Ο Τηλέμαχος, γιος της Πηνελόπης και του Οδυσσέα, γεννήθηκε χωρίς να γνωρίσει τον πατέρα του αφού αυτός αμέσως έφυγε για την Τροία. Σε ηλικία είκοσι ετών, με την παρακίνηση της θεάς Αθηνάς θα πάει στην Πύλο και σε άλλα μέρη για να μάθει νέα για τον πατέρα του.

Όταν γύρισε στην Ιθάκη ανακάλυψε πως ο Οδυσσέας βρισκόταν στην καλύβα του Εύμαιου και στη συνέχεια τον συνόδευσε στο παλάτι, όπου την επόμενη ημέρα σκότωσαν τους “μνηστήρες” της Πηνελόπης που είχαν εγκατασταθεί στο παλάτι του και ζητούσαν από την Πηνελόπη να διαλέξει έναν από αυτούς για άντρα της.
Τη στιγμή της συνάντησης Οδυσσέα και Τηλεμάχου περιγράφει το μάθημα μας

“Ἀλλιώτικος μοῦ φάνηκες, ὦ ξένε, ἀπὸ τὰ πρῶτα·
ἄλλα φορεῖς κι ἡ ὄψη σου κι αὐτὴ ἀλλαγμένη τώρα.
Ἕνας θένα ‘σαι ἀπ’ τοὺς θεοὺς ποὺ κατοικοῦν τὰ οὐράνια.
Ἐλέησέ μας, σοῦ τάζουμε καλόδεχτες θυσίες,
καὶ δῶρα χρυσοδούλευτα· προσπέφτω σου, λυπήσου”.
Τότες τοῦ ἀπάντησε ὁ τρανός, πολύπαθος Δυσσέας·
“Θεὸς δὲν εἶμ’ ἐγώ· γιατὶ μὲ θεοὺς μὲ παρομοιάζεις;
παρὰ εἶμ’ ἐγὼ πατέρας σου, ποὺ ἐσὺ γι’ αὐτὸν πονώντας
τόσα τραβᾶς ἀπὸ κακοὺς καὶ δύστροπους ἀνθρώπους.
” Μ’ αὐτὰ τὰ λόγια φίλησε τὸ γιό του, καὶ τὰ δάκρυα
τοῦ τρέξαν ἀπ’ τὰ μάγουλα, ποὺ ὡς τότες τὰ κρατοῦσε.

……………………………………………………………………………..
Εἶπε, καὶ κάθισε· κι ὁ γιὸς στὴν ἀγκαλιά του πῆρε
τὸ δοξαστὸ πατέρα του μὲ θρήνους καὶ μὲ δάκρυα.
Τότες κι οἱ δυὸ ξεβούρκωσαν, καὶ δυνατὰ στριγγλίζαν,
κι ἀπ’ ὄρνια ξεφωνίζοντας πιὸ ἁψὰ κι ἀπὸ σπαράχτες
ἀγιοῦπες ἢ θαλασσαϊτούς, ποὺ πῆραν τὰ μικρά τους,
ἀκόμα πρὶ φτερώσουνε, τῆς ἐξοχῆς οἱ ἀργάτες·
τόσο πικρὰ ἀπ’ τὰ βλέφαρα τὰ δάκρυα τους χυνόνταν.

 

Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ

 

Η Οδύσσεια η οποία αποτελείται από 12000 στίχους πήρε το όνομά της από τον κύριο ήρωα του έργου τον Οδυσσέα το βασιλιά της Ιθάκης, στον οποίο οφείλεται και η άλωση της Τροίας. Θέλοντας να γυρίσει στην πατρίδα του μετά την άλωση της Τροίας έπεσε στη δυσμένεια και οργή του θεού της θάλασσας, Ποσειδώνα.

 Δέκα χρόνια κράτησαν οι περιπλανήσεις του Οδυσσέα.

Στο διάστημα αυτό περιπλανήθηκε σε διάφορους τόπους. Στη χώρα των Κικόνων, της Θράκης, στους Λωτοφάγους, στους Κύκλωπες, στο νησί του Αιόλου, στη χώρα των Κιμμερίων, στη θρινακία, και τέλος στην Ωγυγία, όπου η θεά Καλυψώ, τον κρατά εφτά χρόνια άντρα της.

 Από την Ωγυγία, φεύγει με απόφαση των θεών, που πάρθηκε ύστερα από τη θερμή συμπαράσταση της προστάτιδάς του θεάς Αθηνάς.

