ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ: ΖΩ ΚΑΛΥΤΕΡΑ – ΕΥ ΖΗΝ: Σχολικός εκφοβισμός. Ελάτε να γίνουμε φίλοι.
ΥΠΟΘΕΜΑΤΙΚΗ: Ασφάλεια και πρόληψη. Αυτομέριμνα.
ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ: «Μικροί εξερευνητές και μικρές εξερευνήτριες ανακαλύπτουν τον κόσμο: Σχολικός εκφοβισμός. Ελάτε να γίνουμε φίλοι.»
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΧΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ: Κριτική σκέψη, δημιουργικότητα, συνεργασία επικοινωνία. Μάθηση μέσω διερεύνησης προβλήματος. Δεξιότητες ζωής. Ψηφιακές δεξιότητες.
ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:
- Να αποκτήσουν θετική αυτοεικόνα, να βελτιώσουν την αυτοαντίληψη τους και τις σχέσεις τους με τους συμμαθητές/τριες τους.
- Να συνεργάζονται, να δουλεύουν ομαδικά, να συζητάνε, να σκέφτονται και να ανταλλάσσουν σκέψεις και ιδέες, να επικοινωνούν.
- Να αναγνωρίσουν το φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας και τις διάφορες μορφές της (λεκτική, σωματική, ηλεκτρονική, κοινωνική).
- Να αναπτύξουν ενσυναίσθηση για το θύτη και το θύμα.
- Να αναγνωρίσουν τα συναισθήματα που προκαλεί η βία
- Να γνωρίσουν ασφαλείς τρόπους για να υπερασπιστούν τον εαυτό τους και τους άλλους όταν εκφοβίζονται.
- Να γνωρίσουν την έννοια του δικαίου και του άδικου. Τι είναι δικαιοσύνη.
- Να υπερασπιστούν δημοκρατικές αξίες.
- Να προτείνουν λύσεις για ένα πρόβλημα.
- Να αναπτύξουν στάσεις αποδοχής και σεβασμού της διαφορετικότητας των άλλων.
- Να συνειδητοποιήσουν τη σπουδαιότητα του παρατηρητή στην αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού.
- Να προωθήσουν τις ιδέες τους στην ευρύτερη κοινωνία.
- Να ενημερώσουν τους γονείς τους και να τους ευαισθητοποιήσουν για σεβασμό και αποδοχή.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
- Ας γνωριστούμε! Αρχικά παρουσιάζουμε τον εαυτό μας και βρίσκουμε μεταξύ μας ομοιότητες και διαφορές.
2. Γινόμαστε ζευγάρια και με έναν διασκεδαστικό τρόπο ζωγραφίζουμε τον/ην άλλον/η. Περισσότερες φώτο εδώ.
3. Δημιουργούνται οι συνθήκες ώστε να αναπτυχθούν στην ελεύθερη απασχόληση ομαδικά παιχνίδια με στόχο την επικοινωνία, τη συνεργασία.
4. Η ομάδα έρχεται πιο κoντά μέσα από δραστηριότητες messy play.
5. Αρχικά διερευνούμε με καταιγισμό ιδεών τις προυπάρχουσες γνώσεις των μαθητών/τριών για το φαινόμενο τις ενδοσχολικής βίας και τις καταγράφουμε. Τα παιδιά αναφέρουν αν υπάρχουν στην τάξη μας περιστατικά βίας, αν έχουν παρατηρήσει σε άλλους χώρους τέτοια περιστατικά, αν έχουν βιώσει περιστατικά βίας από συμμαθητές /τριες τους φέτος ή στο παρελθόν, τα συναισθήματα τους και τους τρόπους που διαχειρίζονται τέτοιες καταστάσεις.
Στη συνέχεια μέσα από παιδική λογοτεχνία και εποπτικό υλικό από το διαδίκτυο προσεγγίζουμε το φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας. Μαθαίνουμε τις διάφορες μορφές της (λεκτική, σωματική, ηλεκτρονική, κοινωνική). Δημιουργούμε την αφίσα της ομάδας μας. Ακούμε το τραγούδι “Χέρια σαν κι αυτά” των Locomondo.
Διαδικτυακός Εκφοβισμός. Παρακολουθούμε εκπαιδευτικό βίντεο για μικρά παιδιά για το διαδικτυακό εκφοβισμό, υλικό της ιστοσελίδας SaferInternet4Kids.gr και συζητάμε για το θέμα.
6. Τα παιδιά παρακολουθούν δραματοποιημένες κοινωνικές ιστορίες στο πλαίσιο συνεργασίας εκπαιδευτικού και ειδικού προσωπικού με θέμα την ενδοσχολική βία. Στη συνέχεια φτιάχνουν τα δικά τους σενάρια κοινωνικών ιστοριών με περιστατικά που συμβαίνουν στην τάξη. Συζητούν και βγάζουν συμπεράσματα για δίκαιους τρόπους που πρέπει να αντιμετωπιστούν πιθανές συγκρούσεις στην τάξη.
7. Θύμα, θύτης και παρατηρητής. Για να αναπτύξουν τα παιδιά ενσυναίσθηση για το θύτη και το θύμα και να αναγνωρίσουν τα συναισθήματα που προκαλεί η βία. Μαθαίνουν για το ρόλο του Παρατηρητή.
Διαβάζουμε το βιβλίο «Ο νταής του σχολικού» ( Ρουσάκη, Μ.,2010, Αθήνα, εκδ. Ψυχογιός)
και το επεξεργαζόμαστε μέσα από τη ρουτίνα του Κύκλου Διαφορετικών Απόψεων. Ενδεικτικές ερωτήσεις:
α) Τι σημαίνει νταής; Σχολιάζουμε την συμπεριφορά του “νταή” και τα συναισθήματα που προκαλεί.
