Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

Η προετοιμασία για τη Χριστουγεννιάτικη Γιορτή, ο στολισμός της αίθουσας, τα σκηνικά, αλλά και άλλες εκδηλώσεις έγιναν αρκετές μέρες πριν από τη γιορτή και συνδυάστηκαν με εκδηλώσεις στο χώρο του νηπιαγωγείου και με παιδαγωγικές δραστηριότητες στις οποίες συμμετείχαν παιδιά, γονείς και παππούδες. Ήταν μια περίοδος δημιουργίας, μάθησης, ανάπτυξης θετικών συναισθημάτων με πλούσιες, ευχάριστες και γόνιμες μαθησιακές εμπειρίες για τα παιδιά.

Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν με το στολισμό του δέντρου για το χώρο του νηπιαγωγείου.

Συνεχίστηκαν με τη δημιουργία Χριστουγεννιάτικου Δέντρου για το σκηνικό της γιορτής. Τα παιδιά ζωγράφισαν ένα έλατο από φελιζόλ. Μετά, χρωμάτισαν και έκοψαν χριστουγεννιάτικα στολίδια από χαρτί με τα οποία διακόσμησαν το δέντρο.

Λίγες μέρες αργότερα δύο μητέρες παιδιών του τμήματός μας ( η κα Φιλιώ και η κα Μαρία) ετοίμασαν μαζί με τα παιδιά σε οργανωμένη δραστηριότητα ένα χιονισμένο μπισκοτόσπιτο το οποίο έμεινε στο χώρο του νηπιαγωγείου για να το διακοσμεί και μπισκότα-χιονονιφάδες που μοιράστηκαν στα παιδιά.

Άλλες οργανωμένες δραστηριότητες ήταν αφιερωμένες στη δημιουργία ειδικών χειροτεχνικών κατασκευών που έκαναν τα παιδιά με τη βοήθεια των νηπιαγωγών τους (βαζάκια με γλυκά και χριστουγεννιάτικα στολίδια από πηλό, κάρτα-πρόσκληση για τη γιορτή, ημερολόγιο).

Μία άλλη εξαιρετική δραστηριότητα έγινε με τη βοήθεια ενός ζωγράφου και παππού του νηπιαγωγείου μας. Ετοιμάσαμε το κάστρο της μάγισσας Φρικαντέλας για το σκηνικό της Χριστουγεννιάτικης Γιορτής μας. Ο κος Γιώργος (για να δείτε προηγούμενη δραστηριότητα με τον κο Γιώργο στο νηπιαγωγείο μας πατήστε εδώ) προετοίμασε το κάστρο της μάγισσας και ήρθε με τη βοηθό του στο νηπιαγωγείο. Σε οργανωμένη δραστηριότητα τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες και ζωγράφισαν διάφορα στοιχεία του κάστρου (τις πέτρες, τον κήπο, το δέντρο κ.ά.)

Οι εκδηλώσεις για την περίοδο των Χριστουγέννων ολοκληρώθηκαν με τη Χριστουγεννιάτικη Γιορτή που ήταν “Η Φρικαντέλα. Η μάγισσα που μισούσε τα κάλαντα”.

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

«Το μαγικό κουτί»

Η δεύτερη παιδαγωγική συνάντηση της νηπιαγωγού με τους γονείς με θέμα την ενημέρωση για τα επίκαιρα θέματα του νηπιαγωγείου, για παιδαγωγικά ζητήματα και για την πρόοδο των παιδιών στο νηπιαγωγείο έγινε προς το τέλος Νοεμβρίου. Στη συνάντηση αυτή, αρχικά, οι γονείς ενημερώθηκαν για το πρόγραμμα του νηπιαγωγείου και για τα τρέχοντα ζητήματα με έναν πρωτότυπο τρόπο: με τη βοήθεια του «μαγικού κουτιού» του νηπιαγωγείου μας.

Εξηγήθηκε ότι στο τμήμα μας χρησιμοποιούμε μαζί με τα παιδιά πολλά «μαγικά κουτιά» (για να δείτε σχετικές παιδαγωγικές δραστηριότητες πατήστε εδώ). Έτσι, στη συγκεκριμένη συνάντηση ένα από αυτά τα κουτιά είναι αφιερωμένο στους γονείς. Το κουτί περιείχε εκτυπωμένους (από το διαδίκτυο) πίνακες ζωγραφικής μεγάλων ζωγράφων (Λύτρα, Θεόφιλου, Καντίνσκι κ.ά.) που είχαν σκοπό να δείξουν με συμβολικό τρόπο στους γονείς μερικά από όλα όσα κάνουμε στο νηπιαγωγείο (π.χ. με τον πίνακα «το μάζεμα των ελαιών» του Θεόφιλου ενημερώθηκαν οι γονείς για τη θεματική ενότητα για την «ελιά» την οποία διερευνήσαμε με τα παιδιά) και, επιπλέον, κάποιους άλλους που συμβόλιζαν δυσκολίες στην επικοινωνία μεταξύ των εκπαιδευτικών και των γονέων (π.χ. πίνακες που έχουν κάπως πιο αφαιρετικές απεικονίσεις, όπως αυτοί του Καντίνσκι, συμβόλιζαν το γεγονός ότι πολλές φορές όταν επικοινωνούμε μεταξύ μας, δεν καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον, αλλά αυτό δε χρειάζεται να μας αγχώνει, επειδή η επικοινωνία έχεις πολλές αποχρώσεις και έχει τη δική της ομορφιά, ακόμη και όταν είναι δύσκολη).

