Παίζοντας με τους μαγνήτες 2019

Στα πλαίσια της μαθησιακής περιοχής των Φυσικών Επιστημών για το σχολικό έτος 2018-19 στο Νηπιαγωγείο μας υλοποιήθηκε πρόγραμμα με θέμα: «Μαγνήτης – Μαγνητισμός». Μέσα από το ελεύθερο και το οργανωμένο παιχνίδι τα παιδιά έμαθαν για τους μαγνήτες, τα μαγνητιζόμενα και μη μαγνητιζόμενα υλικά, τις δυνάμεις μεταξύ των μαγνητών (ελκτική- απωστική) και το μαγνητικό πεδίο. Δόθηκε  έμφαση στην πρωτοβουλία και στις ιδέες των παιδιών.

Το πρώτο μέρος του προγράμματος αφορά το ελεύθερο παιχνίδι και την διαδικασία της ανίχνευσης των γνώσεων και των εμπειριών που τα παιδιά διαθέτουν για τους μαγνήτες και το μαγνητισμό.

 

• 14/1/19 Ανίχνευση εναλλακτικών ιδεών των παιδιών.
• Έγινε η πρώτη ανίχνευση και των 22 παιδιών στη γωνιά της παρεούλας χειρόγραφα και στη συνέχεια οι απαντήσεις περάστηκαν σε word ημερολόγιο και στο excel.
• Τα παιδιά απάντησαν στις εξής ερωτήσεις:

 

• Ποιος έχει μαγνήτες στο σπίτι του?
• Τι μαγνήτες έχεις?
• Τι κάνει ο μαγνήτης?

 

• Μέσα σε ένα σκληρό πλαστικό κουτί έβαλα τους μαγνήτες με της θήκες τους στο κάτω μέρος , και καλύφθηκαν από διάφορα άλλα υλικά από την τάξη μας πλαστικά, μεταλλικά, ξύλινα αντικείμενα κ.α.

ž25/1/2019 Α΄ Μέρος: Ελεύθερο παιχνίδι η Α΄ oμάδα παιδιών.

žΣτη ώρα του ελεύθερου παιχνιδιού τοποθέτησα το κουτί με τους  μαγνήτες πάνω στη μοκέτα στο κέντρο του κύκλου.

 Δύο κορίτσια και στη συνέχεια άλλο ένα κι άλλο ένα μαζεύτηκαν γύρω του και άρχισαν να επεξεργάζονται τα διάφορα αντικείμενα

Έγινε από την Νηπιαγωγό η καταγραφή των όσων έλεγαν και στο τέλος ζωγράφισαν τι ανακάλυψαν.

ž29/1/2019  Συνεχίσαμε με την  Β΄ Ομάδα του ελεύθερου παιχνιδιού

 

žΚαι κατά τον ίδιο τρόπο στις 31/1/2019 η Γ΄ ομάδα

 

 

ž στις 1/2/2019 η Δ΄ομάδα.

 

žΣτις 4/2/2019 έπαιζε κατά τον ίδιο τρόπο και η Ε΄ και τελευταία ομάδα παιδιών και ολοκληρώθηκε ο Κύκλος αυτός του ελεύθερου παιχνιδιού.

 

 

 

• 6/2 /2019
• Aφού ολοκληρώθηκε ο Ά κύκλος της πρώτης επαφής με τους μαγνήτες περάσαμε στην ολομέλεια και προσπαθήσαμε να δώσουμε στα παιδιά Να υιοθετήσουν συμβατή επιστημονικά ορολογία για να περιγράψουν τη μαγνητική δύναμη (όχι κολλάει, όχι αγαπάει, αλλά τραβάει/στερεώνεται/ενώνεται, όχι κόλα αλλά δύναμη/μαγνητική να αντιληφθούν ότι ο μαγνήτης δεν έχει κόλλα.

• α } Αρχικά υπήρχαν δύο απόψεις.
• Στην ερώτηση τι κάνει ο μαγνήτης … Κάποιοι υποστήριζαν ότι ο μαγνήτης κολλάει και κάποιοι άλλοι ότι ενώνεται.
• Περάσαμε στην διαδικασία να το δείξουμε και να το αναπαραστήσουμε με κόλλα κανονικά.
• Βάλαμε ο ένας στον άλλον κόλλα στα δάχτυλα μας και ένιωσαν την αίσθηση του κολλάω .Τους άρεσε και το διασκέδασαν.
• Όμως ο μαγνήτης δεν έχει κόλλα έτσι δεν μπορούμε να πούμε ότι κολλάει και όλα τα παιδιά αποδέχθηκαν τον όρο ενώνετε.

