Φέτος είχαμε την χαρά να φιλοξενήσουμε στο σχολείο μας μαθητές και καθηγητές από το Βέλγικο σχολείο, Sint-Willebrord – Heilige Familie.
Συγγραφέας: ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ΙΩΑΝΝΑ | Κατηγορία ΙΣΤΟΡΙΑ, Ιστορία α Λυκείου | , στις 12-12-2018
Συγγραφέας: ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ | Κατηγορία Χωρίς κατηγορία | , στις 03-12-2018
Στο άρθρο αυτό προσθέτω βίντεο από το youtube και παρουσίασιαση από το slideshare
Δείτε το στο slideshare.net
Συγγραφέας: ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ | Κατηγορία ΙΣΤΟΡΙΑ, Ιστορία α Λυκείου | , στις 29-11-2018
Το 3ο Γενικό Λύκειο Άνω Λιοσίων τα τελευταία χρόνια, σε μια προσπάθεια εμπλουτισμού της διδακτικής και μαθησιακής καθημερινότητας με καινοτόμες δράσεις, συμμετέχει σε ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το e twinning, με εξαιρετικά αποτελέσματα. Χαρακτηριστικά, την περσινή σχολική χρονιά (2016-2017), μαθητές μας συμμετείχαν στο πρόγραμμα με τίτλο «Teens on tour», με υπεύθυνους καθηγητές την κα Ι. Γιαννοπούλου και τον κο Β. Σταυρόπουλο , σε συνεργασία με σχολεία από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, βραβεύτηκε όχι μόνο από την ελληνική επιτροπή του υπουργείου παιδείας, αλλά και από την αντίστοιχη ευρωπαϊκή επιτροπή και κέρδισε τον ευρωπαϊκό διαγωνισμό “Move2learn – Learn2move”, αποκτώντας το δικαίωμα να επισκεφθούν, μαθητές και εκπαιδευτικοί που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, ένα από τα συνεργαζόμενα σχολεία του εξωτερικού.
Έτσι, με την καθοριστική συμβολή του δήμου Φυλής, που κάλυψε τα έξοδα διαμονής και διατροφής του ταξιδιού, ομάδα 19 μαθητών και 3 εκπαιδευτικών του σχολείου, επισκεφθήκαμε την Κρακοβία (Πολωνία), τον περασμένο Δεκέμβριο αποκομίζοντας ανεκτίμητες εικόνες, εμπειρίες και νέες φιλίες που σφράγισαν το τέλος της προηγούμενης χρονιάς! Περιηγηθήκαμε στην παλιά πόλη της Κρακοβίας, επισκεφθήκαμε τα αλατωρυχεία της Wieliczka και τα στρατόπεδα μαρτυρίου του Αuschwitz. Μας φιλοξένησε το Πολωνικό σχολείο, στην πόλη Jaworzno, με το οποίο συνεργαστήκαμε πέρσι και μας υποδέχτηκαν φιλόξενα στα σπίτια τους οι Πολωνοί φίλοι μας. Ο αντιδήμαρχος της πόλης μάς δέχτηκε στην αίθουσα συνεδριάσεων του δημοτικού συμβουλίου, μίλησε εγκάρδια και πρόσφερε δώρα. Στον ακόλουθο επίσημο σύνδεσμο της πόλης του Jaworzno, μπορείτε να δείτε φωτογραφίες και να “διαβάσετε” το άρθρο (δυστυχώς στα Πολωνικά), το οποίο αναφέρεται στην επίσκεψή μας: http://www.um.jaworzno.pl/…/4347/grecy_z_wizyta_w_jaworznie… Την επόμενη μέρα, επισκεφθήκαμε μαζί με τους νέους φίλους μας την πόλη του Zywiec, με τη γνωστή ζυθοποιία και ξεναγηθήκαμε στις εγκαταστάσεις της και στο “βασιλικό” πάρκο της πόλης. Στη συνέχεια, παρέθεσαν προς τιμή μας το παραδοσιακό Χριστουγεννιάτικο πολωνικό δείπνο σε εστιατόριο κοντινής περιοχής.
Μια αξέχαστη εμπειρία θεωρήσαμε ότι έφτασε στο τέλος της! Αλλά ευτυχώς διαψευστήκαμε. Στις 15 Απριλίου οι Πολωνοί φίλοι μας ήρθαν στη χώρα μας και μας έδωσαν την ευκαιρία να ανταποδώσουμε την εγκάρδια φιλοξενία τους. Για άλλη μια φορά η αρωγή του δήμου Φυλής υπήρξε καθοριστική. Κάλυψε όλα τα έξοδα που χρειάστηκε να δαπανήσει το σχολείο μας για τη φιλοξενία των φίλων μας. Πιο συγκεκριμένα την Τρίτη 17 Απριλίου οι δέκα (10) Πολωνοί μαθητές, με τις δύο (2) συνοδούς καθηγήτριές τους επισκέφθηκαν το δήμο μας και πιο συγκεκριμένα το (πρώην) δημαρχείο Φυλής, όπου η δημοτική αρχή είχε οργανώσει την υποδοχή τους σε μια σεμνή, αλλά εγκάρδια τελετή. Οι αρμόδιοι αντιδήμαρχοι πρόσφεραν δώρα και εκφώνησαν χαιρετισμούς, όπως και ο διευθυντής του σχολείου μας και οι φιλοξενούμενοι Πολωνοί εκπαιδευτικοί. Οι μαθητές παρουσίασαν σύντομα και εύγλωττα τον τόπο μας στους νέους φίλους. Στη συνέχεια, αφού ο δήμος παρέθεσε κέρασμα στην πλατεία της Φυλής, επισκεφθήκαμε τη Μονή Κλειστών, όπου οι φίλοι μας μαγεύτηκαν κυριολεκτικά από το τοπίο, την Ελληνορθόδοξη παράδοση και τη φιλοξενία των γυναικών – μοναχών. Τέλος, οι Πολωνοί μαθητές επισκέφθηκαν το σχολείο μας και έπειτα γευμάτισαν, στα σπίτια των Ελλήνων φίλων τους, ενώ οι εκπαιδευτικοί γευμάτισαν σε εστιατόριο της περιοχής μας.