Στη συνέχεια, ζητήθηκε από τους γονείς να γράψουν σε ένα χαρτάκι αυτό που θα ήθελαν να μάθει και να κάνει το παιδί τους στο νηπιαγωγείο. Τα χαρτάκια τοποθετήθηκαν μέσα στο κουτί και την άλλη μέρα διαβάστηκαν από τη νηπιαγωγό στα παιδιά. Η δραστηριότητα αυτή έρχεται σε συνέχεια μίας προηγούμενης (για να τη δείτε πατήστε εδώ) κατά την οποία τα παιδιά έλεγαν τι προσδοκούσαν τα ίδια από το νηπιαγωγείο πάνω σε σταγόνες βροχής οι οποίες δόθηκαν στους γονείς τους. Ο σκοπός αυτών των δραστηριοτήτων είναι να ενισχύσει τον σύνδεσμο ανάμεσα στο τρίπτυχο παιδιά-γονείς-οικογένεια και να στηρίξει τη δημιουργία και διατήρηση ενός καλού και συνεργατικού κλίματος μεταξύ των τριών αυτών πλευρών.

Οι γονείς έγραψαν ότι θα ήθελαν τα παιδιά τους να μάθουν, να αποκομίσουν και να έχουν από το νηπιαγωγείο σαν ευχές, προτροπές, προσδοκίες (κ.ά.) τα εξής: «Εύχομαι το παιδί μου να είναι ευτυχισμένο, να έχει φίλους πολλούς!», «Να αγαπάνε τους συμμαθητές τους και την δασκάλα τους. Να σέβονται τον εαυτό τους και τους γύρω τους. Όλα τα παιδιά του κόσμου να είναι γερά και ευτυχισμένα», «Οι γνώσεις και οι εμπειρίες του νηπιαγωγείου να σε συνοδεύουν σε όλη σου τη ζωή», «Να είσαι στο νηπιαγωγείο σου χαρούμενος, ευτυχισμένος, να είσαι κοινωνικός με τους φίλους σου και να κάνεις εργασίες που σ’ ευχαριστούν και αγαπάς», «Αγαπημένο μου παιδί, περνάτε τα καλύτερα χρόνια σας, τα ξέγνοιαστα. Να είναι χαρούμενα, ευτυχισμένα, να μάθετε και να ζείτε με άλλα παιδιά, να μάθετε για τον κόσμο τη ζωή και την αγάπη!», «Να πηγαίνεις χαρούμενος/η στο νηπιαγωγείο και να επιστρέφεις χαρούμενος/η από αυτό, να μάθεις να παίζεις ομαδικά και να εκφράζεις τα συναισθήματά σου και να μάθεις τα βασικά για να είσαι έτοιμος/η για την Α’ Δημοτικού», «Να είσαι ευτυχισμένος/η, να κάνεις πολλούς φίλους και να σέβεσαι τους γονείς και τις κυρίες σου στο σχολείο», «Να περνάς όμορφα και να είσαι χαρούμενος/η», «Περιμένουμε από όλα τα παιδιά να είναι ευτυχισμένα και χαμογελαστά!!!», «Να είναι ευτυχισμένα τα παιδιά», «Θα ήθελα να μάθουν καλούς τρόπους. Ευχαριστώ, παρακαλώ, συγνώμη. Να παίζουν όλα μαζί, να μην ξεχωρίζουν τα παιδιά με το χρώμα, το ύψος και το βάρος», «Να είναι ευτυχισμένα τα παιδιά», «Εύχομαι αυτή η χρονιά του νηπιαγωγείου να είναι μια πολύ χαρούμενη χρονιά που θα θυμάσαι πάντα με χαμόγελο, όσα χρόνια θα πηγαίνεις στο σχολείο. Σου εύχομαι, παιδί μου, να κάνεις αγαπημένους φίλους που θα χαίρεσαι το παιχνίδι μαζί τους, την κουβέντα, την επαφή. Θέλω για σένα να γίνει η ομάδα της τάξης σου, η δεύτερη οικογένειά σου, με τους κανόνες και την ομορφιά της. Μια πολύ όμορφη χρονιά…», «Να είστε χαρούμενοι και αγαπημένοι και να περνάτε όσο γίνετε πιο όμορφα».