.

• β}Συνεχίσαμε την κουβέντα στο τι είναι αυτό που κάνει το μαγνήτη να ενώνετε …..
• Κάποιοι είπαν πάλι τη λέξη η κόλλα αλλά οι υπόλοιποι τους διόρθωσαν …Εεε!!!Ενώνονται είπαμε.
• Η Α.νήπιο  είπε πως τους βοηθάει το χρώμα .
• Χρησιμοποιήσαμε ένα ήδη σπασμένο μαγνήτη για να διαπιστώσουν ότι δεν είναι το χρώμα που τον βοηθάει να ενωθεί, γιατί έβλεπαν ότι ένας μισός όλο κόκκινος μαγνήτης λειτουργούσε σαν ένας νέος μαγνήτης και η μια του τώρα κόκκινη άκρη απωθούσε την μπλε κόκκινη άκρη του άλλου μαγνήτη.
• Τότε αναρωτήθηκαν….
• Και αρχίσαμε να μιλάμε για άλλες περιπτώσεις που πρέπει να έρθουν σε επαφή κάποια πράγματα όπως διάφορα παιχνίδια που παίζουμε ή όταν ο άνθρωπος πρέπει να καταφέρει να κάνει κάτι δύσκολο με τα χέρια του , να σηκώσει, να κρατήσει, να ενώσει ….ο Γ.προνήπιο. είπε πως όλα αυτά τα κάνουμε με την δύναμη μας κι έτσι αβίαστα φτάσαμε στο συμπέρασμα ότι και ο μαγνήτης έχει την μαγνητική δύναμη.

• 7/2/2019 
• Στόχος μας Να αντιληφθούν ότι ο μαγνήτης τραβάει μόνο τα σιδερένια (και πάλι πρέπει να το δουν, να τους δείξετε διάφορα μέταλλα π.χ. αλουμίνιο, χαλκό, χρυσό και σίδερο, να τους εξηγήσετε ότι όλα αυτά τα λέμε μέταλλα αλλά δεν τα τραβάει όλα ο μαγνήτης, παρά μόνο τα σιδερένια)
• Χωρίσαμε τα υλικά σε κατηγορίες.
• Κάποια παιδιά γνώριζαν το σίδηρο από το αλουμίνιο από το πρόγραμμα της ανακύκλωσης. Όταν όμως έλειπε το περιτύλιγμα από το κουτάκι τότε μπερδεύονταν .Για να τα ξεχωρίσουμε μας βοήθησε ο μαγνήτης.
• Μπέρδευαν επίσης το χρυσό και πίστευαν πως το δαχτυλίδι είναι σιδερένιο με χρυσό χρώμα.
• Είδαμε με τρόπο βιωματικό με ποία υλικά ο μαγνήτης ενώνεται αν και μερικές φορές μας ξέφευγε και το κολλάει.

• Επίσης διαπιστώσαμε ότι ο μαγνήτης ενώνεται από απόσταση με τα αντικείμενα και δεν χρειάζεται να έρθει σε επαφή μαζί τους.

• 8/2/2019
• Τα παιδιά έφεραν από το σπίτι τους όλα τα παιχνίδια που είχαν με μαγνήτες και έγινε παρουσίαση των παιχνιδιών αυτών και στην συνέχεια το παίζαμε .Τα μεγαλύτερα αδελφάκια μας από το Δημοτικό μας βοήθησαν σε αυτή την παρουσίαση.
• 
• Τα νήπια αφέθηκαν πια να παίζουν ελεύθερα όποτε ήθελαν στη γωνιά με τους μαγνήτες και γιαυτό δημιουργήθηκε η ανάγκη να μιλήσουμε ξανά για τους κανόνες αποθήκευσης και φροντίδας τους.