Την επόμενη μέρα, Τετάρτη 18 Απριλίου 2018, θα επισκεφθούμε και θα ξεναγήσουμε τους επισκέπτες μας στον ιερό βράχο της Ακρόπολης των Αθηνών και στο παγκοσμίου φήμης Μουσείο της Ακρόπολης, ενώ στη συνέχεια θα περιηγηθούμε στα αξιοθέατα του κέντρου της Αθήνας. Τέλος, ολοκληρώνοντας τη φιλοξενία μας, την Πέμπτη 19 Απριλίου, θα πραγματοποιηθεί εκδρομή Ελλήνων και Πολωνών μαθητών και εκπαιδευτικών στην αρχαία Επίδαυρο και στο Ναύπλιο, την πρώτη πρωτεύουσα του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, ώστε να δώσουμε μια πλήρη εικόνα της όμορφης πατρίδας μας στους καινούργιους φίλους μας.
Κλείνοντας, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι τέτοιες προσπάθειες δημιουργούν κίνητρα μάθησης και εμπλοκής μαθητών και εκπαιδευτικών σε δημιουργικές εκπαιδευτικές δράσεις, στις οποίες η συνεργασία τοπικής αυτοδιοίκησης και εκπαιδευτικών μονάδων, δίνει μια εξαιρετική δυναμική, προς όφελος πρωτίστως της νέας γενιάς της τοπικής μας κοινότητας.
Συγγραφέας: ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ | Κατηγορία Λογοτεχνία, Λογοτεχνία α Λυκείου | , στις 29-11-2018
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Προκειμένου να αναλύσουμε μια διδασκαλία, πρέπει να καθορίσουμε εκ των προτέρων τα χαρακτηριστικά, τα οποία, κατά γενική παραδοχή, συνθέτουν αυτό που θεωρούμε ως «μια επιτυχημένη διδασκαλία». Γενικά, σε μια διδασκαλία, μπορούμε να παρατηρήσουμε χαρακτηριστικά, που αφορούν τις γνώσεις του διδάσκοντα και δεξιότητες που αναφέρονται στην εφαρμογή των γνώσεών του στη διδακτική διαδικασία, όπως στην παρουσίαση του μαθήματος, στον τρόπο οργάνωσης της τάξης του και στην αξιολόγηση των μαθητών του. Τέλος, αλλά εξίσου σημαντικά, είναι τα χαρακτηριστικά που αφορούν την ικανότητα του διδάσκοντα να διατηρεί ένα «ζεστό κλίμα» στην τάξη του, να είναι αγαπητός, να εμψυχώνει, να ενθαρρύνει, να εμπνέει τους μαθητές του, χαρακτηριστικά που απορρέουν από τον συναισθηματικό του κόσμο και σχετίζονται με τα πιστεύω του, τον χαρακτήρα του και την όλη του προσωπικότητα.
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να διερευνήσει, μέσα από ένα επαγγελματικό πλαίσιο, την αποτελεσματικότητα της παρατηρούμενης διδασκαλίας. Επιμέρους στόχους αποτέλεσαν:
- ο προσδιορισμός του μαθησιακού κλίματος της τάξης,
- η επισήμανση των τεχνικών που εφαρμόστηκαν,
- η παρατήρηση της πορείας της διδασκαλίας και της παρουσίασης της ύλης και
- η αξιολόγηση της οργάνωσης και της διοίκησης της τάξης.
Συγγραφέας: ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ | Κατηγορία Λογοτεχνία, Λογοτεχνία α Λυκείου | , στις 03-05-2015
Συγγραφέας: ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ | Κατηγορία ΙΣΤΟΡΙΑ, Ιστορία Γ Λυκείου | , στις 29-04-2015
Συγγραφέας: ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ | Κατηγορία Έκθεση, Έκθεση α Λυκείου | , στις 26-04-2015
Συγγραφέας: ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ | Κατηγορία Έκθεση, Έκθεση β Λυκείου | , στις 21-03-2015
Έκθεση – έκφραση Α΄ Λυκείου: Ελεύθερος χρόνος – ψυχαγωγία (σχεδιάγραμμα):
Ορισμός:
Ελεύθερος χρόνος είναι ο χρόνος που διαθέτει ο άνθρωπος εκτός της υποχρεωτικής απασχόλησης του στον τομέα της καθημερινής του δραστη¬ριότητας, και μπορεί να τον αξιοποιήσει σύμφωνα με τις προσωπικές του επιλογές.