Οι ευχές των γονέων διαβάστηκαν την επόμενη μέρα στα παιδιά όταν άνοιξε στην αίθουσα του νηπιαγωγείου το «μαγικό κουτί» και βγήκαν από αυτό τα λογάκια των ευχών και των προσδοκιών (ανώνυμα, χωρίς να γνωρίζουμε ποιος γονέας έκανε μία συγκεκριμένη ευχή, αλλά όλες οι ευχές ακούστηκαν σε όλα τα παιδιά). Τα παιδιά άκουσαν τα λόγια των γονέων τους «μαγεμένα» και κατάλαβαν ότι οι γονείς τους δεν είχαν δύσκολες απαιτήσεις από αυτά, αλλά ήθελαν να είναι ευτυχισμένα, να έχουν φίλους και να απολαμβάνουν τις δραστηριότητες του νηπιαγωγείου. Η δραστηριότητα αυτή μείωσε το άγχος παιδιών και ενηλίκων και έδειξε ότι το νηπιαγωγείο δεν είναι μόνο ένας χώρος απασχόλησης και μάθησης, αλλά και ένας χώρος κοινωνικοποίησης, ανάπτυξης και καλλιέργειας δεξιοτήτων και ικανοτήτων παιδιών και ενηλίκων.

Το “μαγικό κουτί” περιείχε πίνακες ζωγραφικής και σοκολατάκια για τους γονείς και τα παιδιά.

Κάθε γονέας που έβαζε μέσα στο κουτί την ευχή του έπαιρνε και ένα σοκολατάκι ως κέρασμα. Το ίδιο έγινε και με τα παιδιά. Όταν διαβάστηκαν οι ευχές των γονέων τους πήραν από ένα σοκολατάκι το καθένα!

“Με τον Χαρούλη και τον Σοβαρούλη μαθαίνουμε την ασφάλεια στο διαδίκτυο”

Οι δραστηριότητες για το πρόγραμμα σχετικά με την ασφάλεια στο διαδίκτυο στο 14^ο Νηπιαγωγείο Αμπελοκήπων είχαν διάρκεια δύο μηνών περίπου (Απρίλιος-Μάιος), έγιναν ως παράλληλο εκπαιδευτικό πρόγραμμα μαζί με τις υπόλοιπες δραστηριότητες του νηπιαγωγείου σε ορισμένο διδακτικό χρόνο (μία ή δύο διδακτικές ενότητες την εβδομάδα) και κάποιες από αυτές έγιναν και κατά τη διάρκεια των ελεύθερων δραστηριοτήτων (πειραματισμοί παιδιών με το πληκτρολόγιο και το ποντίκι, γνωριμία με εκπαιδευτικά λογισμικά, ζωγραφική ηλεκτρονικού υπολογιστή κ.ά.)

Συνοπτικά οι δραστηριότητες που έγιναν για το θέμα αυτό ήταν οι εξής:

1) Γνωριμία με τα μέρη του υπολογιστή και εξοικείωση με αυτά (ποντίκι, πληκτρολόγιο, οθόνη κ.ά.)

2) Γνωριμία με το διαδίκτυο, τεχνικό μέρος (καλώδια, σύνδεσης με το modemκαι τρόποι σύνδεσης και επικοινωνίας των υπολογιστών μεταξύ τους.

3) Γνωριμία με τη χρήση του διαδικτύου ως εργαλείο αναζήτησης χρήσιμων πληροφοριών (π.χ. τραγουδιών που έχουν σχέση με τις θεματικές προσεγγίσεις του νηπιαγωγείου, εκπαιδευτικών πληροφοριών, έργων τέχνης που έχουν σχέση με τα εκπαιδευτικά προγράμματα του νηπιαγωγείου κ.ά.) και ως μέσω επικοινωνίας (γνωριμία και επικοινωνία με άλλα νηπιαγωγεία στο πλαίσιο εκπαιδευτικών προγραμμάτων κ.ά.)

4) Ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την αναγνώριση ενοχλητικών συμπεριφορών, την ανάπτυξη ενσυναίσθησης και την πρόληψη του σχολικού και διαδικτυακού εκφοβισμού (παιχνίδι με ήρωες-animation-χαρτόκουκλεςοι οποίοι/ες μιλούν στα παιδιά για τις ενοχλητικές συμπεριφορές, τα παιδιά αναφέρουν δικές τους εμπειρίες για τις ενοχλητικές συμπεριφορές, προτείνουν τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης αυτών των συμπεριφορών, ταυτίζονται με τους ήρωες ώστε να αναπαραστήσουν ρόλους και να εμπλουτίσουν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους σχετικά με την αντιμετώπιση των ενοχλητικών συμπεριφορών).