β) Τι έχει προκαλέσει αυτήν τη συμπεριφορά του;
Τα παιδιά απαντούν στις ερωτήσεις:
Τι θα μπορούσε να κάνει ο Αριστοτέλης για να αποφύγει αυτήν τη δυσάρεστη κατάσταση; (Παρελθόν)
Τι θα συμβουλεύαμε τον Αριστοτέλη να κάνει για να αντιμετωπίσει το περιστατικό; (Παρόν)
Τι μπορούμε να κάνουμε για να αποφύγουμε δυσάρεστες παρόμοιες καταστάσεις; (Μέλλον). Δημιουργία Συμβολαίου της τάξης και θέτουμε βιωματικά τις βάσεις της καλής επικοινωνίας για την πρόληψη ανάλογων περιστατικών στο μέλλον.
Α) Φτιάχνουμε το Συμβόλαιο της τάξης για να περνάμε όλοι καλά στο σχολείο και να υπάρχει σεβασμός μεταξύ μας. Τα παιδιά δραματοποιούν καταστάσεις που πρέπει να μπουν κανόνες, φωτογραφίζουμε, εκτυπώνουμε και καταγράφουμε τους κανόνες που συναποφασίσαμε.
Β) Θέτουμε τις βάσεις για καλή επικοινωνία.
8. Οι μαθητές/τριες παρατηρούν και σχολιάζουν τον πίνακα του Matt Mahurin με τίτλο “Bullying”. Αναφέρουν πιθανούς διαλόγους των δύο κοριτσιών.
Στη συνέχεια εμβαθύνουμε περισσότερο στο θέμα με τη μεθοδολογία των 6 καπέλων σκέψης.
ΜΠΛΕ ΚΑΠΕΛΟ: Ποιο είναι το θέμα με το οποίο θα ασχοληθούμε; Ποιο είναι το πρόβλημα και πού θέλουμε να καταλήξουμε;
ΑΣΠΡΟ ΚΑΠΕΛΟ: Τι συμβαίνει σε αυτό το παιδί; Του λείπει κάτι;
ΚΟΚΚΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ: Τι νιώθεις όταν βλέπεις ένα παιδί σε αυτήν την κατάσταση; Τι νιώθει το παιδί; Μήπως νιώθουν και κάποιοι συμμαθητές/τριες σου όπως αυτό το παιδί;
ΚΙΤΡΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ: Τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε αυτό το παιδί; Τι θα αλλάξει αν βρούμε λύση για το πρόβλημα του;
ΜΑΥΡΟ ΚΑΠΕΛΟ: Η Νηπιαγωγός φοράει το μαύρο καπέλο και καλεί τους μαθητές/τριες να ξανασκεφτούν αν μπορούν να πραγματοποιήσουν τις ιδέες τους, ποιες δυσκολίες μπορεί να υπάρξουν, αν κάποια από τις ιδέες τους δεν είναι χρήσιμη σε αυτό το παιδί.
ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ: Σκεφτόμαστε καινούριες ιδέες και λύσεις που μπορούν να πραγματοποιηθούν.
ΜΠΛΕ ΚΑΠΕΛΟ: Τα παιδιά αξιολογούν αν μπόρεσαν να βοηθήσουν για να λυθεί το πρόβλημα και αν αισθάνονται ότι μπορούν να αντιμετωπίσουν μια παρόμοια περίπτωση.
9. Με αφορμή την επέτειο του Πολυτεχνείου προσεγγίζουμε έννοιες Δημοκρατίας, όπως ισότητα, δικαιοσύνη, αποδοχή. Μέσα από ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες λύνουν προβλήματα και διαχωρίζουν την ισότητα από την δικαιοσύνη. Τα παιδιά υπερασπίζονται δημοκρατικές αξίες που έχουν σχέση με ανθρώπινα δικαιώματα.
11. Αξιολόγηση Εργαστηρίου- Συνολική αποτίμηση & αναστοχασμός. Τι μάθαμε από το πρόγραμμα;
Στο τέλος του προγράμματος, τα παιδιά συζητούν σε ομάδες περιστατικά ενδοσχολικής βίας, εικονογραφούν τα σενάρια τους συνεργατικά και καταγράφονται οι απόψεις τους.
Τι είναι ένα περιστατικό ενδοσχολικής βίας; Ποιά συναισθήματα δημιουργεί; Ποιος ο ρόλος του παρατηρητή; Πώς αντιμετωπίζουμε ένα περιστατικό ενδοσχολικής βίας;
Τα παιδιά σε ομάδες παρουσιάζουν στην ολομέλεια την εργασία τους. Αξιολογούν όσα έμαθαν από το πρόγραμμα αλλά και τον τρόπο που συνεργάστηκαν για την δραστηριότητα, τα προβλήματα που προέκυψαν, πώς τα αντιμετώπισαν κ.α. Φώτο εδώ.
12. Διάχυση αποτελεσμάτων. Στο πλαίσιο συνεργασίας Νηπιαγωγού και εκπαιδευτικού αγγλικής γλώσσα το θέμα της Χριστουγεννιάτικης εκδήλωσης ήταν η αποδοχή και ο σεβασμός της κοινωνικής ταυτότητας του άλλου/ης. Έννοιες που επεξεργαστήκαμε είναι η φιλία, η αγάπη, ο σεβασμός. Δημιουργία ηλεκτρονικού βιβλίου.
Στόχος να προωθήσουν τα παιδιά τις ιδέες τους στην ευρύτερη κοινωνία, να ενημερώσουν τους γονείς τους και να τους ευαισθητοποιήσουν για σεβασμό και αποδοχή.