Παράγοντες που συντελούν στην αύξηση του ελεύθερου χρόνου στην εποχή μας:
α. η μηχανοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας.
β. οι εργασιακές κατακτήσεις μέσω των συνδικαλιστικών διεκδικήσεων (ελάττωση εργάσιμου χρόνου: μείωση ωραρίου, καθιέρωση πενθήμε¬ρης απασχόλησης, αύξηση αργιών κ.α.)
γ. η αξιοποίηση των τεχνολογικών μέσων (στις συγκοινωνίες, στις μετα-φορές και στο χώρο της επικοινωνίας).
δ. η εξειδίκευση, εξαιτίας της υψηλής κατάρτισης, μειώνει τα όρια του πα¬ραγωγικού χρόνου.
ε. η μερικοποίηση της απασχόλησης.
Παρατήρηση: Παρά την ύπαρξη παραγόντων που συμβάλλουν στην αύξηση του ελεύθερου χρόνου, πολλοί άνθρωποι από τις ισχυρές κοινωνικοοικονομικές τάξεις και τα μεσοαστικά στρώματα εξαιτίας του τεχνητού πολλαπλασιασμού των αναγκών στις καταναλωτικές κοινωνίες, του επιχειρηματικού ανταγωνι¬σμού, της κοινωνικής και επαγγελματικής αναρρίχησης διαθέτουν υπέρμετρο χρόνο για την εργασίας τους σε βάρος του ελεύθερου χρόνου. Τα τελευταία μάλιστα χρόνια πολλοί από τις ασθενέστερες οικονομικά τάξεις ασκούν και μια δεύτερη εργασία – στον ελεύθερο χρόνο τους – εξαιτίας της αδυναμίας να επι¬τύχουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης με τις αμοιβές από την κύρια απα¬σχόληση τους.
Μορφές δημιουργικής – ορθής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου (γνήσιας ψυχαγωγίας):
1. Η ανάγνωση βιβλίων εξωεπαγγελματικού ενδιαφέροντος
› ικανοποιεί την έμφυτη τάση για μάθηση
› διευρύνει τους γνωστικούς ορίζοντες και τα πνευματικά ενδιαφέροντα.
2. Η ενασχόληση με τον αθλητισμό:
› ασκεί το σώμα και συντελεί στη σωματική ευεξία
› εκτονώνει θετικά το περίσσιο φορτίο ενέργειας
› καλλιεργεί την άμιλλα μέσω των ομαδικών αθλημάτων.
3. Το ποιοτικό καλλιτεχνικό Θέαμα ή ακρόαμα (θέατρο, μουσική, επισκέ-ψεις σε μουσεία, πινακοθήκες κλπ.)
› αναπτύσσει καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα
› εκλεπτύνει τον ψυχικό κόσμο και εξευγενίζει τα συναισθήματα
› αναβαθμίζει την αισθητική.
4. Η επικοινωνία με φιλικά πρόσωπα
› καλλιεργεί την κοινωνικότητα και αναπτύσσει τις κοινωνικές αρετές
› ευνοεί τη γόνιμη ανταλλαγή απόψεων, το διάλογο
› παρέχει συναισθηματική κάλυψη.
5. Η συμμετοχή σε πολιτιστικές δραστηριότητες και εκδηλώσεις
› συμβάλλει στην επικοινωνία των ανθρώπων, ισχυροποιεί τους συνε-κτικούς τους δεσμούς.
› ευνοεί την επαφή με το περιεχόμενο της παράδοσης.
6. Τα ταξίδια
› εμπλουτίζουν τις παραστάσεις και τις εμπειρίες
› φέρνουν σε επαφή με άλλους λαούς και πολιτισμούς
› αναπτύσσουν πνεύμα οικουμενικής συνείδησης.
7. Η επαφή με τη φύση
› αναζωογονεί το πνεύμα
› απαλλάσσει από το άγχος της καθημερινότητας, την πλήξη και την ανία
› παρέχει την δυνατότητα ενδοσκόπησης/περισυλλογής και αποτελεί πηγή έμπνευσης και στοχασμού.
8. Ο ερασιτεχνισμός
› αναδεικνύει τις ιδιαίτερες κλίσεις και την ατομική έκφραση
› προωθεί την αυτενέργεια και την πρωτοβουλιακή διάθεση
› απαλλάσσει από την παθητικότητα, την ανία της καθημερινής μονότροπης απασχόλησης.
Μορφές μη δημιουργικής – ορθής αξιοποίησης του ελευθέρου χρόνου (νόθης ψυχαγωγίας):
1. Παρακολούθηση χαμηλής ποιότητας πολιτιστικών έργων (εμπορικό θέ-αμα ή ακρόαμα, προγράμματα ευτελούς αισθητικής -τηλεοπτικές σειρές προϊόντα της παγκόσμιας ποτιστικής βιομηχανίας κ.ά.) τα οποία: προ βάλλουν αρνητικά πρότυπα (ευδαιμονιστικά, ανταγωνιστικά, βίας κ.ά.)