5) Ζωγραφική του ηλεκτρονικού υπολογιστή από τα παιδιά. Μετατροπή του σε χαρτόκουκλα με σκοπό την κουκλοθεατρική αναπαράσταση της επικοινωνίας των υπολογιστών μεταξύ τους και των κινδύνων που εμπεριέχει αυτή η επικοινωνία. Τα παιδιά χωρίζονται σε δυάδες. Χρησιμοποιούν τη χαρτόκουκλα-κομπιούτερ που έχουν ζωγραφίσει μόνα τους και αναπτύσσουν διαλόγους-συζητήσεις μέσα από τους υπολογιστές. Κάποια στιγμή αναπτύσσεται κάποια ενοχλητική συμπεριφορά (π.χ. ένα παιδί λέει κάτι σε κάποιο άλλο που δεν του αρέσει και τότε συζητάμε στην ομάδα τι πρέπει να κάνουμε για να το αντιμετωπίσουμε και να μην ξανασυμβεί όπως να το συζητήσουμε με ένα ενήλικα, με τους γονείς μας ή με τις/τους εκπαιδευτικούς, να μη μιλάμε με αγνώστους κ.ά.)

Δείτε εδώ αναλυτικά το πρόγραμμα:

Λήψη αρχείου

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

Τα τελευταία χρόνια στην εκπαίδευση (διεθνώς και στη χώρα μας) έγινε κατανοητή η σημασία και η αξία της συμμετοχής των μαθητών/τριών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Τα παιδιά δε θεωρούνται πλέον ως παθητικοί δέκτες του μαθήματος (τουλάχιστον από μία μεγάλη μερίδα των εκπαιδευτικών), αλλά ως συνδιαμορφωτές της εκπαιδευτικής διαδικασίας και ως “μικροί ερευνητές” των διαφόρων θεμάτων με τα οποία έρχονται καθημερινά σε επαφή κατά τη διάρκεια της σχολικής ζωής τους.

Αυτή, μάλιστα, η διαδικασία ξεκινά από το νηπιαγωγείο. Ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο το οποίο στις διερευνήσεις διαμέσου σχεδίων εργασίας (project) μπορεί να αξιοποιηθεί ως σημείο εκκίνησης του εκπαιδευτικού προγράμματος είναι η “εννοιολογική χαρτογράφηση”. Η “εννοιολογική χαρτογράφηση” συνδέει τις διάφορες έννοιες μεταξύ τους, διερευνά τις ιδέες, γνώσεις, αναπαραστάσεις των παιδιών για ένα θέμα, θέτει ερωτήματα, διερευνά τις απαντήσεις, βοηθά στην αξιολόγηση ενός εκπαιδευτικού προγράμματος.

Έχει το μοναδικό πλεονέκτημα να καταγράφει αυτά που λένε τα παιδιά με εύκολο και χρήσιμο τρόπο. Στο νηπιαγωγείο, μάλιστα, υπάρχει εξαιρετική επινοητικότητα για τη δημιουργία εννοιολογικών χαρτών. Έτσι, χρησιμοποιούνται εκπαιδευτικά λογισμικά εννοιολογικής χαρτογράφησης όπως είναι το Kindspiration (για να δείτε τι είναι το λογισμικό αυτό πατήστε εδώ  ) και πολλά σχέδια και σχήματα που δημιουργούν οι νηπιαγωγοί της τάξης, στην καθημερινή πράξη. Από απλά σχήματα που παριστάνουν έναν ήλιο στον κύκλο του οποίου υπάρχει το ερώτημα προς διερεύνηση έως πιο περίτεχνα σχήματα με φαντασία και ιδιαίτερη αισθητική.

Κατά τη διάρκεια της τρέχουσας σχολικής χρονιάς η φοιτήτρια του ΤΕΠΑΕ-ΑΠΘ που κάνει τις πρακτικές της ασκήσεις στο νηπιαγωγείο μας Εύα Φυλακτού έμαθε στα παιδιά το “Δεντρόγραμμα” και το φιλοτέχνησε με πολύ ωραίο τρόπο. Το “Δεντρόγραμμα” είναι ένα δέντρο στις ρίζες του οποίου υπάρχουν οι γνώσεις και οι ιδέες των παιδιών για ένα θέμα, στον κορμό και στα χαμηλά κλαδιά ερωτήματα για το θέμα και στα ψηλά κλαδιά οι απαντήσεις που μπορούν να βρουν τα παιδιά μετά τη διερεύνηση του θέματος. Η Εύα έκανε το δεντρόγραμμά της με θέμα “το περιβάλλον”.

Το Δεντρόγραμμα

Λεπτομέρειες

 Απλές αναπαραστάσεις εννοιολογικής χαρτογράφησης

(Ήλιος)

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

Περιβαλλοντική Δράση για την Άνοιξη και τη Γιορτή της Μητέρας.

Η συμμετοχή μας στο Φεστιβάλ Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Διεύθυνσης Π.Ε. Δυτικής Θεσσαλονίκης (Διοργάνωση από την Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης κα Βίκυ Ιππέκη)

Πρόκειται για μία Περιβαλλοντική Δράση που συνδυάζει τη βιωματική μάθηση, την καλλιέργεια θετικής στάσης για το περιβάλλον, τον οπτικό και γλωσσικό γραμματισμό (δημιουργία αφίσας) με τη Γιορτή της Μητέρας και της Άνοιξης.

Τα παιδιά φύτεψαν σποράκια σε οικολογικά γλαστράκια. Τα περιποιήθηκαν και τα πότιζαν για δύο εβδομάδες.