• 12/2/2019 Τρίτη
• Συνεχίσαμε με τους κανόνες αποθήκευσης και φροντίδας των μαγνητών.
• Έγινε ένας πίνακας αναφοράς και ζωγραφίσαμε ένα σχετικό φύλλο εργασίας.

 

 

• 13/2/2019 Τετάρτη
• Γνωρίσαμε τα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένοι οι μαγνήτες.

• Μιλήσαμε για τα Είδη των Μαγνητών. Αναζητήσαμε στο διαδίκτυο τα διάφορα μέταλλα και ορυκτά και εστιάσαμε στα χαρακτηριστικά τους. Φτιάχνοντας ένα πίνακα αναφοράς τον οποίο παρουσίασαν αργότερα στα παιδάκια που επέστρεφαν στο σχολείο.

 

• 18-22/2/2019
• Την Δευτέρα  κάναμε μία επανάληψη για όλα όσα είχαμε μάθει με κιμωλία στον πίνακα και ζωγραφίσαμε.

  

• και προχωρήσαμε στην υλοποίηση του προγράμματος Μέρος Β.

ΜΑΓΝΗΤΗΣ-ΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ Β’ ΜΕΡΟΣ

• Έως τώρα δίναμε έμφαση στο μαγνητισμό μέσα από το ελεύθερο παιχνίδι.

Το δεύτερο μέρος του προγράμματος «Μαγνήτης-Μαγνητισμός»  αφορά το συνδυασμό οργανωμένου και ελεύθερου παιχνιδιού με στόχο την προσέγγιση διδακτικών ενοτήτων από το μαγνητισμό . Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκαν διαδικασίες συστηματοποίησης των εμπειριών των παιδιών και δόθηκε έμφαση στην κατάλληλη, σχετική ορολογία. Η πρωτοβουλία και οι ιδέες των παιδιών και τα αυθόρμητα ή με δική τους οργάνωση παιχνίδια είχαν κυρίαρχο ρόλο. Τα παιδιά δημιούργησαν ατομικές κατασκευές και κολάζ, έλαβαν μέρος σε βιωματικά παιχνίδια και επίλυσαν προβλήματα.

• Μιλήσαμε και ορίσαμε τον κανόνα Τι είναι Μαγνήτης και πως λέγονται τα σώματα που έλκονται όπως το φαντάζονταν αρχικά και όπως στη συνέχεια τους εξήγησε η κυρία Νίτσα επιστημονίτσα.
• 
• Μιλήσαμε για τις άκρες{πόλους} και για το που έχει ο μαγνήτης την μεγαλύτερη δύναμη και σε ποια απόσταση.
• Και πειραματιστήκαμε ξανά για το τι συμβαίνει όταν ένας μαγνήτης σπάει.

Για αυτό δόθηκε φύλλο εργασίας.

• 25/2/2019
• Ο καθένας έφτιαξε τον δικό του Μαγνήτη.
• Κατασκευάσαμε μαγνήτες με ανακυκλώσιμα υλικά από χαρτόκουτα και πινέλα με μπογιές.

• Και κόλλησαν επάνω του όσα κατά την γνώμη τους αντικείμενα από το φύλλο εργασίας έλκονται από το μαγνήτη.

• 27/2/2019
  Δραματοποίηση. Ένα παιδί κάνει τον μαγνήτη τα υπόλοιπα διαλέγουν διάφορα αντικείμενα μέσα από την τάξη και το παιδί μαγνήτης πρέπει να διαλέξει τα παιδιά που κρατούν  τα σωστά αντικείμενα με τα οποία μπορεί να ενωθεί και να σχηματιστεί μία μαγνητική αλυσίδα με τα σώματα τους.

 

• 28/2/2019
• Κάναμε την μαγνητική αλυσίδα με πραγματικούς μαγνήτες στο χαλί

• Και στη συνέχεια την ζωγραφίσαμε

• Συζητήσαμε πάλι για την μαγνητική δύναμη και τους δώσαμε σε φύλλο εργασίας μαγνήτες για να ζωγραφίσουν, να κόψουν,
• να δημιουργήσουν την δική τους πια ζωγραφική κολάζ μαγνητική αλυσίδα

 