2. Ηλεκτρονικά παιχνίδια:
› συνιστούν ανώφελη απώλεια χρόνου.
› παθητικοποιούν και μηχανοποιούν τη σκέψη.
› αμβλύνουν την κρίση, περιστέλλουν τη φαντασία
› καλλιεργούν την εσωστρέφεια και τον απομονωτισμό, εμποδίζουν την επικοινωνία κ.ά.
3. Η εκτόνωση στο γήπεδο μέσω εκδηλώσεων χουλιγκανισμού
› ο άνθρωπος: απλός καταναλωτής θεάματος, χωρίς ο ίδιος να αθλείται.
› ως οπαδός μιας αθλητικής ομάδας ενεργεί, συχνά, κάτω από μια μα¬ζική ψυχολογία κα, προβαίνει σε βίαιες ή αντικοινωνικές εκδηλώσεις
› ως θεατής δεν εκτονώνει θετικά το περίσσειο φορτίο ενέργειας.
4. Τα νυκτερινά κέντρα στα οποία:
› προβάλλονται προγράμματα που ευτελίζουν την έννοια της ψυχαγωγίας
› γίνεται επίδειξη νεοπλουτισμού μέσω της δαπανηρής πολυποσίας κ.ά.
› φθείρουν τη σωματική υγεία, προκαλούν φθορά και απορρύθμιση.
› δεν ευνοούν την επικοινωνία με την εκκωφαντική μουσική κ.ά.
5. Τα τυχερά παιχνίδια, όπως τα χαρτοπαίγνια κ.ά.:
› προκαλούν εθισμό, με σοβαρές παρενέργειες στη συμπεριφορά του ατόμου.
› επιβαρύνουν οικονομικά, συχνά μάλιστα οδηγούν στην άσκοπη κα-τασπατάληση του εισοδήματος.
› καλλιεργούν μια αντίληψη σύμφωνα με την οποία η βελτίωση της κοινωνικό – οικονομικής κατάστασης του ατόμου εναποτίθεται στην τύχη. Αποφεύγει, έτσι, τη συμμετοχή σε κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες, για να επιλύσει τα προβλήματα του.
› διαμορφώνουν μια χρησιμοθηρική αντίληψη για κάθε δραστηριότη¬τα. Κάθε ενασχόληση πρέπει να αποφέρει υλικό κέρδος.
6. Η χρήση των μηχανών και η μανία της ταχύτητας:
› αποτελεί ακραία μορφή εκτόνωσης που εγκυμονεί κινδύνους για τη σωματική ακεραιότητα και την υγεία.
› καλλιεργεί την έφεση για επιδεικτική συμπεριφορά.
› οδηγεί κυρίως τους νέους να ταυτίζουν την αξία τους με τα αντικεί¬μενα χρήσης, όπως οι μηχανές μεγάλου κυβισμού.
7. Σε ακραίες περιπτώσεις η καταφυγή σε τεχνητούς παραδείσους με την αναζήτηση εναλλασσόμενων και απαγορευμένων εμπειριών (διάφορα είδη ναρκωτικών ουσιών):
› φθείρει τη σωματική υγεία.
› οδηγεί σε φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας.
› προκαλεί ψυχικές διαταραχές (μελαγχολία, τάση παραίτησης, αυτο-κτονίας κ.ά.) έχει ως αποτέλεσμα την κοινωνική απομόνωση και περιθωριοποίηση.
› καθιστά τα άτομα, μέσω του εθισμού, έρμαια του πάθους τους.
Η συμβολή της πολιτείας στην ορθή αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου των νέων:
Η πολιτεία μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην ορθή αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου των νέων με:
1. την αισθητική αγωγή μέσω του περιεχομένου και του ανθρωπιστικού προσανατολισμού του εκπαιδευτικού θεσμού, που στοχεύει στην πνευματική καλλιέργεια του μαθητή.
2. την ενίσχυση των πολιτιστικών συλλόγων που ευνοούν
› την ενασχόληση με μορφές τέχνης – γνήσιας ψυχαγωγίας (θέατρο, μουσική κ.λπ.)
› τη γόνιμη επαφή με στοιχεία του παραδοσιακού πολιτισμού
› τη δημιουργική συνάντηση και επικοινωνία των νέων
3. την αναβάθμιση – τόνωση της καλλιτεχνικής και της ευρύτερης πνευματικής δραστηριότητας σε περιοχές που μειονεκτούν εξαιτίας των γεωγραφικών ιδιαιτεροτήτων και των οικονομικών ανισοτήτων
› στις υποβαθμισμένες συνοικίες των μεγάλων αστικών κέντρων
› στα ημιαστικά και κυρίως αγροτικά κέντρα.
4. τη δημιουργία αθλητικών και πολιτιστικών χώρων
› σταδίων και γυμναστηρίων με ελεύθερη είσοδο
› θεάτρων, σχολών χορού, ωδείων, βιβλιοθηκών κ.λπ.