Λίγο πριν από τη γιορτή της μητέρας ετοίμασαν το “δίπλωμα” της καλύτερης μανούλας και με την κατάλληλη διακόσμηση πρόσφεραν το γλαστράκι ως δώρο στη μαμά τους.

Όταν στο σπίτι άνοιξαν τη συσκευασία η έκπληξη έγινε ακόμη ομορφότερη επειδή το φυτό αναπτύχθηκε και έγινε πράσινο και ζωηρό!

Τέλος, ετοιμάστηκε η αφίσα για το Φεστιβάλ Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης σε δύο αντίγραφα: ένα για το νηπιαγωγείο μας και ένα για το Κλειστό Δημοτικό Θέατρο Νεάπολης (το χώρο του Φεστιβάλ).

Η αφίσα μας ανάμεσα σε άλλες στο χώρο του φεστιβάλ

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

Το Ευρωπαϊκό Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Erasmus με τον τίτλο “Reception” αφορά το έτος υποδοχής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση το οποίο σε πολλές χωρές της Ευρώπης αντιστοιχεί σε ηλικιακές ομάδες παιδιών πέντε και έξι ετών και σε ένα έτος πριν από την πρώτη δημοτικού (νηπιαγωγείο, προσχολική αγωγή και εκπαίδευση). Το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα εστιάζει στη μετάβαση των παιδιών από το νηπιαγωγείο στην πρώτη δημοτικού (transition) και συμμετέχουν σ’ αυτό έξι ευρωπαϊκές χώρες: Ιρλανδία, Δανία, Κροατία, Ελλάδα, Νορβηγία και Ισλανδία.

Η πρώτη συνάντηση μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν έγινε στην Ιρλανδία την τελευταία εβδομάδα του Νοεμβρίου του 2016 (21 έως 25/11) στο Clare Education Center στην πόλη Ennis της Ιρλανδίας. Κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις μεταξύ των εκπροσώπων των χωρών σχετικά με ειδικά ζητήματα του προγράμματος, την ενημέρωση για εκπαιδευτικά θέματα, σεμιναριακά μαθήματα για εκπαιδευτικά προγράμματα, ενημέρωση για ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα της Ιρλανδίας, επισκέψεις σε εκπαιδευτικούς οργανισμούς όπως το Holy Family Junior School (νηπιαγωγείο στην πόλη Ennis) και το Scoil na Maighdine Mhuire, Newmarket-on-Fergus (δημοτικό σχολείο).

Από την πλευρά της Ελλάδας το πρόγραμμα διοργανώνεται από τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης. Το 14ο Νηπιαγωγείο Αμπελοκήπων συμμετέχει με μία εκπαιδευτική πρόταση για τη μετάβαση (case study) η οποία αντιστοιχεί σε έξι εκπαιδευτικές παρεμβάσεις που εφαρμόζονται κατά τη διάρκεια όλου του σχολικού έτους (2016-2017), ετήσιες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις. Η περίληψη της πρότασής μας μπορεί να συνοψιστεί στα εξής:

Η συγκεκριμένη μελέτη περίπτωσης αντλεί τα μεθοδολογικά της εργαλεία από την εκπαιδευτική έρευνα (case studies). Αναφέρεται σε εκπαιδευτικές παρεμβάσεις μακράς διάρκειας (ετήσια διάρκεια) που εφαρμόζονται στο 14^ο Νηπιαγωγείο Αμπελοκήπων.

Βασικός άξονας αυτών των εκπαιδευτικών παρεμβάσεων είναι οι έννοιες των πολυγραμματισμών και της πολυτροπικότητας (multimodality, multiliteracy). Κύριος σκοπός της χρήσης των εννοιών αυτών είναι να εμπλέξει στην εκπαιδευτική πράξη περισσότερες από μία επικοινωνιακές φόρμες, δηλαδή τη γλώσσα (γραπτή και προφορική), την εικόνα, την κίνηση, τη σωματική έκφραση κ.ά., ώστε τα παιδιά να αναπτύξουν δεξιότητες και ικανότητες σε ένα δημιουργικό περιβάλλον μάθησης.

Ως μελέτη περίπτωσης θεωρείται η εφαρμογή έξι εκπαιδευτικών παρεμβάσεων σε ένα τμήμα του νηπιαγωγείου που αποτελείται από εικοσιτέσσερα παιδιά (νήπια και προνήπια). Αυτές οι εκπαιδευτικές παρεμβάσεις είναι:

• «Εργασία σε μικρές ομάδες» (καθημερινές ρουτίνες στο νηπιαγωγείο με τη μέθοδο της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας και σκοπό την ανάπτυξη συνεργατικών συνηθειών).
• «Οι ήρωες του νηπιαγωγείου» (εμψύχωση ρόλων από παιδικά κινούμενα σχέδια με σκοπό την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων).
• «Το ημερολόγιο του νηπιαγωγείου» (ανάπτυξη οπτικού και γλωσσικού γραμματισμού).
• «Η εμπλοκή της τέχνης» (αξιοποίηση έργων μεγάλων ζωγράφων με εστίαση στη μετάβαση των παιδιών από το νηπιαγωγείο στην πρώτη δημοτικού).
• «Δανειστική βιβλιοθήκη» (λειτουργία δανειστικής βιβλιοθήκης στην αίθουσα του νηπιαγωγείου με σκοπό την ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας και την καλλιέργεια γλωσσικού και οπτικού γραμματισμού).
• «Η εμπλοκή των ενηλίκων» (παιδαγωγικές συναντήσεις με θέματα όπως η μετάβαση, η ανάπτυξη δεξιοτήτων και ικανοτήτων των παιδιών στο νηπιαγωγείο και άλλες δράσεις).

Κάποιες από τις προηγούμενες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις αποτελούν γνωστές εκπαιδευτικές πρακτικές σε πολλά ελληνικά νηπιαγωγεία, ενώ κάποιες άλλες είναι πρωτότυπες (όπως «οι ήρωες του νηπιαγωγείου»). Στη συγκεκριμένη μελέτη περίπτωσης εστιάζονται στη μετάβαση των παιδιών από το νηπιαγωγείο στην πρώτη δημοτικού με στόχο να αναδειχτούν δεξιότητες και ικανότητες που αναπτύσσονται σχετικά με το θέμα αυτό.

Εάν θέλετε να δείτε την πλήρη πρόταση που συμπεριλαμβάνεται στον ελληνικό φάκελο για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα πατήστε εδώ.

Τα εκπαιδευτικά ευρωπαϊκά προγράμματα έχουν μια ευρεία στοχοθεσία και πολλαπλούς σκοπούς. Λειτουργούν ανατροφοδοτικά για τον κάθε εκπαιδευτικό ξεχωριστά και παρέχουν αξιοσημείωτες αφορμήσεις για την ανανέωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Οι εκπρόσωποι των χωρών που συμμετέχουν έχουν την ευκαιρία να ανταλλάσσουν εμπειρίες και γνώσεις και να τις μεταφέρουν στους συναδέρφους και στις συναδέρφισσές τους στη χώρα τους. Έτσι, δίνονται ευκαιρίες για την ανάπτυξη νέων εκπαιδευτικών προγραμμάτων με σκοπό τον εμπλουτισμό των όσων, ήδη, υπάρχουν, ώστε να μελετούνται νέοι τρόποι ανάπτυξης δεξιοτήτων και ικανοτήτων παιδιών νηπιαγωγείου.

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

Κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2015-2016, εφαρμόστηκε στο νηπιαγωγείο μας εκπαιδευτικό πρόγραμμα πρόληψης ενάντια στον σχολικό εκφοβισμό. Το πρόγραμμα αυτό ήταν μακράς διάρκειας (τεσσάρων μηνών περίπου) και είχε τίτλο: “Ομάδα δυνατή, ειρήνη στην ψυχή. Ενσυναίσθηση. Πρόληψη Σχολικού Εκφοβισμού”. Το πρόγραμμα έγινε σε συνεργασία με τον υπεύθυνο Αγωγής Υγείας Δυτικής Θεσσαλονίκης κο Ηλία Χάλιο τον οποίο ευχαριστούμε θερμά για τις συμβουλές και τις παρεμβάσεις του.

Κύριοι στόχοι του προγράμματος ήταν: 1) η αναγνώριση των ενοχλητικών συμπεριφορών, 2) η αναζήτηση τρόπων διαχείρισης και αντιμετώπισής τους, 3) η καλλιέργεια και ανάπτυξη ενσυναίσθησης, 4) η πρόληψη του σχολικού εκφοβισμού.

Μεθοδολογικά εργαλεία του προγράμματος ήταν: 1) ο καταιγισμός ιδεών, 2) η συζήτηση (ερωτήσεις-απαντήσεις), 3) οι καταγραφές, 4) η διδασκαλία διαμέσου της τέχνης.

Μετά την αξιολογήση και αποτίμηση του προγράμματος μπορούμε να το παρουσιάσουμε σε δύο μέρη:

Μέρος 1ο:

Δραστηριότητες ενδυνάμωσης της ομάδας, γνωριμίας των μελών της ομάδας, ανάπτυξης και καλλιέργειας σχέσεων συνεργασίας, φιλίας και αγάπης, αντιμετώπιση αρνητικών συναισθημάτων. (Εάν θέλετε να δείτε αναλυτική προσέγγιση αυτής της ενότητας υπάρχει παλαιότερη δημοσίευση στην ιστοσελίδα μας. Πατήστε εδώ.)