 ‘Επειτα από μια φοβερή θαλασσοταραχή του Ποσειδώνα, ναυαγεί στο νησί των Φαιάκων. Ο βασιλιά Αλκίνοος αφού τον περιποιήθηκε με όλες τις τιμές που του άξιζαν του δίνει καράβι για να γυρίσει στην πατρίδα του την Ιθάκη.

 Εκεί βρίσκεται αντιμέτωπος με μια άλλη περιπέτεια. Στο διάστημα της απουσίας του με το πρόσχημα των υποψηφίων μνηστήρων της γυναίκας του Οδυσσέα, Πηνελόπης, αρκετοί νέοι από την τάξη των ευγενών του τόπου του και των γύρω νησιών του βασιλείου του έχουν μαζευτεί στο παλάτι του και “γλεντούν” το βιος και την περιουσία του. Ο γιος του Οδυσσέα, Τηλέμαχος, δεν μπορεί με πόλεμο να συντρίψει τους μνηστήρες, ενώ ο Λαέρτης, ο πατέρας του Οδυσσέα είναι γέρος και έχει αποσυρθεί στο κτήμα του.

 Με τη θερμή συμπαράσταση της θεάς Αθηνάς οι μνηστήρες φονεύονται και ο Οδυσσέας ύστερα από είκοσι χρόνια γίνεται κύριος του οίκου του.

 Ο ‘Ομηρος αρχίζει την Οδύσσεια από τη στιγμή που αποφασίζεται από τους θεούς η επιστροφή του Οδυσσέα από το νησί της Καλυψούς. ‘Ολη η ιστορία διαρκεί 40 ημέρες.

 Οι διάφορες περιπέτειες του Οδυσσέα, καθώς και οι σκηνές του Τρωικού πολέμου παρεμβάλλονται στη διήγηση σαν αναμνήσεις στις διηγήσεις του Νέστορα, του Μενέλαου, και του ίδιου του Οδυσσέα.

 Η Οδύσσεια με βάση τα γεγονότα χωρίζεται σε τρία μέρη:

•  Το ταξίδι του Τηλέμαχου στην Πύλο και τη Σπάρτη για αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με την τύχη του πατέρα του.
• Η αφήγηση των περιπλανήσεων του Οδυσσέα από τον ίδιο, στο παλάτι του Αλκίνοου.
• Η εκκαθάριση του παλατιού στην Ιθάκη από τους μνηστήρες.

 

Ώρες με τη μητέρα μου

Περιγραφή

Η οικογένεια του Αριστείδη Καψάλη ζει φαινομενικά ευτυχισμένη σ’ ένα νησί του ανατολικού Αιγαίου. Μια μέρα, ένας ξένος, ο Ιταλός Πάολο Πινέλι, χτυπάει την πόρτα τους. Θέλει να τους επιστρέψει ένα αρχαίο αντικείμενο μεγάλης αξίας που είχε κλέψει ο πατέρας του από αυτούς τον καιρό της ιταλικής κατοχής.
Η οικογένεια καλοδέχεται τον Ιταλό κι εκείνος αποφασίζει να μείνει για λίγο καιρό στο νησί. Από τις πρώτες κιόλας μέρες η δεκαπεντάχρονη Δανάη καταλαβαίνει ότι ανάμεσα στη μάνα της και στον Ιταλό αναπτύσσεται μια δυνατή συμπάθεια. Αλλά και η Θέκλα, η ηλικιωμένη Μικρασιάτισσα που υπηρετεί πάππου προς πάππου την οικογένεια, ανησυχεί καθώς βλέπει την οικοδέσποινα να ερωτοτροπεί με τον ξένο.
Λίγο καιρό αργότερα η μάνα της Δανάης εγκαταλείπει την οικογένεια φεύγοντας με τον Ιταλό. Ο καθένας μέσα στο σπίτι ζει με το δικό του τρόπο αυτή την ξαφνική εγκατάλειψη. Ο πατέρας συμπεριφέρεται σαν να μη συνέβη τίποτα, η Δανάη νιώθει θυμό, πόνο κι απελπισία και ο δωδεκάχρονος αδερφός της Μάνθος, τραυματισμένος ψυχικά, χρειάζεται τη βοήθεια ψυχολόγου. Ο χρόνος όμως απαλύνει όλες τις πληγές. Η Δανάη βρίσκει παρηγοριά κοντά στο Λουκά που την αγαπάει και τη νοιάζεται. Η γνωριμία της όμως και η φιλία της μ’ ένα καθυστερημένο αγόρι, το Νίκο, θα της δείξει το δρόμο προς την αυτογνωσία και τη λύτρωση και θα δώσει νόημα και σκοπό στη ζωή της.

