Σήμερα ασχοληθήκαμε με τις παραδοσιακές ιστορίες για την αλλαγή των καιρικών συνθηκών μέσα στο μήνα Μάρτιο. Τις παρακάτω ιστορίες συνοψίζει και η παροιμία: “Μάρτης είναι χάδια(ή νάζια) κάνει, πότε κλαίει πότε γελάει”.
Η ΚΑΤΕΡΓΑΡΙΑ ΤΟΥ ΜΑΡΤΗ
Στα πολύ παλιά χρόνια ο Μάρτης ήταν ο πρώτος μήνας του έτους. Μια κατεργαριά όμως που έκαμε σε βάρος των άλλων μηνών που ήταν τα αδέλφια του στάθηκε αιτία για να του πάρει την πρωτοκαθεδρία ο Γενάρης.
«Μια φορά κι έναν καιρό αποφασίσανε οι δώδεκα μήνες να φτιάξουνε κρασί σε ένα βαρέλι ώστε να μπορούν να πίνουν όποτε τους ερχόταν η όρεξη.
Έτσι λοιπόν είπε ο Μάρτης:
– Εγώ θα ρίξω πρώτος μούστο στο βαρέλι για να γίνει κρασί και ύστερα ρίχνετε κι εσείς.
– Καλά, ρίξε εσύ πρώτος του είπαν οι άλλοι.
Ετσι και έγινε. Έριξε πρώτα εκείνος στο βαρέλι το μούστο και ύστερα ακολούθησαν και οι άλλοι μήνες.
Όταν λοιπόν ζυμώθηκε ο μούστος και έγινε το κρασί, είπε πάλι ο Μάρτης.
– Εγώ που έριξα πρώτος το μούστο, πρώτος θ’ αρχίσω και να πίνω.
-Βέβαια, είπαν οι άλλοι, έτσι είναι το σωστό.
Έτσι λοιπόν τρύπησε το βαρέλι στο κάτω μέρος, και άρχισε να πίνει, ως που ήπιε όλο το κρασί και δεν άφησε ούτε στάλα. Κατόπιν ήρθε η σειρά του Απρίλη να πάει να πιεί κρασί. Πηγαίνει και το βρίσκει άδειο. Θυμώνει, το λέει στους άλλους. Τ’ ακούνε εκείνοι θυμώνουνε και σκέφτωνται τι να κάνουν. Συμφωνούν όλοι λοιπόν να τον τιμωρήσει ο Γενάρης που ήταν και ο μεγαλύτερος αδελφός. Τον πιάνει λοιπόν ο Γενάρης και του τραβάει ένα γερό χέρι ξύλο. Του αφαιρεί και το πρωτείο που είχε, να αρχίζει δηλαδή το έτος κάθε Μάρτη, και έγινε να αρχίζει το έτος από το Γενάρη.
Από τότε όταν ο Μάρτης θυμάται το παιχνίδι που έκανε στα αδέλφια του και τους ήπιε όλο το κρασί, γελάει και ο καιρός ξαστερώνει. Όταν πάλι θυμάται το ξύλο που έφαγε κλαίει και βρέχει».
Η παράδοση, που με μικρές παραλλαγές τη συναντάμε και αλλού είναι αιτιολογική και σκοπεύει στην εξήγηση της ακασταστασίας του καιρού που συνήθως χαρακτηρίζει το Μάρτη.
Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΜΑΡΤΗ
Το ίδιο φαινόμενο εξηγούν και άλλες παραδόσεις που αναφέρονται στη γυναίκα του Μάρτη.
Κάποτε οι μήνες αποφάσισαν να παντρευτούν. Ο καθένας βρήκε μια γυναίκα που του άρεσε και την παντρεύτηκε. Ο Μάρτης δε φρόντισε το ζήτημα μόνος του και έβαλε προξενητάδες να του βρούνε μια γυναίκα. Εκείνοι του φέρανε μια κοπέλα η οποία ήταν τυλιγμένη με ένα μαντίλι και του είπαν ότι είναι πολύ όμορφη. Ευκολόπιστος όπως ήταν, την παντρεύτηκε.