• 1/3/2019
• Γίναμε μαγνήτες με κορδέλες γκοφρέ στα χεράκια,
• Και κάναμε ένα κινητικό παιχνίδι σε ζευγάρια –ακούγεται μουσική μακαρενα και χορεύουν ελεύθερα στοπ το τραγουδάκι με τους μαγνήτες βρίσκουν το ταίρι τους το μαγνητικό σε ζευγάρια –και πάλι από την αρχή – και έφτιαχναν μαγνητική αλυσίδα πιασμένα σε ευθεία, και πάλι από την αρχή και έφτιαχναν κύκλο μαγνητικό μουσική στοπ.Η εκπαιδευτικός έκανε στοπ την μουσική και έδινε την εντολή τι θα σχηματιστεί,ευθεία ή κύκλος ή ζευγάρια.
• Έδειχναν πολύ ενθουσιασμένα και το χάρηκαν πάρα πολύ.
• 

 

• 4/3/2019
• Zητούσαν να χορέψουμε ξανά το μαγνητικό χορό και στην προσπάθεια μας να το εντάξουμε γενικά στην καθημερινότητα μας μετατρέπαμε σε μαγνητικό χορό και άλλα αγαπημένα μας τραγούδια όπως το χοκυ ποκυ.
• Το χοκυ ποκυ το κάναμε δραματοποίηση. Φορέσαμε μαγνήτες σε όλα τα σημεία του σώματος μας. Κεφάλι, χέρια, μέση ,πόδια και ακολουθούσαμε τα λόγια του τραγουδιού.

• 5/3/2019
• Επίλυση προβλημάτων.
• Πρόβλημα πρώτο:ένας συνδετήρας ζωγραφίζει.
• Αρχικά επινοήθηκε μία ιστορία για ένα συνδετήρα ο οποίος είχε όνειρο της ζωής του να ζωγραφίσει και να γίνει ένας μεγάλος ζωγράφος μα ποιος θα τον καθοδηγήσει χωρίς να λερωθούν τα χεράκια μας  και με ποιο τρόπο?
• Ακούστηκαν διάφορες απόψεις αλλά και η σωστή γιατί τα παιδιά δείχνουν να είναι εξοικειωμένα με τις δυνατότητες ενός μαγνήτη.
• Tα παιδιά ζήτησαν να δοκιμάσουν να ζωγραφίσουν με τον συνδετήρα και σε άλλα υλικά έκτος από το χαρτόνι.
• 
• Έτσι αποφασίσαμε να δουν τι γίνεται και με το πλαστικό και ζωγράφισαν σε πλαστικά πιάτα.
• 
• Και η περιέργεια τους δεν σταμάτησε εδώ γιατί έφερναν διάφορα αντικείμενα μέσα από την τάξη για να δοκιμάσουν αν η μαγνητική δύναμη περνά διάφορα υλικά.
• 
• Στο τέλος μου ζήτησαν να δοκιμάσουν και σε ύφασμα και πειραματιστήκαμε με τις μπλούζες μας.
• 

 

• 6/3/2019
• Πρόβλημα δεύτερο:Το εξωγηινάκι χάθηκε…Προσπαθήσαμε μαγνητικά να το πάμε από την αρχή στο αστέρι του…
•  
• Και στη συνέχεια χωριστήκαμε σε δύο ομάδες και κάθε μία σκέφτηκε μία δικής της ιστορία επίλυσης προβλήματος. Στο τέλος ο αντιπρόσωπος της ομάδας μας εξήγησε την απόφαση τους και περάσαμε στην υλοποίηση και κατασκευή της.
• 
• Η Ομάδα των κοριτσιών φαντάστηκε το ποντικάκι που ήθελε να ξεφύγει από τις γάτες

• και τα αγόρια φαντάστηκαν το Ρομπότ που πέρασε βουνά και λίμνες για να φτάσει στο εργοστάσιο παρασκευής του και να συντηρηθεί.

 

Τα παιχνίδια τα κατασκευασαν απο ανακυκλώσιμα υλικά που μόνα τους έψαξαν μέσα στην τάξη αναπαραστώντας τους ήρωες της ιστορίας που είχαν φανταστεί.