 

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα Λίτσα Ψαραύτη

Website: http://www.psarafti.gr

 Ακούσαμε…

Προσωπογραφία της μητέρας μου – Μάνος Χατζιδάκις

 

Μάνος Χατζιδάκις…

Της μάνας η καρδιά…

Πώς περιγράφουμε ένα πρόσωπο

Στο κείμενο η συγγραφέας περιγράφει τη μητέρα της. Βάλτε τους τίτλους των παραγράφων στη σωστή σειρά.

 … Εξωτερική περιγραφή

 … Χειροτεχνήματα με υλικά της θάλασσας

 … Η αγάπη για τα λουλούδια

 … Οι ώρες μου με τη μητέρα

 … Πρόλογος – γενικός χαρακτηρισμός

 

Βλέπουμε λοιπόν ότι στην περιγραφή ενός ανθρώπου ακολουθούμε συνήθως μια συγκεκριμένη πορεία. Να ποια είναι τα βασικά της μέρη:

 

δίνουμε έναν γενικό χαρακτηρισμό του προσώπου και μιλάμε για τη σχέση μας μαζί του

περιγράφουμε την εξωτερική του εμφάνιση

πρώτα τη γενική εντύπωση που δίνει

μετά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του

περιγράφουμε τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά του

μιλώντας για τα προτερήματα και τα ελαττώματά του

αναφέροντας χαρακτηριστικά επεισόδια

κλείνουμε με μια γενική κρίση για το πρόσωπο που περιγράψαμε

σε όλη τη διάρκεια της περιγραφής μπορούμε να αναφέρουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας

 

Πώς λειτουργεί η γενική πτώση

• την αιτία , πχ τραυματίας  αυτοκινητιστικού (της αιτίας)

• τον ιδιοκτήτη, πχ το τετράδιο του Σπύρου  (κτητική)

• το περιεχόμενο, πχ βαρέλι κρασιού (του περιεχομένου)

• μια ιδιότητα ή ένα χαρακτηριστικό, πχ ελαιόλαδο Μάνης ,μπλούζα μπλε χρώματος, οθόνη 32 ιντσών  (της ιδιότητας) 

• το δημιουργό, πχ η Οδύσσεια του Ομήρου  (του δημιουργού)

•  τη μέτρηση χρόνου ή τόπου, πχ διάλειμμα δέκα λεπτών

• τον τόπο, πχ Η ναυμαχία του Ναβαρίνου 

• το σκοπό,  πχ δάκρυα λύπης,

• ένα σύνολο που διαιρείται, τα παιδιά του θεατρικού (διαιρετική)

• γενική υποκειμενική πχ  η νίκη των Αθηναίων (νίκησαν οι Αθηναίοι)

• γενική αντικειμενική  πχ  η φροντίδα του παιδιού (φροντίζω το παιδί)

 

[slideboom id=709485&w=425&h=370]

Εξάσκηση στη χρήση της γενικής πτώσης 1

 

Εξάσκηση στη χρήση της γενικής πτώσης 2

 

Πρέπει να φανώ γενναίος

Βιβλίο Γραμματικής

A. Σύνδεσμοι.

Β. Παρατακτική σύνδεση

Γ. Σύνδεσμοι που εισάγουν εξαρτημένες / δευτερεύουσες προτάσεις

• Πώς συνδέονται οι προτάσεις μεταξύ τους

• (παρατακτική και υποτακτική σύνδεση, ασύνδετο σχήμα)

 

Οι προτάσεις συνδέονται μεταξύ τους με τρεις τρόπους:

Α. Παρατακτική σύνδεση

Πήγα λοιπόν στο αυτοκίνητο και περίμενα τον μπαμπά.

 Η φράση αποτελείται από δυο όμοιες προτάσεις (είναι και οι δυο ανεξάρτητες). Η σύνδεση αυτή ονομάζεται παρατακτική σύνδεση, διότι δύο όμοιες προτάσεις, ανεξάρτητες ή εξαρτημένες, «παρατάσσονται», δηλαδή βρίσκονται η μια δίπλα στην άλλη και συνδέονται μεταξύ τους με παρατακτικούς συνδέσμους.

•  Οι πιο χαρακτηριστικοί παρατακτικοί σύνδεσμοι είναι: και, ή, είτε, ούτε, αλλά, όμως, μα.

Β. Υποτακτική σύνδεση

Ο μπαμπάς μου μου υποσχέθηκε ότι θα το συζητούσαμε.