Μέρος 2ο:

Αναγνώριση, καταγραφή και αντιμετώπιση των ενοχλητικών συμπεριφορών. Η ενότητα αυτή των δραστηριοτήτων αναπτύχθηκε σε τρία βήματα:

Βήμα 1ο:

Τα παιδιά θυμήθηκαν συμπεριφορές που ενόχλησαν και προκάλεσαν αρνητικά συναισθήματα. Παραδείγματα αυτών των συμπεριφορών είναι: “μου τράβηξε την κουκούλα όταν έτρεχα”, “με τσίμπησε”, κ.ά. Καταγράψαμε αυτές τις συμπεριφορές σε μία λίστα που αναρτήθηκε σε εμφανές σημείο του νηπιαγωγείου.

Βήμα 2ο:

Προβληματιστηκάμε σχετικά με τους λόγους και τις αιτίες των ενοχλητικών συμπεριφορών, σχετικά με τις συνέπειές τους και τα αρνητικά συναισθήματα που προκαλούν. Προσπαθήσαμε να βρούμε τρόπους αντιμετώπισης αυτών των συμπεριφορών. Στο σημείο αυτό τα παιδιά γνώρισαν τον ρόλο και την αξία του “διαμεσολαβητή”, δηλαδή ενός ατόμου (ενηλίκου ή συνομηλίκου) το οποίο εμπιστεύονται και μπορούν να μοιραστούν το πρόβλημά τους ή να αναζητήσουν βοήθεια. Επίσης, αντιλήφθηκαν ότι μπορεί κάποιος/α που παρατηρεί μια ενοχλητική συμπεριφορά να παρέμβει και να παίξει τον ρόλο του διαμεσολαβητή, ώστε να βοηθήσει στην επίλυσή της.

Βήμα 3ο:

Βιωματική προσέγγιση των προηγούμενων βημάτων. Παιχνίδι ρόλων με χαρτόκουκλες.

Τα παιδιά ήταν εξοικειωμένα με τους “ήρωες του νηπιαγωγείου μας”: φιγούρες από κόμικς μεταποιημένες σε χαρτόκουκλες με τις οποίες μπορούσαν να παίξουν και “συμμετείχαν” στην παιδαγωγική διαδικασία ανάλογα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες ως μέλη της ομάδας. Άλλοτε εμψυχώνονταν από τη νηπιαγωγό και άλλοτε από τα παιδιά. Οι ήρωες αυτοί έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη βιωματική προσέγγιση των ενοχλητικών συμπεριφορών.

Τα παιδιά διάλεγαν τη συμπεριφορά που ήθελαν να αναπαραστήσουν και σε ομάδες των τριών (συνήθως) έπαιζαν τη συμπεριφορά και αναζητούσαν τρόπους αντιμετώπισης και επίλυσής της από το παιδί-ήρωα που έπαιζε τον ρόλο του διαμεσολαβητή.

Αυτό το πρόγραμμα βοήθησε τα παιδιά να αντιληφθούν τη θέση του άλλου, δηλαδή ανέπτυξε και καλλιέργησε δεξιότητες ενσυναίσθησης. Η ενσυναίσθηση (η ικανότητα των ατόμων να αντιλαμβάνονται και να μπαίνουν στη θέση των άλλων) είναι πολύ λιγότερο αναπτυγμένη στα μικρά παιδιά και στους εφήβους. Στους ενήλικες αναπτύσσεται ανάλογα με την ψυχολογική τους κατάσταση, τα πολιτισμικά τους δεδομένα και την παιδεία τους. Στις σύγχρονες παιδαγωγικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού η καλλιέργεια και ανάπτυξη ενσυναίσθησης είναι ένα από τα κύρια μέτρα που προτείνονται να υιοθετούνται και να ενσωματώνονται στην καθημερινή εκπαιδευτική πράξη και στη σχολική ζωή από το νηπιαγωγείο έως και το λύκειο.

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

“Ο Φάνης ο φίλος της νεραϊδούλας”

Η φαντασία είναι ένας σημαντικός παράγοντας δημιουργίας θετικού κλίματος στο νηπιαγωγείο. Μας βοηθά, ως συνεκτικό συστατικό, μα συνδέουμε νοήματα, χαρακτήρες και ρόλους.

Στο νηπιαγωγείο μας συνεχίζουμε να αξιοποιούμε καθημερινά δραστηριότητες από το πρόγραμμα με θέμα: “Ενδυνάμωση του θετικού κλίματος στο νηπιαγωγείο” (μπορείτε να δείτε εδώ παλαιότερη σχετική ανάρτηση).

Σύμφωνα με το πρόγραμμα αυτό κάθε μέρα ένα παιδί αναλαμβάνει το ρόλο της νεραϊδούλας και φροντίζει να προσέχει την ένταση της φωνής των παιδιών.

Επίσης, ο Φάνης (κούκλα κουκλοθεάτρου) έρχεται στην παρέα μας για να παίξει μαζί μας το παιχνίδι με την φωνή και το σώμα (για να δείτε το παιχνίδι πατήστε εδώ).

