαν στα στρατόπεδα εξόντωσης μαζί με τους γονείς, τ’ αδέλφια, τους παππούδες, τους θείους, τις θείες και τα ξαδέλφια τους. Εκεί βρήκαν τον θάνατο, στους θαλάμους αερίων  των ναζιστικών στρατοπέδων, σε μέρη μακριά από την πατρίδα μας και τη δική τους, στο Άουσβιτς, την Τρεμπλίνκα, το Μπέργκεν Μπέλσεν…

Ανάμεσά τους ήταν και ελληνόπουλα.

Διαβάζοντας όσα μας διηγείται η Έρικα, αναρωτιόμαστε για χίλια δυο. Πώς αισθάνθηκε όταν έμαθε την ιστορία της; Πώς φανταζόταν ότι θα ήταν η ζωή της αν οι γονείς της είχαν γλιτώσει: Πώς έζησε όλα αυτά τα χρόνια κουβαλώντας αυτό το τεράστιο βάρος; Τι ένιωσε όταν άρχισε να αφηγείται την ιστορία της; Πώς  την διηγήθηκε στα παιδιά της; Μοιράστηκε την ιστορία της μαζί με άλλους επιζώντες; Ήταν η Έρικα ένα τυχερό θύμα; Αλλά και η γυναίκα που την έσωσε, δεν κινδύνεψε κι’  αυτή; Δύσκολα ερωτήματα, δύσκολες απαντήσεις. Ακόμα και αν δεν παίρνουμε ξεκάθαρες απαντήσεις, είναι εξαιρετικά σημαντικό να θέτουμε τα ερωτήματα. Γιατί μόνον έτσι ασκούμε τα νεανικά μυαλά στην ανάλυση, στην κατανόηση και εν τέλει στην ανάπτυξη κριτικής σκέψης και κοινωνικής συνείδησης.

         

27η Ιανουαρίου-Διεθνής Ημέρα Μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος

Στις 2 Νοεμβρίου 2005 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αποφάσισε να ανακηρύξει την 27η Ιανουαρίου Διεθνή Ημέρα μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος από το ναζιστικό καθεστώς κατά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αυτή η ημερομηνία επιλέχθηκε επειδή στις 27 Ιανουαρίου 1945 τα προελαύνοντα σοβιετικά στρατεύματα απελευθέρωσαν το μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου στην Πολωνία.

Το σχέδιο της απόφασης αυτής, που υποβλήθηκε από το Ισραήλ και υποστηρίχθηκε από 89 χώρες, «καλεί τα κράτη – μέλη να επεξεργαστούν προγράμματα εκπαίδευσης που θα μεταδώσουν στις μελλοντικές γενεές τα διδάγματα του Ολοκαυτώματος και να βοηθήσουν να προλαμβάνονται πράξεις γενοκτονίας».

Στο πλαίσιο αυτό, τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου, ευαισθητοποιήθηκαν οι μαθητές του σχολείου μας με προβολή ντοκιμαντέρ, ανάγνωση επιλεγμένων κειμένων  και συζήτηση.

https://www.youtube.com/watch?v=R8QvIIW5kBw

https://www.youtube.com/watch?v=G9YOGvv0_cw&feature=youtu.be

https://www.youtube.com/watch?v=8a7dZV9ByNU&feature=youtu.be

Το ημερολόγια της Αννας Φρανκ: Μια πραγματική βίβλος για εκατομμύρια αναγνώστες στον κόσμο που χρωματίζει μοναδικά την εφηβεία, τα σκιρτίματα, τους φόβους, τα βαθύτερα συναισθήματα της εβραιοπούλας Αννας Φρανκ στα σκοτεινά χρόνια των διωγμών από τους Ναζί. Το ημερολόγιο αυτό, πιο επίκαιρο παρά ποτέ, αποκαλύπτει μια μοναδική προσωπικότητα και ένα ανείπωτα σκληρό βίωμα μιας νεαρής μόλις 16 ετών.