 Η φράση αποτελείται από δυο ανόμοιες προτάσεις (μια ανεξάρτητη και μια εξαρτημένη). Η σύνδεση αυτή ονομάζεται υποτακτική σύνδεση, διότι μια εξαρτημένη πρόταση «υποτάσσεται», δηλαδή συμπληρώνει το περιεχόμενο μιας άλλης πρότασης, εξαρτημένης ή ανεξάρτητης, και συνδέεται μαζί της με υποτακτικούς συνδέσμους.

Με τους υποτακτικούς συνδέσμους ξεκινούν εξαρτημένες προτάσεις:

 

• Αιτιολογικές (γιατί, επειδή, αφού, διότι, μια και)
• Τελικές (να, για να)
• Αποτελεσματικές ή συμπερασματικές (ώστε, που)
• Υποθετικές (αν)
• Εναντιωματικές – παραχωρητικές (αν και, ενώ, μολονότι, παρ’ όλο που)
• Χρονικές (όταν, καθώς, μόλις, πριν, αφού, προτού, ώσπου, όποτε, άμα)
• Προτάσεις που συμπληρώνουν το ρήμα και έχουν ρόλο αντικειμένου (να , ότι, πως)

Γ. Ασύνδετο σχήμα

Όμοιες προτάσεις μπαίνουν η μία δίπλα στην άλλη χωρίς σύνδεσμο, μόνο με κόμματα.

 Η μαμά μου με έλουσε, με χτένισε, μ’ αγκάλιασε, με φίλησε στο κεφάλι.

 

 

Θυμόμαστε τι είπαμε για τους συνδέσμους

[slideboom id=935143&w=425&h=370]

Εξασκούμαι στη σύνδεση των προτάσεων

Μια οικογένεια ανάμεσα στις άλλες

Κύριο θέμα του κειμένου είναι ο θεσμός της οικογένειας και οι διάφορες μορφές της, από την παραδοσιακή ως τη σύγχρονη.

Μορφές οικογένειας και η οργάνωσή τους

Χαρακτηριστικό στοιχείο της οικογένειας είναι η μορφή της. Και είναι διαφορετικές οι μορφές των οικογενειών, γιατί εξαρτώνται από τον αριθμό των μελών της, τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες και την παράδοση, τα ήθη και τα έθιμα ενός τόπου. Συγκεκριμένα:

 

Απαραίτητο στοιχείο για την σωστή λειτουργία μιας οικογένειας είναι η οργάνωσή της. Μοιράζονται δηλαδή τα μέλη της οικογένειας τους ρόλους και τους τρόπους συμπεριφοράς .Δηλαδή, οι γονείς φροντίζουν τα παιδιά για τις ανάγκες τους και τα παιδιά αγαπούν και σέβονται τους γονείς τους. Κανόνες συμπεριφοράς πρέπει να διέπουν τα μέλη της οικογένειας προς τα άλλα μέλη αυτής.

Κάθε πρόσωπο μπορεί να έχει και διαφορετικούς ρόλους. Π. χ. και γονιός αλλά και μέλος διαφόρων συλλόγων ή τα παιδιά ταυτόχρονα και μέλη αθλητικών ομάδων, χορωδίας κλπ

Και βέβαια η θέση κάθε μέλους της οικογένειας έχει αλλάξει στη σύγχρονη εποχή σε σχέση με τους προηγούμενους αιώνες. Απουσιάζει ο διαχωρισμός των ρόλων, αυξάνεται συνεχώς η εργασία της γυναίκας εκτός σπιτιού, ο χρόνος παραμονής των μελών της οικογένειας μέσα στο σπίτι ολοένα ελαττώνεται λόγω των πολλών υποχρεώσεων της έξω από αυτό και η μορφή της παραδοσιακής αγροτικής πολύτεκνης οικογένειας αλλάζει και γίνεται πυρηνικού τύπου δηλαδή γονείς και παιδιά (το πολύ τρία) που ανατρέφουν.

Πηγή: Εγκύκλιος Παιδεία: http://egpaid.blogspot.com/2009/10/blog-post_6918.html

 Μπορείτε να διαβάσετε κι αυτό (απευθύνεται και στους γονείς)

Οικογένεια Χωραφά

ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΜΕ ΑΝΤΙΘΕΤΟ ΝΟΗΜΑ

 

Με αντιθετικούς συνδέσμους  μπορούμε να συνδέσουμε:

 

α) δύο όμοιες ανεξάρτητες προτάσεις που έχουν αντίθετο νόημα

π.χ.

– Φοβήθηκε πολύ, αλλά δεν είπε τίποτα.

– Όχι μόνο δε γράφει, αλλά κάνει και φασαρία.

– Δεν τον ξέρω πολύ καλά εντούτοις τον συμπαθώ.