5. την ενεργοποίηση του ραδιοτηλεοπτικού συμβουλίου για έλεγχο του περιεχομένου και της αισθητικής του προγράμματος των Μ.Μ.Ε. που θεσμικά εποπτεύουν
6. τον έλεγχο των εμπορευματοποιών του ελεύθερου χρόνου, κυρίως όσων ενέχονται
› σε κυκλώματα διακίνησης και εμπορίας ναρκωτικών και παράνομων ηλεκτρονικών παιχνιδιών.
› σε δραστηριότητες εμπορευματικής αξιοποίησης του διαδικτύου με στοιχεία που ευτελίζουν την έννοια της ψυχαγωγίας.
Συγγραφέας: ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ | Κατηγορία Λογοτεχνία, Λογοτεχνία β΄Λυκείου | , στις 12-03-2015
Συμβολισμός
Το Σεπτέμβριο του 1886, ο Γάλλος ποιητής Jean Μοréas (πρόκειται για τον ελληνικής καταγωγής Ιωάννη Παπαδιαμαντόπουλο), δημοσιεύει το μανιφέστο του συμβολισμού στην παρισινή εφημερίδα Le Figaro. Αυτή είναι η επίσημη εμφάνιση μιας νέας λογοτεχνικής σχολής, που θα κυριαρχήσει στη γαλλική ποίηση ως και τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα.
Σε ό,τι αφορά τη λογοτεχνία, ο συμβολισμός καλλιέργησε κυρίως την ποίηση, ενώ επηρέασε πολύ λιγότερο την πεζογραφία και το θέατρο. Ο συμβολισμός εμφανίζεται ως διπλή αντίδραση τόσο στο ρομαντικό στόμφο και τη ρητορεία όσο και στην παρνασσική απάθεια, αντικειμενικότητα και ακαμψία στο στίχο. Επιπλέον, διαφοροποιείται και από το ρεαλισμό και, κυρίως, από το νατουραλισμό, που αρέσκεται στη λεπτομερή περιγραφή του πραγματικού κόσμου και έχει κοινωνικούς στόχους.
Για το συμβολιστή ποιητή, η πραγματικότητα που αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας, δηλαδή ο εξωτερικός κόσμος, δεν έχει κανένα ποιητικό ενδιαφέρον. Ωστόσο, τα πράγματα αυτού του κόσμου η ποίηση μπορεί να τα χρησιμοποιήσει ως διαμεσολαβητές, ως σύμβολα, για να φτάσει στο αληθινό της αντικείμενο: στην έκφραση ιδεών, ψυχικών ή νοητικών καταστάσεων, συναισθημάτων κτλ.· ή, μ’ άλλα λόγια, στο ασυνείδητο και στο μυστήριο του εσωτερικού μας κόσμου.
Με βάση αυτή τη γενική αρχή, τα χαρακτηριστικά της συμβολιστικής ποίησης μπορούν να καθοριστούν ως εξής:
– η προσπάθεια απόδοσης των ψυχικών καταστάσεων με τρόπο έμμεσο και συμβολικό, δηλαδή μέσα από τη χρήση των συμβόλων· αυτή η προσπάθεια οδηγεί σε μια υπαινικτική και υποβλητική χρήση της γλώσσας, σε συνδυασμό με μια διαισθητική σύλληψη των πραγμάτων και μιαν αφθονία εικόνων και μεταφορών (όλα αυτά τα στοιχεία μαζί κάνουν ασφαλώς το ποίημα πιο δυσνόητο)
– η αποφυγή της σαφήνειας και η προσπάθεια για τη δημιουργία ενός κλίματος ρευστού, συγκεχυμένου, ασαφούς και θολού, που συνυπάρχει με μια διάθεση ρεμβασμού, μελαγχολίας και ονειροπόλησης
– η έντονη πνευματικότητα, ο ιδεαλισμός και, σε πολλές περιπτώσεις, ο μυστικισμός
– η προσπάθεια να ταυτιστεί η ποίηση με τη μουσική, που εκδηλώνεται με την έντονη μουσικότητα και τον υποβλητικό χαρακτήρα του στίχου (απευθύνεται ταυτόχρονα στην ακοή και στο συναίσθημα)
– οι πολλές τεχνικές, μορφολογικές και εκφραστικές καινοτομίες: χαλαρή ομοιοκαταληξία, ανομοιοκατάληκτος ή ελεύθερος στίχος, πολλά και πρωτότυπα σχήματα λόγου, ιδιόρρυθμη σύνταξη, νέο λεξιλόγιο κτλ.
– ο περιορισμός του νοηματικού περιεχομένου του ποιήματος στο ελάχιστο: η ποίηση απαλλάσσεται από κάθε φιλοσοφικό και ηθικο-διδακτικό στοιχείο, καθώς και από ρητορισμούς ή θέματα του δημόσιου βίου· γίνεται αυτό που θα έπρεπε πάντοτε να είναι, δηλαδή καθαρή ποίηση (poésie pure), γεμάτη μαγεία και γοητεία.