Η Αννα Φρανκ γεννήθηκε στις 12 Ιουνίου του 1929 στη Φραγκφούρτη της Γερμανίας, κόρη του κάποτε εύπορου Οτο που έπεσε θύμα της οικονομικής κρίσης και έχασε τα χρήματά του. Οταν τον Ιανουάριο του 1933 οι ναζιστές ανήλθαν στη εξουσία αποφάσισε αμέσως να εγκαταλείψει τη χώρα μαζί με την οικογένεια του, τη γυναίκα του και τις δυο κόρες του Αννα και Μάργκο. Μετανάστευσαν στο Αμστερνταμ όπου εξασφάλισε τη θέση του διευθυντή σε μια εταιρεία τροφίμων στην περιοχή του Πρίσενγκρατς. Τον Μάιο του 1940 η ναζιστική Γερμανία επιβλήθηκε στην Ολλανδία και ο τρόμος επέστεψε στη οικογένεια Φρανκ.

Ο Οτο πρέπει για άλλη μια φορά να προστατεύσει την οικογένειά του. Αυτή τη φορά να την κρύψει. Δημιουργεί έναν χώρο που διαμορφώνει σε δυο διαμερίσματα στην αποθήκη τροφίμων στο Πρίσενγκρατς όπου μετακομίζει τόσο η οικογένεια Φρανκ όσο και η οικογένεια του συνεργάτη του Βαν Πελ. Αργότερα πήγε κοντά τους και ο Ντάσελ, ένας ηλικιωμένος εβραίος οδοντίατρος.

Η Αννα Φρανκ, πάνω στην εφηβεία και με καταπιεσμένα αισθήματα αφού αισθάνεται πως οι γονείς της την αδικούν σε σχέση με την αδελφή της, δημιουργεί μια φανταστική φίλη την Κίτυ, στην οποία απευθύνεται μέσα από το ημερολόγιό της. «Αγαπητή Κίτυ», γράφει στις πρώτες σελίδες του ημερολογίου της, το οποίο της δώρισε ο πατέρας της στα 13 της χρόνια, «ελπίζω ότι θα είσαι η παρηγοριά μου και το στήριγμά μου». Το ημερολόγιο γίνεται το ουρλιαχτό για ελευθερία των Εβραίων.

Το 1942 οι ναζιστές ανακάλυψαν το κρησφύγετο των Φρανκ. Οι δύο οικογένειες καθώς και ο ηλικιωμένος οδοντίατρος μεταφέρθηκαν στο Αουσβιτς. Η Αννα Φρανκ, η μητέρα της και η αδερφή πέθαναν χτυπημένες από τύφο στο Μπέργκεν-Μπέλσεν, το στρατόπεδο στο οποίο μεταφέρθηκαν όταν το Αουσβιτς δέχθηκε επίθεση από τους Ρώσους. Από την οικογένεια επέζησε μόνο ο πατέρας της Οτο, ο οποίος παρέλαβε το ημερολόγιο που είχε κρύψει η Φρανκ στους γείτονές τους. Αποφάσισε να το εκδόσει και σήμερα έχει γίνει ο Υμνος εναντίον του Ολοκαυτώματος, έχει μεταφραστεί σε 30 γλώσσες και έχει κάνει εκατομμύρια πωλήσεις. Το καταφύγιο της οικογένειας στο Πρίσενγκρατς λειτουργεί σήμερα ως κέντρο νεότητας με την ονομασία «Το σπίτι της Αννα Φρανκ».

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το καταφύγιο κάλυπτε μια μεγάλη βιβλιοθήκη η οποία οδηγούσε στην κρυφή πόρτα των δωματίων. Οταν οι ναζιστές ανακάλυψαν το κρησφύγετο αναγκάστηκαν να παραμερίσουν δεκάδες βιβλία για να μπουν στα διαμερίσματα και να φτάσουν στην Αννα. Αυτό που δεν γνώριζαν όταν αντίκρισαν την Αννα ήταν ότι το κορίτσι είχε ήδη δραπετεύσει. Μέσα από ένα ημερολόγιο…

Πηγή: Αννα Φρανκ: Η συγκλονιστική ιστορία της 16χρονης που έπεσε θύμα του Ολοκαυτώματος [εικόνες] | iefimerida.gr