Έτσι, ο Φάνης και η Νεραϊδούλα έγιναν φίλοι. Ο Φάνης πήρε το ραβδάκι της Νεραϊδούλας και έπαιξε το παιχνίδι της φωνής. Τα παιδιά έπαιξαν μαζί του και τους άρεσε. Τώρα κάθε παιδί που θα παίρνει τον ρόλο της Νεραϊδούλας μπορεί να παίζει το παιχνίδι της φωνής με όλα τα παιδιά του νηπιαγωγείου και τον Φάνη στο χέρι του.

Με τον τρόπο αυτόν πετυχαίνουμε έναν διπλό στόχο: να μάθουμε για την ένταση της φωνής μας (κάτι που θα μας βοηθήσει στην καθημερινή επικοινωνία αλλά και στα τραγούδια και στις γιορτές μας) και κάθε παιδί να εκφραστεί με τις τεχνικές κουκλοθεάτρου, να επικοινωνήσει με τα άλλα παιδιά παίζοντας και ανακαλύπτοντας την δύναμη της επικοινωνίας.

Η Νεραϊδούλα

Ο Φάνης με το ραβδάκι της Νεραϊδούλας

Η πρόληψη της σχολικής βίας και του σχολικού εκφοβισμού ξεκινά από το νηπιαγωγείο. Επιδιώκουμε να ενισχύσουμε την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση των παιδιών, την διάθεσή τους για τον ενθουσιασμό και τη χαρά της ζωής, την κοινωνικοποίησή τους και τον σεβασμό στα όρια του άλλου. Σχεδιάζουμε και εφαρμόζουμε ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα και δραστηριότητες προς την κατεύθυνση αυτή με μεθοδολογικά εργαλεία το παιχνίδι, τις αφηγήσεις, τις συζητήσεις με ερωταπαντήσεις, την επίλυση προβλημάτων και δυσκολιών που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, την διδασκαλία διαμέσου της τέχνης κ.ά.

Στο πλαίσιο αυτής μας της προσπάθειας και σε συνεργασία με το 7ο Δημοτικό Σχολείο Αμπελοκήπων διοργανώνουμε Εκδήλωση-Συζήτηση η οποία απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς και γονείς και έχει θέμα: “Την Συνεργασία Σχολείου Οικογένειας για την πρόληψη της Σχολικής Βίας και του Σχολικού Εκφοβισμού”.

Ευχαριστούμε θερμά το Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων του 7ου Δημοτικού Σχολείου Αμπελοκήπων και τους ομιλητές της εκδήλωσης: Κα Ευμορφία Εμμανουηλίδου (Σχολική Σύμβουλο Δημοτικής Εκπαίδευσης), Κα Κατερίνα Λαλιώτη (Σχολική Σύμβουλο Προσχολικής Αγωγής) και Κο Ηλία Χάλιο (Ψυχολόγο-Ψυχοθεραπευτή οικογένειας και Υπεύθυνο Αγωγής Υγείας Δυτικής Θεσσαλονίκης).

Η εκδήλωση είναι ανοιχτή και θα χαρούμε να συζητήσουμε από κοντά μαζί σας!

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή.

Η Πολυξένη Χουρίδου είναι νηπιαγωγός με μεγάλη εμπειρία, γνώση και αγάπη για τη δουλειά της. Με την αυγή της Άνοιξης του 2015 μας χάρισε ένα βιβλίο για παιδιά για να μας αφηγηθεί σαν λαϊκό παραμύθι την υπέρβαση δύσκολων καταστάσεων (όπως η μοναξιά, ο πόνος, ο φόβος κ.ά.), την σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον, την ιδιαίτερη επικοινωνία του ανθρώπου με τα ζώα. Τίτλος του βιβλίου: “Τα ζώα του γέροντα”.

Λίγα λόγια για το βιβλίο και το αφηγηματικό του μέρος: Ένας γέροντας έχει μείνει μόνος στη ζωή. Μόλις έχασε την γυναίκα του και αποφάσισε να μετακομίσει στο δάσος. Στο σπιτάκι του ήταν λυπημένος, επειδή ήταν μόνος, ώσπου συνάντησε το πρώτο ζωάκι και έγιναν φίλοι. Στη συνέχεια, γνώρισε και άλλα. Αναπτύχθηκε μεταξύ τους μια ιδιαίτερη φιλία και έζησαν μαζί δημιουργώντας μία πρωτότυπη κοινότητα μέσα στην οποία βοηθούσε ο ένας τον άλλον.

Η Πολυξένη Χουρίδου επισκέφτηκε το νηπιαγωγείο μας. Αφηγήθηκε την ιστορία του γέροντα στα παιδιά και στη συνέχεια συνομίλησε μαζί τους μέσα από ευχάριστες και δημιουργικές δραστηριότητες (δημιουργία ιστοριογραμμής, αναγνώριση συναισθημάτων κ.ά.).

Η επίσκεψη της συγγραφέως στο νηπιαγωγείο μας εντάσσεται στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τα συναισθήματα που εφαρμόζεται κατά την διάρκεια του σχολικού έτους 2014-2015.

Την ευχαριστούμε θερμά!

Στιγμές από την επίσκεψη της κας Χουρίδου στο νηπιαγωγείο μας.