Όταν όμως έμειναν μόνοι και έβγαλε το μαντίλι της, τι να δει; Δεν υπήρχε πιο άσχημη στον κόσμο!
Από τότε κάθε φορά που τη θυμόταν άστραφτε, βροντούσε, έβρεχε, έριχνε μπόρες, έκανε παγωνιές. Μόνο όταν ξεχνιόταν μερικές φορές, ηρεμούσε, γαλήνευε κι έκανε καλό καιρό!
Στη Μεσσηνία, λόγου χάρη, λένε ότι η γυναίκα που παντρεύτηκε ο Μάρτης, από μπροστά ήταν πολύ άσχημη, ενώ από πίσω ήταν πολύ όμορφη. Όταν ο Μάρτης τη βλέπει καταπρόσωπο κλαίει και ο καιρός χαλάει, όταν όμως την κοιτάζει από τις πλάτες ευχαριστιέται και ο καιρός καλοσυνεύει.
Γι’ αυτό λέγεται και η παροιμία: «Ο Μάρτης πότε κλαίει και πότε γελάει».
Σε άλλες περιοχές η παράδοση θέλει το Μάρτη να έχει δύο γυναίκες, τη μια πολύ όμορφη και φτωχή και την άλλη πολύ άσχημη και πλούσια. Ο Μάρτης κοιμάται στη μέση και όταν γυρίζει κατά την άσχημη, κατσουφιάζει και ο καιρός χαλάει, όταν όμως γυρίζει κατά την όμορφη, χαίρεται και γελάει, και ο καιρός είναι καλός. ζεστός με ήλιο. Τις περισσότερες φορές όμως γυρίζει κατά την άσχημη επειδή αυτή είναι η πλούσια που τρέφει και την φτωχή, την όμορφη. (https://edu.klimaka.gr/diafora/557-paradosi-marths-klimaka.html)
Αφού διηγηθήκαμε και τις δύο ιστορίες αποφασίσαμε να οπτικοποιήσουμε την ιστορία της άσχημης και όμορφης γυναίκας του Μάρτη. Χρησιμοποιήσαμε ένα φύλλο χαρτί Α3 του οποίου διπλώσαμε τις άκρες στο κέντρο και φτιάξαμε κάτι σαν ντουλάπα.Στην εξωτερική πλευρά κολλήσαμε την εικόνα του Μάρτη (από το διαδίκτυο) την οποία κόψαμε στη μέση για ν’ ανοίγει η κατασκευή.
Στο κεντρικό κομμάτι είχαμε πληκτρολογήσει στον υπολογιστή την παροιμία: “Μάρτης είναι χάδια(ή νάζια) κάνει, πότε κλαίει πότε γελάει”. Σ΄αυτό τα παιδιά ζωγράφισαν τον κήπο του παλατιού του Μάρτη. Έγραψαν και τον τίτλο: ” Το παλάτι του Μάρτη”
Στις δύο διπλανές τσακίσεις του φύλλου τα παιδιά ζωγράφισαν αντίστοιχα την άσχημη και την όμορφη γυναίκα του γράφοντας ελεύθερα τη λέξη κλαίει (άσχημη ) και γελάει( όμορφη).
Τα φύλλα εργασίας:
Δημιουργούμε:
Επίσης φτιάξαμε και το ημερολόγιο του Μάρτη για να καταγράφουμε εικαστικά τις διαθέσεις του,καθώς θα ελέγχουμε με ποια γυναίκα κάνει παρέα κάθε μέρα. Στο τέλος του μήνα θα μετρήσουμε πόσες μέρες είχε χειμωνιάτικες διαθέσεις και πόσες ανοιξιάτικες!!!! Το ημερολόγιο το δανειστήκαμε από https://effiekyr.wordpress.com/2012/02/28/march-calendar-2012/
Το φύλλο καταγραφής του καιρού:
Τέλος παρακολουθήσαμε από την ακόλουθη ιστοσελίδα ένα καταπληκτικό βίντεο για τη ζωή που ξυπνά στη φύση την Άνοιξη.Το βίντεο αποτελεί τον προοργανωτή για τις αυριανές μας δραστηριότητες.
Πρόσφατα σχόλια