Με λίγα λόγια, ο συμβολισμός φέρνει μια επανάσταση στην ποίηση, τόσο στο περιεχόμενο όσο και στη μορφή: το ποίημα δεν έχει πλέον ως στόχο τη μίμηση της φύσης, του εξωτερικού κόσμου ή της πραγματικότητας αλλά τη δημιουργία ενός άλλου, διαφορετικού, ποιητικού κόσμου· εξάλλου, ως προς τα μορφολογικά ή τα δομικά χαρακτηριστικά, οδηγούμαστε μακριά από κάθε περιορισμό, προς τη διάλυση του ποιήματος.
Γενικότερα, ο συμβολισμός φέρνει μια νέα άποψη για την ποίηση: τα ποιήματα δε χρησιμεύουν πλέον για να πούμε κάτι για τον κόσμο γύρω μας αλλά γίνονται ένας αυτόνομος κλάδος, ένας κόσμος ξεχωριστός, που διαφέρει από καθετί άλλο και υπάρχει πρώτα για τον εαυτό του. Η άποψη που έχουμε σήμερα για την τέχνη δε διαφέρει και πολύ από αυτήν.
Τέλος, είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι οι καινοτομίες του συμβολισμού λειτούργησαν ως πρώτο βήμα για να ξεφύγουμε από την παραδοσιακή και να πορευθούμε προς τη νεοτερική ποίηση. Ακόμη και το γεγονός ότι με το συμβολισμό το ποίημα αρχίζει να γίνεται δυσπρόσιτο ή και ακατανόητο, ακόμη και αυτό μας φέρνει πιο κοντά στο μοντερνισμό, που ως βασικό του χαρακτηριστικό έχει ακριβώς αυτή την ερμητικότητα, αυτή τη δυσκολία στην προσέγγιση.
Ο συμβολισμός δε γνώρισε την εξάπλωση του ρομαντισμού αλλά έχοντας ως αφετηρία τη Γαλλία, επηρέασε την ποίηση σε αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων και στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, το νέο ρεύμα κάνει την εμφάνιση του στη νεοελληνική λογοτεχνία στα πρώτα χρόνια του 20ού αιώνα, λίγο μετά τον παρνασσισμό. Ο ελληνικός συμβολισμός έχει όλα τα βασικά χαρακτηριστικά του γαλλικού, αν και μπορούμε να πούμε ότι οι Έλληνες ποιητές οικειοποιούνται κυρίως δύο από τις βασικές αρχές του γαλλικού κινήματος:
α) τον υπαινικτικό και υποβλητικό χαρακτήρα της ποίησης, που στρέφει νου και αισθήματα προς την υψηλότερη σφαίρα των ιδεών
β) την αίσθηση του ποιητή (ενδεχομένως και του αναγνώστη) ότι, όταν κάποιος μπορέσει να φτάσει σ’ αυτή τη σφαίρα, θεωρεί πλέον την πραγματικότητα ως έναν ταπεινό τόπο μελαγχολίας και απελπισίας.
Όπως στη γαλλική έτσι και στη νεοελληνική λογοτεχνία, ο συμβολισμός έρχεται να απαλλάξει οριστικά την ποίηση από τη φλυαρία και τη μεγαλοστομία του ρομαντισμού αλλά και από την απάθεια του παρνασσισμού. Η ποίηση περνά πλέον σε μια όλο και πιο γνήσια έκφραση του συναισθήματος. Ωστόσο, οι Έλληνες ποιητές υιοθετούν λίγες από τις εκφραστικές καινοτομίες των Γάλλων.
Κωνσταντίνος Χατζόπουλος (1868-1920): με το μυθιστόρημά του Φθινόπωρο (1917), προσπάθησε να εφαρμόσει το συμβολισμό και στην πεζογραφία.
Οι αυθεντικοί συμβολιστές στη χώρα μας είναι ελάχιστοι και αξίζει ίσως να αναφέρουμε τους Γιάννη Καμπύση, Σπήλιο Πασαγιάννη και Κωνσταντίνο Χατζόπουλο. Ο τελευταίος είναι και ο μόνος που προσπάθησε να εφαρμόσει το συμβολισμό στην πεζογραφία, στο μυθιστόρημά του Το φθινόπωρο (1917).
Πέρα όμως από τους παραπάνω, συμβολιστικά στοιχεία ή επιρροές μπορούμε να εντοπίσουμε σε πολλούς ακόμη ποιητές, όχι μόνο στις αρχές του αιώνα μας αλλά και αργότερα· χαρακτηριστικά αναφέρουμε τους Λορέντζο Μαβίλη, Ιωάννη Γρυπάρη, Λάμπρο Πορφύρα, Κωστή Παλαμά, Κ. Π. Καβάφη, Μιλτιάδη Μαλακάση, Ζαχαρία Παπαντωνίου, Απόστολο Μελαχροινό κ.ά. Εξάλλου, γύρω στα 1920, κάνουν την εμφάνισή τους ορισμένοι ποιητές βαθύτατα επηρεασμένοι απ’ το γαλλικό συμβολισμό, τους οποίους συνήθως κατατάσσουμε στη λεγόμενη ομάδα του νεοσυμβολισμού. Οι κυριότεροι εκπρόσωποι αυτής της ομάδας είναι οι Κώστας Ουράνης, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Τέλλος Άγρας, Μήτσος Παπανικολάου, Μαρία Πολυδούρη, Κώστας Γ. Καρυωτάκης, καθώς και ορισμένοι άλλοι ελάσσονες ποιητές.