 

 

β) δύο ανόμοιες προτάσεις, μια ανεξάρτητη και μια εξαρτημένη:

π.χ.

– Αν και έχει τις γνώσεις, αρνείται να μας βοηθήσει.

– Εγώ θα τα καταφέρω, κι ας είμαι μικρός.

Αντιθετικοί σύνδεσμοι ή άλλες λέξεις, σύνολα λέξεων ή επιρρήματα που χρησιμοποιούνται σαν αντιθετικοί σύνδεσμοι είναι:

 

αλλά,   μα ,  όμως,  παρά,  μόνο,  ωστόσο,  όχι μόνο… αλλά και,  εντούτοις,  μάλιστα,  έπειτα,  μολαταύτα, εξάλλου,  αν και,  μολονότι,  ακόμη κι αν,  κ.ά

 

Οι αντιθετικοί σύνδεσμοι μπαίνουν στην αρχή της εξαρτημένης πρότασης και το νόημα τους είναι αντίθετο από το νόημα της ανεξάρτητης. Οι προτάσεις αυτές λέγονται εναντιωματικές ή παραχωρητικές.

 

Π. χ. Κατάλαβε ότι ήταν ο κλέφτης. Ωστόσο δεν μίλησε γιατί ήταν φίλος του

 

Μερικοί όμως, όπως τα: όμως, ωστόσο, εντούτοις, μάλιστα, μολαταύτα, έπειτα, μπορούν να μπουν εκτός από την αρχή και στη μέση της πρότασης όπως και μερικές φορές και στο τέλος:

 

Π. χ.

Κατάλαβε ότι ήταν ο κλέφτης. Δεν μίλησε ωστόσο γιατί ήταν φίλος του

Κατάλαβε ότι ήταν ο κλέφτης. Δε μίλησε ωστόσο

 

Επίσης χρησιμοποιούμε και μια άλλη μορφή αντιθετικής σύνδεσης για να τονίσουμε περισσότερο το δεύτερο μέρος της.

 

Π. χ.

Όχι μόνο να μην πας, αλλά ούτε και να του τηλεφωνήσεις

 

Τέλος, υπάρχει περίπτωση να παραλείπεται ο αντιθετικός σύνδεσμος.

 

Αυτό γίνεται στην περίπτωση που συνδέεται αντιθετικά μια αρνητική πρόταση με μια καταφατική και υπάρχει έμφαση.

 

Δεν πεινώ απλά, πεθαίνω της πείνας( = αλλά)

Πηγή: Εγκύκλιος Παιδεία: http://egpaid.blogspot.com/2009/10/blog-post_6918.html

 

[slideboom id=940587&w=425&h=370]

Ώρα για εξάσκηση

 

1) Να ενώσεις τις παρακάτω προτάσεις, χρησιμοποιώντας αντιθετικούς συνδέσμους.
α) Σήμερα είναι μια χαρά. Δεν πήγε στο σχολείο.

__________________________________________________________________________________________________________________

β) Η παράσταση ξεκίνησε. Ο πρωταγωνιστής έλειπε.

__________________________________________________________________________________________________________________

γ) Το άγαλμά του ήταν υπέροχο. Δε βραβεύτηκε.

__________________________________________________________________________________________________________________

δ) Δεν τον συμπαθώ. Θα δουλέψω μαζί του.

__________________________________________________________________________________________________________________

ε) Το κείμενό του ήταν υπέροχο. Δε βραβεύτηκε

__________________________________________________________________________________________________________________

στ) Η φωτιά έκαψε τη στοίβα με τις παλιές εφημερίδες. Δεν απέιλησε το σπίτι.

__________________________________________________________________________________________________________________

2) Ξαναγράψτε τις προτάσεις τονίζοντας το δεύτερο μέρος, όπως το παράδειγμα.
Είναι καλός στα αθλήματα και στα μαθήματα.
Είναι καλός όχι μόνο στα αθλήματα αλλά και στα μαθήματα.
α) Το νέο μηχάνημα είναι εύχρηστο και οικονομικό.

__________________________________________________________________________________________________________________

β) Το σπίτι του είναι ευρύχωρο και μοντέρνο.

__________________________________________________________________________________________________________________

γ) Το αποτέλεσμα του αγώνα ήταν εύκολο και αναμενόμενο.

__________________________________________________________________________________________________________________

δ) Με το tablet μπορείς να παίξεις παιχνίδια και να διαβάσεις ηλεκτρονικά βιβλία.

__________________________________________________________________________________________________________________

 

Πηγή: http://kodikosdaskalos.blogspot.gr/2009/02/11_3570.html