• Παιχνίδι…. Και μετά τον συνδετήρα τα παιδιά ήθελαν και πρότειναν να μετατρέπουν και άλλες δραστηριότητες με τους μαγνήτες και σε άλλες θεματικές ενότητες όπως Ο Θησέας ψάχνει τον Μινώταυρο.
• 

 

• 7/3/2019….. Πρόβλημα …Ένας συνδετήρας θέλει να δραπετεύσει από το γυάλινο μπουκάλι. Πως θα τον βγάλω χωρίς να τον ακουμπήσω.
• Την λύση την έβγαλαν εύκολα ,με ένα μαγνήτη κυρία μα στην πράξη ήταν λίγο δύσκολο όταν ο μαγνήτης έφτανε στο λαιμό του γυάλινου δοχείου.
• 

 

• 8/3/2019
• Παιχνίδι, Λαβύρινθος καρέττα-καρέττα.
• Άλλη μία ευκαιρία παιχνιδιού με την βοήθεια των μαγνητών μας έδωσε και ο Λαβύρινθος θαλάσσιας χελώνας μέσα από τον οποίο έπρεπε ένα ψαράκι να περάσει μέσα από το σώμα της όλους τους ύφαλους και σκοπέλους και να φτάσει στην ουρά της.
• 

Το αυγό στη φωλιά του»

• Οδήγησε το αυγό στη φωλιά του, αλλά πρόσεξε τον τοίχο και το σκύλο!!!

Η Αξιολόγηση έγινε σε τρία μέρη με φύλλο εργασίας.

• 11/3/2019 Αξιολόγηση ά μέρος.

 

• 12/3/2019 Αξιολόγηση… ΄β μέρος.

 

• 13/3/2019 Αξιολόγηση…..΄γ μέρος

 

• Τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να αυτενεργούν και να παίζουν με τους μαγνήτες καθημερινά.
• Μας δόθηκε η ευκαιρία να κάνουμε και κάποια φύλλα εργασίας.

• 15/3/2019 – 15/3/2019
• Άρχισε η συζήτηση με τα παιδιά για την παρουσίαση του προγράμματος σε ανοιχτή γιορτή και για το πώς θα το παρουσιάσουμε και τι παιχνίδια  θα δημιουργήσουμε για το Φεστιβάλ – Έκθεση -Παιγνίδι και Φυσικές επιστήμες –το οποίο έλαβε χώρα στο ΜΕΤ Μουσείο Επιστημών και Τεχνολογίας Σάββατο 7-4-2019 όπου  παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα του προγράμματος.
• Συγκεντρώσαμε τα ήδη υπάρχοντα .
• Και δημιουργήσαμε και νέα…..

         

• 18/3/2019

Δόθηκε το φύλλο για  την αξιολόγηση στους γονείς

Ο ρόλος της Νηπιαγωγού:

• Προσπάθησε να διευκολύνει με κάθε τρόπο τα παιδιά να εκφράσουν:
• -τη δική τους πρωτοβουλία
• – να προσφέρει εξατομικευμένη αλλά και ομαδική εργασία.
• -να τους κεντρίζει το ενδιαφέρον
• -να καλλιεργεί κλίμα αναγνώρισης, αποδοχής και αμοιβαίου σεβασμού.
• -να ξαναπαίξουν το παιχνίδι
• -να παίξουν κάποια παραλλαγή
• -να εντάξουν κάποια δική τους ιδέα
• -να δημιουργήσουν το δικό τους παιχνίδι…
• -να παρατηρεί συστηματικά την πρόοδο και την εξέλιξη του κάθε παιδιού και να τα παροτρύνει να βρίσκουν μόνα τους λύση σε προβλήματα προωθώντας την αυτονομία τους.

• Ενδιαφέρον ήταν ως θέμα και νομίζω πως υπήρξαν καλά αποτελέσματα.Περάσαμε ωραίες μαγνητικές στιγμές!!!

Ευχαριστούμε πολύ τα παιδάκια μας ,τους γονείς και τους επιμορφωτές μας την κ.

Α. Βελλοπούλου, ΕΔΙΠ, ΤΕΕΑΠΗ, Παν/μίου Πατρών &

Μ. Παπανδρέου, Επίκουρη Καθηγήτρια, ΤΕΠΑΕ, Α.Π.Θ. για την Επιστημονική επιμέλεια

και το Τμήμα Πολιτιστικών Θεμάτων, Διεύθυνσης ΠΕ Αχαΐας – Πάτρα για την Διοργάνωση.