Όλοι αυτοί, κυρίως στο διάστημα της δεκαετίας 1920-1930, γίνονται συντελεστές ορισμένων ουσιαστικών αλλαγών στο χώρο της νεοελληνικής ποίησης, την οποία ανανεώνουν και θεματικά και μορφικά. Πιο συγκεκριμένα:
– απομακρύνονται και αποδεσμεύονται από την παλαμική μεγαλοστομία και από τον ποιητικό ρητορισμό
– εισάγουν το χαμηλόφωνο και ιδιαίτερα μουσικό τόνο στην ποίησή τους και γίνονται εκφραστές κυρίως τραυματικών συναισθημάτων και ψυχικών καταστάσεων.
Οι ποιητές αυτοί, επειδή ακριβώς έχουν επηρεαστεί έντονα από το κλίμα και την ατμόσφαιρα του γαλλικού συμβολισμού, είναι οπαδοί του χαμηλού και ήπιου λυρισμού, που εκφράζει κυρίως τους εσωτερικούς ψυχικούς κυματισμούς του μεμονωμένου και μοναχικού ατόμου. Ο ποιητικός, δηλαδή, νεοσυμβολισμός, ως ποιητική πράξη, εκφράζει το άτομο το τραυματισμένο από τη γύρω σκληρή πραγματικότητα, που όμως αποσύρθηκε στον εαυτό του και αναζητά τη λύτρωση στη φυγή προς το παρελθόν και στη νοσταλγία για ό,τι έχει περάσει και χαθεί οριστικά. Απ’ αυτό το κλίμα της νεο-ρομαντικής και ουτοπικής νοσταλγίας ξεφεύγει κάπως μόνον ο Καρυωτάκης, ο οποίος δε γράφει ποίηση ερήμην της ιστορίας και της τραυματικής πραγματικότητας που τον περιβάλλει. Σε αντίθεση με τους άλλους νεοσυμβολιστές, γίνεται εκφραστής αυτής της πραγματικότητας που τη σατιρίζει και τη σαρκάζει. Γι’ αυτό και είναι ο κορυφαίος ποιητής του νεοσυμβολισμού.
(Βλ. Καθαρή ποίηση, Σύμβολο, Σχολή, ρεύμα, κίνημα)
Συγγραφέας: ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ | Κατηγορία Έκθεση, Έκθεση β Λυκείου | , στις 28-02-2015
Ορισμός: Μπορούμε να θεωρήσουμε ως χάσμα γενεών τη διαμορφωμένη κατάσταση στην οποία παρατηρείται ένα αδιέξοδο στις σχέσεις νέων και «ώριμων», ένα κενό επικοινωνίας και ανταλλαγής απόψεων, ένα καθεστώς αμοιβαίας αντιπαλότητας και καχυποψίας που αναιρεί κάθε προσπάθεια προσέγγισης και κατανόησης των μεν από τους δε. / Με τον όρο «χάσμα των γενεών» εννοούμε τη μεγάλη απόσταση που χαρακτηρίζει τις δυο γενιές κάθε εποχής, τους νέους και τους ώριμους, ως προς τις πεποιθήσεις, ιδέες, αντιλήψεις, τον τρόπο, τη σκέψη και τη στάση ζωής γενικότερα. Έτσι, οι δυο γενιές κλείνονται στον εαυτό τους και επιδίδονται σε μια «πολεμική» η μια εναντίον της άλλης.
Παραγωγική μέθοδος: πολλά προβλήματα χάσμα
Αιτιάσεις Μεγάλων Νέους
• γλωσσική αφασία
• κακή χρήση της γλώσσας
• σεβασμού
• ανυπακοή
• «έκλυση» ηθών, αμοραλισμό
• μη παραδοχή των αξιών, της παράδοσης…
• αδιαλλαξία
• διαλόγου
• αδιαφορία
• επιπολαιότητα
• ανευθυνότητα, ανωριμότητα
• ασυδοσία
• επαναστατική διάθεση βία
• άκριτη αμφισβήτηση των πάντων, μηδενισμό
• ιδανικών, σωστών προτύπων
• άκριτη υποταγή στη μόδα
• απειρία
• …
Αιτιάσεις Νέων Μεγάλους
• ξύλινη γλώσσα
• συντηρητισμός (ιδέες, εμφάνιση…)
• κομφορμισμός, αναχρονιστικοί, δογματισμός
• συμβιβασμός
• αδιαλλαξία, κατανόησης
• διαλόγου, επικοινωνίας, επαφής
• υποκρισία, καχυποψία
• ασυνέπεια, αντιφάσεις
• φιλοχρηματία, χρησιμοθηρία, ωφελιμισμός
• συμφεροντολόγοι
• πατερναλιστική συμπεριφορά
• υπερβολική αυστηρότητα, ελευθερίας, καταπιεστικές (σ)τάσεις
• πουριτανισμός
• κληροδότες άκοσμου κόσμου
• υλισμό
• …
Εν γένει προβλήματα επικοινωνίας ανθρώπων
• ταχύτατος & αγχώδης ρυθμός ζωής
• ελεύθερου χρόνου
• αμφίδρομης επικοινωνίας, πρόκριση μονοσήμαντης: Μ.Μ.Ε.
• διαλόγου
• ψευτιά, υποκρισία
• αναξιοκρατία
• ωφελιμιστική εποχή
• υπερκατανάλωση προϊόντων αλλά και αισθημάτων, αναγκών…
• μηχανικός & αλλοτριωτικός χαρακτήρας της εργασίας
• χωρική διευθέτηση που ευνοεί τη «μόνωση»: μεγαλοπόλεις, πολυκατοικίες…
• απομάκρυνση από τη φύση
• αλλοτρίωση εν γένει
• …
Ειδικότερες αιτίες χάσματος
• διαφορά ηλικίας !!!
• διαφορετικά χαρακτηριστικά, ενδιαφέροντα, ψυχοσύνθεση, ασχολίες…
• η γοργά εξελισσόμενη / μεταλλασσόμενη / μεταβατική εποχή
• ταχύτατοι ρυθμοί εξέλιξης-προόδου, αδυναμία παρακολούθησής τους (από τους μεγάλους κυρίως)
• γρηγορότερη «ωρίμανση» των νέων
• τάση «υπερπροστατευτισμού» (εκ μέρους των μεγάλων)
• ασυνέπεια / υποκρισία (μεγάλων)
• ψεύτικα πολλά μεγάλα λόγια-ρητορισμός (μεγάλων συνήθως)
• συμβιβασμός
• γραφειοκρατία-παραγκωνισμός των νέων
• τάση αμφισβήτησης των πάντων (από τους νέους)
• αυθορμητισμός (νέων)
• σεβασμού (από τους νέους)
• αξιών, ιδανικών, προτύπων…
• άγνοια γλώσσας, ιστορίας, παράδοσης…
• εγωισμός
• αμοιβαίας εμπιστοσύνης
• αμοιβαία καχυποψία, υποψία υπεροχής της άλλης πλευράς
• ανταγωνιστική δομή της κοινωνίας
• αναχρονιστική παιδεία
• κρίση αυταρχικού μοντέλου διαπαιδαγώγησης: ο διδάσκων θα κρίνεται…
• ανεργία / αεργία
• γκρέμισμα ηθικών αξιών
• προβολής σωστών προτύπων
• άσχημος ρόλος Μ.Μ.Ε.
• αυτογνωσίας, αυτοκριτικής
• …
Συνέπειες χάσματος
• τάσεις γρήγορης φυγής, πρόωρης χειραφέτησης, ανεξαρτητοποίησης
• εγκατάλειψη γερόντων (γηροκομεία)
• (απο)μόνωση και των δύο πλευρών στον κόσμο τους
• περιθωριοποίηση
• συμβατικότητα στις κοινωνικές σχέσεις ψεύτικες συμπεριφορές υποκρισία, καχυποψία (επίταση του φαινομένου)
• αδιαφορία εν γένει, απραξία
• αδιαφορία για τα κοινά
• απογοήτευση, ανάπτυξη εσωστρεφών τάσεων
• ανώμαλη ενηλικίωση & κοινωνικοποίηση νέων
• κλονισμός των θεσμών, προτύπων, αξιών…
• κοινωνικές αταξίες/αναστατώσεις
• καλλιέργεια, εγωιστικών τάσεων, αντιπαλότητας, ανταγωνισμών, συγκρούσεων, βίας-επιθετικότητας
Τρόποι αντιμετώπισης
Δεν είναι λογικό αλλά και φυσιολογικό να κλείσει τελείως το χάσμα αυτό, αφού κάθε γενιά, όπως είπαμε, έχει τη δική της ιδιοσυγκρασία. Πέρα απ’ αυτό, είναι δυνατό να έχουμε απόλυτη ταύτιση νέων και ώριμων σ’ όλους τους τομείς της ζωής; Τότε η ζωή θα μεταβαλλόταν σ’ ένα απέραντο «νεκροταφείο», αφού τίποτα πια δε θα εκινείτο· και «ό,τι δεν κινείται δε ζει», έλεγε ο Λάιμπνιτς και πριν 2000 χρόνια ο Ηράκλειτος, «Τα πάντα ρει»…
• συνειδητοποίηση της διαφορετικότητας
• συνειδητοποίηση ανάγκης προσέγγισης
• αιτιών
• προσπάθεια
• εγωισμού
• διαλλακτική-υποχωρητική στάση
• Διάλογος
• παρακολούθηση εξελίξεων εκ μέρους των μεγάλων, ενημέρωση
• συντηρητικότητας / αυταρχικότητας
• παροχή βοήθειας-προώθηση των νέων
• ειλικρίνεια, συνέπεια λόγων-έργων
• αμοιβαία εμπιστοσύνη
• υγιής παιδεία
• εξάλειψη κοινωνικών αντιθέσεων
• σωστή κοινωνικοποίηση
• Δημοκρατία-Ελευθερία
• ουσιαστική επικοινωνία
• συνεργασία
Πηγή: http://siamantoura.blogspot.gr/2010/03/blog-post_9551.html
